O mar Exeo (grego: Αιγαίο Πέλαγος Aigaío Pélagos, turco: Ege Denizi) é un brazo do mar Mediterráneo situado entre Grecia e a península de Anatolia, é dicir, entre as terras altas de Grecia e de Turquía. No norte, o Exeo está conectado ao mar de Mármara e ao mar Negro polos Dardanelos e o Bósforo. Considérase que este mar está delimitado ao sur por un arco que atravesa, en dirección oeste-leste, as illas de Citera, Anticitera, Creta, Kasos, Karpathos e Rodas. Polo arbitrario do seu «límite» sur, é difícil atribuírlle unha superficie exacta, sendo un valor aproximado 180.000 km². De norte a sur, a súa extensión máxima é de 600 km, e do leste a oeste é de 400 km.

Modelo:Xeografía físicaMar Exeo
Imaxe
Tipomar
conca fluvial Editar o valor en Wikidata
EpónimoExeo (rei de Atenas) Editar o valor en Wikidata
Parte deMediterráneo oriental Editar o valor en Wikidata
Localización
País da cuncaGrecia e Turquía Editar o valor en Wikidata
División administrativaGrecia e Turquía Editar o valor en Wikidata
Editar o valor en Wikidata Mapa
 38°30′N 25°18′L / 38.5, 25.3
Bañado porMar Mediterráneo Editar o valor en Wikidata
Composto por
Afluentes
Conca hidrográficabacia do Mar Egeu (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Características
Profundidade2.100 m Editar o valor en Wikidata
Superficie214.000 km² Editar o valor en Wikidata
BNE: XX5159929

O mar era tradicionalmente coñecido como o Arquipélago (na Lingua grega antiga, Ἀρχιπέλαγος, que significa "mar principal"),[Cómpre referencia] pero en galego o significado de arquipélago cambiou para referirse ás illas do Exeo e, en xeral, a calquera grupo insular.

Etimoloxía

editar

Na antigüidade, houbo varias explicacións para o nome "Exeo". Dicíase que fora nomeado pola cidade grega de Aegae, despois de Aegea, unha raíña das Amazonas morrera no mar. Aigaion, a "cabra mariña", outro nome de Briareus, un dos arcaicos Hecatonchires; ou, especialmente entre os atenienses, Exeo, o pai de Teseo, que afogou no mar cando pensaba que o seu fillo morrera.

Unha posible etimoloxía é unha derivación da palabra grega αἶγες – aiges = "ondas" (Hesiquio de Alexandría; uso metaforico de αἴξ (aix) "macho cabrio"), polo tanto "mar ondosa", cf. tamén αἰγιαλός (aigialos = aiges (ondas) + hals (mar)),[1] polo tanto significa "beira do mar".

A República de Venecia, que gobernou moitas illas gregas na Alta Idade Media e na Baixa Idade Media, popularizou o nome de "Arquipélago" ( Grego: "mar principal"), nome que se mantivo en moitos países europeos ata o inicio do período moderno.

Nalgunhas linguas eslavas do sur o Exeo é a miúdo chamado "Mar Branco" (Belo more/Бело море en Serbo-Croata e Macedonio; Бяло море Byalo more en Bulgaro).[2]

Mitoloxía

editar

O mar Exeo debe o seu nome ao rei Exeo, que, na mitoloxía grega, se suicidou cando o seu fillo, Teseo, volveu de Creta tras dar matado ao Minotauro, monstro a cuxa alimentación fora destinado xunto con outros seis mozos e sete mozas. Este era o tributo que os atenienses debían pagar anualmente a Minos. Os mariñeiros que o acompañaban deberían izar velas claras se Teseo retornase vivo, e escuras se morrera na loita contra o Minotauro. Así e todo, tamaña era a alegría da tripulación que esqueceron a promesa feita ao rei. Exeo botouse no mar, que desde entón leva o seu nome.

  1. Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, s.v. "αἰγιαλός"
  2. Zbornik Matice srpske za društvene nauke: (1961), Volumes 28-31, p.74 Modelo:Sr icon

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

 
 Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.