Pneumonía

enfermidade do sistema respiratorio

A pneumonía (do grego pneumon, 'pulmón', e este de pneuma, 'sopro, respiración'[1]), pulmonía[2] ou pneumonite[2] é unha inflamación dos pulmóns e das vías respiratorias en xeral, que causa efectos secundarios coma febre, mucosidade, tose etc. Consiste na inflamación dos espazos alveolares dos pulmóns.[3] A maioría das veces a pneumonía é infecciosa, pero non sempre é así. A pneumonía pode afectar a un lóbulo pulmonar completo (pneumonía lobular), a un segmento de lóbulo, aos alvéolos próximos aos bronquios (bronconeumonía) ou ao tecido intersticial (pneumonía intersticial). A pneumonía fai que o tecido que forma os pulmóns se vexa colorado, inchado e produza dor. Os pacientes non sempre ingresan no hospital e moitos son tratados polo médico de cabeceira. A pneumonía adquirida na comunidade (NAC) ou extrahospitalaria é a que se adquire fóra dos hospitais, mentres que a pneumonía nosocomial (NN) é a que se adquire durante a estancia hospitalaria transcorridas 48 horas ou dúas semanas despois de recibir a alta.

Pneumonía
Clasificación e recursos externos
Imaxe de raios X que mostra unha pulmonía bacteriana con forma de cuña no pulmón dereito.
DiseasesDB10166
MedlinePlus000145
Aviso médico.
Advertencia: A Wikipedia non dá consellos médicos.
Se cre que pode requirir tratamento, por favor, consúltello ao médico.

A pneumonía pode ser unha enfermidade grave se non se detecta a tempo, e pode chegar a ser mortal, especialmente entre persoas de idade avanzada e entre os immunodeprimidos. En particular os pacientes de SIDA contraen frecuentemente a pneumonía por Pneumocystis (un fungo). As persoas con fibrose quística teñen tamén un alto risco de padecer pneumonía debido a que continuamente se acumula fluído nos seus pulmóns.

Pode ser moi contaxiosa, xa que os xermes que a causan se diseminan rapidamente no aire, por medio de espirros, tose e mucosidade; un paciente que padeceu pneumonía pode quedar con secuelas desta no seu organismo por moito tempo, isto faino potencialmente contaxioso e as persoas máis propensas a contraela son as que están sufrindo unha gripe, ou un cadro asmático, entre outras doenzas do aparato respiratorio.

ClasificaciónEditar

Hai moitos tipos de pneumonías, que se poden clasificar de distintas maneiras:

  • En función do axente causal:
  • Pola localización anatómica macroscópica:
    • Pneumonía lobar.
    • Pneumonía multifocal ou broncopneumonía.
    • Pneumonía intersticial.
  • En función da reacción do hóspede:
    • Pneumonía supurada.
    • Pneumonía fibrinosa.[4]
  • En función do ámbito de adquisición:
    • Pneumonías adquiridas na comunidade (ou extrahospitalarias). As máis típicas son a pneumonía pneumocócica, a pneumonía por Mycoplasma e a pneumonía por Chlamydia. Dáse en de 3 a 5 adultos por 1000/ano, cunha mortalidade de entre o 5 e o 15 %.
    • Pneumonías hospitalarias ou nosocomiais. Adquírense durante unha estancia hospitalaria. Presentan maior mortalidade do que a pneumonía adquirida na comunidade. No hospital dáse a conxunción dunha poboación con alteración dos mecanismos de defensa, xunto á existencia de xermes moi resistentes aos antibióticos, o que crea dificultades no tratamento da infección.

Clasificación prognósticaEditar

Existen dúas clasificacións prognósticas da pneumonía:

  • Clasificación de Fine (pneumonia severity index ou PSI).
  • Clasificación FALTA.

CausasEditar

 
A bacteria Streptococcus pneumoniae, é unha causa moi común de pneumonía, aquí vista con microscopio electrónico.

A pneumonía está causada principalmente por infeccións de bacterias ou virus e máis raramente por fungos e parasitos. Aínda que se identificaron máis de 100 cepas de axentes infecciosos que a poden causar, só uns poucos son os responsables da maioría dos casos. As infección mixtas con virus e bacterias poden tamén darse en ata o 45% das infeccións en nenos e o 15% das infeccións en adultos.[5] En aproximadamente a metade dos casos non se pode illar o axente causante, a pesar de que se fagan probas e exames coidadosos.[6]

O termo pneumonia é ás veces aplicado amplamente tamén a calquera condición non infecciosa que orixine inflamación nos pulmóns, como nas causadas por enfermidades autoinmunes, queimaduras químicas ou reaccións a drogas, tamén chamadas pneumonite.[7][8] Os axentes infecciosos foron divididos historicamente en "típicos" e "atípicos" baseándose na súa suposta presentación, pero a evidencia non apoia esta distinción, polo que xa non se enfatiza o seu uso.[9]

Entre as condicións e factores de risco que predispoñen á pneumonía están os seguintes: fumar, inmunodeficiencia, alcoholismo, enfermidade pulmonar obstrutiva crónica, enfermidade renal crónica, e enfermidade hepática.[10] O uso de medicamentos supresores de ácidos, como os inhibidores da bomba de protóns ou H2 bloqueantes, está asociado tamén cun incremento do risco.[11] A idade avanzada predispón á pneumonía.[10]

BacteriasEditar

As bacterias son a principal causa de pneumonía adquirida na comunidade, e o Streptococcus pneumoniae íllase en case o 50% dos casos.[12][13] Outras bacterias que se illan con frecuencia son: Haemophilus influenzae no 20% dos casos, Chlamydophila pneumoniae no 13%, e Mycoplasma pneumoniae no 3%;[12] Staphylococcus aureus; Moraxella catarrhalis; Legionella pneumophila e bacilos gramnegativos.[6] Son cada vez máis comúns varias cepas desas especies con resistencia a antibióticos, como o Streptococcus pneumoniae resistente ás drogas e o Staphylococcus aureus resistente á meticilina.[10]

Os factores de risco facilitan o espallamento destes microorganismos.[6] O alcoholismo está asociado con Streptococcus pneumoniae, organismos anaerobios e Mycobacterium tuberculosis; fumar facilita os efectos causados por Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, e Legionella pneumophila. A exposición a aves está asociada con Chlamydia psittaci; e a animais de granxa con Coxiella burnetii; a aspiración de contidos estomacais está asociada con organismos anaerobios; e a fibrose quística con Pseudomonas aeruginosa e Staphylococcus aureus.[6] A especie Streptococcus pneumoniae é máis común en inverno,[6] e en persoas que aspiraron grandes cantidades de organismos anaerobios.[10]

VirusEditar

Nos adultos os virus supoñen aproximadamente un terzo[5] e nos nenos un 15% dos axentes causantes de casos de pneumonía.[14] Os máis comunmente implicados son os seguintes: rinovirus, coronavirus, virus da influenza, virus sincicial respiratorio (RSV), adenovirus, e virus da parainfluenza.[5][15] O virus herpes simplex raramente causa pneumonía, agás en grupos como: neonatos, persoas con cancro, receptores de transplantes, e persoas que sufriron queimaduras importantes.[16] As persoas que recibiron un transplante de órganos ou que por algunha razón están inmunocomprometidos presentan altas taxas de pneumonía por citomegalovirus.[14][16] Os que teñen infeccións virais poden ser infectados secundariamente coas bacterias Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, ou Haemophilus influenzae, especialmente cando están presentes outros problemas de saúde.[10][14] Predominan diferentes virus en distintos períodos do ano, por exemplo durante o período de maíor incidencia da gripe poden orixinarse a metade dos casos de pneumonía vírica.[14] Pode haber ocasionalmente estalidos infecciosos doutros virus, como os hantavirus e coronavirus.[14]

FungosEditar

A pneumonía fúnxica é pouco común, pero dáse máis comunmente en persoas con inmunodeficiencia debido á SIDA, ou ao uso de drogas inmunosupresoras, ou outros problemas médicos.[6][17] Están causadas xeralmente por Histoplasma capsulatum, Blastomyces, Cryptococcus neoformans, Pneumocystis jirovecii, e Coccidioides immitis.[17]

ParasitosEditar

Varios parasitos poden afectar aos pulmóns, e entre eles están: Toxoplasma gondii, Strongyloides stercoralis, Ascaris lumbricoides, e Plasmodium malariae.[18] Estes organismos normalmente entran no corpo por contacto directo coa pel, inxestión, ou por medio dun insecto vector.[18] Excepto no caso de Paragonimus westermani, a maior parte dos parasitos non afectan especificalmente aos pulmóns senón que os afectan secundariamente desde outras partes do corpo.[18] Algúns parasitos, especialmente os que pertencen aos xéneros Ascaris e Strongyloides, estimulan unha forte reacción eosinófila, que pode orixinar unha pneumonía eosinofílica.[18] Noutras infeccións, como a malaria, a afectación do pulmón débese principalmente a unha inflamación sistémica inducida por citocinas.[18] No conxunto do mundo estas infeccións son máis comúns entre os inmunodeficientes.[19]

Pneumonía idiopáticaEditar

A pneumonía idiopática intersticial ou pneumonía non infecciosa[20] é un tipo de enfermidade pulmonar difusa, que comprende cadros diversos de pneumonías intersticiais.[21]

NotasEditar

  1. Etimologías de Chile
  2. 2,0 2,1 Diccionario galego de Termos Médicos. 2002. Real Academia de Medicina e Cirurxía de Galicia. Consellería de Educación e Ordenación Universitaria. Páxina 617. [1] Arquivado 10 de agosto de 2013 en Wayback Machine.
  3. EMedicineDictionary pneumonia Arquivado 16 de outubro de 2012 en Wayback Machine.
  4. Cotran, Kumar, Robbins (1995). "15". En Schoen, FJ. Patología Estructural y Funcional (en castelán) (5a ed.). p. 767. ISBN 84-486-0113-0. 
  5. 5,0 5,1 5,2 Ruuskanen, O; Lahti, E; Jennings, LC; Murdoch, DR (2011-04-09). "Viral pneumonia". Lancet 377 (9773): 1264–75. doi:10.1016/S0140-6736(10)61459-6. PMID 21435708.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 Ebby, Orin (Dec 2005). "Community-Acquired Pneumonia: From Common Pathogens To Emerging Resistance". Emergency Medicine Practice 7 (12). [2]
  7. Lowe, J. F.; Stevens, Alan (2000). Pathology (2nd ed.). St. Louis: Mosby. p. 197. ISBN 0-7234-3200-7. 
  8. Snydman, editors, Raleigh A. Bowden, Per Ljungman, David R. (2010). Transplant infections (3rd ed.). Philadelphia: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. p. 187. ISBN 978-1-58255-820-2. 
  9. Murray and Nadel's textbook of respiratory medicine (5th ed.). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. 2010. ISBN 1-4160-4710-7. Chapter 32.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Nair, GB; Niederman, MS (November 2011). "Community-acquired pneumonia: an unfinished battle". The Medical clinics of North America 95 (6): 1143–61. doi:10.1016/j.mcna.2011.08.007. PMID 22032432.
  11. Eom, CS; Jeon, CY; Lim, JW; Cho, EG; Park, SM; Lee, KS (22 February 2011). "Use of acid-suppressive drugs and risk of pneumonia: a systematic review and meta-analysis". CMAJ : Canadian Medical Association journal = journal de l'Association medicale canadienne 183 (3): 310–9. PMC 3042441. PMID 21173070. doi:10.1503/cmaj.092129. 
  12. 12,0 12,1 Sharma, S; Maycher, B; Eschun, G (May 2007). "Radiological imaging in pneumonia: recent innovations". Current Opinion in Pulmonary Medicine 13 (3): 159–69. doi:10.1097/MCP.0b013e3280f3bff4. PMID 17414122.
  13. Anevlavis S; Bouros D (2010). "Community acquired bacterial pneumonia". Expert Opin Pharmacother 11 (3): 361–74. PMID 20085502. doi:10.1517/14656560903508770. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 Murray and Nadel's textbook of respiratory medicine (5th ed.). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. 2010. ISBN 1-4160-4710-7. Chapter 31.
  15. Figueiredo LT (September 2009). "Viral pneumonia: epidemiological, clinical, pathophysiological and therapeutic aspects". J Bras Pneumol 35 (9): 899–906. doi:10.1590/S1806-37132009000900012. PMID 19820817.
  16. 16,0 16,1 Behera, D. (2010). Textbook of pulmonary medicine (2nd ed.). New Delhi: Jaypee Brothers Medical Pub. pp. 391–394. ISBN 8184487495. Arquivado dende o orixinal o 08 de decembro de 2014. Consultado o 07 de agosto de 2013. 
  17. 17,0 17,1 Maskell, Nick; Millar, Ann (2009). Oxford desk reference. Oxford: Oxford University Press. p. 196. ISBN 9780199239122. 
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 18,4 Murray and Nadel's textbook of respiratory medicine (5th ed.). Philadelphia, PA: Saunders/Elsevier. 2010. ISBN 1-4160-4710-7. Chapter 37.
  19. Vijayan, VK (2009 May). "Parasitic lung infections". Current opinion in pulmonary medicine 15 (3): 274–82. PMID 19276810. doi:10.1097/MCP.0b013e328326f3f8. 
  20. Richard K. Root., Francis Waldvogel, ed. (1999). Clinical infectious diseases : a practical approach. New York, NY [u.a.]: Oxford Univ. Press. p. 833. ISBN 978-0-19-508103-9. 
  21. Ulrich Costabel, ed. (2007). Diffuse parenchymal lung disease : ... 47 tables ([Online-Ausg.] ed.). Basel: Karger. p. 4. ISBN 978-3-8055-8153-0. 

Véxase taménEditar

Outros artigosEditar


 
 Este artigo sobre medicina é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.