A Pascua (grego: Πάσχα) é a festividade relixiosa máis importante do ano litúrxico cristián en conmemoración da resurrección de Xesús de entre os mortos, segundo conta o Novo Testamento, o terceiro día desde a súa crucifixión. Os cristiáns celebran esta resurrección o Domingo de Pascua ou Resurrección, dous días despois do Venres Santo e tres despois do Xoves Santo.

Procesión de Pascua na rexión de Kursk, pintura de Ilia Repin

A Pascua tamén se refire ó Tempo Pascual, período do ano litúrxico cristián, que tradicionalmente duraba corenta días entre o Domingo de Pascua e a Ascensión pero agora dura cincuenta días ata Pentecoste, a primeira semana coñécese como Semana Santa. A Pascua marca tamén a fin da Coresma, época de xaxún, oración e penitencia.

A Pascua é unha festa que non ten data fixa en relación co calendario civil. O Primeiro Concilio de Nicea (325) estableceu o día de Pascua como o primeiro domingo despois de lúa chea tralo equinoccio de primavera, eclesiasticamente establecido o 21 de marzo, na práctica a data varía entre o 22 de marzo e o 25 de abril para a Igrexa católica latina e as protestantes que basean os seus cálculos no calendario xuliano, as igrexas orientais, que se basean no calendario gregoriano celébrana entre o 4 de abril e o 8 de maio.

A Pascua cristiá está relacionada coa Pascua xudía, a Pessach, non só no simbolismo senón tamén pola súa disposición no calendario

Nas celebracións modernas da Pascua introducénse novos elementos, como en Galicia o ovo de Pascua ou a rosca de Pascua que os padriños regalan ós afillados, que celebran tanto cristiáns como non cristiáns. Tamén hai unhas poucas confesións cristiás, como os cuáqueros, que non celebran a Pascua.

Significado teolóxico

editar
 
Unha das máis antigas ilustracións da crucifixión e resurrección of Xesús (Evanxeos de Rabula manuscrito iluminado do século VI

Segundo o Novo Testamento a resurrección de Xesús, celebrada na Pascua, é a fundación da fe cristiá[1], a resurrección estableceu a Xesús como o Fillo de Deus[2], citándose como proba que Deus ha xulgar o mundo con xustiza por medio do propio Xesús[3][4]. Deus deulles aos cristiáns un novo nacemento xa que os cristiáns viven unha resurrección espiritual ""como Cristo foi resucitado dos mortos... así tamén nós camiñemos nunha vida nova"[4][5]

A Pascua está ligada á Pessach e ao Éxodo de Exipto recollido no Antigo Testamento mediante a Última Cea e a Crucifixión de Xesús que precede á resurrección. Consonte o Novo Testamento, Xesús deulle á cea de Pascua un novo significado ao preparar os seus discípulos e a el mesmo para a súa morte. El identificou a matzá e a copa de viño co seu corpo próximo a ser sacrificado e o seu sangue próximo a ser derramado. O apóstolo Paulo afirma "Purificádevos do vello fermento, para serdes unha masa nova, coma pans ácimos que sodes. Pois o noso año pascual, Cristo, xa foi inmolado";[6] referíndose os requirimentos da Pascua xudía de non ter fermento na casa e á alegoría de Xesús coma o año pascual.

No cristianismo primitivo

editar
 
A Última Cea nun fresco do século XVI

Os primeiros cristiáns, tanto os de orixe xudía como os xentís, eran coñecedores do calendario hebreo,[7] e non hai evidencia directa que eles celebrasen festas anuais específicas cristiás[8]. Probablemente celebraban como un aspecto do Pessach que os cristiáns de orixe xudía celebraban a resurrección de Xesús, próxima no tempo á Pessach.[9]

A partir de mediados do século II comezan a aparecer evidencias directas da celebración da Pascua, unha das primeiras é a homilía pascual atribuída a Melitón de Sardes[8], polo mesmo tempo aparecen evidencias da celebración doutra festa anual cristián, a conmemoración dos mártires[10]. Pero mentres os días dos mártires celebrábanse en datas fixadas no calendario solar local, a data da Pascua fixábase mediante o calendario lunisolar xudeu, considerándose a única festa do ano cristián que podería datarse do coñecido como período xudeu do cristianismo[11] que xa Sócrates de Constantinopla, a comezos do século V, afirmaba que era observada universalmente[12]

  1. Corintios 15:12–20
    Torrey, Reuben Archer (1897). "The Resurrection of Christ". Torrey's New Topical Textbook. Consultado o 31 de marzo de 2013. 
    Encyclopædia Britannica (ed.). "The Letter of Paul to the Corinthians". Consultado o 10 de marzo de 2013. 
  2. Romanos 1:4
  3. Feitos 17:31
  4. 4,0 4,1 Encyclopædia Britannica accessdate=11 de marzo de 2013 (ed.). "Jesus Christ". 
  5. Romanos 6:4
  6. Corintios I|5:7
  7. Feitos2:1; Feitos 12:3; Feitos 20:6; Feitos 27:9, Corintios I 16:8
  8. 8,0 8,1 Melitón de Sardes. Northwest Theological Seminary, ed. "Homily on the Pascha". Kerux. Arquivado dende o orixinal o 12 de marzo de 2007. Consultado o 28 de marzo de 2007. 
  9. A&E Television Networks (ed.). "History of Easter". The History Channel website. Consultado o 9 de marzo de 2013. 
  10. Cheslyn Jones, Geoffrey Wainwright, Edward Yarnold e Paul Bradshaw, Eds., The Study of Liturgy, Revised Edition, Oxford University Press, New York, 1992, p. 474.
  11. Cheslyn Jones, Geoffrey Wainwright, Edward Yarnold, and Paul Bradshaw, Eds., The Study of Liturgy, Revised Edition, Oxford University Press, New York, 1992, p. 459
  12. Socrates, Church History, 5.22, in Schaff, Philip (13 de xullo de 2005). Calvin College Christian Classics Ethereal Library, ed. "The Author's Views respecting the Celebration of Easter, Baptism, Fasting, Marriage, the Eucharist, and Other Ecclesiastical Rites.". Socrates and Sozomenus Ecclesiastical Histories. Consultado o 28 de marzo de 2007.