A Rúa

concello da comarca de Valdeorras, na provincia de Ourense

A Rúa é un concello da provincia de Ourense, pertencente á comarca de Valdeorras. Segundo o IGE en 2015 tiña 4595 habitantes (5027 en 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «rués».

Modelo:Xeografía políticaA Rúa
Imaxe

Localización
lang=gl Editar o valor em Wikidata Mapa
 42°23′42″N 7°06′51″O / 42.395089, -7.114142Coordenadas: 42°23′42″N 7°06′51″O / 42.395089, -7.114142
EstadoEspaña
Comunidade autónomaGalicia
ProvinciaProvincia de Ourense Editar o valor em Wikidata
CapitalA Rúa de Valdeorras Editar o valor em Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación4.141 (2023) Editar o valor em Wikidata (115,03 hab./km²)
Xeografía
Parte de
Superficie36 km² Editar o valor em Wikidata
Bañado porRío Sil Editar o valor em Wikidata
Altitude317 m Editar o valor em Wikidata
Comparte fronteira con
Organización política
• Alcaldesa da Rúa Editar o valor em WikidataMaría González Albert (2023–) Editar o valor em Wikidata
Eleccións municipais na Rúa Editar o valor em Wikidata
Identificador descritivo
Código postal32350 Editar o valor em Wikidata
Fuso horario
Código INE32072 Editar o valor em Wikidata
Outro
Irmandado con

Sitio webarua.es Editar o valor em Wikidata

Demografía editar

Censo total 4595 (2015)
Menores de 15 anos 475 (10,34 %)
Entre 15 e 64 anos 2785 (60,61 %)
Maiores de 65 anos 1335 (29,05 %)
Estranxeiros 204 (4,44 %)
Evolución da poboación da Rúa   Fontes: INE e IGE.
1900 1930 1950 1981 2004 2009 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
2411 3224 4096 6060 5000 4816 4719 4695 4685 4634 4595 4530 4459 4359 4314 4283 {{{17}}} {{{18}}} {{{19}}}
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Toponimia editar

O nome do concello vén do substantivo común rúa (camiño dentro dunha poboación), que vén do latín vulgar via ruga (camiño entre casas), xa que ruga significa no latín clásico engurra. O termo rúa é compartido noutras linguas próximas como no portugués rua, en albanés rrugë, en bretón ruioù ou en francés rue[1].

Xeografía editar

O concello limita ao norte con Vilamartín de Valdeorras e Quiroga (este último da provincia de Lugo), ao sur con Larouco, ao leste con Petín e Vilamartín de Valdeorras, e ao oeste con Quiroga.

Os cumios de maior altitude están cara ao norte, na serra dos Cabalos, os montes de Cereixido e a serra da Enciña da Lastra: Lagoa Grande (1242 m), Pincheira (1139 m) e A Torrenta (1134 m). Cara ao sur está o val do río Sil, ao que van dar varios ríos e regatos no encoro de San Martiño.

Ten un clima suboceánico con trazos continentais e mediterráneos, con escasas choivas.

Historia editar

Antes da romanización, segundo Plinio e Tolomeo, as terras estaban habitadas polos guigurros, do convento xurídico asturicense. Na localidade da Rúa estaba situada a Forum Cigurrorum romana (Cigurria), a VIII mansión da Vía Nova do itinerario de Antonino, que unía Braga e Astorga, cruzando o río Sil pola ponte da Cigarrosa. Preto desta ponte atopouse unha lápida de cuarzo cunha inscrición romana, conservada na igrexa de Santo Estevo.

Na Idade Antiga establecéronse na zona os suevos e os visigodos, que utilizaron a vila como ceca de cuñaxe de moeda durante os reinados de Viterico, Sisebuto e Suintila, entre os anos 603 e 631. Logo da invasión musulmá asentáronse os agarenos, expulsados por Afonso I de Asturias a mediados do século VIII.

Na Idade Media a zona estivo baixo dominio dos reis de Asturias, León e Galiza e baixo o señorío dos condes de Lemos e Ribadavia.

Ata a Idade Moderna a vila recibiu o nome de Santo Estevo.

No século XIX houbo enfrontamentos entre a guerrilla e as tropas francesas durante a guerra da Independencia. En 1811 faleceu na zona María Manuela de Lunas y Sancho, heroína na defensa de Zaragoza.

Escudo editar

Segundo o Decreto 281/1991, do 5 de setembro, polo que se aproba o escudo heráldico do Concello da Rúa (Ourense), a organización do escudo do concello queda do seguinte xeito: "Escudo de prata cunha banda de azur; brocante escudón de azur cunha ponte de ouro, mazonado de sable posto sobre ondas de prata e azur, e sumado dun sotuer de ouro. Ó timbre coroa real."[2] O concello representa o escudo cunha banda inferior coa lenda Forvm Egvrrorvm[3].

Irmandamentos editar

 
Cartel en Almendralexo.

O concello da Rúa está irmandado co de Almendralexo (provincia de Badaxoz) desde 2002[4]

Galería de imaxes editar

Artigo principal: Galería de imaxes da Rúa.

Parroquias editar

Galicia | Provincia de Ourense | Parroquias da Rúa

Roblido (San Xoán) | A Rúa de Valdeorras (Santo Estevo) | San Xulián (San Xulián)

Lugares da Rúa editar

Para unha lista completa de todos os lugares do concello da Rúa vexa: Lugares da Rúa.

Notas editar

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar


 
 Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.