Cabo Fisterra

accidente xeográfico en Fisterra

O cabo Fisterra é unha península rochosa de granito que se atopa no concello coruñés de Fisterra en plena Costa da Morte, en Galicia.[1] Na época romana críase que era a fin do mundo coñecido. O nome Fisterra, ó igual que o Finistère na Bretaña, deriva do latín finis terrae, que quere dicir "fin da terra". Existe a crenza popular de que é o punto máis occidental da Península Ibérica. Porén, o cabo da Roca de Portugal está 16,5 quilómetros máis ó oeste e tamén é o punto máis occidental da Europa continental. Mesmo o cabo Touriñán está situado máis ó oeste, sendo o punto máis occidental de Galicia.

Modelo:Xeografía físicaCabo Fisterra
Imaxe
Tipocabo
promontorio Editar o valor en Wikidata
Localización
División administrativaFisterra, España Editar o valor en Wikidata
Mapa
 42°52′57″N 9°16′20″O / 42.8825, -9.2722
Bañado porOcéano Atlántico Editar o valor en Wikidata

Monte Facho é o nome da montaña do cabo Fisterra, cuxo cumio se atopa a 238 metros por riba do nivel do mar. O faro de Fisterra atópase no máis alto do monte Facho.

Xeografía

editar
 
Localización do cabo na península.

O cabo Fisterra ten varias praias, incluíndo O Rostro, Arnela, Mar de Fóra, Langosteira, Riveira e Corbeiro. Moitas das praias están enmarcadas por empinados cantís que conducen ó Mare Tenebrosum (ou mar escuro, é dicir o nome do Atlántico na Idade Media).

Existen varias rochas na área que están asociadas con lendas relixiosas, como as "pedras sagradas", as "pedras manchadas de viño", a "cadeira de pedra" e a tumba da deusa-bruxa celta Orcabella.[2]

Historia

editar

Os ártabros foron unha antiga tribo galaica que habitou na área na antigüidade. Dende o cabo Fisterra, os fenicios tiñan unha ruta de comercio marítimo coa illas Británicas durante a Idade de Bronce,[3] se cadra cara ó monte Batten.

O faro foi construído en 1853. A torre do faro, feita de cantaría, é de base octogonal, e acaba nunha cornixa sobre a que se apoia a balconada. Encima está a bóveda, cunha lanterna poligonal. A torre mide 17 metros e a súa luz, situada a 143 metros sobre o nivel do mar, acada máis das 30 millas náuticas. A constante néboa do inverno provocou que se lle engadise unha sirena en 1888, a Vaca de Fisterra, para avisar aos navegantes do perigo existente. Aínda así, foi escenario de naufraxios, como en 1870, cando o Monitor Captain se afundiu levando 482 persoas da súa tripulación no suceso máis lutuoso desta costa.

Batallas do cabo Fisterra

editar

Nesta zona houbo tres batallas navais entre o Reino Unido e Francia:

Peregrinación

editar
 
Bota dun peregrino en Fisterra.

O cabo Fisterra é o destino final para moitos peregrinos do Camiño de Santiago, a vía de peregrinación ó santuario do apóstolo Santiago na catedral de Santiago de Compostela. O cabo Fisterra atópase a unha distancia duns 90 km dende Santiago de Compostela. Existe unha tradición recente de queimar a roupa ou as botas ó final do camiño no cabo.[9]

A orixe da peregrinación a Fisterra non está clara. Porén, crese que data da época precristiá e pode estar asociada ó status de Fisterra como "final do mundo".[10] A tradición continuou durante a época medieval, cando se comezaron a estabelecer albergues para atender os peregrinos ó longo da ruta dende Santiago de Compostela até Fisterra.

Algúns peregrinos continúan o camiño ata Muxía, a un día de marcha máis lonxe.[10]

Crenzas precristiás

editar

Na área hai moitos lugares sagrados precristiáns. Había un "Ara Soli" no cabo Fisterra,[11] onde os celtas celebraban cultos de adoración ó sol e rituais variados.[12][13]

Os historiadores grecorromanos chamaban ós residentes do cabo Fisterra como "nerios".[14] Monte Facho era o lugar onde os celtas nerios de Duio[15] levaban a cabo as súas ofrendas e ritos na honra do Sol. Monte Facho é un lugar baixo investigación arqueolóxica e hai evidencias de habitantes nesa zona arredor do ano -1000.[16] Existe unha vía romana até o cumio de monte Facho e os restos de estruturas antigas a montaña.[17]

San Guillerme, tamén coñecido como San Guillerme Penacorada,[18] viviu nunha casopa preto do monte Facho. Preto desa casa hai unha pedra coñecida como "Pedra de San Guillerme" ou "cama do santo", onde as parellas estériles debían copular para tratar de concibir seguindo un rito celta de fertilidade.[11] O menhir sería demolido no século XVIII por clérigos locais.[19]

Galería de imaxes

editar
Artigo principal: Galería de imaxes de Fisterra.
  1. Fotografía do Cabo Fisterra, vista dende o aire e cara ó norte
  2. Orcabella é unha deusa celta que toma a forma dunha bruxa e ten un apetito sexual prodixioso. Os humanos non poden magoar a Orcabella; só a poden ver ou sentir. Orcabella ten moitas características semellantes a deusa-bruxa irlandesa Cailleach Bhéirre (La mitología y el folklore de Galicia y las regiones célticas del noroeste europeo atlántico Arquivado 11 de maio de 2017 en Wayback Machine., Manuel Alberro, Inst. of Cornish Studies, Universidade de Exeter)
  3. Hawkins, Christopher (1811). Observations on the Tin Trade of the Ancients in Cornwall. Londres: Universidade de Oxford. p. 93. Consultado o 21 de marzo de 2015. 
  4. Allen, Joseph (1852). Battles of the British navy, Volume 1. Londres: Henry G. Bohn. p. 160. 
  5. Black, Jeremy (1999). Britain as a Military Power, 1688-1815: 1688 - 1815. Routledge. pp. 97–100. ISBN 978-1-85728-772-1. 
  6. Tucker, Spencer (2009). A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East. ABC-CLIO Ltd;. p. 754. ISBN 978-1851096671. 
  7. Stewart p. 54 Cape Finisterre was a serious defeat for Napoleon
  8. Marriott p. 280 Sir Robert Calder's victory over Villeneuve at Cape Finisterre on 22 July 1805 [1] p.280
  9. "Camino hacia Finisterre". Albergue Cuatro Cantones. Consultado o 26 de maio de 2015. 
  10. 10,0 10,1 caminodesantiago.gal (ed.). "Camiño de Fisterra e Muxía". Consultado o 10 de outubro de 2019. 
  11. 11,0 11,1 Justel, César (14 de abril de 2008). "Galicia mágica Ritos y piedras". ABC (Vocento). Consultado o 25 de marzo de 2019. 
  12. Conde, Arturo (2006). BootsnAll Travel Network, ed. "Finisterre or The End of the World - Finisterre, Galicia, Spain". Arquivado dende o orixinal o 03 de maio de 2016. Consultado o 25 de marzo de 2019. 
  13. Finisterrae (ed.). "Fisterra". Consultado o 26 de maio de 2015. 
  14. Corcubion City Council's Website (ed.). "History of Corcubion". Arquivado dende o orixinal o 27 de setembro de 2007. Consultado o 25 de marzo de 2019. 
  15. finisterrae.com, ed. (6 de outubro de 2008). "Entrance to the Land´s End in the Fisterra´s peninsula, legendary parishes of San Martiño and San Vicente of Duio have got the Fisterra´s solitude and dramatic beauty atmosphere.". Arquivado dende o orixinal o 06 de outubro de 2008. Consultado o 3 de abril de 2018. 
  16. Vigo en Fotos (ed.). "Arqueología" (en castelán). Consultado o 25 de marzo de 2019. 
  17. Sweetkinky (20 de decembro de 2005). Google Earth Community, ed. "Monte Facho". Arquivado dende o orixinal o 07 de outubro de 2008. Consultado o 25 de marzo de 2019. 
  18. Catholic online (ed.). "St. William of Penacorada". Consultado o 25 de marzo 2019. 
  19. Cf. p. 191, Davies, B. e Cole, B. (2003). Walking the Camino de Santiago. Pili Pala Press. ISBN 0-9731698-0-X. 

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar