Cruz

Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Cruz (homónimos).

Unha cruz (do latín crux) é unha figura xeométrica consistente en dúas liñas ou barras que se cruzan nun ángulo recto, de tal forma que unha delas (ou as dúas) queda dividida pola metade. É un dos símbolos máis antigos, e é un símbolo de moitas relixións.

Cruz grega, con tódolos brazos do mesmo tamaño

Cruz de Santo André ou aspa

Cruz latina, co pé maior có resto dos brazos

Cruz de Lorena, con duplo traveseiro máis curto sobre o maior

Esvástica, cruz gamada cos brazos no sentido contrario ó das agullas do reloxo

Cruz da Orde de Calatrava

Cruz visigótica de San Millán

Marcas e caracteres en forma de cruzEditar

O número 10 na numeración romana;
O carácter chinés 十 para o número dez (véxase numeración china).
O obelus (÷);
O signo máis (+) e o signo de multiplicar (×).
o símbolo de "nocivo" (x sobre fondo vermello).

TipoloxíasEditar

A cruz gammada ten os brazos torcidos. É un símbolo moi antigo, de representación esquemática do sol. Se os brazos xiran á esquerda trátase dunha sauvástica, e se o fan cara á dereita (como as agullas do reloxo) trátase dunha esvástica, símbolo adoptado polo Partido Nazi.
O ankh exipcio.
A cruz carolinxia, similar ás cruces celtas das illas Británicas, con catro triquetras.
A cruz visigótica, de brazos abertos, como a Cruz de San Millán.
A cruz grega, con catro brazos da mesma lonxitude. Unha variante é a cruz de Malta, con catro brazos con forma de frecha unidos polas puntas. Outra variante é a cruz de San Xurxo.
A cruz de Santo André, como a grega pero rotada 45º.
A cruz latina, co pé máis longo cós brazos. Unha variante é a cruz patriarcal, cruz da Lorena, ou Vera Crucis, con dous traveseiros horizontais, sendo o superior un pouco máis curto có inferior.
A cruz de Caravaca é unha variante da anterior. Estritamente é un relicario do Lignum Crucis en forma de cruz de dupla traversa, na súa orixe de inspiración bizantina. Reprodúcese frecuentemente acompañada de dous anxos ós lados da cruz, e nos modelos máis populares incorpora unha variada iconografía na que se inclúen unha imaxe da Inmaculada Concepción, un Crucificado etc.
A cruz da orde de Calatrava e da orde de Alcántara son vermellas, cos catro brazos iguais terminados en puntas de lis.
A cruz de Santiago é vermella, e recorda vagamente a forma dunha espada.
A cruz solar, cruz dentro dun círculo, é un símbolo común na Europa prehistórica, adoita asociarse co culto ao sol, e á árbore da vida. Atopamos unha cruz solar no cume do tellado da Capela da Corticela, na Catedral de Santiago de Compostela.
A cruz celta, cruz (moitas veces grega), cun anel que a arrodea por detrás da intersección
A cruz cristiá converteuse nun símbolo do cristianismo moderno, especialmente da rama católica.
A Cruz Vermella é mundialmente coñecida.
A cruz de Xerusalén, tamén denominada "cruz das Cruzadas", é unha cruz heráldica símbolo do cristianismo, sobre todo do oriental. Componse dunha cruz grega rodeada por outras catro cruces da mesma forma e de menor tamaño, chamadas crucetas, situadas en cada un dos cuadrantes delimitados polos seus brazos.^[1]