Trazo (diacrítico)

Un trazo[1] ou unha barra son signos diacríticos inscritos que se engaden a unha letra e que poden ter diferentes formas.

◌̵  ◌̶
◌̷  ◌̸
Trazo (diacrítico)
Diacríticos do alfabeto latino

acentos
   acento agudo ( ´ )
   acento agudo dobre ( ˝  )
   acento circunflexo ( ^ )
   acento grave ( ` )
   acento grave dobre (   ̏   )
anel ( ° )
breve ( ˘ )
breve inversa ( ̑ )
caron ( ˇ )
cedilla ( ¸ )
corno (  ̛ )
diérese ( ¨ )
gancho ( ˛   ̢ )
gancho superior (  ̉ )
macron ( ¯ )
ogonek ( ˛ )
punto
   punto inferior ( . )
   punto medio ( · )
   punto de lista ( )
   punto superior ( ˙ )
til ( ~ )
trazo ( ◌̸ )

Signos ortográficos empregados como diacríticos

apóstrofo ()
barra ( / )
barra inversa ou invertida ( \ )
barra vertical ( | )
coma ( , )
dous puntos ( : )
guión ( - )

Diacríticos de alfabetos non latinos

Diacríticos do alfabeto árabe
Diacríticos do alfabeto cirílico
Diacríticos do alfabeto devanágari
Diacríticos do alfabeto grego
Diacríticos do alfabeto hebreo
Diacríticos do alfabeto tibetano
Diacríticos dos silabarios xaponeses

Dependendo da lingua, do alfabeto ou da letra sobre a que se usa, os trazos poden ter diferentes formas, semellantes aos signos ortográficos:

Signos diacríticos semellantes son a faixa inscrita (ɬ) e o til inscrito (ɫ).

Uso como diacrítico

editar
Letra Letra con diacrítico Lingua
A Ⱥ ⱥ Saanich[2]
B Ƀ ƀ Jarai[3]
C Ȼ ȼ Saanich[2]
D Ð ð Islandés, feroés, elfdaliano, inglés antigo, inglés medio
Đ đ Vietnamita, croata, saami[4]
Ɖ ɖ Alfabeto africano de referencia[5]
E Ɇ ɇ Tepehuano[6]
G Ǥ ǥ Linguas saamis,[7] kadiwéu[8]
H Ħ ħ Maltés
I Ɨ ɨ Kɔɔzime,[9] mangbetu[10]
J Ɉ ɉ Arhuaco[11]
L Ł ł Polaco, sorabo, kaxubio, navajo, chipewyan,[12] iñupiaq,[13] zuñi,[14] hupa,[15] tłı̨chǫ,[16] véneto, colville-okanagan[17]
Ƚ ƚ Saanich[2]
λ ƛ Colville-okanagan[17]
O Ø ø Dinamarqués, noruegués, feroés, linguas saamis,[18] lendu,[19] kɔɔzime,[9] tuvano
Ɵ ɵ Alfabeto africano de referencia[5]
P Ᵽ ᵽ Tanimuca-retuarã[20]
R Ɍ ɍ Alfabeto africano de referencia,[5] kanuri
S   Luiseño[21]
T Ŧ ŧ Linguas saamis,[4] saanich,[2] balanta[22]
Ⱦ Saanich[2]
U Ʉ ʉ Arhuaco,[11] comanche,[23] kɔɔzime,[9] lendu,[19] limbum,[24] mekaa,[25] yamba,[26] yemba,[27] mangbetu,[10] tsou,[28] popoluca de Sayula[29]
Y Ɏ ɏ Kalinga de Lubuagan
Z Ƶ ƶ Polaco,[30] checheno[31]
Þ Antigo nórdico, inglés antigo

Ata 1921 o letón empregaba os diacríticos  ,  ,  ,   e   que foron substituídos por Ģ, Ķ, Ņ, Ŗ e Š.[32]

Alfabetos non latinos

editar

Algunhas linguas escritas en alfabetos non latinos tamén utilizan trazos como signos diacríticos. Desta forma, aparecen no alfabeto cirílico Ғ ғ, Ҝ ҝ, Ҟ ҟ, Ө ө, Ӫ ӫ, Ҏ ҏ, Ұ ұ, Ҹ ҹ, Ҍ ҍ. Algunhas destas letras teñen trazos semellantes á barra vertical ou á barra inversa.

No alfabeto árabe escríbense estes signos en ݪ, ݛ e ۅ.

Usos non diacríticos

editar
 

Ademais de como signo diacrítico emprégase un trazo para facilitar a lectura dalgúns grafemas ou para distinguilos máis claramente doutros semellantes. Así, é habitual debuxar un trazo no sete ou na letra zeta ("ƶ"). O mesmo se pode facer no cero para distinguilo claramente da letra o.

En Matemáticas emprégase unha barra sobre certos símbolos para indicar “o contrario”, como (“non é igual”), (“non existe”), (“non pertence”) ou (“non é paralelo”).

  1. "Definición de trazo". Arquivado dende o orixinal o 22 de xullo de 2013. Consultado o 09 de xaneiro de 2014. 
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 "Saanich – Northern Straits Salish". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  3. Williams, Jeffrey P. (2014). Cambridge, ed. The Aesthetics of Grammar. 
  4. 4,0 4,1 Omniglot (ed.). "Northern Saami". 
  5. 5,0 5,1 5,2 "Niamey 1978 African Reference Alphabet". 
  6. Diccionario tepehuano de Santa María Ocotán, Durango (PDF). México, D.F. 2005. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 17 de xullo de 2013. Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  7. Omniglot (ed.). "Skolt Sámi". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  8. "Kadiweu Pronuntation and Spelling Guide". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  9. 9,0 9,1 9,2 "Langue : kɔɔzime". Arquivado dende o orixinal o 06 de agosto de 2011. Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  10. 10,0 10,1 "Langue : mangbetu (meje)". Arquivado dende o orixinal o 19 de xullo de 2013. Consultado o 8 de xaneiro de 2014. 
  11. 11,0 11,1 Frank, Paul S. (2008). Lingüística Chibcha, ed. Gramática de la lengua arhuaca (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 09 de xaneiro de 2014. Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  12. "Chipewyan". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  13. Super Angie (1 de maio de 2009). "Fun Facts: The Inupiaq Alphabet". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  14. Omniglot (ed.). "Zuni". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  15. LanguageGeek (ed.). "Hupa". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  16. Dogrib Divisional Board of Education, ed. (1996). A Dogrib Dictionary (PDF). 
  17. 17,0 17,1 Christopher Parkin; Sarah Peterson. "n̓səl̓xcin iʔ‿sq̓y̓q̓ay̓s sʔaʔum̓s (Colville-Okanagan Salish Alphabet Chant)". Consultado o 1 de febreiro de 2014. 
  18. Omniglot (ed.). "South Sámi". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  19. 19,0 19,1 "Langue : lendu". Arquivado dende o orixinal o 19 de xullo de 2013. Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  20. "Tanimuca-Retuarã". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  21. Grune, Dick (1997). A Survey of the Uto-Aztecan Language Luiseño (PDF). Arquivado dende o orixinal (PDF) o 09 de xaneiro de 2014. Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  22. "Journal Officiel Nº 6280 (27-5-2006)". Arquivado dende o orixinal o 04-03-2016. Consultado o 09-01-2014. 
  23. Omniglot (ed.). "Comanche". Consultado o 7 de xaneiro de 2014. 
  24. "Langue : limbum". Arquivado dende o orixinal o 06 de agosto de 2011. Consultado o 8 de xaneiro de 2014. 
  25. "Langue : mekaa". Arquivado dende o orixinal o 19 de xullo de 2013. Consultado o 8 de xaneiro de 2014. 
  26. "Langue : yamba". Arquivado dende o orixinal o 19 de xullo de 2013. Consultado o 8 de xaneiro de 2014. 
  27. "Langue : yemba". Arquivado dende o orixinal o 19 de xullo de 2013. Consultado o 8 de xaneiro de 2014. 
  28. Zeitoun, Elizabeth (2005). Routledge, ed. The Austronesian Languages of Asia and Madagascar. 
  29. Clark, Lawrence E. (1995). Instituto Lingüístico de Verano, ed. Vocabulario popoluca de Sayula (PDF). Tucson, Arizona. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 09 de xaneiro de 2014. Consultado o 09 de xaneiro de 2014. 
  30. "Diacritics". Consultado o 8 de xaneiro de 2014. 
  31. Omniglot (ed.). "Chechen". Consultado o 29 de xaneiro de 2014. 
  32. "Proposal to encode 10 Latin letters for pre-1921 Latvian orthography" (PDF). 2009. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 03 de xuño de 2017. Consultado o 09 de xaneiro de 2014. 

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar