Cabrui, Mesía

parroquia civil do concello de Mesía

San Martiño de Cabrui[1] é unha parroquia que se localiza no norte do concello de Mesía. Segundo o INE en 2023 tiña 174 habitantes (98 mulleres e 76 homes) distribuídos en 24 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 236 habitantes.

Cabrui
Igrexa parroquial de San Martiño.
ConcelloMesía[1]
ProvinciaA Coruña
Coordenadas43°07′12″N 8°11′46″O / 43.11989, -8.19603
Área12,31 km²
Poboación174 hab. (2023)
Densidade14,13 hab./km²
Entidades de poboación24[1]
editar datos en Wikidata ]
Cabrui no Catastro de Ensenada (1752).
Cabrui no Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar de Pascual Madoz (1846).[2]

Historia

editar

No ano 1173 o couto de Cabrui foi doado por Fernando II de Galiza e León ao mosteiro de Sobrado.[3]

Demografía

editar

Século XVIII

editar
1752[4] 1768[5] 1787[6]
Veciños Habitantes
47 305 315

Século XIX

editar
1816/17[7] 1826[8] 1831[9] 1836[10] 1845[2] 1857[11] 1860[12] 1887[13] 1900[14]
Veciños 62 77 29 51 83 60
Habitantes 500 346 126 269 441 322 269 346

     Expediente de alistamento militar do arquivo de Betanzos     Dicionarios xeográficos     Boletín Oficial da Provincia da Coruña (BOPC)     Censos (poboación de feito)

Século XX

editar
1910[14] 1920[14] 1930[14] 1940[14] 1950[14] 1960[14] 1970[14] 1981[14] 1986[15] 1991[14] 1999[16] 2000[17]
Habitantes 407 440 469 545 534 559 400 299 264 246 236 228

     Censos (poboación de feito)     Padrón municipal

Século XXI

editar
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
236 233 217 221 216 209 205 204 198 199
2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
198 195 197 193 192 195 189
Fonte: IGE (padrón municipal)[18]
Gráfica de evolución demográfica de Cabrui entre 1887 e 2017
     Poboación de feito segundo os censos de poboación.     Poboación segundo o padrón municipal.

Patrimonio

editar

A igrexa parroquial de San Martiño de Cabrui é do século XIII, aínda que ten engadidos doutras épocas, como o campanario, que data do XVIII. A parte máis antiga é o arco triunfal que descansa sobre uns piares rectangulares.

A Casa do Coronel data do primeiro terzo do século XX, foi construída a partir dos bosquexos dun alumno de arquitectura (o logo afamado arquitecto Antonio Tenreiro Rodríguez) que cumpría o servizo militar baixo as ordes do coronel propietario da casa.

Festas

editar
  • San Antón, o 9, 10 e 11 de xuño.
  • San Martiño, 11 e 12 de novembro.

Persoeiros

editar

Nesta parroquia, no lugar das Foucellas, naceu en 1908 o guerrilleiro antifranquista Benigno Andrade García "O Foucellas".

Galería de imaxes

editar

Lugares e parroquias

editar

Lugares de Cabrui

editar
Lugares da parroquia de Cabrui no concello de Mesía (A Coruña)

O Abeneiral | O Candal | As Cargas | A Casanova | O Cruceiro | As Foucellas | A Fraga | A Gándara | A Igrexa | Mou | O Pazo | Picoi | Raíña | O Río | Santa Uxías | A Tarroeira | A Tieira da Baiuca | A Tieira Grande | A Tieira Pequena | O Vilar | Vilardevesa | Vilarensal | Vista Alegre | Zacotes

Parroquias de Mesía

editar
Galicia | Provincia da Coruña | Parroquias de Mesía

Albixoi (Santa Mariña) | Bascoi (Santiago) | Boado (Santiago) | Bruma (San Lourenzo) | Cabrui (San Martiño) | Castro (San Sebastián) | Cumbraos (Santa María) | Lanzá (San Mamede) | Mesía (San Cristovo) | Olas (San Lourenzo) | Visantoña (San Martiño) | Xanceda (San Salvador)

  1. 1,0 1,1 1,2 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.
  2. 2,0 2,1 Madoz, Pascual (1846). Cabruy (San Martin de). Diccionario geográfico-estadístico-histórico de España y sus posesiones de Ultramar (en castelán) V (Madrid). p. 61. 
  3. Veiga Ferreira, Xosé María; Sobrino Ceballos, Juan (2010). "San Pedro de Borrifáns" (PDF). A Xanela. Revista cultural das Mariñas (Betanzos) (29): 11–13, en 11. Arquivado dende o orixinal o 07 de abril de 2021. Consultado o 08 de abril de 2021. 
  4. Censo de Población de la Corona de Castilla. Marqués de la Ensenada 1752 (PDF) (en castelán). II: Nomenclatores. Madrid: INE. 2016 [1993]. p. 128. ISBN 978-84-260-2716-0. 
  5. Censo de Aranda (PDF) (en castelán). IX: Diócesis de Santiago, Segorbe y Segovia. Madrid: INE. 2013 [2011]. p. 88. ISBN 978-84-260-3760-2. 
  6. Censo de 1787 “Floridablanca” (PDF) (en castelán). IV: Comunidades autónomas del Norte Atlántico. Madrid: INE. 2016 [1990]. p. 3839. ISBN 978-84-260-1970-7. 
  7. Erias Martínez, Alfredo; González Fernández, Juan Miguel (1989). "O marco xurisdiccional na antiga provincia de Betanzos" (PDF). Anuario Brigantino. 12. Betanzos. p. 37. ISBN 84-505-9464-2. 
  8. Miñano, Sebastián (1826). Cabruy (San Martin de). Diccionario geográfico-estadístico de España y Portugal (en castelán) II (Madrid). p. 244. 
  9. Cabruy (S. Martin de). Diccionario geográfico universal (en castelán) II (Barcelona). 1831. p. 368. 
  10. Fariña Jamardo, Xosé (1990). Os concellos galegos. Parte Xeral. Fundación Barrié. p. 151. ISBN 978-84-87819-06-3. 
  11. Nomenclátor de los pueblos de España (en castelán). Madrid. 1858. p. 261. 
  12. Nomenclátor estadístico de las parroquias que componen la provincia de La Coruña (en castelán). A Coruña. 1863. pp. 12–13. Arquivado dende o orixinal o 17 de novembro de 2018. Consultado o 16 de novembro de 2018. 
  13. "Provincia de La Coruña". Nomenclátor de las ciudades, villas, lugares, aldeas y demás entidades de población de España en 1.º de enero de 1888 (en castelán). III: Ciudad Real á Gerona. Madrid. 1892. p. 81. 
  14. 14,00 14,01 14,02 14,03 14,04 14,05 14,06 14,07 14,08 14,09 Pazo Labrador, Alberto Xosé; Santos Solla, Xosé Manuel (1995). Poboación e territorio. As parroquias galegas nos últimos cen anos. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. p. 77. ISBN 978-84-605-3156-2. 
  15. Torres Luna, María Pilar de; Pérez Fariña, María Luisa; Santos Solla, Xosé Manuel (1989). Municipios y parroquias de Galicia (en castelán). Universidade de Santiago de Compostela. p. 37. ISBN 978-84-7191-529-0. 
  16. "Nomenclátor estatístico de Galicia. Ano 1999" (XLS). Instituto Galego de Estatística (IGE). 
  17. "Nomenclátor estatístico de Galicia. Ano 2000" (XLS). Instituto Galego de Estatística (IGE). 
  18. Instituto Galego de Estatística (IGE):

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar