Coordenadas: 39°N 25°L / 39, -25

O Mar Exeo (grego: Αιγαίο Πέλαγος Aigaío Pélagos, turco: Ege Denizi) é un brazo do mar Mediterráneo situado entre Grecia e a península de Anatolia, é dicir, entre as terras altas de Grecia e de Turquía. No norte, o Exeo está conectado ao mar de Mármara e ao mar Negro polos Dardanelos e o Bósforo. Considérase que este mar está delimitado ao sur por un arco que atravesa, en dirección oeste-leste, as illas de Citera, Anticitera, Creta, Kasos, Karpathos e Rodas. Polo arbitrario do seu «límite» sur, é difícil atribuírlle unha superficie exacta, sendo un valor aproximado 180.000 km². De norte a sur, a súa extensión máxima é de 600 km, e do leste a oeste é de 400 km.

Mar Exeo
Localización administrativa
EstadoGrecia Grecia
Turquía Turquía
DivisiónPeriferias de Macedonia Oriental e Tracia, Macedonia Central, Tesalia, Grecia Central, Ática, Peloponeso, Creta, Exeo Meridional e Exeo Setentrional (GRE)
Rexións do Mármara e do Exeo (TUR)
Localización xeográfica
Océano / MarMar Mediterráneo
ContinenteEuropa-Asia
Illa/sCitera, Anticitera, Creta, Kasos, Karpathos e Rodas
Xeografía
Mares contiguosMar de Mármara e mar Xónico
SubdivisiónsMar de Tracia, mar de Creta e mar de Mirtos
Illas interioresMáis de 5000 illas, sendo as máis importantes as illas das Cícladas, as illas Espóradas e o arquipélago do Dodecaneso
Accidentes
EstreitosDardanelos (mar de Mármara) e Canle de Corinto (mar Xónico)
Características
Superficie180 000 km²
Lonxitude máxima600 km
Anchura máxima400 km
Profundiade máxima3543 m
Mapa

Localización do mar Exeo.

Mar Exeo, Grecia ao oeste e Turquía ao leste.

O mar era tradicionalmente coñecido como o Arquipélago (na Lingua grega antiga, Ἀρχιπέλαγος, que significa "mar principal"),[Cómpre referencia] pero en galego o significado de arquipélago cambiou para referirse ás illas do Exeo e, en xeral, a calquera grupo insular.

Etimoloxía editar

Na antigüidade, houbo varias explicacións para o nome "Exeo". Dicíase que fora nomeado pola cidade grega de Aegae, despois de Aegea, unha raíña das Amazonas morrera no mar. Aigaion, a "cabra mariña", outro nome de Briareus, un dos arcaicos Hecatonchires; ou, especialmente entre os atenienses, Exeo, o pai de Teseo, que afogou no mar cando pensaba que o seu fillo morrera.

Unha posible etimoloxía é unha derivación da palabra grega αἶγες – aiges = "ondas" (Hesiquio de Alexandría; uso metaforico de αἴξ (aix) "macho cabrio"), polo tanto "mar ondosa", cf. tamén αἰγιαλός (aigialos = aiges (ondas) + hals (mar)),[1] polo tanto significa "beira do mar".

A República de Venecia, que gobernou moitas illas gregas na Alta Idade Media e na Baixa Idade Media, popularizou o nome de "Arquipélago" ( Grego: "mar principal"), nome que se mantivo en moitos países europeos ata o inicio do período moderno.

Nalgunhas linguas eslavas do sur o Exeo é a miúdo chamado "Mar Branco" (Belo more/Бело море en Serbo-Croata e Macedonio; Бяло море Byalo more en Bulgaro).[2]

Mitoloxía editar

O mar Exeo debe o seu nome ao rei Exeo, que, na mitoloxía grega, se suicidou cando o seu fillo, Teseo, volveu de Creta tras dar matado ao Minotauro, monstro a cuxa alimentación fora destinado xunto con outros seis mozos e sete mozas. Este era o tributo que os atenienses debían pagar anualmente a Minos. Os mariñeiros que o acompañaban deberían izar velas claras se Teseo retornase vivo, e escuras se morrera na loita contra o Minotauro. Así e todo, tamaña era a alegría da tripulación que esqueceron a promesa feita ao rei. Exeo botouse no mar, que desde entón leva o seu nome.

Notas editar

  1. Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, s.v. "αἰγιαλός"
  2. Zbornik Matice srpske za društvene nauke: (1961), Volumes 28-31, p.74 Modelo:Sr icon

Véxase tamén editar

Outros artigos editar


 
 Este artigo sobre xeografía é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.