Iugoslavia
Iugoslavia,[1] coñecido por derradeira vez coma República Federal Socialista de Iugoslavia,[2] foi un estado situado na Península dos Balcáns, ao sueste de Europa. O nome, Iugoslavia, pode ser traducido literalmente coma "Terra dos Eslavos do Sur". Este país existiu dende 1918, ata a súa desintegración en 1992.
Himno | Hej, Sloveni | ||||
---|---|---|---|---|---|
Localización | |||||
| |||||
Capital | Belgrado (–1992) | ||||
Poboación | |||||
Poboación | 23.271.000 (1991) (90,97 hab./km²) | ||||
Lingua oficial | Lingua serbocroata | ||||
Xeografía | |||||
Superficie | 255.804 km² | ||||
Bañado por | mar Adriático | ||||
Punto máis alto | Monte Triglav (2.864 m) | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Datos históricos | |||||
Creación | 1 de decembro de 1918 | ||||
Disolución | 27 de abril de 1992 | ||||
Sucedido por | estados post-Iugoslavia | ||||
Organización política | |||||
Forma de goberno | monarquía (1918–1945) república (1945–) | ||||
Membro de | |||||
Moeda | dinar iugoslavo (pt) | ||||
Identificador descritivo | |||||
Fuso horario | |||||
Dominio de primeiro nivel | .yu | ||||
Prefixo telefónico | +38 | ||||
Código de país | YU | ||||
Fundouse en 1918, após a Primeira Guerra Mundial, baixo o nome de Reino dos Serbios, Croatas e Eslovenos, a partir do Reino de Serbia e do Estado dos Eslovenos, Croatas e Serbios. Constituíu a primeira unión de pobos eslavos do sur nun estado soberano, despois de séculos de dominio estranxeiro na rexión baixo o Imperio Otomán e o Imperio Austrohúngaro. O reino obtivo recoñecemento internacional o 13 de xullo de 1922 na Conferencia dos Embaixadores, en París.[3] O 3 de outubro de 1929, trocou o nome a Reino de Iugoslavia.
Foi invadido polas Potencias do Eixe o 6 de abril de 1941. En 1943, proclamouse a República Democrática Federal de Iugoslavia pola resistencia partisana. O rei, Pedro II, que por ese entón moraba no exilio, recoñeceuna coma goberno lexítimo. Após o triunfo dos partisanos, na liberación de Iugoslavia en 1945, o novo goberno abole a monarquía e o país é renomeado coma República Federal Popular de Iugoslavia. Engadíronse ao seu territorio as rexións de Istria, Rijeka e Zadar, previamente ocupadas por Italia no período de entreguerras. O líder partisano Josip Broz Tito gobernou o país dende 1944 coma Primeiro Ministro e, máis tarde, coma presidente, ata o seu finamento en 1980. En 1963, o estado foi renomeado por derradeira vez coma República Federal Socialista de Iugoslavia.
As seis repúblicas constituíntes que formaron a República Federal Socialista de Iugoslavia foron as repúblicas socialistas de Bosnia e Hercegovina, Croacia, Eslovenia, Macedonia, Montenegro e Serbia. Esta última posuía dúas provincias autónomas socialistas, Kosovo e Voivodina, que despois de 1974 estiveron case ao par cos outros membros da federación. Tras unha gran crise económica e política na década dos '80 e do xurdimento do nacionalismo e conflitos étnicos, Iugoslavia desintegrouse ao longo das fronteiras das súas repúblicas, primeiro en cinco países, o que conduciu ás Guerras Iugoslavas. Dende 1993 ata 2017, o Tribunal Penal Internacional para a antiga Iugoslavia xulgou a líderes políticos e militares de Iugoslavia por crimes de guerra, xenocidio e outros crimes perpetrados durante ditas guerras.
Trala disolución, as repúblicas de Montenegro e Serbia formaron un estado federativo reducido, a chamada República Federal de Iugoslavia, coñecida posteriormente coma Serbia e Montenegro. Este estado aspiraba ao estatuto de único sucesor legal da RFSI, mais esas afirmacións foron opostas polas antigas repúblicas. Finalmente, aceptou a posición do Comité de Arbitraxe Badinter sobre a sucesión compartida e no 2003 o seu nome foi cambiado a Serbia e Montenegro. Este estado disolveuse cando Montenegro e Serbia se converteron en estados independentes no 2006, con Kosovo tendo aínda unha disputa en curso sobre a súa Declaración de Independencia en 2008.
Notas
editar- ↑ En lingua serbia: Југославија. En lingua croata: Jugoslavija. En lingua macedonia: Југославија. En lingua eslovena: Jugoslavija. En lingua bosníaca: Jugoslavija. En lingua albanesa: Jugosllavia.
- ↑ En lingua serbia: Социјалистичка Федеративна Република Југославија. En lingua croata: Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija. En lingua macedonia: Социјалистичка Федеративна Република Југославија. En lingua eslovena: Socialistična federativna republika Jugoslavija. En lingua bosníaca: Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija. En lingua albanesa: Republika Socialiste Federative e Jugosllavisë.
- ↑ "orderofdanilo.org" (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 16 de maio de 2009. Consultado o 03 de maio de 2024.