Antonio Cánovas del Castillo

político español

Antonio Cánovas del Castillo, nado en Málaga o 8 de febreiro de 1828 e finado en Arrasate (Guipúscoa) o 8 de agosto de 1897, foi un político e historiador español coñecido principalmente polo seu apoio á Restauración borbónica de 1874 e por converterse no máximo dirixente dos conservadores no "sistema de quendas" por el establecido. Foi presidente do goberno español nos períodos 1874-1875, 1875-1879, 1879-1881, 1884-1885, 1890-1892 e 1895-1897.

Antonio Cánovas del Castillo
Ministro de Gobernación
Período1864
AntecesorAntonio Benavides
SucesorLuis González Bravo
Ministro de Ultramar
Período1865-1866
AntecesorManuel Seijas Lozano
SucesorAlejandro de Castro Casal
Presidente do Ministerio-Rexencia
Período1874-1875
AntecesorFrancisco Serrano
SucesorAfonso XII
Presidente do Consello de Ministros de España
Período1875-1879
AntecesorJoaquín Jovellar Soler
SucesorArsenio Martínez-Campos Antón
Presidente do Consello de Ministros de España
Período1879-1881
AntecesorArsenio Martínez-Campos Antón
SucesorPráxedes Mateo Sagasta
Presidente do Consello de Ministros de España
Período1884-1885
AntecesorJosé de Posada Herrera
SucesorPráxedes Mateo Sagasta
Datos persoais
Nacemento8 de febreiro de 1828 e 1828
 Madrid
Falecemento8 de agosto de 1897 e 1897
 Arrasate, (Guipúscoa)
OrganizaciónUnión Liberal (1858) e Partido Liberal-Conservador
CónxuxeMaría de la Concepción Espinosa de los Monteros e Joaquina de Osma y Zavala
Profesiónavogado e político
Relixióncatólica
Na rede
Galiciana: 45262 Find a Grave: 10501290 Editar o valor em Wikidata
editar datos en Wikidata ]

Traxectoria editar

Deu os primeiros pasos na política da man de Leopoldo O'Donnell. Foi un dos artífices da Revolución de 1854 proclamada co "Manifesto de Manzanares", escrito polo propio Cánovas[1] a petición do xeneral Serrano.[2] Membro da Unión Liberal, foi ministro de Gobernación en 1864 e de Ultramar en 1865 durante o reinado de Isabel II, antes de se proclamar a Primeira República Española.

Despois da revolución Gloriosa de 1868 e do destronamento de Isabel II encargouse de preparar a volta de Afonso XII, fillo daquela. Foi tamén o redactor do Manifesto de Sandhurst[3] que propiciou, en 1874, o pronunciamento do xeneral Martínez Campos en Sagunto e a proclamación de Afonso XII como rei. Tamén foi o encargado de artellar e dar forma ó sistema da Restauración a partir do denominado "sistema canovosta".

O sistema, de carácter bipardista, e fundamentado na Constitución de 1876 era en teoría unha democracia parlamentaria. Defensor convencido dos beneficios do bipartidismo fundou o Partido Liberal Conservador de tendencia conservadora e favoreceu a formación dun partido liberal que aceptase a lexitimidade do sistema político implantado. Con Práxedes Mateo Sagasta, líder do Partido Liberal Fusionista estableceu a quenda política obrigatoria, mediante o Pacto do Pardo en 1881.

Na práctica o sistema canovista baseouse nas fraudes electorais periódicas, apoiadas no caciquismo, que facían posible a alternancia no poder, como medio de disipar tensións. Deste xeito accedeu varias veces ó cargo da presidencia do goberno, sendo o primeiro presidente do consello de ministros de Afonso XII.

Foi o autor da Constitución de 1876 e asumiu funcións de xefe do estado durante a rexencia de María Cristina de Habsburgo-Lorena (1885-1902). Decretou inicialmente o sufraxio restrinxido en 1878 e o sufraxio universal masculino non se restableceu ata 1890 baixo o goberno de Sagasta.

O seu goberno desenvolveu unha política colonial baseada na represión dos partidarios dunha Cuba libre. A política levada a cabo contra o nacionalismo cubano acabaría conducindo a España á perda das últimas colonias na guerra hispano-americana contra os Estados Unidos en 1898. Exerceu igualmente unha forte represión contra a disidencia política no interior de España.

O asasinato editar

 
Mausoleo de Cánovas en Madrid (A. Querol, 1906).

Cánovas morreu asasinado o 8 de agosto de 1897 no balneario de Santa Águeda, en Guipúscoa, polo anarquista italiano Michele Angiolillo, que se inscribira no establecemento como correspondente do xornal Il Popolo. Segundo as súas declaracións ó ser detido, atentara contra el en resposta ás mortes e tortura dos revolucionarios detidos en Barcelona tras o atentado contra a procesión de Corpus en xuño de 1896.

Obra editar

Cánovas del Castillo foi, ademais de político, un activo home de letras. Os seus escritos históricos concedéronlle notable reputación, en especial a súa Historia de la decadencia de España, pola cal foi elixido en 1860, con só 32 anos, membro da Real Academia da Historia. A este honor seguiría a súa incorporación a outras institucións de letras, entre elas, a Real Academia Española en 1867, a Academia de Ciencias Morais e Políticas en 1871 e a Real Academia de Belas Artes de San Fernando en 1887. Tamén oficiou como director do Ateneo de Madrid (1870-74, 1882-84 e 1888-89).

A súa obra historiográfica mais sobranceira constitúea a Historia General de España (1891-1897) en 18 volumes. Entre as súas publicacións e libros que conteñen textos seus están os seguintes:

  • La campana de Huesca: (crónica del siglo XII). Prólogo de Serafín Estébanez Calderón (El Solitario). Colección Austral. 1851.
  • Historia de la decadencia de España desde Felipe III hasta Carlos II. 1854.
  • Bosquejo histórico de la Casa de Austria en España. 1869.
  • Discurso sobre la nación: inauguración del curso del Ateneo de Madrid, novembro de 1882. introdución de Andrés de Blas.
  • Estudios del reinado de Felipe IV. Madrid, Imprenta Pérez Dubrull, 2 vols. 1888-1889.
  • Criterio histórico con que las distintas personas que en el descubrimiento de América intervinieron han sido después juzgadas: conferencia inaugural de Antonio Cánovas del Castillo, pronunciada el día 11 de febrero de 1891.. Ed. facsímile. Clásicos Biblioteca Nacional. Orixinal: Madrid, Sucesores de Rivadeneyra, 1892-1894.
  • Historia General de España. 18 vols. 1897.
  • Discursos parlamentarios; estudo preliminar de Diego López Garrido.


Predecesor:
Antonio Benavides
 Ministro de Gobernación 
1864
Sucesor:
Luis González Bravo
Predecesor:
Manuel Seijas Lozano
 Ministro de Ultramar 
1865 - 1866
Sucesor:
Alejandro de Castro Casal
Predecesor:
Francisco Serrano
 Presidente do Ministerio-Rexencia 
1874 - 1875
Sucesor:
Afonso XII
Predecesor:
Joaquín Jovellar Soler
  
Presidente do Consello de Ministros de España
 
1875 - 1879
Sucesor:
Arsenio Martínez-Campos Antón
Predecesor:
Arsenio Martínez-Campos Antón
  
Presidente do Consello de Ministros de España
 
1879 - 1881
Sucesor:
Práxedes Mateo Sagasta
Predecesor:
José de Posada Herrera
  
Presidente do Consello de Ministros de España
 
1884 - 1885
Sucesor:
Práxedes Mateo Sagasta
Predecesor:
Francisco de Borja Queipo de Llano
 Presidente do Congreso dos Deputados 
1885 - 1886
Sucesor:
Cristino Martos Balbi
Predecesor:
Práxedes Mateo Sagasta
  
Presidente do Consello de Ministros de España
 
1890 - 1892
Sucesor:
Práxedes Mateo Sagasta
Predecesor:
Práxedes Mateo Sagasta
  
Presidente do Consello de Ministros de España
 
1895 - 1897
Sucesor:
Marcelo Azcárraga Palmero
Predecesor:
Marcelo Azcárraga Palmero
 Membro da Real Academia da Historia de España 
1859-1897
Sucesor:
Vicente Vignau y Ballester

Notas editar

  1. Comellas 1997, p. 83.
  2. Pascual 1999, p. 58.
  3. Langa 1990, p. 38.

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Comellas, José Luis (1997). Cánovas Del Castillo. Col. Ariel Historia. Madrid: Ariel. ISBN 9788434465985. 
  • Fernández de Alarcón, Belén (2016). Vida cotidiana de la mujer en la burguesía en tiempos de Isabel II y finales del XIX. Madrid: Universidad Rey Juan Carlos. ISBN 978-84-9085-694-9. 
  • Langa Laorga, María Alicia (1990). España y Portugal en el siglo XIX. Col. Historia del mundo contemporáneo. Madrid: Akal. ISBN 84-7600-494-X. 
  • Pascual, Pedro (1999). El compromiso intelectual del político: ministros escritores en la Restauración canovista. Madrid: Ediciones de la Torre. ISBN 84-7960-247-3. 

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar