Premio Nobel de Química

Premio Nobel de Química ten sido entregado dende 1901 pola Real Academia das Ciencias de Suecia. 160 científicos ten sido laureados con este premio até 2018. 

Premio Nobel de Química
Tipopremio de química e premio científico
Campo de traballoquímica
Data de fundación1901
Nomeado en referencia aAlfred Nobel
PaísSuecia
Na rede
http://www.nobelprize.org
editar datos en Wikidata ]

Premiados

editar

2021-2030

editar
2024: David Baker, polo creación de proteínas asistida por ordenador, e a Demis Hassabis e John M Jumper polos seus traballos na predición da estrutura das proteínas.
2023: Moungi Bawendi Alexei Ekimov e Louis Brus, pola descuberta e a síntese dos puntos cuánticos.
2022: Carolyn R. Bertozzi, Morten Meldal e K. Barry Sharpless, polo desenvolvemento da química clic e da química bioortogonal.
2021: Benjamin List e David MacMillan, polo desenvolvemento da organocatálise asimétrica, unha maneira de acelerar a formación de moléculas.

2011-2020

editar
2020 Emmanuelle Charpentier e Jennifer A. Doudna polo desenvolvemento do método de edición xenética mediante as ‘tesoiras’ CRISPR/Cas9.
2019 Jean-Pierre Sauvage , Sir J. Fraser Stoddart e Bernard L. Feringa polo deseño e síntese de máquinas moleculares
2018 Frances Arnold, polos seus traballos na evolución das enzimas, e mais a George P. Smith e Gregory Winter polas súas pescudas sobre péptidos e anticorpos.
2017 Richard Henderson, Joachim Frank e Jacques Dubochet, polos seus traballos sobre a criomicroscopía crioelectrónica, que permite obter imaxes de tamaño atómico.
2016 Jean-Pierre Sauvage, Fraser Stoddart e Ben Feringa, polo deseño e síntese de máquinas a unha escala molecular.
2015 Tomas Lindahl, Paul Modrich e Aziz Sancar, polo mapeo e explicación de como as células reparan o seu propio ADN e protexen a súa información xenética.
2014 Eric Betzig, Stefan Hell e William Moerner polo desenvolvemento de microscopios de superresolución baseados na fluorescencia.
2013 Martin Karplus, Michael Levitt e Arieh Warshel, polos desenvolvementos informáticos que permiten o estudo de procesos complexos, como a fotosíntese, a combustión ou o deseño de novas menciñas.
2012 Robert Lefkowitz e Brian Kobilka, polas súas investigacións nas proteínas que lles serven ás células para explorar o seu ambiente.
2011 Dan Shechtman, polo seu descubrimento da estrutura dos cuasicristais.

2001-2010

editar
2010 Richard Heck, Ei-ichi Negishi e Akira Suzuki, polos seus desenvolvementos no acoplamento cruzado de paladio catalizado.
2009 Venkatraman Ramakrishnan, Thomas A. Steitz e Ada Yonath
2008 Osamu Shimomura, Martin Chalfie e Roger Y. Tsien
2007 Gerhard Ertl polos seus estudos de procesos químicos sobre superficies sólidas.
2006 Roger D. Kornberg polos seus estudos da base molecular de transcrición xenética.
2005 Yves Chauvin, Robert H. Grubbs e Richard R. Schrock polo desenvolvemento do método metátese en síntese orgánica.
2004 Aaron Ciechanover, Avram Hershko e Irwin Rose
2003 Peter Agre e Roderick MacKinnon
2002 John Fenn, Koichi Tanaka e Kurt Wüthrich
2001 William Standish Knowles, Ryoji Noyori e K. Barry Sharpless

1991-2000

editar
 
Paul J. Crutzen quén xunto con Mario J. Molina e F. Sherwood Rowland acadou o premio en 1995
2000 Alan J. Heeger, Alan MacDiarmid e Hideki Shirakawa
1999 Ahmed H. Zewail
1998 Walter Kohn e John A. Pople
1997 Paul D. Boyer, John E. Walker e Jens Christian Skou
1996 Robert Curl, Sir Harold Walter Kroto e Richard Errett Smalley
1995 Paul J. Crutzen, Mario J. Molina e Frank Sherwood Rowland
1994 George Andrew Olah
1993 Kary Mullis, Michael Smith
1992 Rudolph A. Marcus
1991 Richard R. Ernst

1981-1990

editar
 
Robert Huber xunto con Johann Deisenhofer e Hartmut Michel conpartiria o premio Nobel de Química de 1988

.

1990 Elias James Corey
1989 Sidney Altman e Thomas Cech
1988 Johann Deisenhofer, Robert Huber e Hartmut Michel
1987 Donald James Cram, Jean-Marie Lehn e Charles J. Pedersen
1986 Dudley R. Herschbach, Yuan T. Lee e John C. Polanyi
1985 Herbert A. Hauptman e Jerome Karle
1984 Robert Bruce Merrifield
1983 Henry Taube
1982 Aaron Klug
1981 Kenichi Fukui e Roald Hoffmann

1971-1980

editar
 
Vladimir Prelog quén con John Warcup Cornforth conpartiria o premio Nobel de Química de 1975.
1980 Paul Berg, Walter Gilbert e Frederick Sanger
1979 Herbert C. Brown, Georg Wittig
1978 Peter D. Mitchell
1977 Ilya Prigogine
1976 William Nunn Lipscomb, Jr.
1975 John Warcup Cornforth e Vladimir Prelog
1974 Paul J. Flory
1973 Ernst Otto Fischer e Geoffrey Wilkinson
1972 Christian B. Anfinsen, Stanford Moore e William H. Stein
1971 Gerhard Herzberg

1961-1970

editar
 
Luis Federico Leloir biólogo arxentino que recibiu o Premio Nobel de Química en 1970.
1970 Luis F. Leloir
1969 Derek H. R. Barton e Odd Hassel
1968 Lars Onsager
1967 Manfred Eigen, Ronald George Wreyford Norrish e George Porter
1966 Robert S. Mulliken
1965 Robert Burns Woodward
1964 Dorothy Crowfoot Hodgkin
1963 Karl Ziegler, Giulio Natta
1962 Max Ferdinand Perutz, John Cowdery Kendrew
1961 Melvin Calvin

1951-1960

editar
 
Linus Pauling foi a primeira persoa en gañar dous premios Nobel en diferentes categorías
1960 Willard Frank Libby
1959 Jaroslav Heyrovsky
1958 Frederick Sanger
1957 Lord Alexander R. Todd
1956 Sir Cyril Norman Hinshelwood, Nikolay Nikolaevich Semenov
1955 Vincent du Vigneaud
1954 Linus Carl Pauling
1953 Hermann Staudinger
1952 Archer John Porter Martin, Richard Laurence Millington Synge
1951 Edwin Mattison McMillan, Glenn Theodore Seaborg

1941-1950

editar
1950 Otto Paul Hermann Diels, Kurt Alder
1949 William Francis Giauque
1948 Arne Wilhelm Kaurin Tiselius
1947 Sir Robert Robinson
1946 James Batcheller Sumner, John Howard Northrop, Wendell Meredith Stanley
1945 Artturi Ilmari Virtanen
1944 Otto Hahn
1943 George de Hevesy
1942 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1941 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio

1931-1940

editar
1940 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1939 Adolf Friedrich Johann Butenandt, Leopold Ruzicka
1938 Richard Kuhn
1937 Walter Norman Haworth, Paul Karrer
1936 Petrus (Peter) Josephus Wilhelmus Debye
1935 Frédéric Joliot e Irène Joliot-Curie
1934 Harold Clayton Urey
1933 1/3 destinado ó Fondo Principal e 2/3 ó Fondo Especial desta sección do premio
1932 Irving Langmuir
1931 Carl Bosch, Friedrich Bergius

1921-1930

editar
1930 Hans Fischer
1929 Arthur Harden, Hans Karl August Simon von Euler-Chelpin
1928 Adolf Otto Reinhold Windaus
1927 Heinrich Otto Wieland
1926 Theodor Svedberg
1925 Richard Adolf Zsigmondy
1923 Fritz Pregl
1922 Francis William Aston
1921 Frederick Soddy

1911-1920

editar
 
Marie Curie primeira muller en conseguir o Premio Nobel de Química e de Física.
1920 Walther Hermann Nernst
1919 Destinado ó Fondo Especial desta sección do premio
1918 Fritz Haber
1917 Destinado ó Fondo Especial desta sección do premio
1916 Destinado ó Fondo Especial desta sección do premio
1915 Richard Martin Willstätter
1914 Theodore William Richards
1913 Alfred Werner
1912 Victor Grignard e Paul Sabatier
1911 Marie Curie

1901-1910

editar
 
Jacobus Henricus van't Hoff primeiro premio Nobel de Química
1910 Otto Wallach
1909 Wilhelm Ostwald
1908 Ernest Rutherford
1907 Eduard Buchner
1906 Henri Moissan
1905 Adolf von Baeyer
1904 Sir William Ramsay
1903 Svante Arrhenius
1902 Hermann Emil Fischer
1901 Jacobus Henricus van't Hoff

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar