Xosé Luís Axeitos

Xosé Luís Axeitos Agrelo, nado en Asadelos (Asados, Rianxo) o 1 de xaneiro de 1945, é un escritor e investigador galego. É membro da Real Academia Galega desde 2004.

Xosé Luís Axeitos

Biografía
Nacemento	1 de xaneiro de 1945 (79 anos) Asadelos, España
Datos persoais
País de nacionalidade	España
Educación	Universidade de Santiago de Compostela Universidade de Salamanca
Actividade
Ocupación	escritor , catedrático
Membro de	Real Academia Galega
Lingua	Lingua castelá
Premios (2018)  Premio Antón Losada Diéguez

Traxectoria

Estudou Filosofía e Letras na Universidade de Santiago de Compostela e licenciouse en Filoloxía Románica na Universidade de Salamanca onde foi alumno do profesor José Luís Pensado, mestre da filoloxía galega a quen debe o seu achegamento ao século XVIII. Foi catedrático de Lingua e Literatura Castelá no IES Rafael Dieste da Coruña, cidade na que reside e onde exerceu a súa profesión desde 1989. Tamén é profesor-titor da UNED na súa sede da Coruña.

No campo da literatura dedica especial atención a Dieste, Luís Seoane e Manuel Antonio, aos que estudou e editou. Tense preocupado tamén polo mundo da edición en Galicia. Ingresou na Real Academia Galega o 30 de outubro de 2004, sendo Arquiveiro-Bibliotecario dela desde o 17 de decembro de 2005 ata o 18 de decembro de 2009.

Foi conferenciante, participou como relator en congresos sobre o exilio e sobre distintos escritores galegos. Organizou os congresos de Luís Seoane e Rafael Dieste. Colaborou en exposicións relacionadas co libro galego na Arxentina e coas biografías de Rafael Dieste e Alfonso Daniel Rodríguez Castelao.

Forma parte do consello editorial da Biblioteca del Exilio e do consello de redacción das revistas Citania, Cuadrante, Unión Libre. Ten publicado artigos en Boletín Galego de Literatura, Ínsula, Verba, A Trabe de Ouro, Grial, Zurgai e Serta.

Obra en galego

Ensaio e edicións

• As coplas galegas do P. Sarmiento, 1982, Ediciós do Castro.
• Antoloxía da poesía galega erótica e amatoria, 1988, Ediciós do Castro, editor.
• Descripción circunstanciada de la costa de Galicia, de Xosé Cornide, 1991, Ediciós do Castro.
• A poética de Manuel Antonio. Criterio. Edicións do Cumio. 1993. ISBN 978-84-87126-67-3. Arquivado dende o orixinal o 28 de maio de 2020. Consultado o 06 de maio de 2020. 
• Manuel Antonio. Poesía galega completa. Santiago de Compostela: Sotelo Blanco. 1993. ISBN 84-7824-142-6. 
• A fiestra valdeira, de Rafael Dieste, 1994, IGAEM.
• Rafael Dieste. Obra galega completa I e II, 1995, Galaxia.
• Rafael Dieste. Ollar o mundo con sede adiviñadora, 1995, Espiral Maior.
• Rafael Dieste, Obras Completas V. Epistolario, 1995.
• A soldadeira, de Luís Seoane, Ediciós do Castro, 1996.
• El Barbero Municipal, 2000, Ediciós do Castro, edición facsimilar.
• Manuel Antonio. A Nosa Memoria, 2000.
• O exilio galego: mapa de cicatrices, 2003, Ediciós do Castro.
• A Academia no discurso exílico de Luís Seoane, 2004, Real Academia Galega, con resposta de Xesús Alonso Montero.
• Catro poemas galegos: (unha homenaxe a Galicia), de Lorenzo Varela, 2004, Ediciós do Castro.
• Algunhas reflexións sobre o exilio e Lorenzo Varela, 2005, Ediciós do Castro.
• Manuel Antonio – Obra completa: Vol. I. Prosa. RAG e Fundación Barrié. 2012. ISBN 978-84-9752-063-8. 
• Manuel Antonio – Obra completa: Vol. II. Poesía. RAG e Fundación Barrié. 2014. ISBN 978-84-9752-111-6. 
• Manuel Antonio. Obra completa: Vol. III. Epistolario. RAG e Fundación Barrié. 2015. ISBN 978-84-9752-117-8. 
• Manuel Antonio. Unha vida en rebeldía. Vigo: Edicións Xerais. 2017. ISBN 978-84-9121-188-4. 
• Aproximacións a Manoel Antonio (2020). Axóuxere Edicións. 272 páxs.

Obras colectivas

• Luís Seoane: Unha fotobiografía 1910-1979, 1994, Xerais.
• Luís Seoane e o libro galego na Arxentina (1937-1978), 1994, Deputación da Coruña, con Xavier Seoane.
• A cultura e a creatividade galegas de cara ao ano 2000, 1995, Asociación Cultural Escola e Sociedade.
• Rafael Dieste (1899-1981): unha fotobiografía, 1995, Xerais.
• E. Fernández Sendón "Fersen". Memoria e antoloxía dun republicano galego (en colaboración con Uxío Bobillo), 1996.
• Sesenta anos despois: os escritores do exilio republicano: actas do Congreso Internacional celebrado na Universidade de Santiago de Compostela, 16, 17 e 18 marzo de 1999, con Charo Portela Yáñez, 1999, Ediciós do Castro.
• Manuel Murguía. Vida e obra (en colaboración con Xosé Ramón Barreiro), 2000.
• Cartas a Murguía I e II (en colaboración con Xosé Ramón Barreiro), 2003, Fundación Pedro Barrié de la Maza.
• Lorenzo Varela. Fotobiografía, 2005, Xerais.
• Manuel Lugrís Freire, o compromiso, 2006, La Voz de Galicia, con Xosé Ramón Barreiro.
• Os símbolos de Galicia, 2007, Consello da Cultura Galega e Real Academia Galega.
• A patria enteira: homenaxe a Xosé Ramón Barreiro Fernández, 2008, Universidade de Santiago de Compostela, Consello da Cultura Galega e Real Academia Galega. Edición con Emilio Grandío Seoane e Ramón Villares.
• Marcos Valcárcel. O valor da xenerosidade, 2009, Difusora.
• Diccionario Seoane, 2010, Fundación Luís Seoane.
• Unha cesta de pombas e mazás. Homenaxe a Isaac Díaz Pardo, 2013, Academia Real Isaac Díaz Pardo.
• No tempo de Follas novas. Unha viaxe pola literatura universal, 2015, Alvarellos.
• Arredor das Irmandades da Fala, 2016, Xerais.

Obra en castelán

Edicións

• Lorenzo Varela. Poesía Completa, 2000, Ediciós do Castro.
• Lorenzo Varela. Ensayos, conferencias y otros escritos, 2001, Ediciós do Castro.

Obras colectivas

• Cartas del Padre Sobreira a Gómez de Ortega y Cornide, en colaboración con José Luis Pensado), 1983, Ediciós do Castro.
• Epistolario, de Carmen Muñoz Manzano, en colaboración con Charo Portela Yáñez, 2005, Ediciós do Castro.

Premios

• Premio Sereo de Cultura Galega da Asociación Cultural Barbantia no 2009.
• Premio Antón Losada Diéguez de investigación 2018 por Manuel Antonio. Unha vida en rebeldía.

Véxase tamén

Bibliografía

• Barrera, F., ed. (2002). Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXI (en castelán). El Correo Gallego. ISBN 84-8064-113-4. 
• Fernández del Riego, F. (1992) [1990]. Diccionario de escritores en lingua galega (2ª ed.). Do Castro. ISBN 84-7492-465-0. 
• Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. ISBN 84-8288-019-5. 
• VV.AA. (2010-2011). Dicionario biográfico de Galicia. Ir Indo Edicións. 
• "Axeitos Agrelo, Xosé Luís". Diciopedia do século 21 1. Edicións do Cumio, Galaxia e do Castro. 2006. p. 248. 
• VV.AA. (2005). Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. ISBN 84-87804-88-8. 

Ligazóns externas

• Membros da Academia Arquivado 24 de setembro de 2019 en Wayback Machine. Real Academia Galega.

Predecesor: Antonio Gil Merino	Arquiveiro/Bibliotecario da RAG  2005-2009	Sucesor: Euloxio R. Ruibal
Predecesor: Manuel González González	Secretario da RAG  2010-2013	Sucesor: Henrique Monteagudo