Eurocopa de Fútbol

competición de seleccións nacionais de fútbol organizada pola UEFA

O Campionato de Europa de fútbol da UEFA (en inglés: UEFA European Football Championship), máis coñecida como Eurocopa ou simplemente Euro, é a competición de seleccións nacionais de fútbol que organiza a UEFA. Dispútase cada catro anos dende 1960. Hai tamén unha Eurocopa de fútbol feminino que comezou en 1984 e que dende 1997 celébrase tamén cada catro anos.

Modelo:Competición deportivaEurocopa de Fútbol
Imaxe
Tipocompetición futbolística Editar o valor en Wikidata
Deportefútbol Editar o valor en Wikidata
OrganizadorUEFA Editar o valor en Wikidata
Número de participantes24 Editar o valor en Wikidata
Localización  e  Datas
LocalizaciónEuropa 48°41′27″N 9°08′26″L / 48.690959, 9.14062 Editar o valor en Wikidata
Vixencia1960 – Editar o valor en Wikidata
Calendario da tempadaxuñoEditar o valor en Wikidata
Período de ocorrencia4 Editar o valor en Wikidata
Organización
PresidenteAleksander Ceferin (pt) Traducir (2016–) Editar o valor en Wikidata
Competición
Primeiro postoEspaña Editar o valor en Wikidata
Outro
Páxina web oficialuefa.com… Editar o valor en Wikidata
Facebook: EURO2024 Twitter: EURO2024FRA Instagram: euro2024 TikTok: euro2024 Editar o valor en Wikidata

A competición

editar

Ata 1976, só catro equipos se clasificaban para o torneo final, número que aumentou a oito en 1980, a dezaseis en 1996, e aos actuais 24 equipos dende 2016. O equipo do país que alberga o campionato clasifícase automaticamente, namentres que os demais, incluído o campión, teñen que xogar unha fase previa.

Trofeo

editar

O Trofeo Henri Delaunay, é chamado así en honra a Henri Delaunay, o primeiro secretario xeral da UEFA e ademais o creador da competición. Nunca puido chegar a presenzala xa que faleceu cinco anos antes de disputarse o primeiro torneo en 1960.

Historia

editar

Henri Delaunay comezou as súas tentativas de organizar este torneo ao redor de 1927, pero non foi ata 1958 cando se celebrou a primeira edición. Tendo en conta os grandes esforzos que puxo na disputa do mesmo, a UEFA decidiu que o primeiro campionato se disputase en Francia, e a copa aínda hoxe recibe o seu nome. En 1956 o traballo de base para a celebración do evento xa estaba en marcha. Así, dous anos despois, en 1958 comezou a primeira Eurocopa de Fútbol. O formato orixinal da competición consistía en varias roldas eliminatorias nas que as seleccións se enfrontaban en dous encontros, un na casa e o outro fóra. Esta era a norma excepto nas semifinais e final que se xogaban a partido único no país que era a sede do torneo. A primeira final foi en París onde a URSS derrotou na prórroga á escuadra de Iugoslavia. Esta primeira edición foi tamén a primeira en verse afectada por asuntos políticos, xa que nos cuartos de final España retirouse da competición, ao negarse a viaxar á Unión Soviética para xogar a súa eliminatoria.

Na Eurocopa de 1964 repetíronse os problemas políticos cando Grecia rexeitou xogar contra Albania, pois estes dous países estaban a vivir unha guerra non declarada. A fase final disputouse en España, e a selección deste país acadou a súa primeira final, onde o seu rival foi a Unión Soviética, anterior campioa. Chus Pereda anotou para os españois nos primeiros minutos pero Khusainov empatou case inmediatamente. Xa no minuto 84, o galego Marcelino superou cunha cabezada a Lev Iashin, dándolle a España o primeiro título da súa historia.

En 1968 trocou o formato da competición. Oito grupos de oito equipos xogaron uns contra os outros dúas veces, e os primeiros disputaron uns cuartos de final a dobre volta. As semifinais e a final xogáronse no país sede (Italia). Na final, a selección italiana venceu a Iugoslavia na repetición do encontro por 2-0, despois de que o primeiro partido rematara 1-1. Riva e Anastasi foron os goleadores italianos no partido de desempate. En 1972 seguiuse a emprega-lo mesmo formato, sendo Bélxica a sede do torneo. A selección de Alemaña Occidental gañou a final á URSS por 3-0. A final de 1976 disputouse en Iugoslavia. Na final, Checoslovaquia fíxose coa vitoria nos penaltis fronte á Alemaña. O lanzamento decisivo realizouno Antonín Panenka disparando suavemente polo medio da portería, un xeito de lanzamento que acabou recibindo o nome do xogador checoslavco.

No ano 1980 a UEFA trocou de novo o formato, clasificándose oito equipos para as finais. Estes dividíronse en dous grupos de catro, que se enfrontaron entre si unha soa vez. Os campións de cada grupo foron os finalistas. Alemaña enfrontouse a Bélxica na final, a quen venceu 2-1 con dous goles de Horst Hrubesch. En 1984 empregouse o mesmo sistema, mais esta vez os dous primeiros de cada un dos grupos pasaron a semifinais. Francia venceu a España por 2-0 con goles de Michel Platini e Bruno Bellone. O gardametas vasco Luis Miguel Arconada foi nomeado mellor porteiro do torneo, a pesar de que un erro seu lle custou un gol a España na final.

A Eurocopa de 1988 celebrouse en Alemaña Occidental, e seguiuse a emprega-lo modelo da Eurocopa anterior. Países Baixos fíxose co título vencendo na final á URSS por 2-0.

A Eurocopa de Fútbol 1992 disputouse en Suecia nun tempo de trocos políticos no panorama europeo. Alemaña unida disputa por vez primeira unha eurocopa, e tamén o fai a Comunidade de Estados Independentes, resultado da ruptura da URSS. Iugoslavia clasificouse para as finais, pero foron excluídos pola Guerra dos Balcáns. Dinamarca xogou no seu lugar e sorprendentemente quedaron campións, vencendo á Alemaña por 2-0 na final, con goles de Gullit e Van Basten.

Coa ruptura da URSS formáronse novos países, polo que o número de seleccións en Europa aumentou considerablemente. A Eurocopa tamén se adaptou e o número de equipos participantes pasou a ser dezaseis, divididos en catro grupos de catro, pasando os dous primeiros a cuartos de final. Así, na Eurocopa de 1996 disputada en Inglaterra presentáronse 16 equipos. Alemaña venceu por 2-1 á República Checa grazas a un gol de ouro de Oliver Bierhoff.

Bélxica e Países Baixos foron os primeiros países en comparti-la organización do evento no ano 2000. Francia alzouse coa vitoria cun gol de ouro de David Trézéguet. Na Eurocopa de Fútbol 2004 empregouse por vez primeira o gol de prata, substituíndo ao gol de ouro anterior. Desta volta Grecia venceu a Portugal na final cun solitario gol de Charisteas.

Nas edicións de 2008 en Austria-Suíza e 2012 en Ucraína-Polonia resultou vencedora a selección española, derrotando na final da primeira delas a Alemaña por 1-0; e na segunda final a Italia por 4-0, sendo esta última final a do resultado máis avultado de todas as disputadas. Con estes dous títulos, a selección española converteuse na primeira en acadar dous triunfos consecutivos, amais de permitirlle igualar á selección alemá en ser as seleccións con máis títulos (3).

Na edición de 2016 o número de equipos volveu aumentar, acadando as 24 seleccións. O torneo celebrouse por terceira vez en Francia, e a selección anfitrioa caeu na final contra Portugal, grazas a un gol na prórroga de Éder. Para a edición de 2020 cambiouse o formato das sedes, pasando a disputarse en diferentes cidades de varios países europeos, con semifinais e finais no estadio londiniense de Wembley. A pandemia de COVID-19 provocou o adiamento do torneo, que se disputou finalmente en 2021, con medidas de prevención como a limitación de público. A campioa foi Italia, que acadou o seu segundo título despois de vencer na quenda de penaltis a Inglaterra.

Formato

editar

Roldas clasificatorias

editar

Para chegar á fase final da Eurocopa unha escuadra ten que rematar coma campión ou subcampión do seu respectivo grupo de clasificación, coa excepción dos países sedes do torneo que se clasifican automaticamente. Estes encontros comezan en outono xusto despois de disputarse o Mundial.

Os grupos son elixidos pola UEFA nun sorteo con cabezas de serie, de tal xeito que as escuadras consideradas máis fortes non se enfronten entre si nesta fase. Á hora de facer a lista de equipos máis poderosos tense en conta:

  1. O coeficiente dos encontros xogados na última fase de clasificación.
  2. A diferenza de goles anotados e encaixados.
  3. Maior número de goles anotados.
  4. Maior número de goles anotados fóra de casa.

O resultado final son sete grupos nos que se disputa unha liga a dobre volta, con 3 puntos por vitoria, 1 por empate e 0 por derrota. En caso de empate entre dous ou máis equipos séguese este criterio:

  1. Maior número de puntos nos encontros entre os equipos en cuestión.
  2. Maior diferenza de goles nos encontros entre os equipos en cuestión.
  3. Máis goles anotados nos encontros contra os equipos en cuestión.
  4. Máis goles anotados xogando fóra da casa nos encontros entre os equipos en cuestión.
  5. Resultados dos encontros de tódolos grupos:
    1. Maior diferenza de goles.
    2. Máis goles anotados.
    3. Máis goles anotados fóra de casa.
    4. Mellor conduta deportiva.

Fase final

editar

Dezaseis escuadras chegan ata a fase final, para o torneo do 2008 serán os campións e subcampións dos sete grupos de clasificación. A estes engádense os dous organizadores, Austria e Suíza. Estes dezaseis equipos son divididos en catro grupos, (A,B,C,D). Estes escólleos a UEFA mediante un sorteo preparado para que non se xunten os cabezas de serie.

Os catro grupos xogan unha liguiña onde cada escuadra se enfronta a cada rival unha soa vez. A vitoria vale 3 puntos, o empate 1 e a derrota 0. O campión e subcampión de cada grupo pasa a cuartos de final. A partir de aí xógase a eliminatoria a partido único. Se ao remate dalgún encontro hai empate, xogarase un tempo extra de trinta minutos. Se aínda persiste, disputarase unha quenda de penaltis.

Resultados

editar
Ano Lugar Final 3º e 4º posto
Campión Resultado Subcampión 3º Posto Resultado 4º Posto
1960
Detalles
Francia  
URSS
2 - 1
Prórroga
 
Iugoslavia
 
Checoslovaquia
2 - 0  
Francia
1964
Detalles
España  
España
2 - 1  
URSS
 
Hungría
3 - 1
Prórroga
 
Dinamarca
1968
Detalles
Italia  
Italia
1 - 1
2 - 0 desempate
 
Iugoslavia
 
Inglaterra
2 - 0  
URSS
1972
Detalles
Bélxica  
Alemaña Occidental
3 - 0  
URSS
 
Bélxica
2 - 1  
Hungría
1976
Detalles
Iugoslavia  
Checoslovaquia
2 - 2
(5 - 3) Penaltis
 
Alemaña
 
Países Baixos
3 - 2
Prórroga
 
Iugoslavia
1980
Detalles
Italia  
Alemaña Occidental
2 - 1  
Bélxica
 
Checoslovaquia
1 - 1
(9 - 8) Penaltis
 
Italia
Ano Sede Campión Resultado Subcampión Semifinalistas (Non se disputa encontro de 3º e 4º posto dende 1980)
1984
Detalles
Francia  
Francia
2 - 0  
España
 
Dinamarca
e  
Portugal
1988
Detalles
Alemaña Occidental  
Países Baixos
2 - 0  
URSS
 
Italia
e  
Alemaña occidental
1992
Detalles
Suecia  
Dinamarca
2 - 0  
Alemaña
 
Países Baixos
e  
Suecia
1996
Detalles
Inglaterra  
Alemaña
2 - 1
Gol de ouro
 
República Checa
 
Inglaterra
e  
Francia
2000
Detalles
Bélxica e
Países Baixos
 
Francia
2 - 1
Gol de ouro
 
Italia
 
Países Baixos
e  
Portugal
2004
Detalles
Portugal  
Grecia
1 - 0  
Portugal
 
República Checa
e  
Países Baixos
2008
Detalles
Austria e
Suíza
 
España
1 - 0  
Alemaña
 
Rusia
e  
Turquía
2012
Detalles
Polonia e
Ucraína
 
España
4 - 0  
Italia
 
Alemaña
e  
Portugal
2016
Detalles
Francia  
Portugal
1 - 0  
Francia
 
Alemaña
e  
Gales
2020

Detalles

Europa  
Italia
1 - 1
(3 - 2) Penaltis
 
Inglaterra
 
Dinamarca
e  
España

Vitorias totais

editar

Dende que a Unión Soviética inagurara o palmarés do torneo, só Alemaña e España con 3 títulos, e Francia e Italia con 2, venceron en máis dunha ocasión.

Palmarés

editar
Equipo Títulos Subcampións 3º Posto Semifinalistas 4º Posto
  Alemaña1 3 (1972, 1980, 1996) 3 (1976, 1992, 2008) - 3 (1988, 2012, 2016) -
  España 3 (1964, 2008, 2012) 1 (1984) - 1 (2020) -
  Italia 2 (1968, 2020) 2 (2000, 2012) - 1 (1988) 1 (1980)
  Francia 2 (1984, 2000) 1 (2016) - 1 (1996) 1 (1972)
  Rusia2 1 (1960) 3 (1964, 1972, 1988) - 1 (2008) 1 (1968)
  Portugal 1 (2016) 1 (2004) - 3 (1984, 2000, 2012) -
  República Checa3 1 (1976) 1 (1996) 2 (1960, 1980) 1 (2004) -
  Países Baixos 1 (1988) - 1 (1976) 3 (1992, 2000, 2004) -
  Dinamarca 1 (1992) - - 2 (1984, 2020) 1 (1964)
  Grecia 1 (2004) - - - -
  Serbia4 - 2 (1960, 1968) - - 1 (1976)
  Inglaterra - 1 (2020) 1 (1968) 1 (1996) -
  Bélxica - 1 (1980) 1 (1972) - -
  Hungría - - 1 (1964) - 1 (1972)
  Suecia - - - 1 (1992) -
  Turquía - - - 1 (2008) -
  Gales - - - 1 (2016) -
Inclúe os datos da selección de: 1. Alemaña Federal, 2. Unión Soviética e CEI, 3. Checoslovaquia, 4. Iugoslavia e Serbia e Montenegro.
Sede País Ano(s)
3 veces   Francia 1960, 1984, 2016
2 veces   Bélxica 1972, 2000
2 veces   Italia 1968, 1980
1 vez   Alemaña Federal 1988
1 vez   Austria 2008
1 vez   España 1964
1 vez   Inglaterra 1996
1 vez   Iugoslavia 1976
1 vez   Países Baixos 2000
1 vez   Polonia 2012
1 vez   Portugal 2004
1 vez   Suecia 1992
1 vez   Suíza 2008
1 vez   Ucraína 2012
  • Bélxica e os Países Baixos compartiron a organización da Eurocopa 2000
  • Austria e Suíza compartiron a organización da Eurocopa 2008
  • Polonia e Ucraína compartiron a organización da Eurocopa 2012

Aparicións nas Fases Finais

editar
Aparicións País
13   Alemaña[1]
12   Rusia[2]
11   España
10   Italia
  Francia

  República Checa[3]

  Países Baixos
  Inglaterra

9   Dinamarca
8   Portugal
7   Suecia
6   Bélxica
  Croacia
5   Serbia[4]

  Turquía

  Romanía
  Suíza

4   Grecia
  Hungría

  Polonia

3   Ucraína

  Irlanda

  Austria

  Escocia

2   Gales

  Eslovaquia

  Bulgaria

1   Islandia

  Irlanda do Norte

  Noruega

  Finlandia

  Eslovenia

  Letonia

  Albania

  Macedonia do Norte

  1. Incluíndo cinco aparicións coma Alemaña Occidental.
  2. Incluíndo cinco aparcións como Unión Soviética e unha como CEI.
  3. Incluíndo tres aparicións como Checoslovaquia
  4. Inclúe catro aparicións como Iugoslavia e unha como a RF de Iugoslavia.

Véxase tamén

editar

OUtros artigos

editar

Ligazóns externas

editar