Francisca Herrera Garrido

Francisca Herrera Garrido, nada na Coruña o 6 de marzo de 1869 e finada na mesma cidade o 4 de novembro de 1950, foi unha escritora galega, primeira muller elixida académica na Real Academia Galega. En 1987 dedicóuselle o Día das Letras Galegas.

Francisca Herrera Garrido

Biografía
Nacemento	6 de marzo de 1869 A Coruña, España
Morte	5 de novembro de 1950 (81 anos) Provincia da Coruña, España
Lugar de sepultura	cemiterio de Santo Amaro da Coruña
Actividade
Ocupación	escritora, poetisa, novelista
Membro de	Real Academia Galega (académica de número) (1945–1950) Real Academia Galega (membro correspondente) (1916–1950)
Xénero artístico	Poesía, novela
Premios
(1987)  Día das Letras Galegas
Sinatura
Día das Letras Galegas de 1987

Traxectoria

Nada na rúa do Príncipe, nunha familia da alta burguesía coruñesa. Foi filla de Manuel Herrera Hernández e Josefa Garrido Matos, filla esta de Andrés Garrido, un banqueiro local. Viviu na súa cidade natal até agosto de 1909, cando marchou cunha irmá a Madrid, volvendo no verán e no Nadal a Galicia, concretamente en Oleiros ata que no transcurso da guerra civil española volveu definitivamente á Coruña.

Foi sempre fondamente relixiosa e conservadora, destacando nos seus ataques ás mulleres feministas que loitaban por conseguir o sufraxio feminino. Igualmente, nos seus textos deixa claras as diferenzas de deberes e dereitos entre señores e campesiños.

Veciña, alumna e amiga de Rosalía de Castro, foi unha escritora autodidacta aínda que segue o estilo literario daquela. Escribiu case toda a súa obra en galego así como algunhas novelas en castelán (Pepiña, Réproba e Familia de lobos) e a súa temática céntrase no ruralismo, a muller como nai, e a renuncia feminina. A súa obra amosa unha gran riqueza lingüística, cun galego rico e coidado.

Foi a primeira muller en ser nomeada membro numerario da Real Academia Galega, o 4 de marzo de 1945, ocupando o lugar de Lisardo Rodríguez Barreiro, que morrera en 1943. Non chegou a ler o seu discurso de ingreso, sobre Rosalía e os poetas da raza, polo atraso inexplicable do presidente da Academia en mandarllo ao académico Antonio Couceiro Freijomil, para que redactase a resposta, e a demora deste para entregala na Academia, cousa que non fixo ata o 28 de febreiro de 1949.

A súa traxectoria comezou a recoñecerse ao serlle dedicado o Día das Letras Galegas do ano 1987.

Obra

Placa na súa casa.

• Sorrisas e bágoas (poemario en galego; Madrid, 1913).
• Almas de muller... ¡volallas n'a luz! (poemario en galego; A Coruña, 1915).
• Frores do noso paxareco (poemario en galego; ¡Terra a Nosa! nº 11, A Coruña, 1919).
• Néveda (novela en galego, 1920). Despois incluída na Biblioteca de Autores Galegos e na Biblioteca das Letras Galegas.
• "A muller galega" (ensaio; Nós, 15 de agosto de 1921; escrito en Oleiros o 28 de marzo de 1916).
• A ialma de Mingos (novela en galego; Editorial Céltiga, 1922).
• Pepiña (novela en castelán, Editorial Marineda, Madrid, 1922).
• Martes de Antroido (novela en galego; Lar, 1925; portada de Camilo Díaz).
• Réproba (novela en castelán, 1925).
• A neta de naipera (novela en galego; Nós, 1925).
• Familia de lobos: la novela del obrero (novela en castelán, 1928).

Galería de imaxes

• 
  Casas de Francisca Herrera (esquerda) e Rosalía (dereita) na rúa do Príncipe, A Coruña.
• 
  Francisca Herrera Garrido, 1920.
• 
  Martes d'Antroido. Lar. 1925.
• 
  Tumba no cemiterio de S. Amaro.

Véxase tamén

Bibliografía

• "Herrera Garrido, Francisca". Dicionario biográfico de Galicia 2. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 194. 
• "Especial Francisca Herrera Garrido". Festa da Palabra Silenciada (Vigo) (3). xaneiro de 1986. ISSN 1139-4854. 
• Alonso Montero, Xesús (1997). Os poetas galegos e Franco. Akal. ISBN 84-460-0839-4. 
• ——— (2006). "Epistolario en galego dunha miñaxoia de dereitas". Os escritores galegos ante a guerra civil española. Galaxia. ISBN 978-84-8288-979-5. 
• Blanco, C. (1986). "O antisufraxismo e a condición feminina en "A muller galega"…". Grial (Galaxia) (92): 147–162. ISSN 0017-4181. 
• Carballo Calero, R. (1975) [1963]. Historia da literatura galega contemporánea. Galaxia. pp. 494–495. ISBN 84-7154-227-7. 
• Casares, C. (1987). Francisca Herrera Garrido. Vida e obra. Escolma de textos. A Coruña: Publicacións da RAG. ISBN 84-600-4996-5. 
• Couceiro Freijomil, Antonio (1952). Diccionario bio-bibliográfico de escritores (en castelán) II. Bibliófilos Gallegos. p. 221. 
• Fernández del Riego, F. (1992) [1990]. Diccionario de escritores en lingua galega (2ª ed.). Do Castro. p. 205. ISBN 84-7492-465-0. 
• Marco, Aurora (2007). Dicionario de Mulleres Galegas [Das orixes a 1975]. Edicións A Nosa Terra. pp. 212–213. ISBN 978-84-8341-146-9. 
• Noia Campos, María Camino (1981). "Limiar". Néveda. Biblioteca das Letras Galegas. Edicións Xerais de Galicia. ISBN 84-7507-450-2. 
• —————— (2005). "Herrera Garrido, Francisca". Gran Enciclopedia Galega Silverio Cañada (DVD). El Progreso. ISBN 84-87804-88-8. 
• Ríos Panisse, C. (1985). "Néveda, primeiro acerto lingüístico e estilístico na novela galega". Grial (Galaxia) (90): 475–486. ISSN 0017-4181. 
• Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. p. 288. ISBN 84-8288-019-5. 
• ——————, ed. (2000). Diccionario da literatura galega. Obras III. Vigo: Editorial Galaxia. pp. 326–328. ISBN 84-8288-365-8. 

Vídeos externos

Mulleres nas Letras: de onte a hoxe Deputación da Coruña

Outros artigos

• Literatura galega do período intersecular

Ligazóns externas

• Real Academia Galega Arquivado 02 de xaneiro de 2015 en Wayback Machine.
• Ficha da autora na Biblioteca Virtual Galega.
• Nicolás, Ramón (17/3/2014). "Manuscrito: Francisca Herrera Garrido" Caderno da crítica.
• Vilavedra, Dolores (2006): "Francisca Herrera, a primeira académica electa da RAG" Álbum de Mulleres.