Referendo de independencia

Un referendo de independencia é un tipo de referendo no cal os residentes dun territorio deciden se o territorio debería converterse nun estado soberano independente. Un referendo de independencia cuxo resultado é maioritario á independencia non sempre implica a independencia en última instancia.

O referendo de independencia de Timor Leste en 1999.
Referendo de independencia do Sudán do Sur en 2011.

Procedemento editar

Un referendo de independencia tipicamente xorde após o éxito político dos nacionalistas nun territorio. A celebración do referendo pode ser impulsada por partidos ou políticos con ideoloxías separatistas, ou pola presión de organizacións nacionalistas.

Referendos de independencia editar

Estado proposto Ano Antigo estado Maioría pola independencia Independencia Recoñecemento do resultado Notas
  Chile 1817   Imperio Español Si Si Non Independencia declarada unilateralmente.
  Liberia 1846 American Colonization Society Si Si Si
  Maryland 1853 Maryland State Colonization Society Si Si Si
  Noruega 1905   Suecia-Noruega Si Si Si
  Islandia 1918   Dinamarca Si Si Si
  Australia Occidental 1933   Australia Si Non Non
  Camboxa 1945   Francia Si Si Si
  República Popular de Mongolia 1945   República da China Si Si Si Inicialmente recoñecido pola República da China, mais o recoñecemento foi abolido en 1953; recoñecido pola República Popular da China.
  Illas Feroe 1946   Dinamarca Si Non Non Declaración de independencia anulada por Dinamarca.
  Terra Nova 1948   Reino Unido Non Non Si Integrado co Canadá.
  Nagaland 1951   India Si Non Non Non recoñecido polo goberno da India.[1]
  Sarre 1955   Cuarta República Francesa Non Non Si Integrado coa Alemaña Occidental.
  Camerún 1958 Non Non Si Referendo sobre unha nova Constitución francesa. Un non nesta votación conduciría á independencia.
  República Centroafricana 1958 Non Non Si
  Chad 1958 Non Non Si
  Comores 1958 Non Non Si
  República do Congo 1958 Non Non Si
  Dahomey 1958 Non Non Si
  Djibuti 1958 Non Non Si
  Polinesia Francesa 1958 Non Non Si
  Gabón 1958 Non Non Si
  Guinea 1958 Si Si Si
  Costa do Marfil 1958 Non Non Si
  Madagascar 1958 Non Non Si
  Malí 1958 Non Non Si
  Mauritania 1958 Non Non Si
  Nova Caledonia 1958 Non Non Si
  Níxer 1958 Non Non Si
  Saint-Pierre-et-Miquelon 1958 Non Non Si
  Senegal 1958 Non Non Si
  Alto Volta 1958 Non Non Si
  Samoa 1961   Nova Zelandia Si Si Si
  Alxeria 1962   Francia Si Si Si
  Estado de Malta 1964   Reino Unido Si Si Si
  Rodesia 1964 Si De facto Non Independencia declarada unilateralmente.
  Djibuti 1967   Francia Non Non Si
  Porto Rico 1967   Estados Unidos Non Non Si
  Papúa Occidental 1969   Indonesia Non Non Si
  Illas Marianas do Norte 1969   Estados Unidos Non Non Si
  Bahrain 1970   Reino Unido Si Si Si
  Niue 1974   Nova Zelandia Maioría para a condición de asociado Status como estado asociado alcanzado Si Converteuse nun estado asociado de Nova Zelandia.
  Comores 1974   Francia Si Si Si Mayotte permaneceu con Francia.
  Territorio en Fideicomiso das Illas do Pacífico 1975   Reino Unido Non Non Si
  Guam 1976 Non Non Si
  Aruba 1977   Países Baixos Si Non Si Os plans de independencia caeron en 1994.
  Djibuti 1977   Francia Si Si Si
  Nevis 1977   Saint Kitts-Nevis-Anguila Si Non Non Referendo non oficial para independizarse de Saint Kitts-Nevis-Anguila e acadar o estado colonia da Coroa dentro do Imperio Británico. Non recoñecido polo goberno central.
  Quebec 1980   Canadá Non Non Si
  Ciskei 1980   Suráfrica Si De facto Parcial Recoñecido por Suráfrica mais non pola comunidade internacional.
  Guam 1982   Estados Unidos Non Non Si
  Estados Federados de Micronesia 1983 Si Si Si Converteuse nun estado asociado dos Estados Unidos.
  Illas Marshall 1983 Non Non Si
  Palau 1983 Non Non Si Converteuse nun estado asociado dos Estados Unidos.
1984 Non Non Si
  Illas Cocos 1984   Australia Non Non Si
  Illas Malvinas 1986   Reino Unido Non Non Si
  Nova Caledonia 1987   Francia Non Non Si
  Eslovenia 1990   Iugoslavia Si Si Si Independencia declarada unilateralmente.
  Armenia 1991   Unión Soviética Si Si Si
  Acerbaixán 1991 Si Si Si
  Croacia 1991   Iugoslavia Si Si Si Independencia declarada unilateralmente.
  Estonia 1991   Unión Soviética Si Si Si
  Xeorxia 1991 Si Si Si
  Kosovo 1991   Iugoslavia Si Non Non Só recoñecido por Albania.
  Letonia 1991   Unión Soviética Si Si Si
  Lituania 1991 Si Si Si
  Macedonia 1991   Iugoslavia Si Si Si
  Nagorno-Karabakh 1991   Unión Soviética Si De facto Non Independencia declarada unilateralmente.
  Ucraína 1991 Si Si Si
  Transnistria 1991 Si De facto Non Independencia declarada unilateralmente.
  República Gagauza 1991 Si De facto[2] Non Independencia declarada unilateralmente. Reintegrado en Moldavia en 1994.
  Turkmenistán 1991 Si Si Si
  Uzbekistán 1991 Si Si Si
  República de Bosnia e Hercegovina 1992   Iugoslavia Si Si Si Independencia declarada unilateralmente.
  República Socialista de Montenegro 1992 Non Non Si Montenegro separouse de Serbia e Montenegro en 2006.
  Osetia do Sur 1992   Xeorxia Si De facto Non Independencia declarada unilateralmente.
  Tatarstán 1992   Rusia Si Si Non Reintegrado en Rusia en 1994.
  Eritrea 1993   Etiopía Si Si Si
  Illas Virxes Estadounidenses 1993   Estados Unidos Non Non Si
  Porto Rico 1993 Non Non Si
  Curaçao 1993   Países Baixos Non Non Si
  Bonaire 1994 Non Non Si
  Sint Maarten 1994 Non Non Si
  Saba 1994 Non Non Si
  San Eustaquio 1994 Non Non Si
  Bermudas 1995   Reino Unido Non Non Si
  Quebec 1995   Canadá Non Non Si
  Seborga 1995[3]   Italia Si Non Non Considerado como unha micronación.
  Anjouan 1997   Comores Si De facto Non Reintegrado nas Comores en 2001.
  Nevis 1998   Saint Kitts e Nevis Si Non Si Precisábase unha maioría de 2/3 para a independencia.
  Porto Rico 1998   Estados Unidos Non Non Si
  Timor Leste 1999   Indonesia Si Si Si
  Sint Maarten 2000   Países Baixos Non Non Si
  Somalilandia 2001   Somalia Si De facto Non
  Bonaire 2004   Países Baixos Non Non Si
  Saba 2004 Non Non Si
  Kurdistán 2005   Iraq Si Non Non
  Curaçao 2005   Países Baixos Non Non Si
  San Eustaquio 2005 Non Non Si
  Montenegro 2006   Serbia e Montenegro Si Si Si
  Osetia do Sur 2006   Xeorxia Si De facto Non
  Transnistria 2006   Moldavia Si De facto Non
  Tokelau 2006   Nova Zelandia Maioría para o estado asociado
mais non se alcanzou o quórum
Status como asociado non alcanzado Si O referendo foi sobre se Tokelau debería converterse nun estado asociado de Nova Zelandia. Precisábase unha maioría de 2/3.
2007 Maioría para o estado asociado
mais non se alcanzou o quórum
Status como asociado non alcanzado Si
  Tamil Eelam 2009-2010   Sri Lanka Si Non Non Referendo non oficial. Non recoñecido polo goberno de Sri Lanka.
  Sudán do Sur 2011   Sudán Si[4] Si Si
  Porto Rico 2012   Estados Unidos Non Non Si
  Donetsk 2014   Ucraína Si[5] De facto[6] Non Independencia declarada unilateralmente.
  Luhansk 2014 Si[5] De facto[6] Non Independencia declarada unilateralmente.
  Véneto 2014   Italia Si Non Non Referendo non oficial. Non recoñecido polo goberno de Italia.
  Escocia 2014   Reino Unido Non Non Si
  Cataluña 2014   España Si Non Non
  San Eustaquio 2014   Países Baixos Non Non Si
  Sur do Brasil 2016   Brasil Si Non Non Referendo non oficial. Non recoñecido polo goberno do Brasil.
  Porto Rico 2017   Estados Unidos Non Non Si
  Kurdistán 2017   Iraq Si Non[7] Non O referendo tamén tivo lugar nos territorios disputados do norte de Iraq.
  Cataluña 2017   España Si Non[8] Non Independencia declarada uniteralmente. Declaración anulada polo goberno de España.[9]
  Sur do Brasil 2017   Brasil Si Non Non Referendo non oficial. Non recoñecido polo goberno do Brasil.
  Nova Caledonia 2018   Francia Non Non Si
  Bougainville 2019   Papúa Nova Guinea Si Suxeito a negociación[10] Si Voto non vinculante.[11] A decisión da independencia correspóndelle ao parlamento de Papúa Nova Guinea.[12]
  Nova Caledonia 2020   Francia Non Non[13] Si
2021 Non Non Si Boicoteado polos partidos independentistas.[14]

Notas editar

  1. Walling, A. Wati; Agrawal, Ankush; Phom, B. Henshet (1 de xaneiro de 2018). Democracy In Nagaland: Tribes, Traditions, and Tensions. (en inglés). Highlander Press. ISBN 9780692070314. 
  2. Marcin Kosienkowski (2017) The Gagauz Republic: An Autonomism-Driven De Facto State The Soviet and Post-Soviet Review, volume 44, no. 3, pp292–313
  3. Roth, Christopher F. (marzo de 2015). Let's Split! A Complete Guide to Separatist Movements and Aspirant Nations, from Abkhazia to Zanzibar (PDF). Litwin Books, LLC. p. 90. In 1995, Giorgio held a referendum, with Seborgans opting for independence 304-4. 
  4. South Sudan backs independence – results
  5. 5,0 5,1 "In eastern Ukraine, polls close amid allegations of double-voting - CNN.com". CNN. 11 de maio de 2014. Consultado o 30 de setembro de 2014. 
  6. 6,0 6,1 "Russia Praises Ukraine's Autonomy Law for Rebel Areas". WSJ. 17 de setembro de 2014. Consultado o 30 de setembro de 2014. 
  7. "Iraqi Kurds offer to 'freeze' independence referendum result". BBC. 25 de outubro de 2017. Consultado o 27 de outubro de 2017. 
  8. Catalonia independence: Spain takes charge of Catalan government BBC News, 28 de outubro de 2017
  9. Suspendida la declaración de independencia de Cataluña (en castelán)
  10. Lyons, Kate (2019-12-10). "Bougainville referendum: region votes overwhelmingly for independence from Papua New Guinea". The Guardian. Consultado o 2019-12-11. 
  11. "Bougainville referendum not binding - PM". Radio New Zealand (en inglés). 2019-03-11. Consultado o 2019-03-18. 
  12. Mckenna, Kylie; Ariku, Emelda (19 de novembro de 2021). "Bougainville independence: recalling promises of international help". The Interpreter. Consultado o 3 de decembro de 2021. 
  13. Sartre, Julien; Doherty, Ben (4 de outubro de 2020). "New Caledonia rejects independence from France for second time". The Guardian (en inglés). ISSN 0261-3077. Consultado o 4 de outubro de 2020. 
  14. "New Caledonia pro-independence parties reject referendum result". Al Jazeera. 13 de decembro de 2021. Consultado o 14 de decembro de 2021. 

Véxase tamén editar

Outros artigos editar

Bibliografía editar