Wikipedia

Praza de España (Pontevedra)

praza en Pontevedra
Para outras páxinas con títulos homónimos véxase: Praza de España.

Coordenadas: 42°25′55″N 8°38′50″O / 42.431888888889, -8.6471388888889

A Praza de España é unha praza peonil do século XIX situada no centro da cidade de Pontevedra, no límite do casco antigo e a Alameda de Pontevedra.

Praza de España
A praza de España en 2014
Tipoloxíapraza
Dimensións
Lonxitude95 m
Largura70 m
Área4 850 m2
Localización
LocalidadePontevedra
Código postal36002
Construción
Comezoséculo XIX
Inauguración2010 (reforma)

Orixe do nome editar

A praza debe o seu nome a que é a sede das institucións políticas máis importantes da cidade e da provincia de Pontevedra e o seu eixo central.[1]

Historia editar

A Praza de España desenvolveuse no século XIX seguindo o trazado da antiga muralla medieval[2] coa construción da nova Casa do Concello como espazo de transición entre o centro histórico e a Alameda de Pontevedra. Esta fora a antiga horta do convento dos dominicos que estes transformaron en paseo en 1648 e que en 1847 pechouse con muros de pedra. Foi coa expansión urbana de finais do século XIX, que fixo efectiva o arquitecto Alejandro Sesmero, cando o proceso de formación da Alameda, e por tanto da Praza de España, tomou forma no marco da expansión burguesa da cidade.[3] A ampliación e urbanización da praza de España incluíuse no proxecto que en 1880 o concello encargou ao arquitecto Alejandro Sesmero para a planificación e acondicionamento da Alameda.[4]

A propia praza converteuse pronto nun importante espazo central da cidade, ao ser a praza do concello e doutros edificios de grande importancia institucional e política, como o pazo da Deputación Provincial de Pontevedra, moi próximo. Era coñecida como Plaza del Ayuntamiento. En agosto de 1911, no lado oeste da praza, xunto á Alameda, erixiuse o monumento aos heroes de Ponte Sampaio, deseñado por Julio González-Pola y García para conmemorar o primeiro centenario da batalla de Ponte Sampaio contra os franceses, no lugar que ocupaba un pequeno estanque circular de pedra que fora retirado.[5] A estatua estaba rodeada por un pequeno xardín delimitado por unha pequena varanda de ferro e permaneceu así ata os anos 60.[6]

Nos anos 20, a praza converteuse en punto de tránsito do tranvía eléctrico de Pontevedra a Marín, que entrou en servizo en decembro de 1924 e pasaba por diante do concello, e a partir de 1943 do trolebús que o substituíu.[7] En 1936, a praza pasou a chamarse Praza de España, en substitución do nome de Praza da República, que se lle deu durante a Segunda República. Coa construción da estrada N-550 que une A Coruña coa fronteira portuguesa, a praza converteuse nun lugar de paso para os coches a partir dos anos 40.[8] Co crecemento do tráfico de automóbiles nas décadas seguintes, a praza perdeu a súa configuración orixinal dun só nivel e creouse unha franxa central con vexetación para separar os dous sentidos de circulación.

En 1950 proxectouse na cidade a construción do novo edificio institucional do goberno civil da provincia de Pontevedra, para o que, seguindo as recomendacións do Estado español, a cidade de Pontevedra cedeu unha parcela rectangular illada ao noroeste da praza de España. Segundo as esixencias oficiais, o edificio debía construírse na zona máis digna da cidade, onde debían coexistir nun mesmo espazo as sedes das autoridades municipais (Concello) e provinciais (Deputación de Pontevedra).[9] O edificio inaugurouse en 1958.[10]

Na década dos 70 ampliáronse os xardíns que rodeaban o monumento aos heroes de Ponte Sampaio e eliminouse o valo de ferro forxado. O 4 de abril de 1983, o entón presidente da Xunta de Galicia, Xerardo Fernández Albor, inaugurou unha fonte luminosa de múltiples surtidores que rodeou o monumento durante anos.[6] En 2009 foi desmontada ao iniciarse as obras do novo aparcadoiro subterráneo da praza.[11]

 

Panorama da praza de España

A praza foi totalmente reformada en 2010, completamente pavimentada e rodeada de laxas de granito nos seus dous extremos, recuperando así a súa plataforma única e facéndoa peonil. No lado norte da praza, no extremo máis próximo á rúa Arcebispo Malvar, instaláronse laxas de pedra coa inscrición Circunvalación, de 4 metros de lonxitude, lembrando a primeira circunvalación de Pontevedra no século XVI (que conectaba a ponte do Burgo coa parte alta da cidade, no lado exterior das murallas, e que foi pavimentada no século XVIII), e fronte ao Concello colocouse a inscrición Concello de Pontevedra en lastras de pedra no chan.[12] A praza foi inaugurada como novo centro peonil da cidade o 12 de novembro de 2010.[13] Desde ese momento, a praza converteuse na sede da maioría das actividades sociais de Pontevedra.[14]

Descrición editar

Esta praza ten a estrutura típica das prazas españolas de finais do século XIX, cun monumento conmemorativo no centro. A praza ten unha forma rectangular irregular e ocupa unha superficie de máis de 4.000 metros cadrados. Conta con 1.350 metros cadrados de pavimento de pedra e outros 2.200 metros cadrados de lastros, ademais de zonas axardinadas, con tramos de terra compactada, ao redor do Monumento aos heroes de Ponte Sampaio. O lastro é o elemento dominante, pero a pedra utilízase para resaltar elementos destacados.[14]

Na parte norte da praza atópanse as inscricións Circunvalación e Concello Pontevedra realizadas nas laxas de granito do pavimento. A Praza de España actúa como espazo de transición entre o centro histórico da cidade e a Alameda do arquitecto Sesmero. Aquí conflúen once rúas nun grande espazo aberto: Michelena, Alameda, Xeneral Martitegui, Prudencio Landín, Ferreiros, Arcebispo Malvar, Mestre Mateu, Paio Gómez Chariño, Bastida, Gran Vía de Montero Ríos e Marqués de Riestra.

A praza está presidida no seu lado oriental polo Concello de Pontevedra, sede do poder político municipal. No seu lado occidental atópase o edificio da Subdelegación do Goberno, sede do poder político estatal. No seu lado suroeste, rodeado de xardíns e terra compactada, atópase o Monumento aos heroes de Ponte Sampaio.[9] En fronte, ao sueste do monumento, atópanse as ruínas do convento de San Domingo.

Edificios destacados editar

O edificio máis importante da praza é a Casa Consistorial de Pontevedra, que se atopa no lado oriental da praza e é o punto central. É un edificio ecléctico de inspiración parisiense, deseñado polo arquitecto Alejandro Sesmero e inaugurado en agosto de 1880. O edificio é un conxunto equilibrado con grandes columnas xónicas (planta baixa) e corintias (planta superior) que destacan a súa parte central. A porta de entrada ten un arco de medio punto decorado cunha coroa de follas de carballo, que simboliza a forza, e as fiestras están decoradas co escudo da cidade. As columnas que enmarcan a entrada están sobre un gran pedestal elevado e están coroadas por capiteis xónicos ou corintios romanos moi decorados. Sesmero substitúe o acanto por vexetación (follas, froitos) que colga da columna. A balaustrada da parte superior contén catro cráteras nas esquinas.[15]

No lado suroeste da praza atópase o edificio da Subdelegación do Goberno, un exemplo de arquitectura institucional de mediados do século XX, inaugurado en 1958. A fachada principal ten unha entrada monumental cun pórtico de columnas xemelgas independentes de orde dórica rematado pola balaustrada dunha terraza deseñada para as autoridades, delimitada por unha galería de arcos con ventás semicirculares. Este corpo central serve de ligazón coa entrada principal do edificio.[9]

Xunto a estes edificios atópanse outros importantes e representativos da cidade: o Pazo da Deputación de Pontevedra, as ruínas do Convento de San Domingos, o Instituto Valle-Inclán, a antiga Escola Normal de Pontevedra e o antigo cuartel de San Fernando, así como o Monumento aos heroes de Ponte Sampaio.

Galería editar

Notas editar

  1. ↑ "¿Bocadillos de costilla, carrilleras o albóndigas? Así será la bocatería «premium» con aire yanqui que abrirá en Pontevedra". La Voz de Galicia (en castelán). 5 de abril de 2023. 
  2. ↑ Aganzo 2010
  3. ↑ "Retrospectiva de la Alameda pontevedresa". La Voz de Galicia (en castelán). 10 de abril de 2010. 
  4. ↑ González Clavijo 2008, p. 18.
  5. ↑ "El monumento dedicado a los héroes de Ponte Sampaio cumple cien años". Diario de Pontevedra (en castelán). 24 de agosto de 2011. 
  6. ↑ 6,0 6,1 "La fuente luminosa de la Alameda ya es historia". La Voz de Galicia (en castelán). 29 de xuño de 2010. 
  7. ↑ "Marín, el histórico tranvía eléctrico". Diario de Pontevedra (en castelán). 2 de novembro de 2020. 
  8. ↑ "Pontevedra tenía ya ronda urbana en el siglo XVI". La Voz de Galicia (en castelán). 3 de outubro de 2010. 
  9. ↑ 9,0 9,1 9,2 Abelleira Doldán 2018.
  10. ↑ Abelleira Doldán 2018
  11. ↑ "Pontevedra tenía ya ronda urbana en el siglo XVI". La Voz de Galicia (en castelán). 3 de outubro de 2010. 
  12. ↑ "Pontevedra tenía ya ronda urbana en el siglo XVI". La Voz de Galicia (en castelán). 3 de outubro de 2010. 
  13. ↑ "El aparcamiento de la plaza de España retrasa su apertura hasta el 12 de noviembre". La Voz de Galicia (en castelán). 20 de outubro de 2010. 
  14. ↑ 14,0 14,1 "La Plaza de España sufrirá una reforma año y medio después de su inauguración". Faro (en castelán). 11 de abril de 2012. 
  15. ↑ "Los 11 edificios que reconoces si eres de Pontevedra". El Español (en castelán). 28 de xaneiro de 2021. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Abelleira Doldán, Miguel (2016). La arquitectura en Galicia durante la autarquía: 1939-1953 (en castelán). Universidade da Coruña. 
  • Abelleira Doldán, Miguel (2018). "La arquitectura institucional política en Galicia durante la autarquía". Revista do Departamento de Historia da Arte da USC (en castelán) (Santiago de Compostela) (16): 126–132. ISSN 2340-0005. doi:10.15304/qui.16.3802. 
  • Aganzo, Carlos (2010). Pontevedra. Ciudades con encanto (en castelán). Madrid: El País-Aguilar. p. 94-95. ISBN 978-8403509344. 
  • González Clavijo, Pepy (2008). Las calles de Pontevedra (en castelán). Pontevedra: Deputación de Pontevedra. p. 18. ISBN 978-84-8457-312-8. 
  • Riveiro Tobío, Elvira (2008). Descubrir Pontevedra (en castelán). Pontevedra: Edicións do Cumio. p. 46-47. ISBN 978-8482890852. 

Outros artigos editar

Ligazóns externas editar

Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Praza_de_España_(Pontevedra)&oldid=6606741»