Illas Marianas do Norte

As illas Marianas do Norte ou Marianas Setentrionais, designadas oficialmente Commonwealth of the Northern Mariana Islands ou (CNMI) son un "estado libremente asociado" aos Estados Unidos de América, situado na Micronesia, que comprende 14 illas do arquipélago das Marianas.

Mancomunidade de Illas Marianas do Norte
Commonwealth of the Northern Mariana Islands Sankattan Siha Na
Bandeira Escudo
Himno: Gi Tallo Gi Halom Taxe
Capital  • Poboación	Saipan 62 392 (2000)
Cidade máis poboada	Saipan
Linguas oficiais	Inglés e chamorro
Forma de goberno	Mancomunidade
Xefe de Estado Gobernador	Donald Trump Ralph Torres
Dependencia dos Estados Unidos	1945
Superficie	Posto 197º
• Total	477 km²
• % auga	Desprezable
Fronteiras	0 km
Costas	1 482 km
Poboación
• Total (2006 est.)	82 459 hab.
• Densidade	168 hab./km²
PIB (nominal)
• Total	n/d
• per cápita	n/d
PIB (PPA)
• Total	n/d
• per cápita	n/d
Moeda	Dólar estadounidense ($, USD)
IDH	n/d
Xentilicio	n/d
Fuso horario	UTC +10
• Horario de verán	Non aplica
Dominio de Internet	.mp
Prefixo telefónico	+1-670
Prefixo radiofónico	n/d
Código ISO	580 / MNP / MP

Fai divisa, ao norte coas Illas do Vulcán e de Minami Torishima e outros territorios do Xapón, ao sur coa dependencia estadounidense de Guam e cos Estados Federados de Micronesia.

Historia

As illas foron “descobertas” por Fernão de Magalhães en 1521, que as declarou colonia española e as apelidou de "Islas de los Ladrones", (Illas dos Ladróns), aparentemente porque os nativos non eran amigables. En 1668 o nome das illas foi mudado para Las Marianas, en homenaxe a Mariana da Austria, viúva do rei Filipe IV de España.

Practicamente toda a poboación nativa foi exterminada durante o dominio español e, máis tarde, foron repoboadas por nativos doutras illas da Micronesia. A colonia española foi vendida á Alemaña en 1899 e tomada polos xaponeses en 1914, que a tornaron nunha zona militar. Durante a segunda guerra mundial, os “Marines” aterraron alí a 15 de xuño de 1944 e gañaron a Batalla de Saipan, que durou 3 semanas.

Despois da derrota do Xapón, as illas pasaron a ser admnistradas polos EUA, como parte do Protectorado das Illas do Pacífico das Nacións Unidas, nun mandato da ONU, a partir de 1947. Na década de 1970, os seus habitantes decidironse, non a favor da independencia, mais de lazos máis fortes cos EUA e, a 1 de xaneiro de 1978 foi aprobada a constituición do seu estatuto actual.

Xeografia

As Illas Marianas constitúen un arco vulcánico no encontro das placas tectónicas das Filipinas e do Pacífico. Na vertente oriental deste arco atopase a Foxa das Marianas, onde foi detetada a maior profundidade dos océanos, -10.924 m.

As illas son, de sur para norte: Saipan, Tinian, Rota, Aguixan, Farallon de Medinilla, Anatahan, Sarigan, Guguan, Alamagan, Pagan, Agrihan, Asuncion, Maug e Farallon de Paxaros. Saipan, Tinian e Rota son as únicas con poboación permanente.

As illas do norte tén vulcáns activos, en canto as do sur están cobertas por terrazos coralinos. O clima é tropical.

Principais Cidades

• Tanapag

Organización político-administrativa

A superficie total das illas é de 477 km². Só 4 das illas están habitadas segundo o censo do 2000.

Núm.	Nome	Área (km²)	Poboación	Altura (m)	Punto máis alto	Coordenadas
1	Farallón de Paxaros	2.55	Deshabitada	360	Sen nome	20º33'N 144º54'E
2	Illas Maug	2.13	Ocupada en 1939-1944	227	Sen nome (Illa do Norte)	20º02'N 144º54'E
3	Illa Asunción	7.31	Deshabitada	891	Sen nome	19°43'N 145°41'E
4	Agrihan	43.51	Evacuada en 1990	965	Monte Agrihan	18º46'N 145º41'E
5	Pagan	47.23	Evacuada en 1990	787	Monte Pagan	18°08'36"N 145°47'39"E
6	Alamagan	11.12	6	744	Banadera	17º35'N 145º50'E
7	Guguan	3.87	Deshabitada	301	Sen nome	17º20'N 145º51'E
8	Sarigan	4.97	Deshabitada	549	Sen nome	16º43'N 145ª47'E
9	Anatahan	31.21	Evacuada en 1990	787	Sen nome	16º22'N 145º40'E
10	Farallón de Medinilla	0.85	Deshabitada	81	Sen nome	16º01'N 146º04'E
11	Saipan	115.39	62.392	474	Monte Tagpochau	15º11'06"N 145º44'28"E
12	Tinian	101.01	3.540	170	Kastiyu (Lasso Hill)	14°57'12"N, 145°38'54"E
13	Aguijan	7.09	Deshabitada	157	Sen nome	14º42'N 145º18'E
14	Rota	85.38	3.283	491	Mount Manira	14º08'37"N 145º11'08"E

Demografía

De acordo co CIA World Factbook do ano 2006, as Illas Marianas do Norte teñen o menor sex cociente -a cantidade de homes por cada muller- que se coñeza, sendo de 0,77 homes por cada muller, e de 0,7 no rango de idade dos 15 aos 65 anos.