Cracovia

(Redirección desde «Kraków»)

Cracovia[1] (en polaco Kraków, alemán Krakau) é a segunda cidade da Polonia actual, e unha das máis antigas cidades da Polonia histórica, cunha poboación de 1 027 503 habitantes no ano 2013 (1,4 millóns, tendo en conta a área de influencia metropolitana). Esta cidade histórica está situada á beira do río Vístula (Wisła) e aos pés do outeiro Wawel. É tamén a capital da rexión da Pequena Polonia desde 1999.

Modelo:Xeografía políticaCracovia
Kraków (pl) Editar o valor em Wikidata
Imaxe

Localización
Editar o valor em Wikidata Mapa
 50°03′41″N 19°56′14″L / 50.0614, 19.9372Coordenadas: 50°03′41″N 19°56′14″L / 50.0614, 19.9372
EstadoPolonia
VoivodatosVoivodato da Pequena Polonia Editar o valor em Wikidata
Capital de
Poboación
Poboación804.237 (2023) Editar o valor em Wikidata (2.459,44 hab./km²)
Lingua oficiallingua polaca Editar o valor em Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie327 km² Editar o valor em Wikidata
Bañado porRío Vístula Editar o valor em Wikidata
Altitude219 m Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
CreaciónAntes de século VIII Editar o valor em Wikidata
Organización política
• Alcalde Editar o valor em WikidataJacek Majchrowski (en) Traducir (2002–) Editar o valor em Wikidata
Órgano lexislativoKraków City Council (en) Traducir , (Escano: 43) Editar o valor em Wikidata
Membro de
Identificador descritivo
Código postal30-001 Editar o valor em Wikidata
Fuso horario
Prefixo telefónico12 Editar o valor em Wikidata
Código NUTSPL213 Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con
Fez (1985–)
Vilnius (1991–)
Kíiv (1993–)
Edimburgo (1995–2024) Editar o valor em Wikidata

Sitio webkrakow.pl Editar o valor em Wikidata

Etimoloxía editar

Tradicionalmente afírmase que o nome de Cracovia deriva de Krakus (tamén Krak ou Grakch), o lendario fundador da cidade e líder da tribo dos Lechitians. En polaco, Kraków é unha forma posesiva arcaica de Krak e, esencialmente, significa "(cidade) de Krak". O nome de Krakus podería provir de "krakula", unha verba protoeslava que designa o bastón dun xuíz, ou da palabra protoeslava "krak", que significa carballo, árbore considerada sacra.

Historia editar

Cracovia é tradicionalmente unha das cidades punteiras en educación, cultura e movementos artísticos e tamén achega un importante peso económico ao país. Foi fundada ó redor do ano 700, xa que a cidade existía xa no século VII, habitada pola tribo de Wislanie. A primeira fonte documentada en que aparece mencionado o Príncipe Krakus (escrito Grakch) data de 1190. Foi atacada e devastada polos mongois en 1241, 1259 e 1287, e capital de Polonia entre 1320 e 1596. Formou parte do Imperio austríaco, co nome de Krakau, de 1795 a 1809 e de 1846 a 1914. Durante a invasión de Polonia por parte da Alemaña nazi foi a capital do Goberno Xeral e a poboación xudía foi movida a un recinto fechado chamado Gueto de Cracovia desde onde os foron trasladando aos campos de exterminio de Auschwitz-Birkenau ou Płaszów.

Patrimonio editar

O Centro Histórico de Cracovia foi inscrito pola UNESCO en 1978 na lista do Patrimonio da Humanidade, o mesmo ano en que Karol Wojtyła, ata entón arcebispo de Cracovia, foi elixido Papa. A cidade é sede dunha das máis antigas e prestixiosas universidades de Europa, a Universidade Iaguelónica, universidade que conta ademais cun Centro de Estudos Galegos.

Centro histórico de Cracovia
 
Vista do centro histórico
Krakow-Old-Town(Stare-Miasto-Planty)Royal-Route.jpg
Plano do centro histórico
Patrimonio da Humanidade - UNESCO
País  Polonia
LocalizaciónCracovia
TipoCultural
CriteriosIV
Inscrición1978 (II sesión)
Rexión da UNESCOEuropa e América do Norte
Identificador29

Galería de imaxes editar

Cidades irmandadas editar

Notas editar

  1. Benigno Fernández Salgado, ed. (2004). Dicionario Galaxia de usos e dificultades da lingua galega. Editorial Galaxia. p. 1304. ISBN 9788482887524. Cracovia (Polonia) 
  2. "Twin and Partner Cities". City of Edinburgh Council. Arquivado dende o orixinal o 14 de xuño de 2012. Consultado o 16 January 2009. 
  3. "Sister Cities, Public Relations". Guadalajara municipal government. Arquivado dende o orixinal o 02 de marzo de 2012. Consultado o March 12, 2013. 
  4. "Rochester's Sister Cities". City of Rochester. Arquivado dende o orixinal o 27 de maio de 2010. Consultado o 2010-12-06. 

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar

Predecesor:
  Weimar
 
Capital Europea da cultura
xunto con   Aviñón
  Bergen
  Boloña
  Bruxelas
  Praga
  Helsinqui
  Reiquiavik
  Santiago de Compostela

2000
Sucesor:
  Rotterdam
  Porto

Notas editar

Véxase tamén editar

Ligazóns externas editar