Ramón Fernández Mato
Ramón Fernández Mato, nado en Cespón (Boiro) o 13 de maio de 1889 e finado en Vilagarcía de Arousa o 22 de novembro de 1980, foi un xornalista, escritor e político galego.
 Ramón Fernández Mato en 1933  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 13 de maio de 1889 Cespón, España |
| Morte | 22 de novembro de 1980 (91 anos) Vilagarcía de Arousa, España |
| Lugar de sepultura | Ferreira |
 Deputado nas Cortes republicanas | |
| 25 de febreiro de 1936 – 2 de febreiro de 1939 Lexislatura: III lexislatura da Segunda República Española Circunscrición electoral: Lugo (en)  Electo en: Eleccións Xerais 1936 en España | |
| Civil governor of Jaén (en) | |
| 11 de febreiro de 1934 – 27 de novembro de 1935 ← José Aparicio Albiñana (pt) | |
| Civil governor of Málaga (en) | |
| 19 de marzo de 1933 – 14 de setembro de 1934 ← José María Díaz Díaz-Villamil | |
| Q39396880 | |
| 16 de xuño de 1932 – 19 de marzo de 1933 ← José Echeverría Novoa | |
 Governador civil da província de Cádis (pt) | |
| | |
| Datos persoais | |
| País de nacionalidade | España |
| Actividade | |
| Lugar de traballo | Madrid |
| Ocupación | xornalista , político , médico , dramaturgo , escritor |
| Partido político | Party of the Democratic Centre (en) |
| Membro de | |
| Xénero artístico | Dramaturxia |
| Lingua | Lingua castelá |
Traxectoria editar
A súa familia materna era de Cespón, e a paterna era orixinaria de Outeiro de Rei (era tío de Manuel María). Estivo moi vinculado ao Valadouro polo seu matrimonio con Josefa López, natural de Ferreira e filla dun adiñeirado contratista que construíu numerosas estradas da rede viaria provincial.
Cursou estudos no colexio dos escolapios de Monforte de Lemos, e alí publicou ás súas primeiras colaboracións no semanario El Cantaclaro. Estudou medicina na Universidade de Santiago de Compostela. Foi amigo persoal de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao (con quen fundou na súa xuventude a revista Galicia Moza) e de Ramón María del Valle-Inclán. En 1910 presidiu en Santiago a asociación Joven Galicia, que esixía a creación da cátedra de Lingua e Literatura Galego-Portuguesa na Universidade e que se crease teatro en galego. Tamén foi redactor do periódico La República. Participou no movemento agrarista con Basilio Álvarez e foi un dos asinantes do Manifesto de Ourense da Liga Acción Gallega (1912). Residiu na Arxentina entre 1914 e 1915.
Pero a súa actividade máis importante é a de xornalista. Foi o primeiro director de El Pueblo Gallego, dirixiu a revista deportiva Los Deportes (1927), ademais de colaborar en múltiples xornais e revistas: Suevia (1917); a coruñesa Vida; La Zarpa, Ronsel, Vida Gallega, El Regionalista de Chantada, Mi Tierra (Ourense, 1911), Gaceta de Galicia; Cultura Gallega da Habana, onde publicou relatos entre 1936 e 1940; Caras y Caretas e La Nación de Bos Aires; La Esfera, Nuevo Mundo e El Liberal de Madrid; Prensa Libre e Carteles da Habana. Dirixiu tamén a revista Raíz. España en América da Habana.
Fundou unha biblioteca mariñeira en Bouzas, polo que foi condecorado coa Gran Cruz del Mérito Naval. Foi presidente do Celta de Vigo, Presidente de Mérito do Centro Galego de Madrid e membro correspondente da Real Academia Galega.
Figura destacada na Segunda República, participou nos gabinetes de Alejandro Lerroux, Manuel Portela Valladares e Santiago Casares Quiroga, con cargos como o de Director Xeral de Seguridade. Foi gobernador civil de Cidade Real (16-6-1932 a 19-3-1933), Málaga (19-3-1933 a 14-9-1933), Logroño (14-9-1933 a 19-9-1933) e Xaén (11-2-1934 a 27-11-1935)[1]. Nas eleccións xerais de 1936 foi elixido deputado nas Cortes da Segunda República pola provincia de Lugo.[2]
A Guerra Civil obrigouno a exiliarse en Cuba, Venezuela e Santo Domingo, onde dirixiu o diario La Nación e escribiu, baixo a protección do ditador Rafael Leónidas Trujillo, o panexírico Trujillo o la transfiguración dominicana.
Foi, segundo Borobó, o único exiliado republicano galego que, xunto a Álvaro das Casas, se converteu ao franquismo no exilio.[3] Volveu a España na década dos sesenta, da man do entón Ministro de Información e Turismo, Manuel Fraga, que, previo paso por Foz, conseguiulle a quinta Miña Terra en Vilagarcía.
Morreu en Vilagarcía de Arousa en 1980. Os seus restos foron trasladados ao cemiterio de Ferreira.
Obras editar
Narrativa editar
Teatro editar
- 1914: La galleguita. Zarzuela en un acto con José Ramón Lence.[4]
- La retirada.
- El altar.
- 1917: Muros de oro.
- 1922: Heroica cobardía.
- Estirpe.
- Yo quiero ser monja.
- La montaña.
Poesía editar
- 1931: Títeres del corazón.
Ensaio editar
Notas editar
- ↑ Serrallonga i Urquidi, Joan (2007). "El aparato provincial durante la Segunda República. Los gobernadores civiles, 1931-1939" (PDF). Hispania Nova (7). Consultado o 1 de setembro de 2012.
- ↑ "Ficha no Congreso dos Deputados". Arquivado dende o orixinal o 07 de marzo de 2016. Consultado o 03 de setembro de 2021.
- ↑ Borobó (2004). "A regresión do panexirista". En López Otero, María Luisa. Lembrando a Ramón Fernández Mato. Concello de Boiro.
- ↑ Estreada no Teatro de la Comedia de Buenos Aires o 22 de outubro.
Véxase tamén editar
Wikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Ramón Fernández Mato  |
Bibliografía editar
- Dicionario biográfico de Galicia. Ir Indo Edicións. 2010-2011.
- Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. 2005. ISBN 84-87804-88-8.
- Couceiro Freijomil, Antonio (1951-53). Diccionario bio-bibliográfico de escritores (en castelán). Bibliófilos Gallegos.
- López Otero, María Luisa (2004). Lembrando a Ramón Fernández Mato. Boiro: Concello de Boiro.