Null
Mapa do Perú Benvido ó Portal do Perú!
Allin hamusqa kapaychik
Punku p'anqa Piruw

Portal do Perú

O Perú (en castelán: República del Perú; en quechua: Piruw Republika; en aimará: Piruw Suyu) é un país de Suramérica, limitado polo norte con Ecuador e Colombia, polo leste co Brasil, Bolivia e Chile e polo sur e oeste polo océano Pacífico.

O Perú é un país megadiverso con hábitats que abranguen as chairas áridas da rexión costeira do oeste, os cumios dos Andes que se estenden verticalmente de norte a sur do país e a selva tropical da conca do Amazonas polo leste. Con 1,28 millóns de km2, o Perú é o décimo noveno país meirande do mundo, e o terceiro de América do Sur.

O territorio peruano foi o lugar de orixe de diversas culturas antigas, como a civilización de Norte Chico comezou arredor do ano -3500, sendo a civilización máis antiga de América. Ademais e lugar de orixe dun dos cinco berces da civilización, o Imperio Inca, que foi o meirande estado da América precolombiana. O territorio que hoxe constitúe o estado do Perú ten unha das historias de civilizacións máis antigas do mundo, cuxo pasado se remonta ó milenio IV a.C.

Artigo destacado

editar

Inti Raymi (en quechua ‘festa do sol’), antigamente chamada Wawa Inti Raymi (festa do sol neno), é unha cerimonia incaica e andina celebrada na honra de Inti (o pai sol), que se realizaba cada solsticio de inverno (24 de xuño, no hemisferio sur). Os actuais poboadores dos países andinos, coa presenza de visitantes nacionais e estranxeiros, continúan facendo esta tradición, agora tida como unha cerimonia de interese turístico. Ó tratarse dunha tradición inca, o Inti Raymi mantense como un rito para moitas outras comunidades indíxenas de legado incaico, algunhas das cales están asentadas noutras partes do antigo territorio inca, como en Ecuador, Colombia, Chile, norte arxentino (Jujuy) e Bolivia.

Durante a época dos Incas, o Wawa Inti Raymi foi instituódo polo inca Pachacútec na década de 1430, como parte da súa reorganización político-administrativa do estado inca, e era un ritual para lexitimar o control imperial sobre os pobos sometidos. O raymi do solsticio de inverno era un dos dous maiores festivais celebrados na honra do sol en Cuzco. O outro festival era o Capaq Inti Raymi, (festa do gran sol) celebrado polos Incas no solsticio de verán no hemisferio sur (21 de decembro). Segundo conta Inca Garcilaso de la Vega (1539-1616), o Wawa Inti Raymi significaba que o deus Sol renacía para dar comezo a un novo ciclo anual, o "tempo circular inca" (xa que non concibían o tempo como lineal senón coma un círculo cronolóxico) así como a orixe mítica do Inca, quen foi enviado polo Sol (como deus ordenador das accións das poboacións do antigo mundo). A súa celebración duraba 15 días, nos cales había danzas, cerimonias e sacrificios. O derradeiro Wawa Inti Raymi coa presenza do Inca foi realizado a partir do 21 de xuño do ano 1535.

Lugar de interese

editar

O Parque nacional Sierra del Divisor (Serra do Divisor en tradución directa ó galego) atópase no Perú, nas provincias de Coronel Portillo, Ucayali e Requena.

O parque nacional foi legalmente declarado o 08 de novembro de 2015, mediante o decreto supremo 014-2015-MINAM. Mais a declaración do parque foi o resultado dun proceso que comezara unha década atrás por parte de ecoloxistas, científicos e as poboacións locais. Xa no 1995, fora catalogada coma unha das zonas de protección prioritaria. No 2005, diversas organizacións ecoloxistas e conservacionistas coma The Nature Conservancy (TNC) ou ProNaturaleza, fixeron a petición formal para a declaración do parque nacional, baseándose en diversos estudos que confirmaban a importancia biolóxica e ambiental da zona. Ademais diversos pobos indíxenas, coma os huambisa, os shipibo-conibo, os matsés, os asháninka ou os isconahua involucráronse na campaña coma unha maneira de garantir os seus dereitos e defender as súas culturas e modos tradicionais de vida. Finalmente o presidente Ollanta Humala asinou o decreto formal, convertendo Sierra do Divisor, por aquel entón, no parque número 13 do Perú.

Artigos de calidade (1)

Artigos bos (0)

Imaxe destacada
...Arquivo
Biografía destacada

editar

Magaly Solier Romero, nada en Huanta o 11 de xuño de 1986, é unha actriz de cine e cantautora quechua do Perú. É coñecida por aparecer nos filmes Madeinusa e máis tarde en La teta asustada, que obtivo en 2009 o Oso de Ouro no Festival Internacional de Cine de Berlín. Na súa facenta como cantante, publicou dous álbmus, Warmi (2009) e Coca Quintucha (2015).

Magaly Solier naceu na provincia de Huanta, departamento de Ayacucho, rexión que sufriu a violencia sistemática do terrorismo durante a década de 1980 até 1993, o que marcou a súa infancia.

Solier é de orixe indíxena, e dende nena competiu a nivel local en atletismo, pero o canto era a súa maior afección. En 2003 e 2004 gañou o Festival da Canción Ayacuchana "Buscando Nuevos Valores", na súa cidade natal.

Sabías que...?

editar

Huascarán.

  • ...o ascenso do Huascarán (na imaxe), a montaña máis alta do Perú, normalmente leva entre cinco e sete días?
  • ...a poboación peruana formouse pola combinación de diferentes grupos étnicos durante cinco séculos?


...Arquivo
Portais relacionados

editar

Países de América do Sur
Wikimedia Commons
Wikimedia Commons

en Commons

Wiktionary
Wiktionary

no Galizionario