Imperio Otomán
O Imperio Otomán (en turco moderno: Osmanlı İmparatorluğou ou Osmanlı Devleti), oficialmente Sublime Estado Otomán (en turco otomán: دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه, Devlet-i ʿAliyye-yi ʿOsmâniyye, tamén عثمانلى دولتى Osmanlı Devleti, en turco: Yüce Osmanlı Devleti ou Osmanlı İmparatorluğu) foi un imperio que durou dende o 27 de xullo de 1299 até o 29 de outubro de 1923. Foi habitualmente coñecido polos seus contemporáneos como Imperio Otomán, Imperio Turco, a Sublime Porta ou, máis comunmente, Turquía polos seus contemporáneos, aínda que os gobernantes osmanlíes xamais utilizaron ese nome para referirse ao seu Estado. Dende 1923, úsase preferentemente o nome de Imperio Otomán para non crear confusión coa actual República de Turquía.
دَوْلَتِ عَلِيّهٔ عُثمَانِیّه Imperio Otomán | |||||
| |||||
| |||||
Lema: دولت ابد مدت (Turco otomán: O Estado eterno) | |||||
Himno: Himno Imperial Otomán | |||||
![]() | |||||
Capital | · Söğüt (1299–1326) · Bursa (1326–1365) · Edirne (1365–1453) · Constantinopla (1453–1922) | ||||
Lingua | Turco otomán | ||||
Relixión | Sunnismo (islam) | ||||
Goberno | Monarquía absoluta Monarquía constitucional (1876-1878 e 1908-1922) | ||||
Sultán | |||||
• 1299-1326 | Osmán I (primeiro) | ||||
• 1918-1922 | Mehmed VI (derradeiro) | ||||
Gran Visir | |||||
• 1320–31 (primeiro) | Alaeddin Pasha | ||||
• 1920–22 (derradeiro) | Ahmed Tevfik Pasha | ||||
Historia | |||||
• Fundación | 1299 | ||||
• Interregno | 1402–1413 | ||||
• Trat. Lausana | 24 de xullo de 1923 | ||||
Superficie | |||||
• 1680 | 5.500.000 km² | ||||
• 1914 | 1.800.000 km² | ||||
Poboación | |||||
• 1680 est. | 35.350.000 | ||||
Densidade | 6,4/km² | ||||
• 1856 est. | 35.350.000 | ||||
• 1906 est. | 20.884.000 | ||||
• 1912 est. | 24.000.000 | ||||
Moeda | Akçe - Kuruş - Lira - Sultani | ||||
Lista
|
O Imperio otomán comezou sendo un máis dos pequenos estados turcos que xurdiron na Asia Menor durante a decadencia do Imperio turco selxúcida. Os turcos otománs foron controlando paulatinamente aos demais estados turcos, sobreviviron ás invasións mongolas e baixo o reinado de Mehmed II (1451-1481) acabaron co que quedaba do Imperio bizantino. A primeira fase da expansión otomá tivo lugar baixo o goberno de Osman I (1288-1326) e seguiu nos reinados de Orhan I, Murad I e Bayezid I , a expensas dos territorios do Imperio bizantino, Bulgaria e Serbia. Bursa caeu baixo o seu dominio en 1326 e Adrianópole en 1361. As vitorias otomás nos Balcáns alertaron a Europa Occidental sobre o perigo que este Imperio representaba e foron o motivo central da organización da cruzada de Sexismundo de Hungría. O sitio que puxeron os otománs a Constantinopla foi roto grazas a Tamerlán, caudillo dos mongois, quen tomou prisioneiro a Bayezid I en 1402, pero o control mongol sobre os otománs durou moi pouco. Finalmente, o Imperio otomán logrou conquistar Constantinopla en 1453.
No cumio do seu poder, nos séculos XVI e XVII, controlaba territorios no sueste de Europa, suroeste de Asia e norte de África. limitaba ao oeste co Sultanato de Marrocos, ao leste con Persia e o mar Caspio, ao norte co Tsarato ruso, a Monarquía Habsburgo (Hungría e Sacro Imperio Romano Xermánico) e a Mancomunidade de Polonia-Lituania, e ao sur con Sudán, Eritrea, Somalia e o Emirato de Diriyah (Arabia). O Imperio Otomán estaba formado por vinte e nove provincias e numerosos estados vasalos, algúns dos cales chegaron a ser absorbidos completamente polo imperio, mentres que a outros foilles concedido certo grao de autonomía no transcurso dos séculos. O imperio gañou tamén eventualmente autoridade sobre terras estranxeiras afastadas a través de declaracións de lealdade ao Sultán, como por exemplo a declaración do Sultán de Aceh en 1565, ou a través de adquisicións temporais de illas, como por exemplo Lanzarote no océano Atlántico en 1585.
Con Constantinopla (en turco otomán: استنبول, Istanbul e قسطنطينيه, Kostantiniyye) como capital, e control de extensión de terra por todo o mar Mediterráneo durante o reinado de Suleimán o Magnífico (dirixente de 1520 a 1566), o imperio foi o centro de interaccións entre o mundo Occidental e Oriental durante seis séculos. O Imperio otomán era, en moitos aspectos, o sucesor islámico dos antigos imperios clásicos. Numerosos trazos e tradicións culturais destes (en campos como a arquitectura, a cociña, o lecer e o goberno) foron adoptados polos otománs, quen os elaborou en novas formas. Estes trazos culturais máis tarde mesturáronse coas características dos grupos étnicos e relixiosos que vivían dentro dos territorios otománs e crearon unha nova e particular identidade cultural otomá.
Durante o século XIX, diversos territorios do Imperio otomán independizáronse, principalmente en Europa. As sucesivas derrotas en guerras e o auxe dos nacionalismos dentro do territorio levaron ao decaemento do poder do imperio. A súa participación na primeira guerra mundial seguido coa ocupación de Constantinopla e o xurdimento de movementos revolucionarios dentro de Turquía déronlle o golpe mortal e resultou na partición do Imperio otomán. O imperio chegou á súa fin, como réxime baixo a monarquía imperial, o 1 de novembro de 1922, rematando a súa existencia de iure o 24 de xullo de 1923 baixo o Tratado de Lausana. Foi sucedido pola República de Turquía, que foi oficialmente proclamada o 29 de outubro dese mesmo ano.
Historia Editar
Orixe Editar
A orixe dos turcos pódese atopar nas estepas da Asia Central, no Turquestán, nunha etnia dedicada á gandería trashumante, en especial de cabalos, e ao comercio, con prácticas seminómadas. Os turcos pronto se relacionan coas culturas musulmás da súa contorna, establecen con elas relacións comerciais e adoptan o islam na súa rama sunnita. Este contacto poderíase deber á ruta da seda, pois os mercadores musulmáns seguramente transitarían polos territorios onde habitaban os otománs. As primeiras entradas de tribos turcas na rexión que posteriormente sería o Imperio otomán prodúcense no ámbito militar, cando os exércitos do califato abasí necesitaron soldados para as loitas internas e contra os cristiáns e bizantinos durante o século IX. Por iso, recorreron aos territorios fronteirizos recrutando á poboación. Dentro do califato abasí xa pode apreciarse como os turcos van escalando posicións no exército e a administración. A lenta penetración de tribos turcas nesta zona realizouse de dúas maneiras: mediante a progresiva ocupación do territorio por parte dos grupos tribais e mediante a loita contra o Imperio bizantino, que dominara esta rexión durante moito tempo e ao que anularon militarmente.
A ocupación de Anatolia polos turcos pode ter a súa orixe na batalla de Manzikert en 1071, cando os turcos, ao servizo dos selxúcidas, derrotaron ao exército bizantino do emperador Romano IV Dióxenes. Isto permitiu que os selxúcidas creasen un vasto sultanato que abarcaba Iraq e Irán. Cara a 1243, unha invasión mongol ao mando de Batu, o khan da Horda de Ouro, deixa feito cachizas devandito sultanato, o cal sobrevivira ás loitas internas, aos bizantinos, á primeira cruzada e aos seus veciños sirios, os zanguíes e aiubides, sendo a soberanía mongol a que o substitúe. Con todo, a esta invasión, aínda sobreviven pequenas porcións de territorio que se converten nunha especie de principados autónomos. De todos estes, hai que destacar o sultanato do Rum, cuxa capital xa estaba en Turquía, pois era a cidade de Conia.
Un deses principados —ao que poderiamos chamar o seu primeiro Estado otomán—, pequeno e insignificante, era onde habitaban os turcos, o cal fora cedido polo sultán selxúcida antes da invasión mongol ao primeiro membro dinástico dos otománs, Ertuğrul. Este territorio tiña por capital a cidade de Söğüt. Ertuğrul faleceu en 1290, dando paso á sucesión de Osman I ("Uthman", عُثمَان, en turco), nome do cal deriva a denominación de otománs ou dinastía osmanlí. Foi con Osman I cando empezou a expansión territorial dos turcos en Anatolia, sentando as bases dun imperio que duraría case sete séculos.
Expansión e primeiras vitorias Editar
Os otománs chegaron a Anatolia como parte do caudal de pobos turcos desaloxados polas invasións mongois do século XIII. O seu primeiro gobernante coñecido foi Orhan, quen foi fillo de Osman (ou Utmán I Gazi), unha figura de orixes escuras da que deriva o nome otomán.[1] Os primeiros seguidores de Osman consistían tanto en grupos tribais turcos como en renegados bizantinos, con moitos, pero non todos, conversos ao islam.[2][3] Osman estendeu o control do seu principado conquistando cidades bizantinas ao longo do río Sacaria. Unha derrota bizantina na batalla de Bafeo en 1302 tamén contribuíu ao ascenso de Osman. Non se entende ben como os primeiros otománs chegaron a dominar os seus veciños, debido á falta de fontes que sobreviven deste período. O paradigma da tese de Ghaza, popular durante o século XX, atribuíu o seu éxito á súa reunión de guerreiros relixiosos para loitar por eles en nome do islam , pero xa non é xeralmente aceptada. Ningunha outra hipótese obtivo unha ampla aceptación.[4][5]
A clave do seu reinado foi a conquista de Bursa en 1326 e Nicea en 1331.[6] Bursa non só proporcionou a capital, senón os útiles necesarios para crear unha administración otomá. Puido acabar tamén coa ameaza dos seus veciños turcomanos, a cidade de Aidim, que proporcionaba mercenarios a Xoán Cantacuzeno. Tras a caída de Aidim, serán os otománs os que axudarán a Cantacuzeno, o candidato ao trono bizantino, enfrontado a Xoán V Paleólogo, tomándose como recompensa o dereito para saquear o territorio bizantino ao longo do Exeo, en Tracia, e a man da filla de Xoán Cantacuzeno, Helena.[7]
A partir de 1354, os corpos de expedición otománs dirixidos por Suleiman Paxa estableceron unha base permanente na península europea de Galípoli, a pesar das protestas de Cantacuzeno e outros. Este último tivo que abdicar por ser o responsable de que os turcos se introducisen en Europa. Baixo o mandato do seu fillo, Murad I (1360-1389), fixéronse as primeiras conquistas estables na Europa sudoriental. Tomou Edirne (Adrianópolis) en 1361, converteuna na súa capital e nomeou o primeiro visir do que sería o Imperio otomán: Kara Halil Paxa, dos Candarli, familia que monopolizou o posto durante o século seguinte. O emperador bizantino comprometeuse a pagar tributo regularmente aos otománs e a enviar continxentes militares para o seu exército, debido a que non podían enfrontarse á presión turca sobre Constantinopla. Foi un dos sultáns máis importantes do Imperio otomán pola súa triunfal campaña militar en Tracia e nos Balcáns, que acompañou con tacto e prudencia, pactando coa Igrexa ortodoxa. Tamén foi o primeiro en ser nomeado sultán, xa que os anteriores ostentaban o título de emires.
Para defender a Europa da ameaza otomá, o papa proclamou unha bula chamando dun modo formal á cruzada cara a 1366, que foi un fracaso en «a ruta dos serbios». Os otománs seguiron a política islámica tradicional de tolerancia cara aos dhimmis, ou «xente do libro», que tiñan dereito de protección sobre as súas vidas, propiedades e crenzas relixiosas sempre que aceptasen un goberno musulmán e pagasen os tributos (cizye) que lles eximían do servizo militar. Por iso non se fixo ningún esforzo para a conversión en masa da poboación. Durante o seu reinado tamén se creou o corpo dos xanízaros, unha peza clave no desenvolvemento posterior do imperio.
Enfrontamentos contra Hungría Editar
As ameazas multiplicábanse, e ao seu veciño Karaman uniuse a expansión mongol de Tamerlán. Os turcos otománs continuaron avanzando cara aos territorios europeos, poñendo en alerta á potencia medieval do Reino de Hungría. Desta forma, o rei Luís I de Hungría o Grande conduciu en 1375 unha batalla no Principado de Valaquia. A situación política entre os valacos e os húngaros enfrontados aos turcos otománs xeraron certos conflitos entre ambos, o cal creou unha situación onde apenas se logrou conter as invasións sen expulsar aos turcos da zona.
Despois da morte do rei Luís I, sucedeu un curto período de inestabilidade política, ata que o rei Sexismundo de Hungría subiu ao trono. De inmediato a ameaza otomá foi tomada en serio polo rei húngaro e os demais duques e Príncipes dos Estados satélites de Hungría, polo que se formou a coalición dos Estados eslavos do sur, dirixida por Sexismundo. Foi na decisiva batalla de Kósovo (1389)[8] cando a vitoria otomá sobre o Imperio serbio permitiu realizar novas conquistas ao sur do río Danubio, acabando coa última defensa organizada na área dos Balcáns e deixando a Hungría como único opoñente serio no sueste de Europa. Nesta batalla un soldado serbio, Milos Obilic, asasinou a Murad I (o único sultán asasinado nunha batalla), e sucedeulle o seu fillo Bayezid I (1389-1402), afianzándose na vitoria. Para evitar posibles loitas polo trono, foi este o primeiro sultán que matou a todos os seus irmáns, práctica común a partir deste intre e que institucionalizaría o sultán Mehmed II. Os esforzos de Bayezid encamiñáronse a conquistar o oeste de Asia Menor, o que conseguiu en 1390.
Posteriormente, iniciaron unha serie de campañas militares que puxeron a totalidade dos Balcáns baixo o seu control, en particular despois da derrota dos cabaleiros cruzados na batalla de Nicópolis de 1396, esta batalla esta considerada como a última cruzada a grande escala da Idade Media , non conseguiu deter o avance dos victoriosos turcos otománs.[9] Ao pouco tempo, os nobres húngaros aínda descontentos alzáronse contra Sexismundo en 1401 e en 1403, sendo derrotados en ambas as ocasións. Tras vencelos, Sexismundo continuou no poder durante os corenta anos seguintes sen ningunha clase de obstáculo sucesorio, contendo os ataques turcos otománs, que xa realizaban incursións en territorio magiar.
Na batalla de Ancara en 1402, Tamerlán derrotou ás forzas otomás e tomou prisioneiro ao sultán Bayezid I, provocando o desorde do imperio.[10] A guerra civil conseguinte, tamén coñecido como Fetret Devri , durou entre 1402 e 1413 cando os fillos de Bayezid loitaban pola sucesión. Rematou cando Mehmed I emerxeu como sultán e restaurou o poder otomán.[11]
Estes feitos atrasaron un tempo a súa ascensión, que foi retomada a mediados do século XV. Desta forma, o Reino de Hungría seguiu contendo os embates do expansivo Imperio otomán. En 1408, o rei húngaro Sexismundo fundou entón a Orde do Dragón,[12][13] a cal continuou alentando o espírito de conservación do cristianismo e a independencia dos territorios europeos. A esta orde pertenceron, entre outros nobres, o príncipe Vlad II Dracul do principado de Valaquia (actual Romanía) e o seu fillo, o coñecido e sanguinario Vlad III, do cal posteriormente xurdiu o personaxe de Bram Stoker, Drácula. Os otománs seguiron avanzando cara a Europa e en 1427 atacaron e ocuparon a fortaleza de Galambóc a beiras do Danubio ao suroeste do reino de Hungría.
As tropas otomás parecían indetenibles, a pesar de que o rei húngaro e polaco Ladislau I organizou unha armada e partiu con ela cara ao leste en 1444. Os exércitos do sultán Murad II saíron vitoriosos na batalla de Varna, na cal tamén morreu o rei cristián. Tras a morte de Ladislau I, ao non deixar herdeiros, o trono correspondíalle ao novo príncipe Ladislau V, fillo do falecido rei húngaro Alberto de Habsburgo, quen gobernara antes do mártir de Varna. Debido a que Ladislau era moi novo para gobernar, os nobres húngaros escolleron de inmediato a un conde que fora comandante dos exércitos húngaros nas anteriores batallas contra os turcos: Xoán Hunyadi.
O fillo de Murad II, Mehmed o Conquistador , reorganizou tanto o estado como o exército, e o 29 de maio de 1453 conquistou Constantinopla, poñendo fin ao Imperio bizantino, levando as fronteiras otománs ata Europa Central. Mehmed permitiu á igrexa ortodoxa oriental manter a súa autonomía e terras a cambio de aceptar a autoridade otomá.[14] Debido ás tensións entre os estados de Europa occidental e o posterior Imperio bizantino, a maioría da poboación ortodoxa aceptou o dominio otomán como preferible ao veneciano.[14] A resistencia albanesa foi un gran obstáculo para a expansión otomá na península italiana.[15]
Hunyadi proseguiu a loita contra os turcos otománs e alcanzou a vitoria no sitio de Belgrado (1456), sendo esta a primeira gran batalla gañada polos europeos cristiáns contra os turcos. En honra a esta proeza, o papa Calisto III ordenou que se establecese un toque de campás do mediodía para honrar a vitoria húngara. Desta maneira, Hungría recibiu o título de «último bastión do cristianismo en Europa», polo cal foi coñecida durante toda a época do Renacemento. Tras a morte de Xoán Hunyadi, e ao estar vacante o trono húngaro, o seu fillo máis novo foi elixido rei polos nobres, e desta forma, Matías Corvino foi coroado en 1458. O rei Matías Corvino mantivo unha política expansionista en Europa, e durante o seu reinado logrou igualmente conter os exércitos otománs.
O sultán Selim I (1512–1520) ampliou drasticamente as fronteiras do leste e do sur do Imperio ao derrotar o xa Ismail I do Irán safávida, na batalla de Chaldiran.[16] Selim I estableceu o dominio otomán en Exipto derrotando e anexionándose o sultanato mameluco de Exipto e creou unha presenza naval no mar Vermello. Despois desta expansión otomá, comezou a competición entre o Imperio portugués e o Imperio otomán para converterse na potencia dominante na rexión.[17]
Suleiman o Magnífico (1520–1566) capturou Belgrado en 1521, conquistou as partes sur e central do Reino de Hungría como parte das guerras otomán-húngaras,[18][19] e, tras a súa vitoria histórica na batalla de Mohács en 1526, na que tamén morreu o rei Luís II de Hungría.[20], estableceu o dominio otomán no territorio da actual Hungría (agás a parte occidental) e noutros territorios centroeuropeos. Logo asediou Viena en 1529, pero non logrou tomar a cidade.[21] En 1532, fixo outro ataque contra Viena, pero foi rexeitado no asedio de Güns.[22][23] Transilvania, Valaquia e, de forma intermitente, Moldavia, convertéronse en principados tributarios do Imperio otomán. No leste, os turcos otománs tomaron Bagdad os persas en 1535, acadando o control de Mesopotamia e o acceso naval ao Golfo Pérsico.
En 1539, un exército otomán de 60.000 efectivos asediou a guarnición española de Castelnuovo na costa adriática; o asedio exitoso custoulles 8.000 baixas aos otománs,[24] pero Venecia aceptou os termos en 1540, rendendo a maior parte do seu imperio no Exeo e Morea. Francia e o Imperio otomán, unidos pola oposición mutua ao dominio dos Habsburgo, convertéronse en fortes aliados. As conquistas francesas de Niza (1543) e Córsega (1553) producíronse como unha empresa conxunta entre as forzas do rei francés Francisco I e Suleiman, e estaban comandados polos almirantes otománs Hayreddin Barbarroxa e Dragut.[25] Un mes antes do asedio de Niza, Francia apoiou aos otománs cunha unidade de artillería durante a conquista otomá de Esztergom en 1543 no norte de Hungría. Despois de novos avances dos turcos, o gobernante dos Habsburgo Fernando recoñeceu oficialmente o ascenso otomán en Hungría en 1547. En 1555, o Cáucaso dividiuse oficialmente por primeira vez entre os safávidas e os otománs, un statu quo que permanecería ata o final da guerra ruso-turca (1768–1774). Por esta partición do Cáucaso asinada na Paz de Amasia, Armenia occidental, o Kurdistán e Xeorxia occidental (incl. Samtskhe occidental ) caeron en mans otomás,[26] mentres que o sur de Daguestán, o leste de Armenia, o leste de Xeorxia e o Acerbaixán permaneceron persas.[27] Suleiman I morreu por causas naturais na súa tenda durante o asedio de Szigetvár en 1566.
O Imperio otomán acadou a súa máxima extensión xeográfica con Suleiman, que foi a época de ouro do Imperio. Ao final do reinado de Suleiman, o Imperio abarcaba aproximadamente 2.273.720 km2, estendéndose por tres continentes.[28] Ademais, o Imperio converteuse nunha forza naval dominante, controlando gran parte do mar Mediterráneo.[29] Por esta época, o Imperio otomán era unha parte importante da esfera política europea. Os otománs envolvéronse en guerras relixiosas multicontinentais cando España e Portugal se uniron baixo a Unión Ibérica. Os otománs tiñan o título de califa, o que significa que eran os líderes de todos os musulmáns en todo o mundo. Os iberos eran líderes dos cruzados cristiáns, polo que ambos estaban encerrados nun conflito mundial. Houbo zonas de operacións no mar Mediterráneo[30] e no océano Índico,[31] onde os iberos circunnavegaban África para chegar á India e, no seu camiño, librar a guerra contra os otománs e os seus aliados, musulmáns locais. Así mesmo, os iberos pasaron pola América Latina recentemente cristianizada e enviaron expedicións que atravesaron o Pacífico co fin de cristianizar as antigas Filipinas musulmás e utilizalas como base para seguir atacando aos musulmáns no Extremo Oriente.[32] Neste caso, os otománs enviaron exércitos para axudar ao seu vasalo e territorio máis oriental, o sultanato de Aceh no sueste asiático.[33][34] Durante a década de 1600, o conflito mundial entre o Califato Otomán e a Unión Ibérica foi un punto morto xa que ambas as potencias estaban en niveis de poboación, tecnoloxía e económicos similares. Non obstante, o éxito do estamento político e militar otomán foi comparado co do Imperio romano, a pesar da diferenza no tamaño dos seus respectivos territorios.[35]
Decadencia Editar
A decadencia otomá comezou despois da morte de Solimán o Magnífico, en 1566. Unha serie de gobernantes ineptos fixeron florecer as intrigas de palacio, ata que a acción combinada do sultán Murad IV (ou Amurates IV) e da Casa de Koprulu motivou unha intensa reforma administrativa. Porén, o Imperio Otomán sufriu un serio revés cando comprometeu tódolos seus recursos nun novo asalto a Viena, que fracasou en 1683 grazas á dura resistencia dos polacos.
A partir de entón, os otománs descubriron que o seu poderío militar (baseado na disciplina da infantería de xanízaros e a cabalería de sipahis) estaba a naufragar, e decidiron abrirse á diplomacia occidental. Desta maneira, os comerciantes cristiáns de Constantinopla (os fanariotas) abríronse paso na administración otomá. Este proceso durou todo o século XVIII, pero motivou o xurdimento da Grande idea de substituír o Imperio Otomán por un Imperio Grego. Os gregos alzáronse en armas a comezos do século XIX e obtiveron a súa independencia en 1823, pero xamais chegaron a concretar a Grande idea. Os otománs volvéronse máis fanaticamente musulmáns que nunca, e enredáronse irremisiblemente no xogo político das potencias coloniais de Occidente, ó tempo que sobrevivía ás sublevacións que os seus propios novos oficiais, educados na arte da guerra occidental, promovían en nome deses mesmos valores occidentais que recibiran. O "home enfermo de Europa", como se cualificou ó imperio, sobreviviu aínda tres cuartos de século máis, grazas ó apoio de Inglaterra (que precisaba os otománs para contrarrestar as ambicións de Rusia de alcanzar o mar Mediterráneo). Isto non impediu que os otománs perdesen virtualmente a administración de Exipto, ó tempo que os pobos cristiáns dos Balcáns (Serbia, Croacia, Bulgaria e Romanía) se foron independizando un detrás doutro.
Ocaso Editar
Finalmente, durante a primeira guerra mundial, o Imperio otomán aliouse coa Tripla Alianza conformada por Alemaña, Italia e Austria. Após a derrota dos Imperios centrais, o Imperio Otomán (gravemente socavado polo espertar árabe apoiado polos ingleses de T. E. Lawrence) desplomouse na anarquía. Derrotado en todas as frontes, o Imperio Otomán asinou o armisticio de Mudros o 30 de outubro de 1918.[36] Constantinopla foi ocupada polas forzas combinadas británicas, francesas, italianas e gregas.[37] En maio de 1919, Grecia tamén tomou o control da área arredor de Esmirna[38] (agora İzmir).
A partición do Imperio Otomán concretouse nos termos do Tratado de Sèvres de 1920. Este tratado, tal e como se deseñou na Conferencia de Londres, permitía ao Sultán manter a súa posición e o seu título. O status de Anatolia era problemático dadas as forzas ocupadas.
Xurdiu unha oposición nacionalista co movemento nacional turco. Este movemento gañou a guerra de independencia de Turquía (1919–1923) baixo o liderado de Mustafa Kemal (máis tarde recibiu o apelido "Atatürk"). O 18 de setembro de 1922, os exércitos de ocupación foron rexeitados e o país viu o nacemento do novo Estado turco. O 1 de novembro, o recentemente fundado parlamento aboliu oficialmente o sultanato, e o último sultán, Mehmed VI (que reinou entre 1918 e 1922), abandonou o país o 17 de novembro de 1922, dando fin a 623 anos de dominio otomán. O Tratado de Lausana de 1923 levou ao recoñecemento internacional da soberanía da recentemente formada "República de Turquía" e a República foi proclamada oficialmente o 29 de outubro de 1923, na nova capital de Ancara. O 3 de marzo de 1924 foi abolido o califato.[39]
Goberno Editar
Antes das reformas dos séculos XIX e XX, a organización estatal do Imperio Otomán era un sistema con dúas dimensións principais, a administración militar e a administración civil. O sultán estaba na posición máis alta do sistema. O sistema civil baseábase en unidades administrativas locais en función das características da rexión. O Estado tiña control sobre o clero. Certas tradicións turcas preislámicas que sobreviviran á adopción de prácticas administrativas e legais do Irán islámico seguían sendo importantes nos círculos administrativos otománs.[42] Segundo o entendemento otomán, a responsabilidade principal do estado era defender e estender a terra dos musulmáns e garantir a seguridade e a harmonía dentro das súas fronteiras no contexto xeral da práctica islámica ortodoxa e da soberanía dinástica.[43]
O Imperio Otomán ou, como institución dinástica, a Casa de Osman, non tivo precedentes e non tivo igual no mundo islámico tanto polo seu tamaño como pola súa duración.[44] En Europa, só a Casa de Habsburgo tivo unha liña igualmente ininterrompida de soberanos (reis/emperadores) da mesma familia que gobernou durante tanto tempo, e durante o mesmo período, entre finais do século XIII e principios do XX. A dinastía otomá era de orixe turca. En once ocasións, o sultán foi deposto (substituído por outro sultán da dinastía otomá, que era irmán, fillo ou sobriño do antigo sultán) porque era percibido polos seus inimigos como unha ameaza para o Estado. Só houbo dous intentos na historia otomá de derrocar a dinastía otomá gobernante, ambos fracasos, o que suxire un sistema político consolidado que durante un período prolongado foi capaz de xestionar as súas revolucións.[43] Como tal, o último sultán otomán Mehmed VI (1918-1922) foi un descendente directo patrilineal (liña masculina) do primeiro sultán otomán Osman I (m. c. 1323/4), que non tivo parangón tanto en Europa (ex., a liña masculina da Casa dos Habsburgo extinguiuse en 1740) como no mundo islámico. O propósito principal do harén imperial era asegurar o nacemento de herdeiros masculinos ao trono otomán e asegurar a continuación do poder directo patrilineal (liña masculina) dos sultáns otománs nas xeracións futuras.
A posición máis alta no islam, califato, foi reclamada polos sultáns otománs comezando por Murad I,[45] que foi establecido como o califato otomán. O sultán otomán, pâdişâh ou "señor de reis", exercía como único rexente do Imperio e era considerado a personificación do seu goberno, aínda que non sempre exercía un control total. O harén imperial era un dos poderes máis importantes da corte otomá. Estaba gobernado pola valide sultan (sultana nai). En ocasións, a valide sultán involucrábase na política do Estado. Durante un tempo, as mulleres do harén controlaron efectivamente o Estado no que se denominou o "sultanato das mulleres". Os novos sultáns elixíanse sempre entre os fillos do sultán anterior. O sólido sistema educativo da escola de palacio estaba orientado a eliminar aos herdeiros potenciais non aptos e a establecer o apoio da elite gobernante a un sucesor. As escolas de palacio, que tamén educarían aos futuros administradores do Estado, non tiñan unha vía única. En primeiro lugar, a madrasa (Medrese) estaba destinada aos musulmáns, e educaba a eruditos e funcionarios do Estado segundo a tradición islámica. A carga financeira da Medrese era sufragada por vakif, o que permitía aos fillos de familias pobres ascender a niveis sociais e ingresos máis altos.[46] A segunda vía era un internado gratuíto para os cristiáns, o Enderûn,[47] que recrutaba anualmente a 3.000 alumnos entre mozos cristiáns de oito a vinte anos dunha de cada corenta familias das comunidades asentadas en Rumelia ou os Balcáns, proceso coñecido como devshirme (Devşirme).[48]
Aínda que o sultán era o monarca supremo, a súa autoridade política e executiva estaba delegada. A política do Estado contaba cunha serie de conselleiros e ministros reunidos ao redor dun consello coñecido como Divan. O Divan, nos anos en que o Estado otomán aínda era un Beylik', estaba composto polos anciáns da tribo. A súa composición modificouse posteriormente para incluír a oficiais militares e elites locais (como conselleiros relixiosos e políticos). Máis tarde, a partir de 1320, nomeouse a un Gran Visir para que asumise algunhas das responsabilidades do sultán. O Gran Visir gozaba dunha considerable independencia respecto ao sultán, con poderes case ilimitados de nomeamento, destitución e supervisión. A partir de finais do século XVI, os sultáns retiráronse da política e o Gran Visir converteuse no xefe de Estado "de facto".[49]
Ao longo da historia otomá, houbo moitos casos nos que os gobernadores locais actuaron de forma independente e mesmo en oposición ao gobernante. Despois da revolución da xuventude turca de 1908, o estado otomán converteuse nunha monarquía constitucional. O sultán xa non tiña poderes executivos. Formouse un parlamento, con representantes elixidos das provincias. Os representantes formaron o Goberno Imperial do Imperio Otomán.
Esta administración ecléctica manifestábase mesmo na correspondencia diplomática do Imperio cara a occidente, que inicialmente se realizaba en lingua grega.[50]
Os tughra eran monogramas caligráficos, ou sinaturas, dos sultáns otománs, dos que había 35. Esculpidos no selo do sultán, levaban os nomes do sultán e do seu pai. A frase e oración "sempre vitorioso" tamén estaba presente na maioría. O máis antigo pertencía a Orhan Gazi. A tughra, ornamentada e estilizada, deu orixe a unha rama da caligrafía otomán-turca.
Dereito Editar
O sistema xurídico otomán aceptaba o dereito relixioso sobre os seus súbditos. Ao mesmo tempo, o Qanun (ou Kanun), dereito dinástico, coexistía co dereito relixioso ou Xaria.[51][52] O imperio otomán sempre se organizou ao redor dun sistema de xurisprudencia local. A administración legal no imperio otomán formaba parte dun esquema máis amplo de equilibrio entre a autoridade central e a local.[53] O poder otomán xiraba crucialmente ao redor da administración dos dereitos sobre a terra, que daba un espazo á autoridade local para desenvolver as necesidades do millet (comunidade confesional) local.[53] A complexidade xurisdicional do Imperio otomán tiña como obxectivo permitir a integración de grupos cultural e relixiosamente diferentes.[53] O sistema otomán contaba con tres sistemas xudiciais: un para os musulmáns, outro para os non musulmáns, no que participaban xudeus e cristiáns designados que gobernaban sobre as súas respectivas comunidades relixiosas, e o "tribunal de comercio". Todo o sistema estaba regulado desde arriba mediante o Qanun administrativo, é dicir, as leis, un sistema baseado no Yassa turco e o Töre, que se desenvolveron na época preislámica.[54][55]
Organización Editar
Interiormente, os otománs organizaron o seu imperio non segundo o principio territorial, senón polo principio poboacional. Desta maneira, o imperio foi repartido entre musulmáns, cristiáns ortodoxos, xudeus, zoroastrianos etcétera, cada un dos cales conformaba un millet coa súa propia autoridade a cargo. A nobreza otomá estaba por riba dos raiyeh (literalmente, o 'rabaño'), pero non tivo cargos no goberno ata que a súa presión obrigou a Suleimán o Magnífico a admitilos, a mediados do século XVI. A administración otomá estaba en mans dunha Casa de escravos, que era recrutada entre os non musulmáns, e educada dende a infancia para ocupar cargos directivos. Incluso ata o visir do sultán era un escravo.
Notas Editar
- ↑ Kermeli (2008), p. 444
- ↑ Lowry, Heath (2003). The Nature of the Early Ottoman State. SUNY Press. p. 59. ISBN 9780791456361.
- ↑ Kafadar, Cemal (1995). Between Two Worlds: The Construction of the Ottoman State. p. 127.
- ↑ Finkel, Caroline (2005). Osman's Dream: The History of the Ottoman Empire. Basic Books. pp. 5, 10. ISBN 978-0-465-00850-6.
- ↑ Lindner, Rudi Paul (2009). "Anatolia, 1300–1451". En Fleet, Kate. The Cambridge History of Turkey. 1, Byzantium to Turkey, 1071–1453. Cambridge: Cambridge University Press. p. 104.
- ↑ Nicol (1993), p. 169.
- ↑ "John V Palaeologus". Enciclopedia britanica. Consultado o 12 de xullo do 2022.
- ↑ De Re Militari. The Society for Medieval Military. "The Battle of Kosovo: Early Reports of Victory and Defeat". Arquivado dende o orixinal o 12 de decembro de 2009. Consultado o 13 de xullo do 2022.
- ↑ Nicolle, David (1999). Nicopolis 1396: The Last Crusade. Osprey Publishing. ISBN 978-1-85532-918-8.
- ↑ Colin Imber The Ottoman Empire 1300-1650. The Structure of Power. Palgrave Macmillan (2002), p. 18
- ↑ Ágoston, Gábor; Bruce Alan Masters (2009). Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing. p. 363. ISBN 978-1-4381-1025-7.
- ↑ Boulton, D'A. J. D. The Knights of the Crown: The Monarchical Orders of Knighthood in Later Medieval Europe, 1325–1520. Boydell Press, 2000. 348 ff.
- ↑ Rezachevici, Constantin. "From the Order of the Dragon to Dracula". Journal of Dracula Studies 1 (1999): pp 3–7. Transcriptions available online: (documento RTF), Barcelona-Esoterismo-Esoterisme-Magia.
- ↑ 14,0 14,1 Stone, Norman (2005). "Turkey in the Russian Mirror". En Mark Erickson, Ljubica Erickson. Russia War, Peace And Diplomacy: Essays in Honour of John Erickson. Weidenfeld & Nicolson. p. 94. ISBN 978-0-297-84913-1.
- ↑ Hodgkinson 2005, p. 240
- ↑ Savory, R. M. (1960). "The Principal Offices of the Ṣafawid State during the Reign of Ismā'īl I (907–930/1501–1524)". Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London 23 (1): 91–105. JSTOR 609888. doi:10.1017/S0041977X00149006.
- ↑ Hess, Andrew C. (January 1973). "The Ottoman Conquest of Egypt (1517) and the Beginning of the Sixteenth-Century World War". International Journal of Middle East Studies 4 (1): 55–76. JSTOR 162225. doi:10.1017/S0020743800027276.
- ↑ "Origins of the Magyars". Hungary. Britannica Online Encyclopedia. Consultado o 26 August 2010.
- ↑ "Encyclopædia Britannica". Britannica Online Encyclopedia. Arquivado dende o orixinal o 26 April 2012. Consultado o 26 August 2010.
- ↑ Kubinyi András: II. Lajos. (in Kristó Gyula. Magyarország Vegyes házi királyai. Szkuits 2003. Budapest)
- ↑ Imber (2002), p. 50
- ↑ Thompson, Bard (1996). Humanists and Reformers: A History of the Renaissance and Reformation. Wm. B. Eerdmans Publishing. p. 442. ISBN 978-0-8028-6348-5.
- ↑ Ágoston and Alan Masters, Gábor and Bruce (2009). Encyclopedia of the Ottoman Empire. Infobase Publishing. p. 583. ISBN 978-1-4381-1025-7.
- ↑ Revival: A History of the Art of War in the Sixteenth Century (1937). Routledge. 2018.
- ↑ Imber (2002), p. 53
- ↑ The Reign of Suleiman the Magnificent, 1520–1566, V.J. Parry, A History of the Ottoman Empire to 1730, ed. M.A. Cook (Cambridge University Press, 1976), 94.
- ↑ A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East, Vol. II, ed. Spencer C. Tucker, (ABC-CLIO, 2010). 516.
- ↑ Ágoston, Gábor (2009). "Süleyman I". En Ágoston, Gábor; Bruce Masters. Encyclopedia of the Ottoman Empire. p. 545.
- ↑ Mansel, Philip (1997). Constantinople: City of the World's Desire, 1453–1924. London: Penguin Books. p. 61. ISBN 978-0-14-026246-9.
- ↑ Crowley, Roger Empires of the Sea: The siege of Malta, the battle of Lepanto and the contest for the center of the world, Random House, 2008
- ↑ "The Ottoman 'Discovery' of the Indian Ocean in the Sixteenth Century: The Age of Exploration from an Islamic Perspective". historycooperative.org. Arquivado dende o orixinal o 29 July 2019. Consultado o 11 September 2019.
- ↑ Charles A. Truxillo (2012), Jain Publishing Company, "Crusaders in the Far East: The Moro Wars in the Philippines in the Context of the Ibero-Islamic World War".
- ↑ Palabiyik, Hamit, Turkish Public Administration: From Tradition to the Modern Age, (Ankara, 2008), 84.
- ↑ İsmail Hakkı Göksoy. Ottoman-Aceh Relations According to the Turkish Sources (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 19 January 2008. Consultado o 16 December 2018.
- ↑ Deringil, Selim (September 2007). "The Turks and 'Europe': The Argument from History". Middle Eastern Studies 43 (5): 709–723. doi:10.1080/00263200701422600.
- ↑ Karsh, Efraim, Empires of the Sand: The Struggle for Mastery in the Middle East, (Harvard University Press, 2001), 327.
- ↑ "Missioni all'estero:1918 – 1923. In Turchia: da Costantinopoli all'Anatolia." (en italiano). Arma dei Carabinieri. Arquivado dende o orixinal o 6 de maio de 2014. Consultado o 14 de xullo do 2022.
- ↑ Llewellyn-Smith, Michael (1999). Ionian Vision : Greece in Asia Minor, 1919–1922. (New edition, 2nd impression ed.). London: C. Hurst. p. 92. ISBN 9781850653684.
- ↑ Hakan Özoğlu (2011). From Caliphate to Secular State: Power Struggle in the Early Turkish Republic. ABC-CLIO. p. 8. ISBN 978-0-313-37957-4.
- ↑ Simons, Marlise (22 de agosto de 1993). "Center of Ottoman Power". The New York Times. Consultado o 15de outubro do 2022.
- ↑ "Dolmabahce Palace". dolmabahcepalace.com. Consultado o 15de outubro do 2022.
- ↑ Itzkowitz 1980.
- ↑ 43,0 43,1 Naim Kapucu; Hamit Palabiyik (2008). Turkish Public Administration: From Tradition to the Modern Age. USAK Books. p. 77. ISBN 978-605-4030-01-9. Consultado o 15 de outubro do 2022.
- ↑ Black, Antony (2001). The History of Islamic Political Thought: From the Prophet to the Present. Psychology Press. p. 199. ISBN 978-0-415-93243-1.
- ↑ Lambton, Ann; Lewis, Bernard (1995). The Cambridge History of Islam: The Indian sub-continent, South-East Asia, Africa and the Muslim west 2. Cambridge University Press. p. 320. ISBN 978-0-521-22310-2. Arquivado dende o orixinal o 14 de xaneiro de 2023. Consultado o 30 de xaneiro do 2023.
- ↑ Lewis, Bernard (1963). Istanbul and the Civilization of the Ottoman Empire. University of Oklahoma Press. p. 151. ISBN 978-0-8061-1060-8. Consultado o 30 de xaneiro do 2023.
- ↑ "The Ottoman Palace School Enderun and the Man with Multiple Talents, Matrakçı Nasuh". Journal of the Korea Society of Mathematical Education, Series D. Research in Mathematical Education 14 (1): 19–31. marzo de 2010. Arquivado dende o orixinal o 11 de xaneiro de 2013. Consultado o 30 de xaneiro do 2023.
- ↑ Karpat, Kemal H. (1973). Social Change and Politics in Turkey: A Structural-Historical Analysis. Brill. p. 204. ISBN 978-90-04-03817-2. Arquivado dende o orixinal o 14 de xaneiro de 2023. Consultado o 30 de xaneiro do 2023.
- ↑ Black, Antony (2001). The History of Islamic Political Thought: From the Prophet to the Present. Psychology Press. p. 197. ISBN 978-0-415-93243-1. Arquivado dende o orixinal o 14 de xaneiro de 2023. Consultado o 20 de xuño de 2015.
- ↑ Naim Kapucu; Hamit Palabiyik (2008). Turkish Public Administration: From Tradition to the Modern Age. USAK Books. p. 78. ISBN 978-605-4030-01-9. Consultado o 21 de xullo do 2023.
- ↑ "Balancing Sharia: The Ottoman Kanun". BBC. Arquivado dende o orixinal o 9 de outubro de 2013. Consultado o 8 de agosto do 2023.
- ↑ Washbrook, D. and Cohn, H., Law in the Ottoman Empire: Shari'a Law, Dynastic Law, Legal Institutions.
- ↑ 53,0 53,1 53,2 Benton, Lauren (3 December 2001). Law and Colonial Cultures: Legal Regimes in World History, 1400–1900. Cambridge University Press. pp. 109–110. ISBN 978-0-521-00926-3. Arquivado dende o orixinal o 14 de xaneiro de 2023. Consultado o 8 de agosto do 2023.
- ↑ Streusand, Douglas E. (2010). Islamic Gunpowder Empires Ottomans, Safavids, and Mughals. Milton: Routledge. ISBN 978-0-429-96813-6. OCLC 1202464532. Arquivado dende o orixinal o 14 de xaneiro de 2023. Consultado o 8 de agosto do 2023.
- ↑ The Ashgate research companion to Islamic law. P. J. Bearman, Rudolph Peters. London. 2016. p. 109. ISBN 978-1-315-61309-3. OCLC 1082195426.
Véxase tamén Editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Imperio Otomán |
Bibliografía Editar
- Kermeli, Eugenia (2008). "Osman I". En Ágoston, Gábor; Masters, Bruce. Encyclopedia of the Ottoman Empire (en inglés). Nova York: Infobase Publishing. ISBN 978-1-4381-1025-7.
- Imber, Colin (2002). The Ottoman Empire, 1300–1650: The Structure of Power (en inglés). Londres / Nova York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-0-333-61386-3.
- Nicol, Donald M. (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261-1453 (en inglés) (2ª ed.). Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 9780521439916.
A Galipedia ten un portal sobre: Historia |