Tomé (nome)
Tomé (pronuncia: [toˈmɛ][1]) (Siríaco:Toma) é un nome de pía común nos países de lingua latina, na súa variante galaicoportuguesa. O seu uso como sobrenome é tamén moi frecuente en países anglófonos ou xermanófonos, grafándose Thomas. A grafía antiga deste nome en galego-portugués era Thomé (ex. Pazo de Santhomé, en Vigo) En portugués tamén se grafou coma Tomaz ata o acordo ortográfico de 1943.
Non se trata dun nome de orixe bíblica, mais si dunha palabra en aramaico para designar xemelgo: תום, Tôm, Tômâ ou Tau'ma, posteriormente traducida a lingua grega como Δίδυμος ou Didymos. Como se utilizaba esa palabra xunto ao nome de Xudas Tomé nos escritos bíblicos para distinguilo de Xudas Iscariote e de Xudas Tadeo, acabouse por se consagrar esa palabra como un antopónimo, na forma de San Tomé. Ata hoxe cuestiónase de quen era realmente irmán xemelgo Xudas Tomé, talvez de Xudas Tadeo. Do grego, o nome foi traducido ao latín Thomas, de aí as dúas variantes lexítimas en galego portugués: Tomás e Tomé, e posteriormente ao xermánico Thomas.
O nome Tomé non era moi popular, ata o século XII cando ten lugar o martirio de San Tomé Becket. Nos séculos posteriores o sentido relixioso do nome foi reforzado por outras personalidades católicas, como Tomé de Aquino. Hoxe, aínda, non se asocia tanto este nome á relixiosidade coma outros máis populares.
As versións femininas do nome tanto en galego coma en portugués son: Tomasina ou Tomasiana. Outras versións femeininas noutras linguas son Tomasa, Tamsin, Tasmina, ou Tammy. O diminutivo en galego sería Tomesiño. Tom, Thom ou Tommy son abreviacións de Thomas (Tomé) comúns nas linguas aglosaxoas. Tommie é unha variante pouco común. En sinaturas, o nome Thomas acostuma ser abreviado a Thos. Tam é unha abreviación común utilizada en Escocia.
O nome en Galiza editar
En setembro de 2015, 55 varóns galegos levaban este nome, repartidos todas nas provincias da Coruña, Lugo e Pontevedra[2]
Foi un nome común na antiguidade, xa que existen 47 parroquias galegas que teñen a San Tomé como patrón (véxase: Parroquias de Galicia baixo a advocación de San Tomé).
Etnografía editar
- San Tomé, agarra o cocho polo pé[3].
Variantes editar
- Alemán: Thomas
- Árabe: Touma
- Aramaico: תום
- Belaruso: Тамаш (Tamash)
- Bretón: Tomaz
- Búlgaro: Тома (Toma)
- Castelán: Tomás
- Catalán: Tomàs
- Checo: Tomáš
- Chinés: 多馬 (Duo-Ma, Biblical), 湯瑪斯 (Tang-ma-si)
- Coreano: 도마 (Doma; Toma; bíblico), 토머스 (Tomeoseu; T'omŏsŭ)
- Croata: Toma, Tomislav, Tomo, Tomica
- Dinamarqués: Thomas
- Eslovaco: Tomáš
- Esloveno: Tomaž
- Estoniano: Toomas
- Finés: Tuomas
- Francés: Thomas
- Gaélico escocés: Tòmas
- Galés: Tomos
- Grego, Antigo: Θωμᾶς (Thōmâs) = Moderno Θωμάς (Thomás) (San Thomas tamén: Δίδυμος (Didymos, "xemelgos"))
- Hebraico: Teomo
- Húngaro: Tamás, Tamsin (feminino)
- Inglés: Thomas, Tom, Thom, Tommy
- Irlandés: Tomás, Tomhais (de túmulo), Tomhar (de trebón)
- Islandés: Tómas
- Italiano: Tommaso
- Xaponés: トマス (Tomasu)
- Latín: Thomas (San Thomas tamén: Didymus)
- Malayalam: Thomas, Thommen, Oommen, Thommy, Tommy, Tom
- Neerlandés: Thomas
- Noruegués : Thomas, Tomas, Tom
- Polaco: Tomasz
- Portugués: Tomé ou Tomás.
- Romanés: Tomas
- Ruso: Фомá (Foma)
- Serbio: Тома (Toma)
- Sueco: Tomas
- Ucraíno: Хома́ (Ghomá)
Notas editar
- ↑ Dicionario de pronuncia da lingua galega - http://ilg.usc.es/pronuncia/?pq=&q=Tom%C3%A9&l=1&propios=on&c%5B%5D=1
- ↑ Instituto Nacional de Estadística, nome Tomé
- ↑ Literatura popular de Galicia, 1881, Juan Antonio Saco y Arce. Ed. De J. L. Saco, Ourense