Linguas do mundo
Un idioma (do latín idiōma, e do grego ἰδίωμα, 'peculiaridade, idiosincrasia, propiedade') é un sistema de comunicación verbal ou xestual propio dunha comunidade humana. Na práctica, os idiomas son un conxunto de sistemas moi similares entre si, chamados dialectos ou máis propiamente variedades lingüísticas, mutuamente intelixibles. A determinación de se dúas desas variedades son parte ou non do mesmo idioma é máis unha cuestión socio-política que lingüística.
Orixes das linguas do mundo Editar
Con respecto á orixe das linguas do mundo, algúns estudos defenderon a monoxénese e outros a polixénese, é dicir, uns sosteñen que todas as linguas proveñen dunha única lingua orixinal, mentres que outros argumentan que a linguaxe orixinouse en varios lugares de maneira independente.[1] En lingüística, a diversidade trata de explicarse mediante os procesos de cambio lingüístico.
Familia indo-europea Editar
- Artigo principal: Linguas indoeuropeas.
Linguas xermánicas Editar
- occidentais: inglés, frisón, alemán, yiddish, neerlandés, afrikaans, luxemburgués.
- nórdicas: escandinavo dinamarqués, sueco, noruegués, feroés, islandés.
- orientais: gótico.
Linguas célticas Editar
- antigas: galo, lepóntico, gálata, celtibérico.
- modernas: bretón, galés, irlandés, gaélico escocés, manxés, córnico.
Linguas itálicas Editar
Linguas baltoeslavas Editar
Linguas eslavas: Editar
- orientais: ruso, belaruso, ucraíno
- occidentais: polaco, checo, eslovaco, caxubo, sorabo
- meridionais: croata, búlgaro, macedonio, esloveno, serbio, bosníaco, montenegrino
Linguas bálticas: Editar
Linguas indoiranias Editar
Linguas iranias Editar
Linguas indias Editar
- antigas: sánscrito, védico
- hindi, urdu, bengalí, assamés, oriá, marathi, guxarati, sindi, punjabi, caxemir/dardo, nepalés, singalés;
Lingua grega Editar
Lingua albanesa Editar
Linguas paleo-balcánicas Editar
Lingua armenia Editar
Lingua tocaria Editar
Linguas anatolias Editar
- Artigo principal: linguas anatolias.
Familias fino-úgrica, altaica e linguas caucásicas Editar
Fino-úgrica Editar
Altaica Editar
Caucásica Editar
Familia camito-semítica ou afro-asiática Editar
Linguas semíticas Editar
- hebreo, árabe, amhárico, tigriña, etíopes; acadio/asirio/babilonio, arameo, siríaco, fenicio, cartaxinés
Linguas exipcias Editar
Linguas bérberes Editar
Linguas cuxíticas Editar
Linguas chadianas Editar
Familia nilótica Editar
Nilótico central Editar
Linguas norte-sudanesas Editar
Sudanés central Editar
Sahariano central Editar
Familia níxero-congolesa Editar
atlántico-occidental Editar
mandinga Editar
kwa Editar
gur Editar
zandé e sango Editar
linguas centrais Editar
linguas bantús Editar
- abo/bankon, abón/abong, abanyom, suahili, congo, luba, ngala, chona, ngamya, ganda, kykuyu, kamba, bemba, zulú, xosa, suazi, tswana
khoisa Editar
Linguas da Asia oriental e da Polinesia Editar
Familia sino-tibetana Editar
- tibetano-birmanés: tibetano, birmana, garo, bodo, naga, kachi, achang.
- chinés: chinés mandarín, min, hakka, cantonés.
Familias do xaponés e coreana Editar
Familia kra-dai Editar
Familia malaio-polinesia Editar
- occidentais ou indonesias: abung, achinés, adabe, malasio, indonesio, xavanés, sundanés, madurai, batak, balinés, dayak, macasar, tagal, vigaya, iloko, chamorro, malgaxe
- orientais: micronesio, polinesio (havaiano, tahitiano, samoano, maorí), melanesio (fidxi)
Familia dravídica Editar
- abujmaria, telugu, támil, kanarés, malayalam, brahoui, gondi, khurukh, kuí; linguas munda (santali, khasi, nicobarés, palaungue, wa
Familia austroasiática Editar
Linguas de Nova Guinea Editar
Familia Sepik Ramu Editar
- ramu: abu
Familia Trans-Nova Guinea Editar
Linguas americanas Editar
Familia algonquina Editar
- atlánticas: abnaki, massachusetts/algonquino, powhatan, delaware, mohagan, penobscot, pasamaquoddy, micmac
- algonquino-central: fox, cree, monomini, ojibwa
- occidentais: potawatomi, ilinois, chawni, pés negros, arapaho, cheyenne
Familia natchez-muskogee Editar
Familia iroquesa Editar
Familia síux Editar
- biloxsi, ofo, tutelo, katawba, datoka, mandan, winnebago, chiwere (iowa, missouri), dheguiba (omaha, ponca, osage, kansa, quapaw, arkansa), hidatsa, crow
Familias caddo Editar
Familia esquimó-aleutiana Editar
Familia mosan Editar
- salish: bella coola, chehalis, kalispel
- wakash: nukta, kwakiutl, bella bella
- chimakuan: chimakum, quileuta
Familia maia Editar
- mam, ʼeqchiʼ, kʼicheʼ, kaqchikel, poqomam, poqomchiʼ, ixil, tzeltal, tzotzil, tojolabʼal, ch’ol, chontal, ch’orti’, iucateca, huasteca
Familia uto-azteca Editar
Familia na-dené Editar
Familia arauaca Editar
Familia aimará Editar
Familia caribe Editar
Familia tupi-guaraní Editar
Familias chapacura-wanham, chibcha, chocó, quichua Editar
Outras familias norte- e centro-americanas Editar
Notas Editar
- ↑ The Origin and Diversification of Language. Morris Swadesh p.1