Wikipedia

Tálero de tiro

moeda conmemorativa Suíza
Tálero de tiro conmemorativo do Festival de Tiro de Lucerna en 1939
Tálero de tiro conmemorativo do Festival de Tiro de Friburgo en 1934

Tálero de tiro (en alemán: Schützentaler; en francés: Écu de tir) é a denominación que se lles dá no ámbito numismático ás moedas suízas cuñadas para conmemorar os festivais de tiro (en alemán: schützenfest; en francés: fête de tir), uns torneos moi populares en diversos cantóns da Confederación Suíza.[1][2][3]

A maior parte destas moedas son diferentes nos seus deseños respecto das súas equivalentes circulantes, non conmemorativas, aínda que as emitidas con motivo dos festivais de tiro de Xenebra en 1851 e de Seleura en 1855 supoñen unha excepción. As temáticas representadas son habitualmente de exaltación cantonal ou patriótica (militares históricos, heráldica, etc.).

Aínda que o máis habitual é que se trate de moedas de prata, algunhas das emisións do século XIX utilizaron outros metais, entre eles o ouro, sempre en pequenas cantidades.[4]

Estas moedas diferéncianse das medallas tamén emitidas para conmemorar os festivais de tiro por estaren suxeitas ás mesmas especificacións métricas que as demais moedas circulantes. Ademais, todas elas amosan o seu valor facial, coa excepción das de Stans e Sankt Gallen, nas que non aparece expreso. Malia recibiren o nome de táleros, por coincidiren nas súas especificacións de diámetro, metal e peso, ningunha delas amosa o seu valor facial nesa antiga moeda, máis propia de Alemaña e de Austria.[5] A primeira emisión dun tálero de tiro foi con motivo do festival de tiro de Coira en 1842, cun valor de catro francos; a segunda, emitida para Glarus, ten un valor facial de corenta batzen, e a terceira, do festival de tiro de Xenebra de 1851, é de dez francos. Ao longo do século XIX cuñáronse 18 deseños e, deles, todos os emitidos de 1855 a 1885 amosan a denominación de 5 francos.[4]

Xa no século XX, en 1934 comezou unha nova serie, que se truncou por mor da II Guerra Mundial, e en 1984 reiniciáronse estas emisións con motivo do festival en Oberhasli. Nas décadas seguintes xeneralizáronse as emisións en metais como o ouro e o cuproníquel e con denominacións de ata os 1.000 francos.[4]

HistoriaEditar

 
Cartel anunciador do festival de tiro de Zürich de 1859, en conmemoración do cal se emitiu un tálero de tiro

Os primeiros táleros de tiro foron moedas cantonais, emitidas polos cantóns soberanos de Suíza. Todas estas pezas, así como a emisión de 1855 de Soleura, tiñan curso legal. Os seguintes táleros do século XIX, xa dentro da Confederación Suíza, seguiron as especificacións legais de peso, medida e pureza do metal que se lles esixían ás moedas circulantes, polo que se lles permitiu a inclusión do seu valor facial de cinco francos.[6]

A partir de 1865, Suíza converteuse en membro da Unión Monetaria Latina e os táleros de tiro non foron incluídos entre as emisións autorizadas pola Unión. Xa que logo, as seguintes emisións pasaron a ser consideradas como semimoedas (ou semimedallas), aínda que seguían a ser aceptadas na circulación cotiá, xa que mantiñan as especificacións legais das moedas oficiais. Esta serie de táleros de tiro seguindo os padróns establecidos pola Unión Monetaria Latina terminou en 1885 co tálero de Berna.[6][7]

En 1927, a Unión Monetaria Latina deixou de existir e uns anos máis tarde, en 1934, retomouse a emisións de táleros de tiro para conmemorar o festival de Friburgo; este foi o derradeiro cuñado seguindo as especificacións legais da moeda suíza. En 1939 apareceu unha nova emisión para o festival de Lucerna, que xa non tiña nin o peso nin o diámetro das moedas circulantes legalmente, polo que estas pezas eran aceptadas unicamente no festival de tiro e nas empresas participantes.[6]

A produción de táleros de tiro foi interrompida pola Segunda Guerra Mundial.[4]

En 1984 iniciouse unha nova serie de táleros de tiro, debido en grande parte aos esforzos do comerciante de moedas con sede en California Richard Nelson. Tanto esta como todas as emisións posteriores teñen unicamente a condición de medalla conmemorativa e carecen absolutamente de curso legal.[4]

Emisións de táleros de tiroEditar

CoiraEditar

  • Ano: 1842
  • Valor facial: 4 francos
  • Deseñador: Karl Friedrich Voigt
  • Diámetro: 40 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 4.256 [8]
  • Ref. Krause: 17 [9]
  • Ref. Haberling: 1 [10]
  • Notas: sábese que se cuñaron algunhas pezas en alpaca e en cinc. Supostamente, as de cinc terían sido colocadas no centro das dianas para que, no caso de alcanzalas, os tiradores obtivesen mellor puntuación.[8]
Lendas Tradución
A/ EIDGENÖSSISCHES FREISCHIESSEN IN CHUR – 1842 "Tiro libre federal en Coira – 1842"    
R/ CANTON GRAUBÜNDEN – 4 SCHWEIZER FRANKEN "Cantón de Graubünden – 4 francos suízos"
Canto EINTRACHT MACHT STARK "A harmonía é a forza"

GlarusEditar

  • Ano: 1847
  • Valor facial: 40 batzen
  • Deseñador: S. Burger, Karl Friedrich Voigt
  • Diámetro: 40 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 3.200 [11]
  • Ref. Krause: 20 [9]
  • Ref. Haberling: 3 [10]
  • Notas: fundíronse 1.023 pezas. Sábese que se cuñaron algunhas pezas en alpaca e en cinc. Supostamente, as de cinc terían sido colocadas no centro das dianas para que, no caso de alcanzalas, os tiradores obtivesen mellor puntuación.[11]
Lendas Tradución
A/ EIDGENÖSSISCHES FREYSCHIESSEN IN GLARUS – 1847 "Tiro libre federal en Glarus – 1847"    
R/ 40 Btz. "40 batzen"
Canto EINTRACHT MACHT STARK "A harmonía é a forza"

XenebraEditar

  • Ano: 1851
  • Varor facial: 10 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy
  • Diámetro: 48 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 1.000 [12]
  • Ref. Krause: 138 [9]
  • Ref. Haberling: 4 [10]
  • Notas: o deseño é idéntico ao da moeda circulante de 10 francos.[12]
Lendas Tradución
A/ POST – TENEBRAS – LUX "Luz despois da escuridade"    
R/ REPUBLIC ET CANTON DE GENEVE – 10 FRANCS 1851 "República e Cantón of Xenebra – 10 francos 1851"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

SoleuraEditar

  • Ano: 1855
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 3.000 [13]
  • Ref. Krause: S3 [9]
  • Ref. Haberling: 5 [10]
  • Notas: o deseño é idéntico ao da moeda circulante de 5 francos.[13]
Lendas Tradución
A/ HELVETIA "Suíza"  
R/ 5 Fr. 1855 "5 francos 1855"
Canto EIDGEN. FREISCHIESEN SOLOTHURN 1855 "Tiro libre feederal de Soleura 1855"

BernaEditar

  • Ano: 1857
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Ferdinand Korn
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 5.191 [14]
  • Ref. Krause: S4 [9]
  • Ref. Haberling: 6 [10]
  • Notas: coñécense exemplares en alpaca.[14]
Lendas Tradución
A/ EHRE IST MEIN HOECHSTES ZIEL "O honor é o meu maior obxectivo"    
R/ EIDGENÖSSISCHES FREISCHIESSEN IN BERN 1857 – 5 FRANKEN "Tiro libre federal de Berna 1857 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

ZürichEditar

  • Ano: 1859
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Ferdinand Korn
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 6.000 [15]
  • Ref. Krause: S5 [9]
  • Ref. Haberling: 7 [10]
Lendas Tradución
A/ EIDGENÖSSISCHES FREISCHIESSEN – 1859 "Tiro libre federal – 1859"    
R/ ZÜRICH – 5 FRANKEN "Zürich – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

Stans (Nidwalden)Editar

  • Ano: 1861
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy, Lukas Ferdinand Schlöth
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 6.000 [16]
  • Ref. Krause: S6 [9]
  • Ref. Haberling: 8 [10]
  • Notas: coñécense pezas de proba en alpaca.[16]
Lendas Tradución
A/ ARNOLD WINKELRIED "Arnold Winkelried"    
R/ EIDGENÖSSISCHES SCHÜTZENFEST IN NIDWALDEN – 1861 "Festival federal de tiro en Nidwalden – 1861"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

La Chaux-de-FondsEditar

  • Ano: 1863
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy, Jacob Siber
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 6.000 [17]
  • Ref. Krause: S7 [9]
  • Ref. Haberling: 9 [10]
  • Notas: coñécense exemplares en alpaca.[17]
Lendas Tradución
A/ HELVETIA – 5 FRANCS "Suíza – 5 francos"    
R/ TIR FEDERAL A LA CHAUX-DE-FONDS – JÚILLET 1863 "Tiro federal en La Chaux-de-Fonds – Xullo 1863"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

SchaffhausenEditar

  • Ano: 1865
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy
  • Diameter: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 10.000 [18]
  • Ref. Krause: S8 [9]
  • Ref. Haberling: 10 [10]
  • Notas: coñécense dous exemplares cuñados en ouro.[18]
Lendas Tradución
A/ Anepígrafo Anepígrafo    
R/ EIDGENÖSSISCHES SCHÜTZENFEST IN SCHAFFHAUSEN 1865 – 5 Fr. "Festival federal de tiro en Schaffhausen 1865 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

SchwyzEditar

  • Ano: 1867
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 8.000 [19]
  • Ref. Krause: S9 [9]
  • Ref. Haberling: 11 [10]
Lendas Tradución
A/ KANTON SCHWYZ "Cantón de Schwyz"    
R/ EIDGENÖSSISCHES SCHÜTZENFEST IN SCHWYZ 1867 – 5 Fr. "Festival federal de tiro en Schwyz 1867 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

ZugEditar

  • Ano: 1869
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Antoine Bovy
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 6.000 [20]
  • Ref. Krause: S10 [9]
  • Ref. Haberling: 12 [10]
  • Notas: coñécense catro exemplares cuñados en ouro.[20]
Lendas Tradución
A/ HANS LANDWING RETTET DAS PANNER BEI ARBEDO – 1422 "Hans Landwing salva o estandarte en Arbedo – 1422"    
R/ EIDGENÖSSISCHES SCHÜTZENFEST 1869 IN ZUG – 5 Fr. "Festival federal de tiro 1869 en Zug – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

ZürichEditar

  • Ano: 1872
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Fritz Landry
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 10.000 [21]
  • Ref. Krause: S11 [9]
  • Ref. Haberling: 13 [10]
  • Notas: o deseño do anverso foi utilizado tamén para unha medalla conmemorativa do mesmo festival.[21]
Lendas Tradución
A/ FÜR FREIHEIT UND VATERLAND "Pola liberdade e a patria"    
R/ EIDGENÖSSISCHES SCHÜTZENFEST IN ZÜRICH 1872 – 5 Fr. "Festival federal de tiro en Zürich 1872 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

Sankt GallenEditar

  • Ano: 1874
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Fritz Landry
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 15.000 [22]
  • Ref. Krause: S12 [9]
  • Ref. Haberling: 14 [10]
Lendas Tradución
A/ 1474 A 1476 "1474 1 1476"    
R/ EIDGENÖSS. SCHÜTZENFEST IN ST. GALLEN – 1874 "Festival federal de tiro en Sankt Gallen – 1874"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

LausanaEditar

  • Ano: 1876
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Edouard Durussel
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 20.000 [23]
  • Ref. Krause: S13 [9]
  • Ref. Haberling: 15 [10]
  • Notas: o deseño do reverso foi utilizado tamén para unha medalla conmemorativa do mesmo festival.[23]
Lendas Tradución
A/ POUR ETRE FORTS SOYONS UNIS – 5 F "Para sermos fortes, esteamos unidos – 5 francos"    
R/ TIR FÉDÉRAL DE 1876 LAUSANNE "Tiro federal de 1876 Lausana"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

BasileaEditar

  • Ano: 1879
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Edouard Durussel
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 30.000 [24]
  • Ref. Krause: S14 [9]
  • Ref. Haberling: 16 [10]
  • Notas: coñécense dúas variedades, unha con raios entre a espada e a perna e outra sen eles. Coñécense exemplares cuñados en alpaca.[24]
Lendas Tradución
A/ DAS SCHWERT ZUR HAND IM HERZEN GOTT SO WIRD D. SCHWEIZER NIE Z. SPOTT "Coa espada na man e Deus no corazón, así os suízos nunca serán desonrados"    
R/ EIDG. SCHÜTZENFEST IN BASEL 1879 – 5 Fr. "Festival federal de tiro en Basilea 1879 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

FriburgoEditar

  • Ano: 1881
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Edouard Durussel
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 30.000 [25]
  • Ref. Krause: S15 [9]
  • Ref. Haberling: 17 [10]
Lendas Tradución
A/ ENTRÉE DE FRIBOURG & SOLEURE DANS LA CONFÉDÉRATION SUISSE – 1481 "Entrada de Friburgo e Soleura na Confederación Suíza – 1481"    
R/ TIR FÉDÉRAL À FRIBOURG 1881 – 5 Fr "Tiro federal en Friburgo 1881 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

LuganoEditar

  • Ano: 1883
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Edouard Durussel
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 30.000 [26]
  • Ref. Krause: S16 [9]
  • Ref. Haberling: 18 [10]
Lendas Tradución
A/ LIBERTADE INERME É DE' TIRANNI AGEVOL PREDA – 5 Fr. "A liberdade indefensa é presa doada para os tiranos – 5 francos"    
R/ TIRO FEDERALE IN LUGANO 1883 "Tiro federal en Lugano 1883"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

BernaEditar

  • Ano: 1885
  • Valor facial: 5 francos
  • Deseñador: Edouard Durussel, Christian Bühler
  • Diámetro: 37 mm
  • Metal: prata
  • Tiraxe: 25.000 [27]
  • Ref. Krause: S17 [9]
  • Ref. Haberling: 19 [10]
  • Notas: coñécense exemplares cuñados en alpaca.[27]
Lendas Tradución
A/ DEM BUND ZUM SCHUTZ DEM FEIND ZUM TRUTZ "A Federación, para protexer; o inimigo, para desafiar"    
R/ EIDGENÖSSISCHES SCHÜTZENFEST IN BERN 1885 – 5 Fr. "Festival federal de tiro en Bera 1885 – 5 francos"
Canto Anepígrafo Anepígrafo

Emisións da Confederación Suíza dos séculos XIX e XX [28][29]Editar

Lugar Data Valor facial Metal Tiraxe Ref. Krause[9] Ref. Haberling[10]
Friburgo 1934 5 francos Prata 40.650 S18 H20a
Friburgo 1934 100 francos Ouro 2.000 S19 H21
Lucerna 1939 5 francos Prata 40.000 S20 H22
Lucerna 1939 100 francos Ouro 6.000 S21 H23
Oberhasli 1984 50 francos Prata 6.300 S22 H24a / H24b
Oberhasli 1984 1.000 francos Ouro 300 S23 H25
Altdorf 1985 50 francos Prata 3.500 S24 H26a
Altdorf 1985 1.000 francos Ouro 300 S25 H27
Appenzell 1986 50 francos Prata 3.700 S26 H28a
Appenzell 1986 1.000 francos Ouro 300 S27 H29
Glarus 1987 50 francos Prata 3.200 S28 H1a
Glarus 1987 1.000 francos Ouro 300 S29 H32
Brugg 1988 50 francos Prata 3.000 S30 H33a / H33b
Brugg 1988 1.000 francos Ouro 400 S31 H34
Menzingen 1989 50 francos Prata 2.200 S32 H36a / H36b
Menzingen 1989 1.000 francos Ouro 250 S33 H37
Winterthur 1990 50 francos Prata 5.000 S34 H39a
Winterthur 1990 1.000 francos Ouro 400 S35 H40a
Langenthal 1991 50 francos Prata 4.000 S38 H41a
Langenthal 1991 1.000 francos Ouro 400 S39 H42a
Dielsdorf 1992 50 francos Prata 1.750 S40 H43a / H43b
Dielsdorf 1992 1.000 francos Ouro 175 S41 H44
Weinfelden 1993 50 francos Prata 2.200 S42 H45a
Weinfelden 1993 1.000 francos Ouro 200 S43 H46
Rorschach 1994 50 francos Prata 2.200 S44 H47a
Rorscach 1994 1.000 francos Ouro 200 S45 H48
Thun 1995 50 francos Prata 5.000 S46 H49a
Thun 1995 500 francos Ouro 500 S47 H50
Sempach 1996 50 francos Prata 1.500 S48 H51a
Sempach 1996 500 francos Ouro 96 S49 H52
Neuhausen am Rheinfall 1997 50 francos Prata 1.500 S50 H53a
Neuhausen am Rheinfall 1997 500 francos Ouro 97 S51 H54
Schwyz 1998 50 francos Prata 1.500 S52 H55
Schwyz 1998 500 francos Ouro 98 S53 H56a
Zürich 1999 5 francos Cuproníquel 2.500 S54 H57
Zürich 1999 20 francos Prata 1.000 S55 H58
Sion 1999 50 francos Prata 1.500 S57 H60
Zürich 1999 200 francos Ouro 100 S56 H59
Sion 1999 500 francos Ouro 99 S58 H61a
Bière 2000 50 francos Prata 3.500 S59 H62
Bière 2000 500 francos Ouro 300 S60 H63a
Altdorf, Uri 2001 50 francos Prata 1.500 S61 H64
Altdorf, Uri 2001 500 francos Ouro 150 S62 H65a
Zürich 2002 50 francos Prata 1.500 S63 H66
Zürich 2002 500 francos Ouro 150 S64 H67a
Liestal 2003 50 francos Prata 1.500 S65 H68
Liestal 2003 500 francos Ouro 150 S66 H69a
Friburgo 2004 50 francos Prata 1.500 S67 H70a / H70b
Friburgo 2004 500 francos Ouro 150 S68 H71a
Brusio 2005 50 francos Prata 1.500 S69 H72a / H72b
Brusio 2005 500 francos Ouro 150 S70 H73
Solothurn 2006 50 francs Silver 2.000 S71 H74a
Soleusa 2006 500 francos Ouro 200 S72 H75a / H75b
Lucerna 2007 50 francos Prata 2.000 S73 H77a
Lucerna 2007 500 francos Ouro 200 S74 H78
Xenebra 2008 50 francos Prata 1.500 S75 H79a
Xenebra 2008 500 francos Ouro 150 S76 H80a
Obwalden 2009 50 francos Prata 1.500 S77 H81a
Obwalden 2009 500 francos Ouro 175 S78 H82a
Aarau 2010 50 francos Prata 2.000 S79 H83a
Aarau 2010 500 francos Ouro 200 S80 H84a
Uri 2011 50 francos Prata 1.500 - H85a
Uri 2011 500 francos Ouro 150 - H86a
Graubünden 2012 50 francos Prata 1.500 - H87a / H87b
Graubünded 2012 500 francos Ouro 175 - H88a / H88b
Lucerna 2013 50 francos Prata 1.000 - H89a
Lucerna 2013 500 francos Ouro 150 - H90a
Schaffhausen 2014 50 francos Prata 1.200 - H91a
Schaffhausen 2014 500 francos Ouro 180 - H92a
Valais 2015 50 francos Prata 1.200 - H93a
Valais 2015 500 francos Prata 200 - H94a

Ouros paísesEditar

 
Reverso dunha moeda de tiro austríaca que conmemora o centenario a Asociación de Tiro de Viena (1873) [30]

Aínda que, loxicamente, non correspondan a estas series, outros países europeos emitioron tamén moedas conmemorativas de festivais de tiro celebrados nos seus territorios. Este é o caso dalgunhas cuñadas por cidades e estados alemáns como Baden, Bremen, Frankfurt e Hannover.[31]

En Austria emitíronse tamén moedas conmemorativas de eventos relacionados co tiro durante o séulo XIX.[30]

NotasEditar

  1. ↑ "Schützentaler und -medaillen[Ligazón morta]". En Münzen-Lexikon. Reppa.de.
  2. ↑ Lavin. "Los festivales de tiro en la moneda suiza". En Numismático Digital.
  3. ↑ "Swiss Shooting Thalers". http://www.zumbo.ch
  4. ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Searis, B. J. "Swiss Shooting Thalers". Professional Coin Grading Service. 22 de abril de 2013.
  5. ↑ Krause, D. R. (1965). Páxina 10.
  6. ↑ 6,0 6,1 6,2 Bruce, C. R. (2007). Páxina 45.
  7. ↑ Kenen, P. B.; Meade, E. E. (2008). Regional Monetary Integration Cambridge. Cambridge University Press. ISBN 0-521-86250-7
  8. ↑ 8,0 8,1 Richter, J. (2005). Páxina 161.
  9. ↑ 9,00 9,01 9,02 9,03 9,04 9,05 9,06 9,07 9,08 9,09 9,10 9,11 9,12 9,13 9,14 9,15 9,16 9,17 9,18 Número de referencia no catálogo de Krause, C. L. & Mishler, C. (1996).
  10. ↑ 10,00 10,01 10,02 10,03 10,04 10,05 10,06 10,07 10,08 10,09 10,10 10,11 10,12 10,13 10,14 10,15 10,16 10,17 10,18 Número de catalogación en Haberling, M. (2015).
  11. ↑ 11,0 11,1 Richter, J. (2005). Páxina 156.
  12. ↑ 12,0 12,1 Richter, J. (2005). Páxina 113.
  13. ↑ 13,0 13,1 Richter, J. (2005). Páxina 209.
  14. ↑ 14,0 14,1 Richter, J. (2005). Páxina 60.
  15. ↑ Richter, J. (2005). Páxina 299.
  16. ↑ 16,0 16,1 Richter, J. (2005). 193.
  17. ↑ 17,0 17,1 Richter, J. (2005). 180.
  18. ↑ 18,0 18,1 Richter, J. (2005). 199.
  19. ↑ Richter, J. (2005). 202.
  20. ↑ 20,0 20,1 Richter, J. (2005). 293.
  21. ↑ 21,0 21,1 Richter, J. (2005). 301.
  22. ↑ Richter, J. (2005). 215.
  23. ↑ 23,0 23,1 Richter, J. (2005). 274.
  24. ↑ 24,0 24,1 Richter, J. (2005). 45.
  25. ↑ Richter, J. (2005). 93.
  26. ↑ Richter, J. (2005). 245.
  27. ↑ 27,0 27,1 Richter, J. (2005). 62.
  28. ↑ Bruce, C. R. (2007). Páxinas 456-460.
  29. ↑ "Schützentaler: 20th-21st Century Shooting Talers". En Keplinger World Coins.
  30. ↑ 30,0 30,1 "Macho & Chlapovic. Auction 18. Lot 1243". En Coin Archives.
  31. ↑ Krause, C. L. & Mishler, C. (1996). Páxinas 355, 373 3 383.

Véxase taménEditar

Outros artigosEditar

BibliografíaEditar

  • Bruce, C. R. (2007). Unusual World Coins. Krause Publications. ISBN 0-89689-576-9
  • Krause, C. L. & Mishler, C. (1996). Standard Catalog of World Coins 1801–1900. Krause Publications. ISBN 0-87341-427-6
  • Krause, D. R. (1965). Swiss Shooting Talers and Medals. Whitman Publishing Company.
  • Martin, J. L. (1972). Les médailles de tir Suisse 1612–1939. Lausana.
  • Richter, J. (2005). Die Schützentaler und Schützenmedaillen der Schweiz. Regenstauf. ISBN 978-3924861957
  • Haberling, M. (2015). Swiss Shooting Festival Coins 1842 - 2015.
Traído desde "https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tálero_de_tiro&oldid=5411215"