Ricardo Mella

escritor, anarquista e tradutor galego

Ricardo Mella Cea, nado en Vigo o 23 de abril de 1861[1] e finado o 7 de agosto de 1925 na mesma cidade,[2][3] foi un dos primeiros escritores, intelectuais e activistas libertarios de España. Caracterizouse por ser un estudoso e crítico de variados temas, así como falante e tradutor de inglés, francés e italiano.

Modelo:BiografíaRicardo Mella

Editar o valor en Wikidata
Biografía
Nacemento23 de novembro de 1861 Editar o valor en Wikidata
Vigo, España Editar o valor en Wikidata
Morte6 de agosto de 1925 Editar o valor en Wikidata (63 anos)
Vigo, España Editar o valor en Wikidata
Lugar de sepulturaCemiterio de Pereiró Editar o valor en Wikidata
Ideoloxía políticaAnarquismo Editar o valor en Wikidata
Actividade
Ocupaciónxornalista, autor, escritor, político Editar o valor en Wikidata
Partido políticoPartido Republicano Democrático Federal Editar o valor en Wikidata
Familia
FillosRicardo Mella Serrano, Urania Mella Editar o valor en Wikidata

Sitio webricardomella.org Editar o valor en Wikidata
BNE: XX4938804 BUSC: mella-ricardo-1861-1925

Foi o pai da activista feminista Urania Mella, que fora represaliada polos sublevados na Guerra civil española xunto co seu marido Humberto Solleiro, e tamén do político socialista Ricardo Mella Serrano

Traxectoria

editar

Naceu na Gamboa, fillo de Dolores Cea Fernández e de José Mella Buján, sombreireiro e militante do republicanismo federal, que influíu ao seu fillo máis vello no respecto polos ideais republicanos e democráticos e máis a admiración por Francesc Pi i Margall. Ingresou moi novo Mella no partido deste, o Partido Republicano Democrático Federal, do que chegou a ser secretario, e destacando xa na súa defensa do estatuto republicano federalista, ollando para a autonomía política e administrativa de Galicia.

Traballou na súa mocidade nunha axencia marítima do seu Vigo natal, que xa daquela estaba a experimentar unha transformación e expansión considerable coma cidade mercantil e industrial. Comezou o seu traballo xornalístico no periódico La Verdad, xornal portavoz do máis extremo republicanismo, que apoiaba de raíz a loita do proletariado galego, e denunciando a presenza do caciquismo que xa se vía presente en Galicia. O carácter duro das súas denuncias ocasionaron unha denuncia por inxurias de José Elduayen -Marqués do Pazo da Mercé-, político canovista e representante local do poder central do goberno de Sagasta, a quen Mella acusou dun desfalco no Banco de España no que Elduayen fora gobernador. En abril de 1881 foi condenado pola Audiencia Provincial a 4 anos e 3 meses de desterro e multa de 625 pts., conmutada posteriormente a 3 anos e 7 meses en 1882.

Era federal aos 22 anos; a Revista Social fíxome decidir polo anarquismo.
Ricardo Mella, La Revista Blanca 1902.

Fundou en Vigo La Propaganda, publicación federalista de marcado carácter obreirista, que se mantivo catro anos, de 1881 a 1885. O xornal foi presentado no congreso sindical de Barcelona onde se fundou a Federación de Trabajadores de la Región Española, dando un xiro do republicanismo socialista ao anarquismo, cambio que foi seguido con ledicia por Mella. Poucos días denantes de recoller a súa condena, asistiu en Sevilla ao 2º congreso da Federación (24 a 26 de setembro de 1882), onde coñeceu a Juan Serrano Oteiza, coñecido anarquista de Madrid e editor de La Revista Social e tamén a Antoni Pellicer, membro directivo do comité federal.

Desterro

editar

Trasladouse a Madrid a cumprir a condena imposta, renovando o contacto con Juan Serrano, casando logo coa filla deste, Esperanza Serrano Rivera, coa que tivo 12 fillos. Foi nesta época (1884) cando traduciu o libro Dios y el Estado de Bakunin, colaborando coa Revista Social, coa publicación mensual Acracia de Barcelona e co xornal barcelonés El Productor (subtitulado Periódico Anarquista) dirixidos por Antoni Pellicer, Rafael Farga i Pellicer e Anselmo Lorenzo.[4]

Aconsellado polo seu sogro, estudou topografía, gañando unha oposición e trasladándose a Andalucía para exercela; onde tomou contacto cos ambientes libertarios da época, que se opuñan ao latifundismo ao que estaban suxeitos os campesiños, aprendendo deles a súa gran capacidade de propaganda, e rexeitando a súa violencia. Durante a súa estancia en Sevilla, fundou o xornal La Solidaridad, entre outros, e no que defendeu o anarquismo colectivista.

Nesta época acode ao I e II Certame Socialista (Reus, 1885, Barcelona 1889), con 8 traballos, todos eles premiados: El problema de la emigración en Galicia; Diferencias entre el comunismo y el colectivismo; La anarquía: su pasado, su presente y su porvenir; Breves apuntes sobre las pasiones humanas; La nueva utopía (novela imaginaria); El colectivismo: sus fundamentos científicos; Organización, agitación, revolución e El crimen de Chicago.

Retorno a Galicia

editar

En 1895 volveu a Vigo, e durante o ano seguinte acolleu na súa casa a Josep Prat que fuxira de Barcelona escapando da represión na cidade durante o proceso de Montjuïc e a quen lle conseguirá un embarque para América.[5] En Vigo, pasou pouco tempo pois, en 1897, foi chamado polo seu traballo a Pontevedra, para colaborar no tendido do ferrocarril. Na capital da provincia tratou aos redactores de La Unión Republicana e escribiu para El Progreso de Madrid e El Corsario da Coruña, desde onde denunciou os fusilamentos de anarquistas de Montjuïc, Barcelona. Alí principiou o seu labor de espallar o anarquismo entre o campesiñado gallego, inspirándose na súa experiencia andaluza.

Ao mesmo tempo comezou unha intensa colaboración con varias publicación como os xornais La Revista Blanca, La Anarquía e La Idea Libre de Madrid; con El Despertar de Nova York;[6] en La Protesta de Bos Aires; revistas Ciencia Social, de Barcelona e Bos Aires; en La Questione Sociale de Bos Aires e L'Humanite Nouvelle de París. Desta época é tamén o seu libro Lombroso y los anarquistas (Barcelona, 1896), onde criticou as teorías antropolóxicas do médico e criminólogo italiano Cesare Lombroso; Los sucesos de Jerez (Barcelona, 1893); La barbarie gubernamental en España (Brooklyn, 1897); La ley del número (Vigo, 1899); La cooperación libre y los sistemas de comunidad (memoria que levou, en setembro de 1900, ao Congreso Revolucionario Internacional de París); Del amor, modo de acción y finalidad social (Barcelona, 1900); Táctica socialista (Madrid, 1900) e La coacción moral (1901).

Asturias

editar

O seu traballo de topógrafo levouno a Asturias, onde comezou un período de silencio, ante as graves divisións do anarquismo da época. Porén deixou sona naquela terra a través do seu primeiro biógrafo Pedro Sierra e máis de Eleuterio Quintanilla con quen fundaría Acción Libertaria.

Retorno a Vigo

editar

Volveu escribir nos xornais a raíz da Semana tráxica de 1909, desta vez nas páxinas de Acción Libertaria de Xixón e Vigo e El Libertario, onde, segundo Pedro Sierra están as mellores liñas que produciu coa súa pluma e mantivo un contacto permanente por correspondencia co presidente do Ateneu Enciclopèdic Popular de Barcelona, Josep Maria de Sucre. Foi tamén neste ano cando volveu a Vigo, chamado para a construción das liñas de tranvías da cidade, dos que ao seu remate, foi nomeado Director-Xerente por Martín Echegaray Olañeta.

Dende este momento e até a súa morte, deixou a militancia activa e as colaboracións nos xornais, dedicándose de cheo ós seus labores profesionais, mais aínda en 1911 asistiu en representación de Asturias ao congreso da Confederación Nacional do Traballo. O seu pasamento constitúe a maior mostra de dor pública que se viu na época, deténdose os tranvías e máis toda a cidade, nunha demostración do alto respecto que acadou na súa vida de calada loita.[7][8] Fica enterrado do Cemiterio de Pereiró, nun mausoleo feito por Asorey e pagado por colecta publica.

Escribiu máis de trinta ensaios ao longo da súa vida, sendo moitos deles premiados internacionalmente, e sendo traducido ao italiano, holandés, francés, inglés e portugués. O peso do sindicalismo revolucionario da CNT dos primeiros tempos procede das súas teses, nas que se reflectían os seguintes preceptos básicos:

  • Todos os homes teñen necesidade de desenvolvemento físico e mental en grao e forma indeterminada.
  • Todos os homes teñen o dereito de satisfacer con liberdade esta necesidade de desenvolvemento.
  • Todos os homes poden satisfacela por medio da cooperación ou comunidade voluntaria.
 
I.E.S. Ricardo Mella de Vigo.

Recoñecementos

editar

En Vigo puxéronlle o seu nome a un Instituto de Ensino Secundario e a unha avenida.[2][9] En 2018, os irmáns Ramón e Xosé Trigo remataron, mediante crowfounding na plataforma Verkami, a obra de banda deseñada "Ricardo Mella. O home novo", sobre a súa vida, con edición en galego e en castelán.[10]

Artigos e ensaios

editar
 
O anarquismo segundo Ricardo Mella. Discurso no Círculo Federal de Vigo
  • El Problema de la emigración en Galicia (monografía).
  • Diferencias entre el comunismo y el colectivismo (monografía).
  • La reacción y la revolución, artigo publicado na revista Acracia de Barcelona.
  • La Anarquía no admite adjetivos, publicado en La Solidaridad.
  • Breves apuntes sobre la naturaleza humana.
  • La Nueva utopia.
  • El colectivismo.
  • Organización, agitación y revolución.
  • El crimen de Chicago, recensión histórica.
  • La ley del número, sobre ficción democrática.
  • A los campesinos.
  • En defensa de la anarquía.

Libros

editar

Traducións

editar
  1. "Apéndice Ricardomellano I". Epifanías libertarias. Consultado o 25-5-2019. 
  2. 2,0 2,1 Giráldez Lomba, Antonio (27-4-2010). "Pequena semblanza de Ricardo Mella Cea". web do IES Ricardo Mella. Consultado o 25-5-2019. 
  3. Fernández (1990), p. 84
  4. "Relació de periòdics per ordre alfabètic". veuobrera.org (en catalán). Consultado o 25-5-2019. 
  5. Fernández (1990), p. 77
  6. Fernández (1990), p. 76
  7. "El ideal gallego (8-8-1924)". biblioteca.galiciana.gal (en castelán). Consultado o 25-5-2019. 
  8. "El Pueblo gallego (11-8-1924)". biblioteca.galiciana.gal (en castelán). Consultado o 25-5-2019. 
  9. "RICARDO MELLA CEA - INTELECTUAL ANARQUISTA DE VIGO". puertoreal.cnt.es (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 12-04-2018. Consultado o 25-5-2019. 
  10. "Ricardo Mella. O home novo". verkami.com. Consultado o 25-05-2019. 

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • Álvarez, José (1976). La ideologia política del anarquismo español, 1868,1910 (en castelán). Madrid: Siglo XXI. 
  • Arbeloa, Victor Manuel (1970). La Prensa obrera en España (1869-1899) (en castelán). Madrid: Publicacións do Ministerio de Traballo. 
  • Barrio Alonso, Ángeles (2015). Ricardo Mella: frustraciones federales y expectativas libertarias de un idealista tranquilo (en castelán). Santander: Universidad de Cantabria. ISBN 978-84-8102-740-2. 
  • Fernández Alvarez, Antón (1990). Ricardo Mella, o El anarquismo humanista (en castelán). Barcelona: Editorial Anthropos. ISBN 84-7658-232-3. 
  • Morató, Juan José (1972). Lideres del movimiento obrero español (en castelán). Madrid. 

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar