Madonna

cantante, compositora e produtora estadounidense
Este artigo trata sobre a cantante, para a representación artística da Virxe María, véxase Madonna (arte).

Madonna Louise Ciccone, nada en Bay City (Míchigan) o 16 de agosto de 1958, é unha cantante, compositora e produtora estadounidense, máis coñecida como Madonna. De ascendencia italiana e francocanadense, o seu estilo musical abrangue a música disco, pop, dance e electrónica. Traballou de maneira máis intermitente como actriz, deseñadora de moda, escritora e directora de cinema. No 2000, o Libro Guinness das marcas publicou que Madonna é a artista feminina máis exitosa de todos os tempos, estimando que as vendas superan os 400 millóns de álbums e sinxelos vendidos en todo o mundo.

Modelo:BiografíaMadonna

(2015) Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento(en) Madonna Louise Ciccone Editar o valor en Wikidata
16 de agosto de 1958 Editar o valor en Wikidata (66 anos)
Bay City, Estados Unidos de América (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
EducaciónUniversity of Michigan School of Music, Theatre & Dance (en) Traducir
Rochester Adams High School (en) Traducir Editar o valor en Wikidata
Altura164 cm Editar o valor en Wikidata
Cor do peloLouro Editar o valor en Wikidata
Actividade
Campo de traballoIndustria musical, industria cinematográfica, artes escénicas, industria do espectáculo e Composición musical Editar o valor en Wikidata
Ocupacióncantante, compositora de cancións, actriz Editar o valor en Wikidata
Período de actividade1979 Editar o valor en Wikidata -
EmpregadorDunkin' Donuts (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Partido políticoPartido Demócrata Editar o valor en Wikidata
Membro de
Emmy & The Emmys (en) Traducir (vocalista) (1980–1981)
Breakfast Club (batería) (1979–1980) Editar o valor en Wikidata
Xénero artísticoMúsica pop, música para bailar, música electrónica, pop dance, pop rock, R&B contemporáneo, adult contemporary, Jazz, Ópera rock (pt) Traducir e folk Editar o valor en Wikidata
Influencias
Pseudónimo literarioMadonna
Madge
Queen of Pop
Veronica Electronica
Madame X
Dita
M-Dolla
The Material Girl
Maddy
Louise Ciccone
Mo
Madonna Ritchie
Nonnie
Boy Toy
M Editar o valor en Wikidata
Patrimonio estimado550 M$ (outubro de 2020) Editar o valor en Wikidata
TesituraMezzosoprano e soprano Editar o valor en Wikidata

InstrumentoGuitarra, Batería, ukelele e voz Editar o valor en Wikidata
Selo discográficoInterscope Records
Warner Music Group
Warner Bros. Records (1982–2008)
Sire Records (1982–1994)
Maverick Records (pt) Traducir (1992–2004)
Live Nation Entertainment (pt) Traducir (2008–2008) Editar o valor en Wikidata
Participou en
13 de xullo de 1985Live Aid (pt) Traducir Editar o valor en Wikidata
Obra
Obras destacables
Familia
CónxuxeGuy Ritchie (2000–2008)
Sean Penn (1985–1989) Editar o valor en Wikidata
ParellaJean-Michel Basquiat (–valor descoñecido)
Akim Moris (2024–)
Josh Popper (2023–2024)
Timor Steffens (2014–2014)
Brahim Zaibat (2010–2013)
Alex Rodriguez (2008–2008)
Jesus Luz (2008–2010)
Carlos Leon (1995–1997)
Tupac Shakur (1994–1995)
Jenny Shimizu (1993–1993)
José Canseco (1991–1991)
Vanilla Ice (1990–1991)
Dennis Rodman (1990–1990)
Tony Ward (1990–1991)
Warren Beatty (1989–1990)
John F. Kennedy (1988–1988)
Sandra Bernhard (1985–1988)
John Benitez (1982–1985)
Dan Gilroy (1980–1980) Editar o valor en Wikidata
FillosLourdes Leon
 () Carlos Leon
Rocco Ritchie
 () Guy Ritchie
David Ciccone Ritchie, fillo adoptivo
 () Guy Ritchie
Mercy James, filla adoptiva
 ()
Stella Ciccone, filla adoptiva
 ()
Esther Ciccone, filla adoptiva
 () Editar o valor en Wikidata
PaisSilvio Ciccone Editar o valor en Wikidata  e Madonna Louise Fortin Editar o valor en Wikidata
IrmánsChristopher Ciccone
Melanie Ciccone
Paula Ciccone
Antonι Ciccone
Martin Ciccone
Jennifer Ciccone
Mario Ciccone Editar o valor en Wikidata
ParentesJoan Ciccone, madrasta Editar o valor en Wikidata
Cronoloxía
5 de novembro de 2017Paradise Papers
5 de febreiro de 2012Super Bowl XLVI halftime show (en) Traducir (Lucas Oil Stadium)
31 de marzo de 1994Madonna on the Late Show with David Letterman in 1994 (en) Traducir (Ed Sullivan Theater (pt) Traducir) Editar o valor en Wikidata
Premios
Sinatura Editar o valor en Wikidata

Descrito pola fonteGreat Encyclopedia of Cyril and Methodius (en) Traducir
Obálky knih,
Lentapedia Editar o valor en Wikidata
Páxina webmadonna.com Editar o valor en Wikidata
IMDB: nm0000187 Allocine: 3627 Rottentomatoes: celebrity/madonna Allmovie: p100711 TCM: 119436 Metacritic: person/madonna TV.com: people/madonna IBDB: 51047
Facebook: madonna Twitter: Madonna Instagram: madonna Tumblr: madonna MySpace: madonna Youtube: UC81VD6eeuLLSfyY_D-N8sVw TikTok: madonna Flickr: 48731784@N06 BNE: XX893212 Souncloud: madonna Spotify: 6tbjWDEIzxoDsBA1FuhfPW iTunes: 20044 Last fm: Madonna Musicbrainz: 79239441-bfd5-4981-a70c-55c3f15c1287 Songkick: 363507 Discogs: 8760 Allmusic: mn0000237205 WikiTree: Ciccone-15 Deezer: 290 Genius: Madonna Editar o valor en Wikidata

Denominada como Queen of Pop (Raíña do Pop), a cantante é unha icona popular internacional das últimas tres décadas. É unha estrela de rock coñecida por reinventar a súa imaxe, pola ambición, innovación e provocación nos seus vídeos musicais e espectáculos, e tamén polas súas polémicas persoais e polo uso de símbolos políticos, relixiosos e sexuais ao longo da súa carreira. Desde os seus inicios en 1983, co lanzamento do seu primeiro álbum Madonna e até o seu último disco Hard Candy, adquiriu e mantén un asombroso éxito e fama mundial, que atravesou distintas xeracións.

A traxectoria de Madonna é un exemplo do triunfo «self made», típico da cultura norteamericana, cos seus éxitos, fracasos e reaparicións. Dunha contorna un tanto gris e conservador, Madonna escapou a Nova York a finais dos anos 70 para dedicarse á música. Logrou múltiples recoñecementos, incluídos 7 premios Grammy dun total de 27 nomeamentos. O seu afán de superación como artista conduciulle a papeis protagonistas en películas como Evita, pola cal gañou o Globo de Ouro á mellor actriz. Pero Madonna tamén coñeceu momentos difíciles: a súa carreira no cinema foi desigual, e sufriu duras críticas, descenso comercial e dificultades persoais, que superou con renovados bríos.

É unha muller de negocios ben coñecida pola súa sagacidade comercial e a súa visión de futuro. O 16 de outubro de 2007 , Madonna e a compañía produtora e promotora de concertos Live Nation anunciaron un acordo que supuña o final para a longa colaboración entre ela e Warner Bros.. A nova empresa promotora de concertos participará nos discos, xiras, merchandising, películas e outros proxectos musicais da cantante. Baixo os termos do acordo proposto, Madonna, de 50 anos, recibirá un cheque duns 18 millóns de dólares ao momento da firma, e un adianto duns 17 millóns por cada un do tres discos compactos que grave. Unha porción da compensación sería en accións. Este acordo representa para Madonna uns 120 millóns de dólares para os seguintes 10 anos.

Traxectoria

editar

Inicios

editar

Naceu no barrio de Bay City da cidade de Detroit, baixo o nome de Madonna Louise Veronica Ciccone Fortin. Foi a terceira filla dun traballador de orixe italiana, Silvio "Tony" Ciccone, e dunha ama de casa franco-canadense, Madonna Fortin. A familia mudouse despois a Rochester Hills, localidade que algúns mencionan por erro como a natal da cantante.

A infancia de Madonna estivo marcada pola perda da súa nai, quen morreu cando ela tiña cinco anos de idade a consecuencia dun cancro de mama. O seu pai, ao morrer a súa esposa, uniuse sentimentalmente á aia da familia. Madonna tomou como unha traizón que o seu pai casase coa aia, polo que nunca acabou de aceptala e nunca volveu ter a mesma relación co seu pai. A relación paterno-filial arrefriouse considerablemente. Pero polo menos Tony inculcou en todos os seus fillos o hábito de estudar música.

A Madonna adolescente definiuse polo seu carácter algo rebelde, a súa actitude nunca pasiva e máis ben impaciente, e o seu temperán interese polos ídolos musicais. Bailaba o éxito de Nancy Sinatra, "These Boots Are Made for Walkin'", subida ás mesas. Tempo despois admitiu que neses anos quería chamar a atención e recobrar o agarimo do seu pai, que ela cría perder pola irrupción da súa madrasta.

Despois de varios meses de leccións de piano, Madonna convenceu ao seu pai para que a deixase tomar clases de ballet, no cal resultou ser unha bailarina nata. Asistiu á escola superior Rochester Adam High School, onde foi unha estudante de excelentes cualificacións, moi boa nos deportes e membro do equipo de animadoras. Despois de graduarse na escola superior en 1976, recibiu unha bolsa de baile para a Universidade de Míchigan, onde coñeceu ao mestre de ballet Christopher Flynn. Ademais de ser o mentor de Madonna no baile, mostroulle discotecas e aconselloulle que probase sorte no mundo do baile. A súa vea artística disparouse e en 1977, grazas ao apoio de Flynn, Madonna abandonou a universidade, tras só dous anos de asistencia, e foi a Nova York para seguir unha carreira profesional centrada na danza. Flynn faleceru anos despois, vítima da SIDA, e anos máis tarde Madonna dedicoulle a canción "In This Life" do seu álbum Erotica (1992). Sobre esa época Madonna dixo:

Cando vin a Nova York foi a primeira vez que viaxei en avión, a primeira vez que viaxe nun taxi, a primeira vez en todo. E só cheguei con 35 dólares no peto. É a cousa máis valente e máis afortunada que fixen nunca.

Madonna viviu durante os seus primeiros anos en Nova York graves problemas económicos, chegando a pasar fame. Vivía da hospitalidade dos seus noivos, traballou nunha serie de empregos mal pagos (como nun local de Dunkin' Donuts) e pousou espida nunha sesión fotográfica para a revista Playboy, material que saíu publicado cando xa era famosa. Tamén participou nalgunha película experimental, como A Certain Sacrifice, tachada de pornográfica. Despois dos anos, cando Madonna xa era famosa, moitas desas imaxes serían a causa de chantaxes fronte aos cales a artista tivo que loitar durante anos.

Durante esa dura época, estudou coa diva da danza moderna Martha Graham e co discípulo desta, Pearl Lang. Madonna máis tarde traballou con varias compañías de danza moderna, incluíndo a Alvin Ailey e Walter Nicks. A súa anónima carreira como bailarina foi prosperando progresivamente.

Traballou como bailarina en 1979 para a xira mundial do francés Patrick Hernandez, a estrela do música disco coñecida polo éxito "Born to be Alive". Dentro de dita xira, Madonna viaxou por primeira vez a París, onde empezou a cansarse ao ver que era tratada pola xente guapa como un bicho raro: «Mirábanme como dicindo: Mira que moza trouxo Patrick de Nova York». Ao parecer, deixou o traballo con Hernandez antes de tempo.

De volta nos Estados Unidos, coñeceu a Dan Gilroy, con quen, ademais de iniciar unha relación amorosa, crearía a súa primeira banda de rock, The Breakfast Club, en Nova York. Madonna empezou tocando a batería, despois tocaría a guitarra e finalmente sería brevemente a vocalista do grupo, antes de formar co seu novo noivo Stephen Bray o grupo Emmy and The Emmys en 1980. Despois terminou a súa relación con Bray, aínda que seguirían colaborando, e de feito Bray produciu algúns dos maiores éxitos de Madonna.

Tentando emprender unha carreira de solista, Madonna comezou a escribir e producir varias cancións de música synthpop e dance, as cales lle trouxeron fama local nos clubs de Nova York, particularmente en Danceteria e Kansas Kansas. Un demo ou maqueta, producida con Bray, chamou a atención dun popular DJ de Nova York, Mark Kamins, quen levou a cinta ao produtor de Sire Records, Seymour Stein.

Carreira profesional

editar

1982-1985: Ascenso á fama

editar

En 1982 Madonna escribiu unhas cantas cancións e Sire Records (selo discográfico dependente de Warner Bros.) pagou 5.000 dólares por canción. O seu primeiro sinxelo "Everybody", foi producido por Mark Kamins. Pero non se converteu nun éxito. Foi emitido nas radios de música R&B estadounidense coa falsa crenza de que Madonna era unha artista afroamericana. Cando se lanzou "Everybody" non aparecía ningunha fotografía dela na cuberta, pero semanas máis tarde aclarouse todo, cando a discográfica dixo, mediante un comunicado, que Madonna era branca. Isto provocou que perdese unha parte da audiencia negra que a empezaba a seguir. O seguinte sinxelo foi "Burning Up". Máis tarde graváronse seis novas cancións, co que xa había material suficiente para lanzar o seu primeiro álbum.

Madonna

O seu álbum de estrea, Madonna, foi producido inicialmente por Reggie Lucas, pero debido a que non se chegou a un bo acordo, pasou a ser producido polo noivo de Madonna naquel entón, John "Jellybean" Benitez, quen o remesturou e mellorou. O disco era un compendio de cancións eurodisco ou dance infestadas de ritmo e sintetizadores, que pronto calaron no público. Nunha reedición posterior, o álbum foi titulado The First Album e cambiouse a portada en ton sepia por outro retrato de Madonna en cor.

Obtivo o oitavo posto nas listas de popularidade dos Estados Unidos, e conseguiu tres sinxelos que entraron ao Hot 100 (a lista das 100 máis populares): "Holiday", "Borderline" e "Lucky Star". Co tempo, gozaron de ampla difusión e televisáronse vídeoclips gravados para a súa promoción; Madonna apenas logrou vender tres millóns de copias no mundo, e un millón nos EUA, pero hoxe está certificado con 5 discos de platino (o máis recente, en outubro de 2000), e logrou vender 10,5 millóns de unidades no mundo.

Cando Madonna alcanzou a fama, as adolescentes quixeron imitar a súa forma de vestir que mostraba en revistas, actuacións en vivo e nos seus vídeos musicais. Tal forma de vestir estaba definida por saias sobre pantalóns de Capri, medias de rede, xoias coa cruz cristiá e o pelo osixenado, o que faría que a súa forma de vestir marcase unha tendencia feminina moi popular nos anos 80. A súa imaxe proxectada nese tempo foi a dunha moza sexy cunha mestura de dance e punk. Por outra banda, os seus vídeos seguían as mesmas liñas de artistas innovadores como Michael Jackson e Prince, que xa tiñan un notable éxito.

Like A Virgin

A auténtica revolución para ela iniciouse coa aparición do seu segundo traballo de estudio: Like a Virgin (Como unha virxe), todo un éxito internacional. O álbum foi producido por Nile Rodgers, con calculadas dose de dance bailable dentro dun pop accesible. O sinxelo "Like a Virgin" alcanzou o número un nos Estados Unidos en decembro de 1984, permanecendo nesa posición durante seis semanas consecutivas na Billboard Hot 100.

Estaba listo o material para o segundo disco cando a directora de cinema Susan Seidelman convidou a Madonna a participar na súa película Buscando a Susan desesperadamente, unha comedia sen grandes pretensións e cun orzamento austero. No outono de 1984 Madonna acepta actuar na película e gravar o tema da mesma. Alí comparte créditos coa actriz Rosanna Arquette de quen se di non estaba de acordo coa inclusión da cantante. A película estreouse cando o álbum Like a Virgin xa se lanzara ao mercado, de maneira que "Into the Groove", tema do filme que se imprimiu como cara "B" do sinxelo "Angel" nunha versión en vivo, logrou o 5º posto do Billboard estadounidense e o número 1 en Inglaterra, sendo incluído nunha nova edición do álbum Like a Virgin.

Outro dos sinxelos, "Material Girl", alcanzou o número dous nesa mesma lista, só pasado por "We are the World", un sinxelo de axuda para África de Michael Jackson. Madonna participou no concerto Live Aid celebrado ao fío da devandita canción. O álbum tamén contou con outros sinxelos como "Angel" e "Dress You Up".

O álbum logrou vender nos seus inicios 12 millóns de copias, e até hoxe vendeu máis de 20 millóns de copias, ademais de producir catro sinxelos que alcanzaron o Top 5 nos Estados Unidos e Gran Bretaña. Ademais, obtivo o seu primeiro disco de diamante nos EUA e no Canadá.

A súa interpretación no primeiro evento dos MTV Vídeo Music Awards, vestida de noiva, con liga, medias de encaixe, un cinto que rezaba Boy Toy e cantando sobre un pastel de voda, cunha coreografía suxestiva para a súa época, enfureceu a crítica, que a atacou argumentando que o seu estilo provocativo era usado para disfrazar a súa falta de talento. Isto só provocou que máis admiradores a seguisen e aumentase o seu xa prominente carreira.

En 1985 Madonna tivo unha breve aparición no filme Vision Quest como cantante dun club. A banda sonora da película contiña o seu segundo éxito pop número un, a balada nomeada ao Grammy "Crazy for You", xunto con "Gambler", número un nas listas británicas.

En 1985 a artista casou co actor Sean Penn, divorciándose en 1988. Meses antes, o 10 de abril de 1985, iniciara The Virgin Tour, a súa primeira xira norteamericana, de dous meses de duración. A venda de entradas para os espectáculos desta xira foi un éxito. O mellor resultado foi para o Radio City Music Hall: 17.672 entradas vendidas en só 34 minutos. Centos de mozas, fans incondicionais de Madonna, acudiron vestidas como ela. Os abreconcertos para esta xira foron The Beastie Boys.

A estas alturas, Madonna era o ídolo de moda. En xullo de 1985, as revistas Playboy e Penthouse publicroan unhas fotografías en branco e negro que a cantante se fixo cara a 1978, cando traballaba ocasionalmente como modelo artística. Tales fotografías causaron balbordo nos medios de comunicación e fortes críticas á cantante, quen ao principio tratou de evitar a súa publicación, e ao non conseguilo, mantívose á vez quejosa e desafiante. Nun concerto de Live Aid, fixo unha declaración pública aos medios de comunicación: declarou que non quitaría a chaqueta, a pesar da calor, porque «eles poderían lembrar dentro de dez anos o que eu faga agora». Días despois, Madonna apareceu na portada do xornal NY Post declarando respecto das fotografías: «Non me avergoño».

1986-1991: Desenvolvemento artístico

editar
True Blue

A finais de 1985 o fenómeno Madonna era xa planetario, pero os seus detractores dábanlle poucos meses de vida. O previsible era que Sire insistise en explotar o filón con outro disco similar a Like a Virgin, pero Madonna tiña un arriscado as na manga: un cambio radical. Seguía co seu imitadísimo look, con abundante bixutería e suxeitadores negros como peza exterior (grande achega á moda de pasarela), pero xa estaba a elaborar un disco moi distinto.

O seguinte álbum de Madonna viu a luz en 1986: True Blue, con melodías e temáticas máis serias que os seus precursores. Incluía a canción "Papa Don't Preach", no videoclip da cal Madonna encarna a filla dun modesto inmigrante viúvo que queda embarazada sen casar. Para remachar o xiro estético total, loce roupa vaqueira e un pelo moi curto, tinguido de louro e mollado. Non é unha vampiresa, senón unha moza traballadora con problemas.

O álbum contaba coa balada emotiva "Live to Tell" que orixinalmente escribira para a película At Close Range, que protagonizaba o seu entón marido Sean Penn. Esta canción foi lanzada como adianto do álbum, e causou impacto xa que desvelaba unha Madonna nova: sen xoias, moi tapada de vestiario e cun ton de voz máis grave e compacto, grazas a clases de canto.

O álbum era tamén o primeiro que a acreditaba como produtora, ademais de contar coa colaboración de Patrick Leonard, quen se volvería o seu amigo e un colaborador a longo prazo. True Blue alcanzou o número un en varios países e vendeu pronto máis de once millóns de copias. Do álbum desprendéronse cinco sinxelos: "Live to Tell", "Papa Don't Preach", "Open Your Heart", "True Blue" e "La Isla Bonita", alcanzando os tres primeiros número un nas listas estadounidenses e os demais alcanzando o Top 5. Até a data, True Blue vendeu 22 millóns de copias no mundo e foi certificado con sete discos de platino nos Estados Unidos por máis de 7 millóns de copias.

Os vídeos musicais do álbum mostraron o interese de Madonna por elevar a súa calidade cinematográfica, incluíndo unha complicada dirección artística, cinematografía e argumento con personaxes como unha curtametraxe. Aínda que Madonna anteriormente inserira nos seus vídeos a súa expresión da sexualidade, esta vez engadiu iconas relixiosas, arquetipos sexuais e problemáticas sociais ao seu traballo, o que seguiría facendo nas súas producións seguintes. Un exemplo notable era o vídeo do sinxelo "Open Your Heart", o cal marcou a súa primeira colaboración co fotógrafo francés Jean-Baptiste Mondino. Nel, Madonna encarna a unha bailarina erótica, que é observada por clientes de varias tendencias sexuais: voyeur, gai, lesbiana... pero o contido escabroso do tema alixéirase cunha estética estilizada, con máis insinuacións que escenas explícitas, e cun final sorprendente, onde Madonna escapa do local de alterne cun fan, un inocente neno, co que baila polas rúas.

Who's That Girl

En 1987, Madonna enfrontouse ao éxito e ao fracaso á vez: a súa película Who's That Girl decepcionou, pero ela contribuíu con catro cancións á banda sonora e converteuna en superventas. Incluíu o seu sexto sinxelo número un, "Who's that Girl?". O segundo sinxelo do álbum, "Causing a Commotion" alcanzou o posto 2 do Billboard Hot 100. As outras dúas cancións eran "The Look of Love" e "Can't stop".

O 14 de xuño de 1987, Madonna iniciou o Who's That Girl Tour en Osaka (Xapón). Incluíu por primeira vez nunha xira a Europa, actuando en Inglaterra, Francia, Alemaña, Países Baixos e Italia, sendo gravado para o vídeo oficial "Ciao! Italia" o recital de Turín, que foi retransmitido por televisión. Esta xira supuxo o comezo da súa duradeira colaboración coas vocalistas Donna DeLory e Niki Harris, ademais de achegar os seus concertos a unha calidade de elaboración minuciosa, coas cancións ordenadas en bloques temáticos. Madonna rompeu marcas ao vender 150.000 entradas en 18 horas no Wembley Stadium. O obtido nos despachos de billetes do espectáculo do 13 de xullo no Madison Square Garden de Nova York doouse á American Foundation for Aids Research (AMFAR), unha entidade de loita contra a SIDA.

Esta xira ademais marcou o seu primeiro enfrontamento co Vaticano e co Papa, quen prohibiu á xente asistir aos concertos da cantante. Máis tarde, o Vaticano tamén expresou a súa desconformidade pola localización dunha estatua da cantante na cidade de Pacentro (Italia), lugar de orixe da familia paterna da estrela.

You Can Dance

Ese mesmo ano, máis tarde, Madonna lanzou o seu primeiro álbum recompilatorio, You Can Dance, non moi novo e que ao parecer foi imposto pola discográfica. Incluíu un novo sinxelo titulado "Spotlight", cuxa letra dá ánimos a quen debute no mundo do espectáculo. Este álbum consistía en remixes dalgunhas das súas cancións máis coñecidas ("Holiday", "Everybody", "Physical Attraction", "Over and Over", "Into the Groove" e "Where's the Party"). Para a portada, elixiuse unha fotografía con fondo vermello, onde Madonna pousa vestida de negro ao estilo hispano, cunha chaquetilla toureira curta e chapeu cordobés colgado ás costas. Ditas fotos tomáronse tempo antes para unha campaña publicitaria de Mitsubishi, pero eran inéditas en boa parte do mundo pois se destinaron ao mercado asiático. O álbum apenas vendeu dous millóns de copias nos Estados Unidos no seu lanzamento.

Like a Prayer

En 1988, Madonna vive unha etapa de transición. O seu matrimonio con Sean Penn naufraga e cóntase que ela pediu o divorcio logo de sufrir malos tratos. Polas mesmas datas, Madonna fai unha incursión como actriz de teatro en Broadway, coa obra Speed the Plow, de David Mamet. As críticas foron mornas, pois se dixo que Madonna actuaba nerviosa e sen naturalidade.

En 1989 presentou o seu esperado cuarto álbum de estudio, Like a Prayer, outra sorpresa musical que gozou de excelentes críticas e foi considerada a súa mellor gravación até entón. No álbum combínanse os momentos de pop romántico e dance de "Express Yourself" e "Cherish" con temas de grande intensidade emotiva: "Oh Father", "Like a Prayer" ou "Promise to Try". O álbum esta considerado pola revista Rolling Stone no posto 237 dos 500 mellores álbums da historia, e a canción do mesmo nome no posto 300 das 500 mellores cancións.

Like a Prayer presentábase como un traballo moito máis reflexivo e persoal que os anteriores, aínda que o seu lanzamento viuse esporeado por un notable escándalo (seguramente calculado) polo vídeo musical da primeira canción promocionada, a que lle daba título. No vídeo, Madonna presencia un crime e acode a unha igrexa, onde de maneira milagrosa, unha estatua dun cristo negro cobra vida e acaríñaa. Acusada de blasfemia, Madonna viuse exposta a virulentas críticas, que supuxeron a rescisión dun contrato publicitario por parte de Pepsi... aínda que ela percibiu o diñeiro pactado.

O disco debutou como n° 11 nos Estados Unidos, aínda que tres semanas despois alcanzou o cobizado nº 1 dentro do Billboard 200 (o seu terceiro álbum número un nos Estados Unidos) e mantívose na devandita posición durante doce semanas consecutivas até alcanzar o platino ao mes do seu lanzamento. O álbum permaneceu un total de 277 semanas no Billboard 200 e alcanzou vendas por catro millóns de unidades nos EUA e 7 millóns no mundo enteiro. Ademais deulle a Madonna un novo nº 1 coa canción do mesmo nome do álbum, "Like a Prayer" (o seu sétimo sinxelo nº 1 nos Estados Unidos e o sexto nº 1 de Madonna no Reino Unido), colocando catro sinxelos posteriores ao primerdo dentro do Top 20, como "Express Yourself" no n° 2, "Cherish" no n° 2, "Oh Father" no n° 3 e o último sinxelo "Keep it Together" no n° 3 dentro do Billboard Hot 100. Curiosamente, a canción "Dear Jessie" non se lanzou nos EUA mais acadou o n° 1 no Reino Unido, ocupando dita posición durante 13 semanas e vendendo máis de 2 millóns de sinxelos só no Reino Unido.

O vídeo musical de "Express Yourself" supuxo outro fito no xénero, ao presentar a unha Madonna vampiresa e escrava sexual, que é retida nunha gaiola de ouro por un déspota. Cunha presuposta marca, Madonna lucía caros deseños de estilo anos 20 inspirados nos cadros de Tamara de Lempicka, como faría posteriormente no vídeo de "Vogue" (1990). No tramo final do vídeo, un obreiro escravo accede ao dormitorio de Madonna, que aparece espida de costas, tendida sobre sabas de seda.

A década de 1990 empezou para Madonna con resonantes éxitos, pero posteriormente certos proxectos de discutible audacia levaríana á súa maior crise profesional. Como noutras ocasións, terminaría superando a fochanca con novas producións musicais de incontestable acerto.

Dick Tracy e I'm Breathless

En 1990, Madonna volveu ao cinema cun proxecto de máximas garantías: unha adaptación do personaxe de cómic Dick Tracy, protagonizada por Warren Beatty, con quen sostiña un breve idilio. Esta superprodución contou con outros actores de prestixio como James Caan, Al Pacino e Dick Van Dyke, e impresionou pola súa coidada escenografía. Madonna axustouse ben ao seu papel de Breathless Mahoney, a vampiresa que engana a Tracy. Para a banda sonora da película achegou tres temas, entre eles a oscarizada "Sooner or Later", composta por Stephen Sondheim, vello mestre do xénero musical de Broadway. Ditas cancións, arroupadas por outras inspiradas na película, deron lugar ao disco I'm Breathless, unha revelación por como Madonna adaptaba a súa voz ao ton do cabaret da década de 1930, con influencias de Liza Minelli.

Para facer comercialmente infalible o atrevido disco, incluíuse como bonus track a canción discotequeira "Vogue", de estilo dance-house. Que alcanzo o número 1 nas listas dos Estados Unidos. Producida por Shep Pettibone, converteuse no éxito que consagrou de forma definitiva e a nivel mundial á artista estadounidense, pondo de moda (brevemente) o baile vogueing.

Para explotar o disco, Madonna levou a cabo unha xira mundial: o Blond Ambition Tour que pasou polo Xapón, Norteamérica e Europa. O 29 de xullo dese ano actuou en Vigo, no Estadio de Balaídos ante 20.000 persoas, con Siniestro Total como abreconcertos. Cantou algunhas das cancións cunha camiseta do Real Club Celta.[1] A canle HBO decidiu transmitir o último concerto da cantante desde Niza (Francia), que tivo lugar no Stade de L'Ouest, onde obtivo a maior audiencia rexistrada na historia desa canle de televisión. Esta xira foi duramente criticada polo Vaticano, mentres que a prensa e o público eloxiárona pola súa extraordinaria posta en escena. A parte máis controvertida sucedía durante a segunda parte do concerto, cando Madonna aparecía no escenario cantando o seu éxito "Like a Virgin" sobre unha cama vermella, custodiada por dous bailaríns de aparencia andróxina (o seu vestiario incluía uns sostenes con conos en punta) e finalizaba dita canción simulando unha masturbación. Ademais, no momento en que culmina o seu orgasmo e a música detense para renovarse con "Like a Prayer", Madonna exclama God (Deus). Obviamente este foi o punto que enfureceu á Igrexa.

A xira foi todo un éxito a nivel mundial e plasmouse no famoso documental In the Bed with Madonna, para o cal a diva tivo unha cámara rexistrando todos os momentos que viviu durante o catro meses de xira. O título da reportaxe, estreado en cinemas, era enganoso: apenas incluía alusións sexuais, e Madonna empregaba a cama para recostarse nela cos seus bailaríns e conversar. Incluía escenas do recibimento de Madonna en Madrid, onde foi agasallada cunha festa por Pedro Almodóvar e a súa camarilla de actores predilectos. Antonio Banderas acaparou o interese de Madonna por unhas semanas, e a súa aparición na película axudou ao seu lanzamento como latin lover internacional.

The Immaculate Collection

Finalizando 1990 Madonna publicou o seu lucrativo disco de grandes éxitos, o cal resume o case oito anos de carreira da diva, incluíndo dous novos temas: "Justify my Love" e "Rescue Me",o cal se converteu no single con máis alto debut na lista Billboard dunha artista feminina. O primeiro logrou un éxito instantáneo, chegando a ser número 1 na mesma durante dúas semanas. O seu vídeo musical, o cal contiña escenas de sadomasoquismo e bondage, o seu erotismo forzou a súa censura en televisión ao ser considerado pornográfico, foi publicado por primeira vez na historia da música como vídeo-sinxelo, vendendo máis de 400.000 copias nos Estados Unidos. O álbum vendeu máis de 26 millóns de exemplares en todo o mundo (10 millóns só nos Estados Unidos), converténdose no disco de Madonna máis vendido até entón.

1992-1997: Controversia sexual e Evita

editar
Erotica

A provocación apuntada en "Justify my Love" seguiu en 1992 con Erotica, un álbum temático no que Madonna trataba basicamente o tema do sexo e o amor desde múltiples ópticas, apoiada en sons a medio camiño entre o club e o cabaret. A produción recaeu en Shep Pettibone, quen remesturara as versións de baile dos seus éxitos anteriores, e colaborou de maneira máis puntual André Betts. Ante a puxanza do novo formato CD, de máis capacidade que o disco de vinilo até entón habitual, Madonna e os seus produtores decidiron arriscar cun álbum complexo en canto a sons, de cancións alongadas con desenvolvementos instrumentais. Pero por algunha razón, o proxecto non alcanzou o éxito comercial desexado, e tras boas vendas iniciais, declinou rapidamente nas listas.

O rexeitamento á «Madonna porno» acrecentouse ao redobrarse a polémica polos proxectos paralelos que viron a luz simultaneamente: o libro Sex e o filme de suspense erótico Body of Evidence. A pretensión de Madonna, segundo ela relatou, era violentar ou tensionar as normas impostas pola hipocrisía que ela vía na sociedade norteamericana, que acepta mal todo o relativo ao sexo pero consómeo (privadamente) de forma masiva. Tamén se di que Erotica era un álbum demasiado audaz musicalmente para eses anos, e que as súas innovacións fosen mellor acollidas unha década despois. Sexa como for, Madonna contou cun brillante escuadrón de colaboradores para estes proxectos. Tanto no vídeo musical do primeiro sinxelo, "Erotica", como no libro Sex, participaron Ingrid Casares, Naomi Campbell, Joey Stefano, Isabella Rossellini, Tony Ward e Helmut Berger.

O álbum foi lanzado en outubro de 1992 á vez que o libro Sex. O disco debutou no posto nº 2 dentro do Billboard 200, vendendo 167.000 copias na súa primeira semana, permanecendo 53 semanas en lista e chegando aos 2 millóns de copias vendidas nos Estados Unidos e aos 5 millóns no mundo; cifras notables para calquera estrela pop, pero inferiores ao habitual en Madonna. As novas cancións "Deeper and Deeper", "Bye Bye Baby", "Rain" e "Erotica" foron presentadas por Madonna noutra polémica e controvertida xira en 1993, o Girlie Show Tour, coa que por primeira vez Madonna visitou países non incluídos en xiras anteriores. Por segunda vez a canle HBO decidiu transmitir o 18 de decembro de 1993 o show de Madonna ofrecido no Cricket Ground de Sydney (Australia). As críticas ao espectáculo foron desiguais, e causou certa controversia a inclusión dunha bailarina en top-less.

Naquela época Madonna participa ademais na película Sombras e néboa de Woody Allen, xunto a un amplo cadro de persoal que inclúe a John Malkovich, Mia Farrow, Jodie Foster, John Cusack e Kathy Bates.

Bedtime Stories

Aínda que retiña o seu renome como estrela do espectáculo, Madonna atravesou un calvario de críticas e menosprezos a partir do fracaso de Erotica e a súa evolución case exclusiva cara aos temas erótico-sexuais. Pero se non calculara riscos ao lanzar á vez un álbum, un libro e unha película dentro do mesmo ton escabroso, si soubo rectificar ou dar un xiro á súa carreira nos anos seguintes.

En 1994 publica Bedtime Stories, álbum nomeado ao Grammy que supuxo outro envorco dentro das tácticas pendulares xa case habituais nela. É un traballo relaxado e doce, apartado do escándalo, que a diferenza do seu predecesor, presentábase como un álbum sinxelo e romántico, apoiado en sons urbanos, rap, drum'n'bass etc. Contén cancións de éxito, como a balada "Take a Bow", que se logrou consolidar como o maior éxito da cantante nos Estados Unidos ao ocupar o nº 1 durante sete semanas consecutivas. O primeiro sinxelo lanzado foi "Secret", onde algúns críticos quixeron ver metáforas sobre un embarazo e mesmo sobre unha parella de lesbianas. Outros sinxelos lanzados foron "Human Nature", onde Madonna escúsase sarcásticamente polas súas saídas de ton, e "Bedtime Story", co-producido pola cantante islandesa Bjork. O vídeo musical desta canción foi filmado en Nova York, Cuba e Florida e actualmente exhíbese no MoMA de Nova York.

Something to Remember

En 1995, seguramente por esixencias do seu contrato con Warner Bros., Madonna publica o seu recompilatorio de baladas chamado Something to Remember, no cal incluíu moitas das súas grandes baladas como "Live to Tell" e "Rain", ademais dunha remestura do seu tema de 1984 "Love Don't Live Here Anymore", pertencente ao álbum Like a Virgin pero que non chegara a lanzarse como sinxelo. Para el rodou un vídeo musical novo, de certa complexidade pois se fixo nun só plano sen cortes, mediante unha cámara en movemento. Tamén se incluíron os temas "Forbidden Love", o éxito "Take a Bow" e "Something To Remember" do álbum I'm Breathless.

O álbum contén ademais, en colaboración con Massive Attack, a canción "I Want You", versión dun vello éxito de Marvin Gaye, e aquelas baladas coas que Madonna participara en bandas sonoras, como "I'll Remember", "This Used to Be my Playground" ou "Crazy for You". Para completar o disco sumáronse dous temas inéditos que foron lanzados como sinxelos: "You'll See" (na edición para Latinoamérica incluíuse a versión en castelán desta canción, chamada "Verás", traducida polo cantante arxentino Paz Martínez) e ademais a doce e sinxela "One More Chance", claramente inspirada no clásico "More Than Words" do grupo Extreme.

Evita

Mentres ocupaba un plano relativamente secundario na música dance dos Estados Unidos fronte ao pulo do grunge e as Boys Band, Madonna buscou a consagración como actriz en 1996, co papel protagonista na película musical Evita, interpretando a Eva Perón. Foi un esforzo titánico, tanto vocal como de interpretación, que culminou un longo proceso de preparación xa que o proxecto de película atravesara varios contratempos e interesara a moitas actrices de Hollywood. Madonna gañou o Globo de Ouro á mellor actriz en 1996 por ese papel, aínda que en contra de moitas predicións, non foi nomeada ao premio Oscar.

Editáronse dous discos coa música orixinal da película Evita, así como en formato sinxelo "Don't Cry for Me Argentina", que encabezou as listas de éxitos. Madonna foi convidada a cantar na 69ª entrega dos Oscar en 1997, onde interpretou un dos temas principais da película, "You Must Love Me", que resultaría gañador do Oscar á mellor canción orixinal. Aínda que o musical Evita fora xa composto na década de 1970, esta canción era nova e foi engadida por Andrew Lloyd Webber á película, podendo así optar ao premio.

Os logros de Madonna nesta época non foron só profesionais: durante un romance co adestrador cubano Carlos León, quedou embarazada (realizou en tal estado a rodaxe de Evita), dando a luz o 14 de outubro de 1996, nun hospital dos Ánxeles (California) á súa primeira filla, Lourdes María Ciccone León. A súa relación con Carlos León foi fugaz, e a prensa sensacionalista fíxose eco das acusaciónes a Madonna de usalo só «como doante de esperma».

Nos VH1 Fashion Awards, recibiu o primeiro premio Gianni Versace por manter vivo o espírito e a jovialidad do deseñador, e nos MTV Europe Music Awards recibiu dous premios: Mellor Disco e Mellor Artista Feminina do ano. Este premio foille outorgado pola irmá de Gianni, Donnatella, e un dos seus mellores amigos, Sting. Sucesivamente Madonna percorreu os 4 continentes concedendo entrevistas e presentacións persoais en promoción de Evita, coa singularidade de que acudía vestida á moda de Eva Perón, incluíndo vistosos chapeus e tocados de flores, aínda que engadía exuberantes escotes aos vestidos.

1998-2002: De regreso á prominencia comercial

editar

O ascenso de Madonna na década dos 90, a partir do tropezo comercial de Erotica foi progresivo pero sorprendente nunha industria que esquece rapidamente ás vellas glorias. Así como Mariah Carey, logo de múltiples marcas de vendas, foi despedida por un só fracaso, Madonna tivo que gañar varios asaltos para recuperar o «cetro» de «raíña do pop». O seu traballo en Evita foi só un paso intermedio nun proceso que tentaría axuntar afán artístico e astucia comercial.

Unha das cuestións máis debatidas deses anos foi o seu cambio de residencia dos Estados Unidos a Gran Bretaña. Considerada desde sempre como icona xenuína da cultura norteamericana, Madonna sorprendeu cando anunciou a súa intención de instalarse de maneira estable en Londres. Ela argumentou que a súa nova relación co británico Guy Ritchie (logo o seu segundo marido) requiríao, e que el chegou a facerlle un ultimato: «Si queres formar unha familia estable, tes que vir aquí». Pero certos críticos musicais creron ver outras razóns. Segundo eles, as tendencias musicais de moda nos Estados Unidos (grunge, rap, R&B) estaban acurrunchando a Madonna, quen ademais sentía desencantada coa evolución do mercado, que daba éxito rápido a grupos de mozos e a princesas do pop como Britney Spears e Christina Aguilera. Ao se trasladar a Europa, un mercado máis fiel, Madonna retiña o seu status de estrela e podía coñecer de primeira man novos sons e produtores novos. Os resultados que obtivo nos anos seguintes confirmaron que a súa decisión foi acertada.

Ray Of Light

Madonna, despois do nacemento de Lourdes involucrouse na mística oriental e a cábala. O seu sétimo álbum de estudio Ray of Light reflicte este cambio na súa percepción e a imaxe. Madonna vestiu as súas vivencias persoais e introspectivas cos sons de Oriente, aos que se sumaron sons electrónicos, melodías a base de cordas por Craig Armstrong, un marcado gusto británico, e abandono da temática sexual como centro das súas cancións. Todo iso baixo a produción chave de William Orbit, quen outorgou sons líquidos e atmosféricos; o trazo máis característico do álbum. Orbit, do mesmo xeito que outros produtores posteriores de Madonna, era un produtor-prodixio de grande inventiva, pero que nas súas gravacións en solitario resultaba disperso e menos comercial.

O álbum deixou estupefacta á crítica especializada: chegou até a posición número dous do Billboard 200, e desde ese momento recibiu a certificación de 4 discos de platino pola RIAA. A crítica desfíxose en eloxios cara a Ray of Light e foi considerado un dos máis grandes logros artísticos de toda a súa carreira, e un dos mellores discos da era dos 90. Amazon.com describiu Ray of Light como «o seu máis rico, e máis consumado álbum», mentres que Rolling Stone ovacionou a Madonna e ao seu co-produtor William Orbit por «crear o primeiro álbum pop contemporáneo que exitosamente abarca o xénero tecno» declarando que musicalmente Ray of Light é a súa «máis arriscada gravación». De Ray of Light extraéronse cinco sinxelos, incluíndo o número un europeo "Frozen", que anos máis tarde causou controversia debido a unha demanda por plaxio en Bélxica por parte de Salvatore Acquaviva, compositor da canción "Ma Vie Fout Lle Camp". Madonna perdeu o xuízo e prohibiuse en Bélxica a radiodifusión de "Frozen" e a venda do disco, o que xerou o movemento inverso: "Frozen" foi máis transmitida na radio a pesar da orde xudicial. Esta demanda baseouse en catro compases que Madonna repite cinco veces na canción.

O álbum foi candidato en 1999 para 6 Premios Grammy, incluído nomeamentos por Álbum do Ano e Disco do Ano; finalmente o día da cerimonia Madonna gañou 3 premios nas categorías por Mellor Álbum Vogal Pop, Mellor Gravación Bailable e Mellor Vídeo Musical en Formato Curto. Ademais o álbum tamén gañou por Mellor Deseño de Cartafol, que recaeu sobre o director de arte. Ray of Lightfoi colocado na posición número 363 pola revista Rolling Stone nos 500 Mellores álbums de todos os tempos.

Madonna seguiu cultivando éxitos tras Ray of Light co seu sinxelo top-ten "Beautiful Stranger", unha canción de pop anos 60 que escribiu con William Orbit e gravou para formar parte da banda sonora de Austin Powers: The Spy who Shagged me en 1999. No 2000 gañou con esta canción o Grammy número 5 da súa carreira na categoría por Mellor canción escrita para unha película, e algúns críticos dixeron anos despois, ao publicarse un recompilatorio, que esta era a mellor canción do mesmo.

En 2000 Madonna lanzou a primeira película despois de Evita: a comedia The Next Best Thing, que protagonizou con Rupert Everett. Aínda que dirixida polo prestixioso John Schlesinger, foi un decepcionante fracaso e foi duramente criticada, pero polo menos Madonna salvou a cara con dúas cancións para a banda sonora, incluíndo o número un en Europa "American Pie", versión dance do clásico dos 70s de Don McLean. O outro tema chamouse "Time stood still".

Music e GHV2

O ano 2000 foi moi favorable para Madonna, ao coincidir a súa esperada voda con Guy Ritchie e o nacemento do seu segundo fillo (o primeiro de ambos os dous), Rocco John Ritchie, co lanzamento dun dos seus álbums máis exitosos.

Music (2000) foi o seu oitavo álbum de estudio, nomeado a 3 premios Grammy (incluído o de Disco do Ano) co que deu un paso atrás na exploración da espiritualidade para volver á súa faceta máis festiva e ao mundo das discotecas cun estilo dance e house. Con todo, conservou o ingrediente introspectivo de Ray of Light en cancións como "Paradise (not for me)", e introduciu guitarras para un maior sabor folk en "Don't Tell Me" e a balada "Gone". Ao fío deste xiro cara ao mundo country, Madonna ofreceu o seu enésimo cambio de imaxe e coreografía, con roupa e chapeu vaqueiro, escoltada por musculosos bailaríns de atildado look texano.

A hábil chiscadela de Madonna a sons tradicionais norteamericanos saldouse con éxito: Music debutou no número un nos Billboard 200 e converteuse no seu primeiro número un despois do lanzamento de Like a Prayer en 1989. O álbum foi maiormente co-escrito e producido polo músico tecno francés Mirwais Ahmadzaï e xerou tres sinxelos, os cales inclúen a canción que lle daba título, o nº 1 mundial "Music". Esta canción presentábase como un chamamento (non exento de ironía, segundo algúns) á unidade da xente por medio da música, segundo unha idea posiblemente inspirada en Sting, amigo de Madonna. Con todo, o principal acerto da canción era o ritmo bailable e a lograda mestura do tecno cun funk que lembra a Prince. Tras o segundo sinxelo "Don't Tell Me", o terceiro foi What "It Feels Like for a Girl", que posteriormente gravaría en castelán nunha versión incluída como bonus nunha segunda edición do álbum. A canción causou controversia polo seu vídeo musical. Dirixido polo esposo de Madonna, Guy Ritchie, censurouse en importantes cadeas vídeo-musicais como MTV e VH1 despois de emitirse nunha soa ocasión debido á súa extrema violencia gráfica.

En 2001 Madonna emprendeu a xira Drowned World Tour, a primeira en oito anos (no caso de Europa, a primeira en once). Tras suspenderse un par de concertos por imprevistos, o debut tivo lugar en Barcelona, con masiva asistencia dos medios de comunicación. A prensa saudou o espectáculo como «un fito» na historia do xénero, ao propor unha nova fórmula de concerto que axuntaba música, baile e un despregamento de escenografía e novas tecnoloxías. A xira foi finalmente exitosa tanto en críticas como en recadación, e foi o tema dun especial de televisión nos Estados Unidos, que se lanzou á venda en formato DVD no mes de novembro de 2001 para coincidir co lanzamento do seu segundo álbum de grandes éxitos, GHV2. A diferenza da súa previa compilación en 1990 , GHV2 non incluíu ningunha canción inédita, e soamente promocionáronse por radio múltiples remixes dalgunhas das cancións.

No 2002, escribiu e interpretou a canción principal da película de James Bond Die Another Day. A canción foi nomeada aos Globos de Ouro na categoría de Mellor Canción Orixinal, e de maneira chocante, tamén aos anti-premios Razzies como Peor Canción. Na película, Madonna facía un cameo como mestra de esgrima.

Ademais, decidiu probar sorte novamente coa súa carreira cinematográfica en Swept Away, película dirixida polo seu esposo Guy Ritchie e co-protagonizada polo actor italiano Adriano Gianini. Foi outro fracaso comercial.

2003-2006: Altibaixos comerciais

editar

Noutro ciclo de fracaso + éxito, Madonna pasou do seu doce triunfo con Music a un tropezón tanto en críticas como en vendas co seu seguinte álbum, American Life, e cando moitos a daban por acabada ou repetitiva, sorprendeu co álbum posterior, Confessions on a Dance Floor.

American Life e Remixed & Revisited

O noveno álbum de estudio de Madonna foi American Life, lanzado en abril de 2003. O título pareceu tomarse do popular devandito «American way of life» («O modo de vida americano»), que reflicte unha mentalidade consumista e competitiva que Madonna cuestionaba, a pesar de ser ela mesmo un dos maiores produtos de consumo. Os temas das cancións foron maiormente os soños de triunfo, o prezo da fama e a sociedade dos Estados Unidos. Inspirada en parte pola turbulenta situación política da guerra de Iraq e as súas conviccións pacifistas, Madonna presentaba unha especie de álbum-denuncia, nunha versión bailable da canción-protesta de décadas atrás. Tiña como tema a vida americana. Recibiu diferentes tipos de críticas. O álbum converteuse no peor fracaso comercial de Madonna.

Tal esforzo non se viu correspondido polos resultados musicais nin pola acollida do público. Algúns críticos atrevéronse a declarar que Madonna era antipatriota, en especial ante o vídeo musical do primeiro sinxelo publicado, "American Life". Aínda que se discute que fose o seu álbum máis atrevido e musicalmente máis extremo, American Life presentou un lado máis escuro e serio da cantante que non contentou a todos os críticos, aínda que si aos seus fans. Unha vez máis, traballou con Mirwais e con Michel Colombier (quen colaborara antes no exitoso álbum Music), engadiu un coro de gospel e guitarras acústicas. Madonna indagou con sons distintos ao que presentara nos seus anteriores traballos discográficos, pero non pareceu acertar, seica polos ritmos sincopados e as melodías menos pegadizas.

O vídeo do sinxelo "American Life" causou controversia e foi censurado nos Estados Unidos debido a que contiña crúas escenas de guerra, explosións e sangue. Ao día seguinte de que o vídeo se emitise pola televisión europea, Madonna lanzou unha versión corrixida e moito menos violenta, na cal ela canta vestindo un traxe estilo sarxento, e detrás proxéctanse imaxes de bandeiras de todo o mundo. O sinxelo "American Life" gozou dun enorme éxito internacional pero non correu coa mesma sorte nos EUA por obvias razóns, a pesar do cal o álbum debutou no número un do Billboard 200. Meses máis tarde recibiu a certificación de disco de platino pola RIAA ao superar o millón de unidades vendidas tan só nos Estados Unidos.

Meses máis tarde, en agosto, Madonna presentouse nos MTV Vídeo Music Awards e interpretou unha versión remezclada da canción "Hollywood" combinada co seu clásico "Like a Virgin" canda a Britney Spears, Christina Aguilera e Missy Elliott. Tratouse do acto de apertura da entrega de premios e causou unha gran controversia cando Madonna bicou na boca a Spears e Aguilera sobre o escenario, imaxe que foi noticia de primeira plana de varios xornais e revistas; nalgunhas ocupou a portada. O incidente foi logo simulado ao final do vídeo musical do sinxelo "Me Against the Music" do álbum In the Zone de Britney Spears. A nova versión de "Hollywood" formou parte do EP de Madonna titulado Remixed & Revisited, o cal tivo o obxectivo principal de revitalizar ao álbum American Life. Nel incluíronse versións remix de varias cancións do controvertido álbum e "Your Honesty", unha canción non lanzada do disco Bedtime Stories de 1994. Este álbum modificado foi todo un fracaso comercial e non causou nin o menor impacto, apenas superando o medio millón de copias vendidas no mundo.

A pesar do relativo fracaso de American Life, en 2004 Madonna emprendeu un novo tour mundial, The Re-Invention Tour, con 56 actuacións nos Estados Unidos e Europa. Converteuse na xira que máis diñeiro recadou do 2004, cunha cifra estimada de 125 millóns de dólares. Incumprindo afirmacións anteriores, Madonna expúxose o show como un percorrido todo o máis destacado do seu repertorio e incluíu clásicos que deixara de lado na súa xira anterior. Deste xeito, seguramente quixo evitar riscos ante o temor de que un repertorio centrado en American Life disuadise ao público. As críticas foron favorables, maiormente pola orixinal actualización das cancións máis antigas e polo asombroso estado físico de Madonna, que cumpría 46 anos.

Nese mesmo ano, Madonna estivo involucrada nunha batalla legal coa súa discográfica de sempre, Warner Bros., pola supervivencia do seu selo persoal; a pequena firma Maverick. O conflito legal finalizou coa vitoria de Warner Music Group, quen comprou as accións da devandita empresa de Madonna, o que supuxo de feito a desaparición do selo Maverick do mercado. Esta discográfica fundada por Madonna lanzara á superventas Alanis Morrisette, pero outros fracasos facíana deficitaria.

En xaneiro de 2005 Madonna cantou unha versión de "Imagine" de John Lennon transmitido para a televisión estadounidense, durante un concerto para os damnificados de Indonesia e Tailandia polo tsunami de decembro de 2004. Nese mesmo ano distribuíu o seu segundo documental para ser emitido en televisión, I'm Going to Tell You a Secret, o cal fora filmado durante a súa xira mundial, Re-Invention, no 2004, baixo dirección de Jonas Akerlund. Rumoreouse que certo desacordo entre este e Madonna frustrou a edición dun DVD da devandita xira, que vería a luz en 2006, cando Madonna xa estaba enfrascada noutra.

En plena celebración do seu 47 aniversario, o 16 de agosto de 2005, Madonna resultou ferida por unha caída de cabalo: unha boneca rota, unha clavícula dislocada, feridas o cranio e múltiples hematomas. A súa capacidade de recuperación foi asombrosa, e pouco despois retomou a súa frenética actividade. Na súa posterior xira Confessions, Madonna aludiu con humor ao devandito contratempo ao proxectar sobre o escenario imaxes das radiografías que lle tomaron durante a súa curación.

Confessions On A Dancefloor

Confessions on a Dance Floor está considerado o álbum máis exitoso de toda a súa carreira, xa que pulverizou varias marcas e supuxo o «retorno triunfal» de Madonna ao liderado da música popular (aínda que nunca estivera demasiado lonxe). O álbum superou os 8 millóns de copias.

Para este álbum, Madonna recorreu ao mozo produtor-prodixio Stuart Price, quen liderara o equipo de músicos dos seus dúas últimas xiras. Era un músico tecno bastante coñecido dentro da profesión, aínda que até entón centrouse en traballar para anuncios publicitarios en televisión e facendo remesturas para outros cantantes. Para tales traballos adoitaba utilizar diversos nomes artísticos (como Jacques Lu Cont e Paper Faces), o que dificultaba recoñecerlle.

Stuart Price, segundo eloxios de Madonna, era un rato de discoteca, cunha extensa memoria musical e «cun gusto exquisito» para peteirar de xéneros e culturas diversas. Iso explica que o álbum Confessions asombrase á crítica cunha acertadísima combinación de ritmos xa clásicos (disco, rock e dance), samples de cancións alleas e toques sonoros de Oriente Medio e outras culturas. Inspirábase en New Order, ABBA, Pet Shop Boys, Donna Summer, Giorgio Moroder, a New Wave estadounidense e o estilo electrónico de Goldfrapp ou Royksopp. Podíase definir como un compendio dos ritmos bailables das últimas décadas.

Segundo varias críticas, o álbum non contiña moitos sinxelos claros (cancións pegadizas). De maneira moi sagaz, foi pensado como unha serie de cancións mesturadas sen interrupcións nun único set, coma se fose unha sesión de DJ, desde ritmos medios que convidan o baile, até outros máis propios de chill out, pasando por cancións enérxicas. Deste xeito, o nivel un tanto irregular das melodías saía favorecido.

O álbum converteuse nun rotundo éxito comercial, alcanzando o número un en 41 países de todos os continentes, desposuíndo a The Beatles da marca que anteriormente posuían. Recibiu as críticas máis positivas desde Ray of Light (1998) e supuxo o sexto premio Grammy para Madonna como Mellor Álbum Bailable/Electrónico. Do álbum extraéronse catro exitosos sinxelos: "Hung Up" (que contén un sample da canción "Gimme! Gimme! Gimme! (A Man After Midnight)" de ABBA), "Sorry, Get Together" e "Jump".

"Hung Up" converteuse no primeiro sinxelo en ocupar unha posición dentro do dez primeiros sinxelos do Billboard Hot 100 desde o tropezo de American Life en 2003. Con este sinxelo rompeu outra marca, esta vez destronando ao Rei do Rock and Roll, Elvis Presley. Actualmente Madonna é a cantante con máis sinxelos dentro do top 10 da lista Hot 100. En todo o mundo, "Hung Up" superou a "Music" para converterse no sinxelo máis exitoso da súa carreira. O sinxelo seguinte, "Sorry" converteuse no seu 12º sinxelo que alcanzaba o top 1 no Reino Unido. O terceiro corte promocional de Confessions on a Dance Floor foi "Get Together", lanzado no mes de xuño de 2006, debutou no número un do Billboard Dance

En maio de 2006, en plena euforia polo éxito do seu álbum, Madonna emprendeu a súa xira Confessions Tour polo mundo. Causou unha controversia inmediata pola posta en escena da balada "Live to Tell", xa que ela cantaba colgada dunha enorme cruz de espellos. Como era previsible, devandito uso da cruz foi tachado de irreverencia por círculos cristiáns, aínda que Madonna acompañaba a actuación de imaxes da miseria no mundo, e non había ningunha alusión sexual nin morbosa.

A xira pasou, entre maio e setembro de 2006, por Norteamérica, Europa e Asia. Especulábase que sería a xira de maior recadación de todos os tempos debida a unha artista feminina: estimábase que serían máis de 200 millóns de dólares debido aos altos prezos das entradas e as altas vendas de entradas, pero con todo as estimacións quedaron pasadas e unha vez máis Madonna rompeu as críticas e superou as expectativas, xa que o tour xerou ganancias por máis de 250 millóns de dólares, converténdose na xira musical mellor remunerada da historia segundo a revista Forbes, superando o retorno de The Rolling Stones, a xira Vertigo de U2 e todas as demais montadas até a data.

I'm Going to Tell You a Secret

Tras un longo adiamento, o 20 de xuño de 2006 Madonna lanzou o seu documental I'm Going to Tell You a Secret en DVD, o cal alternaba escenas da súa vida privada con tomas do The Re-Invention Tour. Deste xeito, terminou de explotar comercialmente a súa xira anterior cando estaba a realizar a seguinte. Devandito DVD debutou na posición 33 do Billboard 200 vendendo un total de 25,000 copias na súa primeira semana.

The Confessions Tour

Madonna lanzou o seu seguinte DVD, o de Confessions Live Tour, o 30 de xaneiro de 2007. Este novo proxecto foi editado en dous formatos, un dos cales incluía un Cd con varias cancións tomadas do show.

Cualificada por ela mesma como «hiperactiva», Madonna seguiuno demostrando en 2006 como novo rostro da casa de moda H&M. Unha parte da liña foi especialmente deseñada para vestir a Madonna e aos seus bailaríns durante a Xira Confessions. As fotografías para a campaña foron tomadas polo recoñecido fotógrafo Rankin en Hollywood. Madonna asinou un contrato válido para todo 2006 que estipulaba a promoción de roupa, e en 2007, en colaboración coa Directora artística de H%M, presentou a colección M by Madonna, bastante máis importante, e mellor que a liña anunciada en 2006.

2007-2009: Madonna: Novas tendencias

editar

2007 foi para Madonna un ano cheo de novos proxectos, tras o doce sabor do seu anterior álbum Confessions on a Dance Floor (2005) e a correspondente xira Confessions Tour, os cales resultaron todo un éxito comercial. Madonna comezou 2007 cunha imaxe máis madura e chea de caridade, ao participar como a icona de Live Earth compondo unha nova canción especial para ese evento canda a Pharrell Williams: "Hey You". Ese mesmo ano Madonna decide terminar con Warner Bros. e unirse a Live Nation para que esta xestionase a súa carreira. Así mesmo, grava un novo álbum e opta por renovarse unha vez máis para recuperar ao seu público estadounidense. Este álbum contería como estilo principal o hip hop acompañado de funk, R&B, pop urbano, todos eles sons populares é Estados Unidos. Madonna acompáñase esta vez de produtores coñecidos e moi populares como son Timbaland e Danja. O álbum vén acompañado dunha xira mundial: Sticky & Sweet Tour (2008) coa cal Madonna chegará a lugares nos que non cantaba desde hai 15 anos como México, Brasil, Arxentina e por primeira vez, Chile.

Hard Candy

Hard candy, o novo álbum de Madonna, foi producido entre Pharrell Williams, Timbaland e Justin Timberlake en 2007 e principios do ano seguinte. Lanzouse á venda o 28 de abril de 2008 en Europa e no resto do mundo, e para o 29 de abril en Norteamérica. O primeiro single de Hard Candy, "4 Minutes", foi lanzado en marzo dese mesmo ano, conseguindo o éxito mundial. Alcanzou o número 3 no Billboard Hot 100.

O título do álbum foi escollida pola propia Madonna, transmitindo en todo o conxunto do álbum unha reflexión sobre os momentos duros e doces da vida, tanto no amor e desamor, pensamentos, ilusións ou compensacións; en definitiva, unha xuxtaposición.

O disco é unha mestura habitual de pop, dance, R&B Electrónica e tamén se inclúe algunha que outra balada, semellante ao último disco de Justin Timberlake. Fontes próximas a Madonna dixeron que esta vez non quería innovar en sons, nin buscar músicas alternativas; só ter un disco con música mainstream (comercial).

Hard Candy debutou no primeiro posto dentro da lista de Billboard 200 con 280.000 copias, así como tamén noutros 36 países. De acordo a Nielsen Soundscan vendéronse 714.000 unidades do disco nos Estados Unidos.

As fotos da portada do álbum e en xeral tiveron lugar o 22 de decembro de 2007, cunha "Madonna diferente", creando unha icona distinta (de novo), despois de pasar dunha muller espiritual, madura e de chaqueta texana co pelo longo e rizado en Ray of Light (1998); unha vaqueira en Music (2000); unha militar en American Life (2003); e unha bailarina de rosa e exitosa en Confessions on a Dance Floor en 2005.

A fin de semana do 15 e 16 de marzo (2008) púidose apreciar a definitiva portada de Madonna: a icona dunha boxeadora, en alusión a que ninguén puido quitarlle o seu título de "Raíña do Pop".

Discografía

editar

Álbums de estudio

editar

Recompilacións

editar

Álbums en vivo

editar

Bandas sonoras

editar

Nota: as datas fan referencia á data de edición do DVD e non ó ano en que foi gravado.

  • Madonna Live: The Virgin Tour (1985)
  • Who's That Girl: Live in Japan (1987)
  • Ciao Italia: Live from Italy (1988)
  • Blond Ambition: Japan Tour 90 (1990)
  • Blond Ambition World Tour Live (1990)
  • The Girlie Show: Live Down Under - Sydney Cricket Ground (1994)
  • The Immaculate Collection (1999)
  • The Video Collection 93:99 (1999)
  • Drowned World Tour 2001 - Detroit (2001)
  • The Ultimate Collection (2004)
  • Live Aid: 20 Years Ago Today (2004)
  • Live 8 – One Day One Concert One World (2005)
  • I'm Going To Tell You A Secret (2006)
  • The Confessions Tour - Londres, Inglaterra (2007)
  • Sticky & Sweet Tour - River Plate Stadium, Buenos Aires (2010)
  • MDNA World Tour - United States (2013)

Singles

editar
  • "Everybody" (1982)
  • "Burning Up" (1983)
  • "Lucky Star" (1983)
  • "Holiday" (1983)
  • "Borderline" (1983)
  • "Like A Virgin" (1984)
  • "Material Girl" (1985)
  • "Crazy For You" (1985)
  • "Into The Groove" (1985)
  • "Angel" (1985)
  • "Gambler" (1985)
  • "Dress You Up" (1985)
  • "Over and Over" (1985)
  • "Love Don't Live Here Anymore" (1985)
  • "Live to Tell" (1986)
  • "Papa Don't Preach" (1986)
  • "True Blue" (1986)
  • "Open Your Heart" (1986)
  • "La Isla Bonita" (1987)
  • "Who's That Girl" (1987)
  • "Causing a Commotion" (1987)
  • "The Look of Love" (1987)
  • "Spotlight" (1988)
  • "Like a Prayer" (1989)
  • "Express Yourself" (1989)
  • "Cherish" (1989)
  • "Dear Jessie" (1989)
  • "Oh Father" (1989)
  • "Keep it Together" (1990)
  • "Vogue" (1990)
  • "Hanky Panky" (1990)
  • "Justify My Love" (1990)
  • "Rescue Me" (1991)
  • "This Used to Be My Playground" (1992)
  • "Erotica" (1992)
  • "Deeper and Deeper" (1992)
  • "Bad Girl" (1993)
  • "Fever" (1993)
  • "Rain" (1993)
  • "Bye Bye Baby" (1993)
  • "I'll Remember" (1994)
  • "Secret" (1994)
  • "Take a Bow" (1994)
  • "Bedtime Story" (1995)
  • "Human Nature" (1995)
  • "You'll See" (1995)
  • "One More Chance" (1996)
  • "Love Don't Live Here Anymore (Remix)" (1996)
  • "You Must Love Me" (1996)
  • "Don't Cry For Me Argentina" (1996)
  • "Another Suitcase in Another Hall" (1997)
  • "Frozen" (1998)
  • "Ray Of Light" (1998)
  • "Drowned World/Substitute for Love" (1998)
  • "The Power of Good-Bye" (1998)
  • "Nothing Really Matters" (1999)
  • "Beautiful Stranger" (1999)
  • "American Pie" (2000)
  • "Music" (2000)
  • "Don't Tell Me" (2000)
  • "What It Feels Like for a Girl" (2001)
  • "Die Another Day" (2002)
  • "American Life" (2003)
  • "Hollywood" (2003)
  • "Me Against The Music" (2003)
  • "Nothing Fails" (2003)
  • "Love Profusion" (2003)
  • "Hung Up" (2005)
  • "Sorry" (2005)
  • "Get Together" (2006)
  • "Jump" (2006)
  • "Hey You" (2007)
  • "4 Minutes" (2008)
  • "Give It 2 Me" (2008)
  • "Miles Away" (2008)
  • "Celebration" (2009)
  • "Revolver" (2009)
  • "Give Me All Your Luvin'" (2012)
  • "Girl Gone Wild" (2012)
  • "Turn Up The Radio" (2012)
Ano Nome Países
1985 The Virgin Tour Estados Unidos, Canadá
1987 Who's That Girl Tour Xapón, Estados Unidos, Canadá, Inglaterra, Francia, Países Baixos, Italia
1990 Blond Ambition Tour Xapón, Estados Unidos, Canadá, Suecia, Inglaterra, Alemaña, Países Baixos, Italia, España (incluído Vigo) e Francia
1993 The Girlie Show Tour Inglaterra, Francia, Israel, Turquía, o Canadá, os Estados Unidos, Porto Rico, a Arxentina, o Brasil, México, Australia e o Xapón
2001 Drowned World Tour Alemaña, España, Francia, Italia, Inglaterra e os Estados Unidos
2004 The Re-Invention Tour Estados Unidos, Canadá, Irlanda, Inglaterra, Francia, Países Baixos e Portugal
2006 Confessions Tour Os Estados Unidos, o Canadá, o Reino Unido, Francia, Alemaña, Italia, Dinamarca, os Países Baixos, a República Checa, Rusia e o Xapón
2008-2009 Sticky And Sweet Tour Os Estados Unidos, o Canadá, o Reino Unido, Francia, Alemaña, Italia, Dinamarca, os Países Baixos, a República Checa, Rusia, España, Suíza, Portugal, Austria, Montenegro, Grecia, México, Arxentina, Chile, Brasil, Bélxica, Noruega, Estonia, Finlandia, Suecia, Polonia, Hungría, Serbia, Romanía, Bulgaria e Israel
2012 MDNA Tour Israel, Emiratos Árabes Unidos, Italia, España, Portugal, Alemaña, Reino Unido, Francia, Rusia, Estados Unidos, Canadá, México, Colombia, Brasil e a Arxentina

Filmografía

editar
  • A Certain Sacrifice (1979, estreado en 1985)
  • Buscando a Susan desesperadamente (1985)
  • Vision Quest (1985)
  • Shanghai Surprise (1986)
  • Who's that girl? (1987)
  • Noites de Broadway (1989)
  • Dick Tracy (1990)
  • Madonna: Truth or dare (1991)
  • A League of Their Own (1992)
  • Sombras e néboa (1992)
  • Body of Evidence (1993)
  • Dangerous Game (1993)
  • Blue in the Face (1995)
  • Four Rooms (1995)
  • Girl 6 (1996)
  • Evita (1996)
  • The Next Best Thing (2000)
  • 007 - Die Another Day (2002)
  • Swept Away (2002)
  • I'm Going to Tell You a Secret (2005)
  • I Am Because We Are (2008)
  • W.E. (2011)

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar