Florida, Estados Unidos de América

estado dos Estados Unidos de América

Florida é un estado da rexión Sur dos Estados Unidos, o máis meridional dos 48 estados nos Estados Unidos continental. Limita, ao norte con Alabama e Xeorxia e ao sur co Estreito de Florida, polo cal fai fronteira con Cuba e Bahamas.

Modelo:Xeografía políticaFlorida, Estados Unidos de América
State of Florida (en) Editar o valor em Wikidata

HimnoOld Folks at Home (1935) Editar o valor em Wikidata

Lema«In God We Trust» Editar o valor em Wikidata
Símbolo oficialHeliconius charithonia (Bolboreta)
In God We Trust (Lema)
Manatí (Mamíferos mariños)
Xacaré americano (Réptiles)
Pedra da lua (pt) Traducir (Xema)
Pantera-da-flórida (pt) Traducir (animais)
Tordo-imitador (pt) Traducir (aves)
Zume de laranxa (bebida)
Old Folks at Home (canción)
Triplofusus giganteus (cuncha)
Flor de laranxeira (flor)
Micropterus salmoides (freshwater fish (en) Traducir)
Cross and Sword (en) Traducir (obra de teatro)
Istiophorus (pt) Traducir (saltwater fish (en) Traducir)
Myakka fine sand (en) Traducir (solo)
Coreopsis (wildflower (en) Traducir)
Sabal palmetto (árbore) Editar o valor em Wikidata
AlcumeThe Sunshine State Editar o valor em Wikidata
Nomeado en referencia aPascua cristiá Editar o valor em Wikidata
Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 28°06′N 81°36′O / 28.1, -81.6Coordenadas: 28°06′N 81°36′O / 28.1, -81.6
EstadoEstados Unidos de América Editar o valor em Wikidata
CapitalTallahassee Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación21.538.187 (2020) Editar o valor em Wikidata (126,47 hab./km²)
Número de fogares7.931.313 (2020) Editar o valor em Wikidata
Lingua oficiallingua inglesa Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie170.304 km² Editar o valor em Wikidata
Auga18,45 % Editar o valor em Wikidata
Bañado porGolfo de México, Océano Atlántico e Estreito de Florida Editar o valor em Wikidata
Altitude30 m Editar o valor em Wikidata
Punto máis altoBritton Hill (en) Traducir (105 m) Editar o valor em Wikidata
Punto máis baixoOcéano Atlántico Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación3 de marzo de 1845 Editar o valor em Wikidata
Organización política
Órgano executivoGovernment of Florida (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
• Governador da Flórida (pt) Traducir Editar o valor em WikidataRon DeSantis (pt) Traducir (2019–sen valor) Editar o valor em Wikidata
Órgano lexislativoFlorida Legislature (en) Traducir , Editar o valor em Wikidata
Máxima autoridade xudicialSupreme Court of Florida (en) Traducir Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Fuso horario
ISO 3166-2US-FL Editar o valor em Wikidata
Identificador GNIS294478 Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con

Sitio webmyflorida.com Editar o valor em Wikidata

Florida foi inicialmente explorada e colonizada por España. Os españois descubriron Florida na estación da Pascua, que se chama Pascua Florida en castelán, de aí o nome do estado. Florida foi controlada polos españois ata 1819, cando foi anexionada polos Estados Unidos.

Historia editar

Anteriormente á exploración e colonización europea, os nativos indíxenas como os calusa e os tequesta xa vivían na rexión, tendo habitado a rexión por varios milleiros de anos. Adicábanse á pesca e maila caza. Os apechee facían uso da agricultura para alimentación.

O primeiro europeo en explorar a rexión foi Ponce de León, que desembarcou en Florida en 1513, algúns días despois do Venres Santo. Algúns historiadores din que León procuraba unha suposta "fonte da xuventude", nunha illa chamada Bimini, que supostamente estaría localizada ao norte de Cuba. León inmediatamente reivindicou as terras en nome da Coroa española, e nomeou a rexión como La Florida, en honra á Pascua Florida. El inmediatamente volveu para a España. A corte española enviou a León novamente á Florida para iniciar a colonización da rexión, mais morreu nunha batalla contra nativos calusas.

Posteriormente, en 1528, o español Pánfilo de Narváez liderou unha expedición, composta por algunhas centenas de soldados, no sur de Florida. Narváez procuraba riquezas, tales como metais preciosos. Mais as loitas constantes contra nativos indíxenas, doenzas, fame e tempestades finalmente mataron todos os membros da expedición. En 1539, o español Hernando de Soto desembarcou na actual Baía de Tampa e, desde alí, liderou unha expedición polo sur dos Estados Unidos, sendo o primeiro europeo en chegar ao río Mississippi en 1541.

 
Vista das cinco bandeiras que están alzadas en St. Augustine -o asentamento europeo nos Estados Unidos continental máis antigo da historia do país- desde 1865: A bandeira dos Estados Unidos de América, a bandeira dos Estados Confederados de América, a bandeira da España, a bandeira do Reino Unido e a Cruz de Burgundia, símbolo real do Rei de Filipe I de Castela.

Os españois pasaron a iniciar seriamente a colonización de Florida en torno á década de 1560, ao saberen que franceses protestantes (chamados de hugonotes) fundaran un asentamento próximo á actual Jacksonville. Soldados españois liderados polo capitán Pedro Hernández de Avilés fundaron un asentamento chamado Santo Augustine, o primeiro asentamento europeo permanente no actual territorio dos Estados Unidos de América. Os españois destruíron as forzas francesas, e os colonos franceses remanecestes foron obrigados a recuar.

Nos próximos 200 anos os españois colonizaron escasamente a rexión, facéndoo só por mor da súa localización estratéxica e como fonte de materias primas básicas para España e mailas súas colonias, unha vez que non dispuña de riquezas cobizadas polos españois. Estes tentarían tamén asimilar os nativos indíxenas á cultura europea. Os franceses continuarían a colonizar terras á oeste de Florida, a través da colonia de Luisiana, entón parte da Nova Francia. Mentres tanto, os ingleses e as súas 13 colonias prosperaban e medraban, logo ao norte de Florida e á leste da Nova Francia. Co comezo da guerra franco-indíxena, a mediados da década de 1750, entre os franceses e os británicos, España decidiu aliarse con Francia. Porén, en 1762, os ingleses tomaron Cuba, que entón, prosperaba como unha gran produtora de cana de azucre. No ano seguinte, co fin da guerra, os españois, no Tratado de París, decidiron ceder Florida para retomar o control de Cuba.

1763 - 1845 editar

O control británico sobre Florida durou 20 anos. Eles dividiron a colonia en dúas, unha chamada Florida Occidental e outra Florida Oriental. Coa Revolución Americana de 1776, os españois aliáronse cos colonos rebeldes contra o Reino Unido. Os españois invadiron Florida Occidental en 1781, e o Reino Unido cedeu toda Florida para a España dous anos despois, ao fin da guerra.

Porén, as relacións entre a España e os recentemente formados Estados Unidos de América logo se deterioraron. Varios asentadores norteamericanos, ben legal ou ilegalmente, pasaron a colonizar a rexión nordeste de Florida. Unha rebelión destes asentadores no 1812 foi extinguida polos españois. No mesmo ano comezou a guerra anglo-americana, entre os Estados Unidos e a Inglaterra. A España ficou neutral durante a guerra, mais permitiu aos británicos o uso do porto de Pensacola, en Florida, o que enfureceu a opinión pública norteamericana. Despois do fin da guerra, os Estados Unidos invadiron Florida dúas veces, a primeira vez en 1814 e a segunda, na primeira guerra de seminole. Polos termos do Tratado de Adams-Onis, realizada en 1819, a España cedía Florida aos Estados Unidos. Moitas persoas pensan erroneamente que os Estados Unidos compraron Florida. De feito, o goberno norteamericano pagou 5 millóns de dólares, mais non ao goberno español, e si, para cidadáns norteamericanos que tiveran propiedades damnificadas por causa da guerra.

Florida pasou oficialmente ao control norteamericano en 1821, tornándose un territorio dos Estados Unidos de América. No ano seguinte, o Congreso norteamericano criou oficialmente o Territorio de Florida, e William Dval tornouse o primeiro gobernador de Florida. Rapidamente, millares de asentadores comezaron a instalarse na rexión, grazas ás súas óptimas condicións climáticas e ao seu chan fértil, que permitía a cultivo de varios produtos agrícolas difíciles de cultivarse noutros estados, tales como algodón, por exemplo, onde escravos facían todo o traballo pesado. A economía do territorio prosperou.

Este rápido asentamento norteamericano encontrou eventualmente un obstáculo: os nativos indíxenas. Os nativos seminole vivían nas áreas cuxo solo era o máis fértil do país. O goberno norteamericano ofreceu aos seminole terras localizadas á oeste do río Mississippi, e algúns aceptaron a oferta do goberno norteamericano, mentres outros recusaron saír da rexión, desencadeando así a segunda guerra de seminole, que ocorreu entre 1835 a 1842, cando os seminoles foron derrotados e forzados a se mudaren para reservas indíxenas nos remotos territorios do oeste norteamericano. Algúns destes indíxenas conseguiron escapar, fuxindo polos pantanos da rexión, continuando a morar no territorio, desta vez, segregados en cidades.

En 1839 Florida pediu ao Congreso norteamericano que fose elevado ao rango de estado, como un estado escravista. A Unión, querendo un equilibrio entre o número de estados abolicionistas e de estados escravistas, esperou ata 3 de marzo de 1845, cando Florida se converteu oficialmente nun estado dos Estados Unidos de América. Ao ano seguinte, Iowa tamén foi elevado á categoría de estado, como un estado abolicionista.

1845 - 1870 editar

En 1860 foi elixido presidente dos Estados Unidos de América o abolicionista Abraham Lincoln. Florida e outros estados escravistas, cuxas economías dependían do traballo escravo, decidiron saír da Unión e formar un novo país, os Estados Confederados de América. O 10 de xaneiro de 1861, Florida anunciou oficialmente a súa secesión da Unión, logo xuntándose á Confederación. A Guerra de Secesión axiña comezaría.

Florida, gran produtora de algodón, era unha das principais fontes de renda da Confederación, pois as industrias téxtiles de varios países europeos como a Francia e a Inglaterra dependían do algodón norteamericano, e a gran maioría deste era producido en Florida. Porén, a Unión efectuou un inmediato bloqueo por mar do estado, así impedindo a calquera embarcación de ir ou saír de augas pertencentes á Confederación. Alén diso, a través de sucesivas invasións por mar, a Unión tomou o control de varias cidades costeiras de Florida e dos seus centros portuarios. Porén, o interior de Florida aínda permanecería baixo control confederado, especialmente despois da Batalla de Olustee, realizada en 20 de febreiro de 1864, sendo a única gran batalla da guerra realizada no estado, onde tropas confederadas tiveran vitoria contra forzas unionistas. Na Batalla de Natural Bridge, os confederados conseguiron defender con suceso a capital do estado, Tallahasee. Esta e Austin, a capital do Texas, foron as únicas capitais de estado confederado que non foron capturadas pola Unión ata o fin da guerra.

Despois do fin da guerra, en xuño de 1865, todos os estados da confederación, incluíndo Florida, foron ocupadas por forzas norteamericanas, baixo a categoría de estados. Florida, para ser readmitida novamente como estado da Unión, aboliu oficialmente a escravitude, en 1866, e en 1868, o goberno de Florida garantiu dereitos civís a todos cidadáns, así sendo readmitida á Unión no mesmo ano.

1870 - 1950 editar

As décadas de 1880 e 1890 foron de gran prosperidade para Florida; descubríronse grandes depósitos de fosfato, parte dos grandes pantanos localizados no estado foron drenados (aínda que moitos continúen intactos ata hoxe) e unha gran malla ferroviaria foi construída ao longo do estado. Alén diso, varios facendeiros da rexión notaron que as condicións climáticas e do solo da rexión favorecían o cultivo da laranxa, entón unha froita cuxa demanda estaba en crecemento no país. A laranxa foi cultivada en grandes números, a tal punto que o estado foi ao longo da primeira metade do século XX a maior produtora de laranxa do mundo. Alén diso, o clima suave e a xeografía da rexión, con varias praias, atraeu favoreceu o crecemento do turismo, e escomezáronse a construír gran cantidade de hoteis. O estado tornouse un dos principais pólos turísticos do país.

En 1906, os pantanos en torno de Fort Lauderdale foron drenados, dando espazo para o cultivo de plantacións e a expansión da cidade, especialmente a construción de hoteis. O sector inmobiliario do estado, considerado unha máquina de xerar diñeiro no país, atraeu varios investidores inmobiliarios, aínda na década de 1900. A poboación do estado medrou drasticamente nas próximas dúas décadas.

Este período de gran desenvolvemento económico acabou repentinamente en 1926. Unha gran depresión económica atinxiu o estado, causando caída de empresas e desemprego. No mesmo ano e en 1928, dous furacáns alcanzaron o estado, matando varias centenas de persoas. A pesar de que a economía do estado se recuperara parcialmente de 1926 a 1928, en 1929, a Gran Depresión colleu en cheo todo o país, quebrando a xa fráxil e debilitada economía do estado. Varias medidas tomadas a nivel federal, gobernamental, municipal e privado axudaron a combater os efectos das depresións económicas. Foron construídas fábricas de papel e á delimitación de reservas forestais. O estado e o país proveron centenas de postos de traballo nos sectores de construción e de minas, e axudaron os facendeiros a pagaren as súas débedas. A economía do estado recuperarase en gran parte en 1942, cando os Estados Unidos entraron oficialmente na segunda guerra mundial, mesmo coa ocorrencia de dous grandes furacáns que devastaron moito do estado en 1935 e en 1941.

Ao longo da segunda guerra mundial, Florida, pola súa localización próxima ao Canal do Panamá e do océano Atlántico, tornou o estado vital, de grande importancia estratéxica, para a defensa do Hemisferio Occidental. Varias bases aéreas, navais e terrestres foron construídas no estado.

1950 - 1970 editar

 
A localización meridional do estado propicia o lanzamento de foguetes. Aquí, lanzamento do transbordador espacial Discovery.

Despois do fin da guerra, a poboación de Florida novamente entrou nun período de gran crecemento. O turismo tornouse a principal fonte de renda do estado, Florida continuaba a ser a maior produtora de laranxas do mundo, e a crecente industria de manufactura, especialmente na fabricación de produtos químicos, electrónicos e navíos, tornaron a economía do estado forte e altamente diversificada. A poboación do estado pasou a medrar de novo dabondo, grazas ao desempeño da economía estatal e do desenvolvemento do sistema viario e da tecnoloxía da refrixeración, así, atraendo habitantes do norte en dirección ao sur.

Dado a ser o estado máis próximo da liña do Ecuador, Florida tornouse o centro de lanzamentos de foguetes dos Estados Unidos. O Cabo Canaveral, o punto máis meridional dos Estados Unidos continental, foi escollido como base de lanzamentos de foguetes da NASA. Realizáronse varios lanzamentos de proba entre 1949 ata 1957. Entre os lanzamentos salientables están o lanzamento do primeiro satélite artificial norteamericano en 1958, o primeiro voo espacial cun tripulante a bordo en 1961, e o primeiro voo espacial levando astronautas á lúa, na famosa misión Apolo XI, en 1969. Xa na década de 1960, Cuba pasou a ser un país comunista. Bastantes cubanos fuxiron do país, instalándose principalmente en Miami.

Como en varios estados norteamericanos, especialmente nos estados suristas, Florida era un estado altamente segregacionista. En 1954, o Tribunal Supremo dos Estados Unidos xulgou inconstitucional a segregación de estudantes brancos e negros en escolas públicas. Á época, Florida non permitía que estudantes brancos e negros estudasen nunha mesma escola. O proceso de integración educativo foi moi lento, tendo terminado apenas no comezo da década de 1970.

No fin da década de 1960, Florida iniciou un plano co obxectivo de expandir o sistema de educación superior estatal, para atender as futuras demandas da industria aeroespacial. Catro universidades públicas, 15 novas facultades públicas e varias institucións de educación superior privadas foron construídas. No inicio da década de 1970, outra facultade e unha nova universidade foron inauguradas no estado.

1970 - 2000 editar

A poboación de Florida continuou a medrar moito durante a década de 1970: entre 1970 e 1980, a poboación do estado medrou en torno ao 44%. O crecemento diminuíu entre 1980 e 1990, mais aínda así permaneceu alta, 33%. En 1971, a Walt Disney World Entertainment Center foi construída próxima en Orlando, o que estimulou bastante o crecemento da cidade, tornándoa o centro de maior crecemento económico do estado durante a próxima década. Entre 1980 e 1986, o número de empregos no estado creceu en torno de 25%, nos sectores de manufacturación, electrónicos, turismo e finanzas. O notable fortalecemento do sector financeiro no estado tornou a súa economía aínda máis diversificada.

Porén, o gran desenvolvemento da poboación, xerada en gran parte pola migración de puerto riqueños e pola inmigración legal e ilegal de cubanos, haitianos e outros hispanos, trouxo varios problemas ao estado. Entre 1970 e 2000, máis de cen mil cubanos e haitianos inmigraron. Moitos destes non posuían educación adecuada, e a gran maioría deles pasaron a vivir na pobreza no país, causando problemas en sectores públicos e privados como na educación, saúde e abastecemento sanitario.

A drenaxe de pantanos, construción de canais e o desvío de curso de ríos pasaron a atopar maior resistencia por parte de conservadores naturais. En 1960, un canal foi construído para reducir o curso do Río Kisimmee ao lago Okeechobee. Isto, porén, aumentou a carga de algas microscópicas transportadas polo río, así, ameazando todo o ecosistema do lago. En 1983, o goberno do estado decidiu retomar o río Kisimmee ao seu antigo curso. As obras tiveron inicio en 1989, e están planeadas para terminaren no 2010.

Entre 1982 e 1985, moitas das plantacións de laranxa do estado destruíronse por saraibas e pestes como fungos e gafañotos, Florida perdeu o posto de maior produtora de laranxas do mundo para o estado brasileiro de Estado de San Paulo. Mesmo así, o estado continua a ser a maior produtora de laranxas na América do Norte, e a segunda maior produtora de laranxas do mundo.

A década de 1990 estivo marcada por unha serie de desastres naturais. En 1992, o Furacán Andrew abateuse sobre o estado. Un dos maiores desastres naturais dos Estados Unidos, o furacán Andrew matou 54 persoas, deixou 250 mil desabrigadas e causou preto de 22.000 millóns de dólares en prexuízos. En 1998, nun dos maiores incendios forestais da historia dos Estados Unidos, aproximadamente 200 mil hectáreas de floristas, facendas e mesmo algunhas áreas urbanas foron destruídas. Cerca de 370 casas e predios foron destruídos, e foron necesarios a axuda de bombeiros vidos de 46 estados norteamericanos para extinguir definitivamente estes incendios.

En 2000, Florida tornouse foco das eleccións presidenciais norteamericanas de 2000. Foi aquí onde se decidiu o presidente norteamericano, o republicano George W. Bush. O outro candidato era o demócrata Al Gore.

No verán de 2004 Florida novamente foi abatida por unha serie de furacáns, dos cales o máis devastador foi o Furacán Ivan. Esta serie de furacáns abalou seriamente a industria do turismo do estado, e causou miles de millóns de dólares en prexuízos e danos, alén da morte de varias decenas de persoas.

Xeografía editar

 
Mapa de Florida.

Florida é unha península, cercada por tres lados, sur, leste e oeste, polo océano Atlántico. Ao sur e a oeste, localízase o golfo de México. Florida limita ao norte cos estados de Xeorxia e Alabama. Como veciños ao sur inclúense as Bahamas e Cuba.

A altitude de Florida é moi baixa. Xeograficamente, o estado é dominado por grandes planicies. O punto máis alto do estado é Britan Hill (105 m), o menor dos puntos máis alto de calquera estado norteamericano.

Florida caracterízase pola gran presenza de lagos e ríos, que se espallan por todo o estado. O Río St. Johns é o río máis longo do estado, cos seus 443 quilómetros de lonxitude. O Lago Okeechobee é o maior lago do estado, cos seus 1.760 quilómetros cadrados. Tamén é o maior lago localizado totalmente dentro dos Estados Unidos de América (o maior é o Lago Michigan). Florida posúe preto de 30.000 lagos e laguiños. Alén diso, 17 grandes pozos artesianos e varias centenas de pequenos pozos espállanse por todo o estado. Un destes pozos, o Wakulla Springs, posúe unha profundidade de 56 metros. As augas dalgúns destes pozos son tan claras que se pode ver claramente o contido do pozo ata unha profundidade de aproximadamente 25 metros. Varios pantanos espállanse polo sur e polo leste do estado, onde crocodilos son moi comúns.

O litoral oceánico de Florida posúe 2.173 quilómetros de extensión. O litoral do estado ao longo do golfo de México posúe 1.240 quilómetros e 933 quilómetros ao longo do océano Atlántico. Este total sobe a 5.361 quilómetros no golfo de México e 8.271 quilómetros ao longo do océano Atlántico, cando se inclúen lagos, baías e illas.

Rexións xeográficas de Florida editar

Na distribución do territorio de Florida distínguese entre rexións direccionais e rexións vernáculas. As primeiras responden a un criterio de repartición homoxénea do territorio, e as segundas atenden a criterios históricos, económicos e humanos.

Rexións direccionais editar

Rexións vernáculas editar

Clima editar

 
Vista do Sol en Daytona Beach. Os días constantes de Sol fixeron que o estado fose apelidado de The Sunshine State.

O clima de Florida está influenciado pola súa proximidade a grandes corpos de auga, pois o estado é cercado polo océano Atlántico por tres bandas. A maior parte do estado posúe un clima subtropical, co extremo sur do estado posuíndo un clima tropical. Florida posúe en media preto de 300 días de sol anualmente, de aí o seu apelido, The Sunshine State (O Estado do Sol Brillante). As estacións do ano no estado chámanse ás veces "quente e máis quente", máis en referencia ás precipitacións que ás temperaturas. Florida posúe dúas estacións definidas: invernos relativamente secos e suaves, e veráns quentes e húmidos. A corrente quente do Golfo posúe un efecto moderador no estado, nos días de inverno, e aumentando as temperaturas no verán. As temperaturas máximas acostuman superar os 35 °C (os 40 °C tendo en conta a sensación térmica pola humidade).

Florida é o estado norteamericano coa maior precipitación media anual do país, por causa das treboadas que acostuman ocorrer polas tardes na primavera, verán e outono. Estas tempestades poden ocorrer repentinamente, mesmo nun día moi solleiro. O contrario tamén vale, e moitas veces, un día, despois dunha tempestade, pode volverse un día solleiro. Estas tempestades son causadas polas correntes de ar do golfo de México e do océano Atlántico, que coliden sobre a península, traendo choiva, saraiba e tempestades, moitas veces de forma repentina, ben como ventos e ás veces tornados. Florida é alcanzada por trebóns máis do que calquera outro estado norteamericano, e tamén posúe máis tornados por quilómetro cadrado.

A neve é moi rara. En 1899, Florida foi atinxida por unha tempestade de xeo, posibelmente por primeira vez na súa historia. Esta tempestade tamén rexistrou as temperaturas máis baixas xa rexistradas na historia do estado: -19 °C, en 13 de febreiro, en Tallahasee. A maior precipitación de neve da historia do estado aconteceu en febreiro de 1978, cando a neve caeu en varias partes do estado en diferentes ocasións do mes, estendéndose ata o extremo sur do estado. Nesta ocasión a neve caeu por primeira e única vez na historia de Miami .

 
Vista de satélite do Furacán Ivan. Florida é atinxida, en media, unha vez por ano por furacáns.

Os furacáns son unha ameaza nos veráns e invernos. Florida sufriu unha gran destrución no 2004, cando foi atinxida por 4 furacáns: Charley o 13 de agosto, Frances o 4 de setembro, Ivan o 16 de setembro e Jeanne o 25 de setembro e 26 de setembro. Os catro causaron xuntos un prexuízo de 42 000 millóns $ para o estado. En 2005, o furacán Dennis tornouse o quinto furacán a abater Florida en apenas 11 meses. Logo o Andrew, o 12 de agosto, causou a maior destrución nunha volta: 25 000 millóns $.

Goberno editar

A actual constitución de Florida entrou en efecto en 1969. Outras constitucións máis antigas entraron en efecto en 1839, 1861, 1865, 1868 e 1867. As emendas, mudanzas na Constitución, precisan ser aprobadas pola maioría do electorado, a poboación do estado. Antes desta emenda ir á votación, elas son criadas polo Poder Lexislativo do estado, e aprobadas por un mínimo de tres quintos dos membros da Cámara Lexislativa. Os cidadáns tamén poden propor emendas, a petición –asinada- de certo número deles.

O Poder executivo consta do gobernador e polo tenente-gobernador (coa mesma función dun vicepresidente), que son electos pola poboación. A poboación escolle a través de eleccións estatais o gobernador e o tenente-gobernador. Ambos serven a mandatos de no máximo 4 anos de duración. Eles poden ser candidatos cantas veces quixeren, con todo, non poderán cumprir tres ou máis termos de oficio seguidos, aínda que tres ou máis termos son posibles caso haxa un espazamento de ao menos un termo entre diferentes termos. O gobernador de Florida escolle os oficiais do Gabinete, oficiais que presiden sectores públicos tales como transporte e educación, por exemplo. O termo destes oficiais non pode exceder 8 anos seguidos, aínda que poidan cumprir 9 anos ou máis se hai unha pausa entre diferentes termos.

O Poder lexislativo de Florida consiste nun Senado composto de 40 membros e unha Cámara de Representantes con 120 membros. Os termos dos senadores son de 4 anos e os termos dos representantes son de 2 anos. Tanto os senadores canto os representantes non poden cumprir termos seguidos que excedan 8 anos de duración. O Poder Lexislativo posúe reunións regulares durante 60 días, nos meses de primavera, comezando a partir da primeira luns de marzo. Outras sesións especiais poden ser convocadas polo gobernador, por un acordo mutuo entre os líderes da Cámara do Senado e da Cámara dos Representantes, ou caso tres quintos dos membros do Poder Lexislativo queiran esta sesión especial. Nestas sesións, tanto nas especiais canto nas regulares, o goberno discute a criación de leis e modificacións de leis xa existentes, ben como posibles modificacións á actual constitución.

O Poder xudicial de Florida consta do Tribunal Supremo de Florida. Todos os xuíces deste tribunal son escollidos polo gobernador do estado, a termos de 6 anos de duración. O estado, alén diso, posúe 67 tribunais rexionais (County Courts), espallados polos diferentes condados do estado, e 20 tribunais primarios (Circuit Courts), ben como 5 tribunais de distrito (District Court). Os xuíces dos tribunais primarios e dos tribunais de distrito son escollidos polo gobernador para mandatos de 6 anos de duración, e os xuíces dos tribunais rexionais, para mandatos de ata 4 anos de duración.

Subdivisións editar

Florida está dividida en 67 condados diferentes. A maioría destes son gobernados por un consello formado por 5 membros, un de cada un dos 5 distritos na cal tales condados xeralmente son divididos. Os electores nun condado escollen un habitante de cada distrito para actuaren na comisión do condado. Algúns condados tamén posúen outros oficiais extras. En todo caso, todos os membros do consello do condado serven a termos de oficio cuxa duración é de 4 anos de duración. Os membros de tales consellos escollen un administrador, que preside baixo o consello.

Impostos editar

Impostos estatais xeran preto de 60% de todo o facturación anual de Florida. Os outros 40% veñen de provistos polo goberno federal. Un imposto xeral, que vale para todos os produtos vendidos no mercado (6.5% do valor do produto vendido), é responsable soa do 26% da facturación anual do estado. Condados e municipios tamén poden impor impostos aos produtos, de ata 0.5% do valor do produto vendido. Outros impostos inclúen impostos sobre gasolina, licenzas de vehículos e propiedade. Florida é un dos nove estados norteamericanos que non cobran imposto de renda aos seus habitantes.

Demografía editar

Crecemento da poboación de Florida
Ano Habitantes
1830 34.370
1840 54.477
1850 87.445
1860 140.424
1870 187.748
1880 269.498
1890 391.422
1900 528.542
1910 752.619
Ano Habitantes
1920 968.470
1930 1 468 211
1940 1 897 414
1950 2 771 305
1960 4 951 560
1970 6 791 418
1980 9 746 421
1990 13 003 362
2000 15 982 378

O censo nacional de 2000 estima a poboación do estado en 15 982 378 habitantes, un crecemento de 24% en relación aos números de 1990. Apenas Nevada, Utah e a Xeorxia tiveran maior crecemento da poboación. A estimativa nacional de 2004 estima a poboación de Florida en de 17 397 161 habitantes.

Raza e etnias editar

  Brancos 65.4%
Hispánicos 16,8%
Afroamericanos 14,6%
asiáticos 1,7%
nativos indíxenas 0,3%
2 ou máis razas 2,4%

Os afroamericanos, que durante a época da escravitude (antes do 1865) compuñan aproximadamente o 50% da poboación do estado, posúen maior presenza no norte e nas cidades de Jacksonville e Fort Lauderdale. Os nortistas que migraron para o estado son máis comúns no oeste, especialmente nos suburbios de Tampa. Habitantes de descendencia británica dominan o sur e o interior do norte do estado. A gran comunidade hispánica do estado consiste particularmente de cubanos en Miami, puerto-riqueños en Tampa e en Orlando e traballadores agrarios mexicanos no sur do estado.

Idiomas editar

Segundo o censo nacional de 2000, 76,9% da poboación do estado con 5 anos ou máis de idade falan inglés na casa, e 16,5% falan español. O francés é o terceiro idioma máis falado no estado, falado por 2,2% da poboación, seguido polo alemán e polo italiano.

Relixión editar

A maioría da poboación de Florida é protestante, mais o número de católicos está en crecente crecemento, por causa da inmigración de hispánicos (a gran maioría católicos). O estado tamén posúe algunhas comunidades xudías de gran porte, o que torna a Florida única entre os estados suristas, ningún outro estado surista posúe unha gran poboación xudía.

Maiores Cidades editar

  • Jacksonville: 735.617 habitantes
  • Miami: 362.450 habitantes; 4,5 millóns vivindo na zona metropolitana
  • Tampa: 303.447 habitantes; 2,5 millóns na rexión metropolitana
  • San Petersburgo: 248.232 habitantes
  • Orlando: 200.000 habitantes; 1.8 millón na rexión metropolitana
  • Fort Lauderdale: 152.397 habitantes
  • Tallahasee: 150.000 habitantes (capital)

Economía editar

A economía de Florida é unha das maiores e en máis rápido crecemento de todo os Estados Unidos de América. O clima e os baixos impostos comerciais favoreceron a instalación de empresas no estado. O turismo e a agricultura, alén dun forte sector industrial de manufactura, fan a súa economía forte e diversificada. En 2003, o produto interno bruto foi de 0,55 billóns de dólares, e a renda per cápita, de 30.098 dólares.

O sector primario conforma o 2% do PIB. Os principais produtos primarios son laranxa, algodón, peixes e madeira. Outros produtos importantes son o tomate, a cana de azucre e a soia. O estado posúe preto de 45 mil facendas, que dan emprego a aproximadamente 262 mil persoas.

O sector secundario representa o 12% do PIB . Soamente a manufacturación responde por 7% do PIB, empregando a máis de 500 mil persoas. O sector da construción emprega a máis de 45 mil persoas, sendo o 5% do PIB. Alén diso, a minería tamén é importante, representando o 0.25% do PIB. Os principais recursos naturais son fosfato e petróleo. É un dos principais produtores de petróleo do país.

Cerca de 50 mil persoas traballan na fabricación de electricidade, que corresponde por 1.5% do PIB. O 40% da electricidade é producida por centrais de carbón, o 25% por centrais de petróleo, e o 20% por centrais nucleares e centrais de gas natural.

O sector terciario representa o 86% do PIB, presentes especialmente nas cidades de medio e gran porte. Cerca do 24% do PIB provén do turismo, servizos persoais e de pequenas empresas, que empregan a máis de 3 millóns de persoas. Aproximadamente 60 millóns de turistas procedentes doutras partes dos Estados Unidos de América, do Canadá, da América Latina e da Europa visitan o estado, atraídas polas súas praias, Disneylandia ou o Cabo Canaveral. O sector financeiro emprega a 627 mil persoas, e representa máis do 22% do PIB. Grandes redes de tendas empregan a 2 millóns de persoas, e representan o 19% do PIB. O goberno emprega a un millón de persoas, e os servizos públicos representan o 12% do PIB . Os transportes, comunicación e produción de enerxía responden do 8% do PIB, empregando a 350 mil persoas.

Educación editar

 
Vista da Universidade de Florida, en Gainesville.

O investimento educativo per capita estudantil de Florida está entre os máis baixos nos Estados Unidos, a pesar de que os salarios dos profesores están na media nacional. Non obstante, moitas das escolas públicas do estado clasifícanse entre o 25% peor do país, en estudos que analizan a nota media dos estudantes. Débese notar, porén, que varios destes estudos non posúen valor científicos, mais si, apenas meden prestixio. O gobernador de Florida, Jeb Bush, foi criticado por varios educadores do estado por un programa estatal aprobado polo seu goberno, que penaliza as escolas cuxa media estudantil quede por baixo dos patróns considerados bos, alegando que tales medias son baixas xustamente por recibiren subvencións inadecuadas do goberno. Ou sexa, este programa, en vez de mellorar as escolas do estado, empeora a xa precaria situación no sistema público de educación, segundo estes críticos.

En 2000, o gobernador Jeb Bush e o Poder Lexislativo de Florida votaron en abolir o Consello de Reitores que gobernaban o Sistema Universitario Estatal de Florida. Actualmente, cada universidade pública é controlada polo seu propio consello e polo seu propio reitor, todos eles escollidos e nomeados directamente polo gobernador (Jeb Bush). Sendo escollidos directamente, a maioría dos membros son republicanos, xerando unha gran controversia no sistema educativo. En 2002, o demócrata Bob Graham comezou unha colecta de sinaturas pedindo a volta ao antigo Consello de Reitores estatal.

Lista dos colexios e universidades editar

 
Century Tower ('Torre do Século'), Universidade de Florida.

Deportes editar

Nos Estados Unidos é típico que equipos das grandes ligas se dirixan na primavera a Florida para adestrar. Mais o propio estado de Florida posúe os seus propios conxuntos de deportes profesionais, como poden ser:

Transportes editar

 
Un bus do sistema de transporte público de Gainesville.

As autoestradas estatais, ben como autoestradas nacionais que cruzan o país, son administradas polo Departamento de Transportes de Florida, encarregada da manutención e da vixilancia da gran maioría das vías públicas interurbanas do estado. Varias das autoestradas do estado son de peaxe. A Greyhound prové servizo de ómnibus interurbano entre diferentes cidades do estado, mais moitos din que este servizo é ineficiente e devagar. Unha viaxe entre Tampa e Miami, distanciadas a catro horas de coche, pode durar dez horas pola Greyhound.

Os habitantes do estado poden escoller a placa de licenza para os seus vehículos. Hai preto de 100 tipos de placas dispoñibles a elixir, cada unha con características propias: hai placas para varios temas e asuntos como temas ambientais, así como placas de varias organizacións e institucións de ensino superior.

En 2000, a maioría da poboación do estado votou a favor da construción dunha ferrovía de alta velocidade, que conectará as maiores cidades do estado. Porén, en 2004, o gobernador Jeb Bush conseguiu nun proceso remover a emenda que aprobaba a construción da ferrovía, alegando que os custos económicos da construción de tal ferrovía serían moito altas. Porén, os propoñentes da ferrovía alegan que tales custos extras foron esaxerados polo gobernador, e que os custos da manutención de estradas e automóbiles son superiores á dunha ferrovía de alta velocidade. De feito, o servizo ferroviario interurbano existe, e é de responsabilidade da Amtrak, mais non é extensivo ou frecuente o suficiente para nada alén de viaxes de turismo.

A maioría das grandes cidades do estado posúe servizos de transporte público. Miami posúe unha liña monorraíl, e a maioría das cidades no estado provén aos seus habitantes un servizo regular de bus. Porén, o servizo destes buses é moitas veces criticado por recibir subvencións inadecuadas, por ser relativamente pouco usada, e por ser ineficiente en varios casos. Ferrovías de alta velocidades, monocarrís e servizos de bus mellorados foron propostos varias veces para tentar remediar esta situación.

Todas as grandes cidades do estado posúen aeroportos. Os principais son o Aeroporto Internacional de Orlando, o Aeroporto Internacional de Miami, o Aeroporto Internacional de Tampa e o Aeroporto Internacional de Jacksonville.

Artigos relacionados editar