Meira
Meira é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca de Meira. Segundo o padrón municipal, en 2018 tiña 1.711 habitantes (1.794 no 2007,1.774 no 2006, 1.780 no 2005, 1.789 no 2004, 1.806 en 2003). O xentilicio é meirego ou meirao.[1]
Localización | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
Estado | España | ||||
Comunidade autónoma | Galicia | ||||
Provincia | Provincia de Lugo | ||||
Capital | Meira | ||||
Contén a división administrativa | |||||
Poboación | |||||
Poboación | 1.753 (2023) (37,3 hab./km²) | ||||
Xeografía | |||||
Superficie | 47 km² | ||||
Altitude | 480 m | ||||
Comparte fronteira con | |||||
Organización política | |||||
• Alcalde | Antonio de Dios Álvarez (2015–) | ||||
Eleccións municipais en Meira | |||||
Identificador descritivo | |||||
Código postal | 27240 | ||||
Fuso horario | |||||
Código INE | 27029 | ||||
Sitio web | concellodemeira.com |
Xeografía
editarO concello, composto polas parroquias de Meira (Santa María) e Seixosmil (Santo Isidro), está situado ó noroeste da provincia, entre a Terra Chá e as Serras Orientais, ó oeste da serra de Meira. O relevo é algo accidentado. No alto da serra de Meira está o Pedregal de Irimia, onde nace o río Miño. Climatoloxicamente isto tradúcese nun clima oceánico de montaña, con precipitacións durante todo o ano, con excepción dos meses de xullo e agosto. No inverno, e nun curto período de días, o normal é ter algo de neve.
Demografía
editarA poboación de Meira diminuíu coa perda de superficie que supuxo a constitución en 1935 dun novo concello, Ribeira de Piquín, e pasou de ser un dos municipios máis grandes da provincia, neses tempos, a ser un dos máis pequenos. Dende principios do século XX e ata 1950 a demografía apenas experimentou cambios e a partir de 1970 comeza unha etapa de estancamento, que en 1991 alcanzou unha evolución negativa.
No verán a poboación de Meira vese incrementada polas numerosas familias, turistas ou emigrantes retornados.
Censo total | 1.711 (2018) |
---|---|
Menores de 15 anos | 200 (11.69 %) |
Entre 15 e 64 anos | 1.001 (58.5 %) |
Maiores de 65 anos | 510 (29.81 %) |
Evolución da poboación de Meira Fontes: INE e IGE. | ||||||||||||||||||
1900 | 1930 | 1950 | 1981 | 2004 | 2009 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 |
4.475 | 4.087 | 2.228 | 2.004 | 1.789 | 1.787 | 1.780 | 1.775 | 1.769 | 1.731 | 1.749 | 1.747 | 1.726 | 1.711 | 1.725 | 1.748 | 1.731 | ||
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.) |
Historia
editarA historia desta vila está directamente relacionada coa fundación dunha comunidade monástica cisterciense, que algúns estudosos datan no ano 1143. En 1154, o rei Afonso VII outorgou aos Condes de Sarria, Álvaro Rodríguez e Sancha Fernández, a vila e o couto de Meira, que por aquel entón era un lugar totalmente virxe. En 1159, o fillo de Afonso VII, Fernando II, concedeulle a Meira a exención do pagamento da peaxe e o portádego en todo o reino.
Os bens do mosteiro cisterciense, chamado mosteiro de Santa María de Meira, foron medrando, grazas ás doazóns da monarquía. Paralelamente, tamén medraba a cobiza dos poderosos, que se levantaron contra os monxes. Fernando II tivo que redactar un decreto real convidando aos bispos de Oviedo e Lugo a apoiar a comunidade monacal de Meira. Non obstante os saqueos non proviñan só da sociedade civil, senón tamén da propia igrexa. Pero no ano 1515, e grazas á unión do mosteiro coa Congregación de Castelá, este viviu os seus anos de maior esplendor coa fundación da Facultade de filosofía.
A escola funcionou como centro cultural de primeira orde, ata a invasión napoleónica. O mosteiro sufriu as consecuencias de ter instalado un hospital ó servizo das tropas. Despois da invasión, os monxes volveron e repararon o mosteiro en ruínas, maila nunca máis recuperou o seu esplendor. Hoxe en día só queda a igrexa de Santa María de Meira e o edificio no que se sitúa a Casa do Concello.
O escudo de Meira compóñeno, sobre o fondo azul, no lado sinistro, de branco, o brazo de maije empuñando o báculo abacial de ouro, e sobre del, unha flor de lis, e no lado destro a mitra abacial e outra flor de lis. Sobre o todo, en banda, unha tira axadrezada de prata e goles. Sobre o escudo a coroa real cerrada.
Patrimonio artístico
editarDa cultura megalítica consérvase o dolmen do Cortello da Vella, as medorras de Paredes e as medorras de San Martín de Lúa.
A igrexa de Santa María de Meira, é un templo románico, declarado Monumento Histórico Artístico Nacional en 1931. Orixinalmente pertenceu a un mosteiro, xa desaparecido. Esta igrexa ten influencia da arquitectónica borgoñoa (importada de Francia) e está exenta totalmente da influencia compostelá. O templo ten planta de cruz latina, con tres naves no brazo maior e unha de cruceiro. Ten tamén cinco capelas na cabeceira, todas elas cubertas por bóvedas de canón apuntado. No interior consérvanse sepulcros con relevos e o escudo dos Bolaño, unha lápida abacial e varios retablos, entre os que destaca o maior, de estilo neoclásico, e o cruceiro, ámbolos dous do século XVII. Tamén se conserva unha colección de ourivaría sacra.
Outros monumentos relixiosos son a capela de Paredes, de planta rectangular, e a ermida de San Pedro, en Vilar de Mouros.
Dentro da arquitectura civil destaca a Casa da Xesteira, cunha pedra de armas decorada cunha inscrición alusiva ós Vélez e Mendoza, de 1731, e tamén a casa do Mosteiro.
Patrimonio natural
editarMeira pode presumir dunha paisaxe espectacular e virxe. Está rodeada por bosques e montes e bañada polo río Miño. Tamén é posible desfrutar da Ruta Miño-Eo. Na parte oriental do municipio está a fervenza da Mexadoira, no chamado rego de Murias. Na beira do río Eo atópase a área recreativa da Treita. As árbores máis habituais destes bosques son os carballos, bidueiros e castiñeiros. A flora autóctona, a parte das árbores mencionadas, compóñena toxos, xestas e uz.
A fauna da comarca é moi numerosa: perdices, paspallás, pombos, lobos, raposos, corzos, xabarís... Nos ríos, as troitas e as anguías son as protagonistas e xa no río Eo hai tamén salmóns.
Mención a parte merece o Pedregal de Irimia, nacemento do río Miño. É aquí onde manan as primeiras fontes do río Miño, augas que van a dar á lagoa da Fonmiñá, na Pastoriza.
Patrimonio etnográfico
editarDentro do patrimonio etnográfico do concello atópase a festa da malla, unha festa na que se rememora este labor do campo e que foi declarada no ano 2004 de interese turístico de Galicia.
Refráns de Meira
editar"Xente de Meira, tropa lixeira"
"Xente de Meira, tropa festeira"
Galería de imaxes
editar- Artigo principal: Galería de imaxes de Meira.
-
A alameda de Meira, no centro da vila.
-
Colexiata de Sta. María e Concello de Meira.
-
Lateral da colexiata de Sta. María en Meira.
-
Placa altimétrica do concello.
-
Pedregal de Irimia
-
Pedregal de Irimia
-
Placa Avelino Díaz
Lugares de Meira
editarPara unha lista completa de todos os lugares do concello de Meira vexa: Lugares de Meira.
Parroquias
editarGalicia | Provincia de Lugo | Parroquias de Meira | |
---|---|
Notas
editar- ↑ Costas González, Xosé-Henrique (2016). Os xentilicios de Galicia e dos outros territorios de lingua galega (PDF). Vigo: Universidade de Vigo. p. 51. ISBN 978-84-8158-706-7.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Meira |
Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír. |