Peregrinación

Unha peregrinación é unha viaxe feita por devoción ou promesa^[1] normalmente a un santuario ou lugar sagrado con importantes connotacións relixiosas. É, tamén, unha viaxe efectuada por un crente (ou grupo de crentes) ata un lugar de devoción ou un lugar considerado como sagrado segundo cadansúa relixión.

O termo peregrinación provén do latín peregrinatio e significa viaxe ao estranxeiro ou estancia no estranxeiro. Segundo as orixes etimolóxicas, o peregrino é o expatriado ou exiliado. O desprazamento, xeralmente a pé, de homes e mulleres cara lugares sagrados é unha práctica común de todas as relixións e culturas, un fenómeno universal da antropoloxía relixiosa. En galego tamén se emprega a palabra romaría, aínda que adoita referirse a unha festa popular en que a xente acode a un santuario por motivos relixiosos e, ao mesmo tempo, divírtese.^[2]

É de sona mundial a peregrinación, o hajj, dos fieis musulmáns á Meca, a peregrinación dos fieis católicos a Santiago de Compostela, ou a Shalosh Regalim, a dos observantes xudeus a Xerusalén, durante as tres festividades de Pésaj, Shavuot e Sucot. A peregrinación pódese realizar por mera profesión de fe ou coma método para expiar algún pecado segundo a relixión practicada, e incluso coma agradecemento por peticións concedidas á figura relixiosa pertinente.

Tamén é peregrinación visitar unha capela ou lugar que custodie reliquias sagradas. A Biblia fala do peregrinar no Salmo 122 (121):

Que ledicia cando me dixeron:
Imos á casa do Señor.
Xa están a pisar os nosos pés
Os teus limiares, Xerusalén.

A última visita de Xesús a Xerusalén, sendo observante da lei xudía, foi coma peregrino durante a festa de Pésaj.

Cristianismo editar

Fisterra, destino de peregrinacións europeas prehistóricas ^{[Cómpre referencia]}

As máis antigas descricións de peregrinacións cristiás e de peregrinación a Terra Santa remóntanse ao século IV.

Os tres principais lugares de peregrinación cristiá son:

Xerusalén e Terra Santa
O Vaticano (Roma, Italia)
Santiago de Compostela (Galiza), moi posibelmente baseada en peregrinacións pagás precristiás a Fisterra.^{[Cómpre referencia]} Na área de Fisterra (Monte Pindo, Monte Facho...) hai restos de lugares relixiosos onde fora o "Ara Soli", onde os celtas adoraban o sol entre outros rituais.^{[Cómpre referencia]}

En Galiza son importantes, ademais de Compostela, outros lugares de peregrinación, entre os que salienta: o santuario de Santo André de Teixido, así coma outros lugares onde se celebran romarías ancestrais, moitas veces provenientes de ritos e lugares de peregrinación pagáns (véxase o artigo Romaría).^{[Cómpre referencia]}

Entre outros lugares importantes de peregrinación cristiá atópanse:

Santuario da Saleta (La Salette) (Francia)
Santuario de Lourdes (Francia)
Santuario de Fátima (Portugal)
Santuario de Medjugorje (Bosnia e Hercegovina)
Santuario de Paray-le-Monial (Francia)
Santuario da Divina Misericordia de Cracovia (Polonia)
Castelo de Xavier (Navarra, España)
Santuario do Padre Pío de Pietrelcina (San Giovanni Rotondo, Italia)
Basílica de Santa Tareixiña de Lisieux (Francia)
Santuario do Sagrado Corazón de Xesús (Ermesinde, Portugal)
Santuario da Beata Alexandrina de Balazar (Balazar, Portugal)
Santuario de Pontmain (Francia)
Santuario de Pellevoisin (Francia)
Santuario de Chandavila (La Codosera, Estremadura, España)
Santuario de Onuva (La Puebla del Río, España)
Casa da Virxe de Umbe (Lauquíniz, España)
Mosteiro de Santo Toribio de Liébana, (Cantabria, España)
San Sebastián de Garabandal, (Cantabria, España)
Basílica de Nosa Señora de Guadalupe (México)
Basílica da Nosa Señora do Pilar, (Zaragoza, España)
Basílica da Vera Cruz (Caravaca, España)
Basílica de Nosa Señora da Candelaria (Tenerife, España)
Cruz de Bartolo, (Castelló, España)
Santuario de Cristo Rei (Portugal)
Catedral de Canterbury (Inglaterra)
Mosteiro de Montserrat (Cataluña)
Ermida da Virxe de El Rocío (Andalucía, España)
Catedral de Chartres (Francia)
Abadía de Sainte-Foy de Conques (Francia)
Santuario da Virxe de Częstochowa (Polonia)
Basílica de San Francisco de Asís (Italia)
Trzebnica (Polonia)
Basílica de Vierzehnheiligen (Alemaña)
Trondheim (Nidaros) (Noruega)
Wies (Alemaña)
Hoher Peissenberg (Alemaña)
Wambierzyce (Polonia)
Bari (Italia)
Saintes-Marie-de-la-Mer (no distrito de Arlés, Francia)
Basílica da Virxe de Caacupé (Paraguai)
Aušros vartai (Lituania)
Kryžių kalnas (Samogitia, Lituania)
Žemaičių Kalvarija, (Samogitia, Lituania)
Basílica de Nosa Señora de Luján, (Luján, Arxentina)
Chiquinquirá, (Boyacá), (Colombia)
Basílica de Nosa Señora dos Anxos (Cartago, Costa Rica)
Basílica do Señor de Esquipulas (Chiquimula, Guatemala).
Schoenstatt, Colonia (Alemaña)
Santo Cristo da Grita (Táchira, Venezuela)
Basílica Menor do Señor dos Milagres (Antioquia, Colombia)

Islamismo editar

Hajj

A peregrinación á Meca —o Hajj— é un dos cinco piares do islam. Cómpre realizala polo menos unha vez na vida de todos os musulmáns aptos. Ademais da Meca, a maioría dos xiítas emprenden unha peregrinación á cidade santa de Mashhad, ao nordeste de Irán. O hajj é unha viaxe interior ao Kab'ah do corazón e a alma.

Ziyarat

As tradicións de peregrinacións locais -aquelas emprendidas como visitas ziyarat a tumbas achegadas- atópanse estendidas por todos os países musulmáns. Nalgúns deles, as tumbas de santos e heroes teñen fortes tradicións ziyarat, xa que visitar tumbas en momentos axeitados é unha demostración de identidade social e nacional.

Algunhas tradicións islamistas amosan actitudes negativas ao costume de visitar tumbas.

Hinduísmo editar

Existen moitos lugares santos de grande importancia para os hinduístas. Cítanse algúns deles:

O Chardham Yatra, a peregrinación aos mananciais do Ganxes e aos seus afluentes deu importancia a estes lugares:
- Gangotri, o nacemento do Ganxes
- Iamunotri, o nacemento do Yamuna
- Kedarnath
- Badrinath
As cidades de Kumbhamela onde os peregrinos reciben unha gota de amrita (néctar dos deuses) cando se produce o batido do océano de leite:
- Nasik (Maharashtra)
- Uyyain (Madhya Pradesh)
- Allahabad, chamada tamén Prayâga neste caso (Uttar Pradesh) (2001)
- Jaridwar (Uttar Pradesh)
Outras cidades santas
- Benarés
- Rishikesh

Os hinduístas cren que acudir a estes lugares conduce á moksha, a liberación do ciclo do renacemento, o samsara.

Bahaísmo editar

Bahá'u'lláh, no sagrado libro Kitáb-i-Aqdas, recomendou a peregrinación (hajj) a dous lugares: a Casa de Baha’u’llah, en Bagdad (Iraq) e a Casa do Báb en Shiraz (Irán). Nestas dúas etapas separadas, coñecidas co nome de Suriy-i-Hajj, Bahá’u’lláh prescribiu uns ritos específicos para cada unha delas. A peregrinación é de obriga para os homes que están capacitados para realizala, mais os crentes teñen a liberdade de elixir entre os dous lugares. A peregrinación non é de obriga para as mulleres, mais tampouco lles está prohibida. Actualmente estes dous lugares de peregrinación son inaccesíbeis para os bahá’is.

Máis tarde, Abdu'l-Baha designou a tumba de Bahá’u’llah en Bahji a quibla como un lugar de peregrinación (ziyarat) adicional. Ningún rito específico se recomendou para este lugar.

América Central editar

O concepto da peregrinación xa se coñecía na época precolombiana. Os lugares máis importantes de peregrinación son:

Teotihuacán (visitado incluso séculos despois de que os seus edificios foran ruínas), elixido por ser o lugar onde se achaban todos os deuses xuntos para protexer a creación da humanidade.

Chichén Itzá, o cenote sagrado, un pozo natural consagrado ao deus maia Chac (deus da choiva) e lugar de sacrificios.

Izamal consagrado ao deus creador Itzamná.

Cozumel, consagrado a Ixchel, deusa da lúa e da xestación.