Diocese católica latina de Mondoñedo-Ferrol

diocese católica en España

A diocese de Mondoñedo-Ferrol (en latín: Dioecesis Mindoniensis-Ferrolensis) é unha sé territorial galega da igrexa católica latina sufragánea da arquidiocese de Santiago de Compostela. No 2004 contaba con 286.097 bautizados sobre 288.998 habitantes.

Modelo:Xeografía políticaDiocese católica latina de Mondoñedo-Ferrol
Dioecesis Mindoniensis-Ferrolensis (la) Editar o valor en Wikidata
Imaxe

Localización
Editar o valor en Wikidata Mapa
 43°25′41″N 7°21′46″O / 43.4281, -7.3628
Escindido deArquidiocese católica latina de Oviedo
diocese de Lugo Editar o valor en Wikidata
Poboación
Poboación265.415 (2019) Editar o valor en Wikidata (58,67 hab./km²)
Lingua usadalingua castelá
lingua galega Editar o valor en Wikidata
Relixióncatolicismo Editar o valor en Wikidata
Xeografía
Parte de
Superficie4.524 km² Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Precedido por
Creación19 de marzo de 1959 Editar o valor en Wikidata
CatedralCatedral de Mondoñedo
Concatedral de San Xiao de Ferrol Editar o valor en Wikidata

Páxina webmondonedoferrol.org Editar o valor en Wikidata

Territorio

editar

A diocese está situada na parte máis setentrional de Galicia. O seu territorio ten 4.425 km² e subdivídese en 424 parroquias agrupadas en 7 arciprestados, pertencentes a 27 concellos da provincia de Lugo e 13 da provincia da Coruña. A sé episcopal sitúase na cidade de Mondoñedo, onde está a catedral-basílica da Asunción. Na cidade de Ferrol encóntrase a segunda sé episcopal (Domus Ecclesiae), atopándose tamén a concatedral de San Xiao.

Historia

editar
 
Mapa da diocese de 1764 realizado por Joseph Cornide.
 
Domus Ecclesiae de Ferrol.

A diocese de Bretoña ou Britonia fundouse no século VII, ocupando parte do territorio da arquidiocese de Lugo, da que foi sufragánea ao principio. Tras a chamada Reconquista, no século IX, a sé foi restablecida e levada a San Martiño de Mondoñedo.

En 1071 pasou a ser sufragánea da arquidiocese de Braga e o 27 de febreiro de 1120 convértese en sufragánea da arquidiocese de Santiago de Compostela. No século XII a sé cambiou a Vilamaior e a finais do mesmo século pasou a Ribadeo, para volver, definitivamente de novo a Mondoñedo en 1219.

Os límites da diocese foron modificados co decreto da Sagrada Congregación Consistorial de 1954, executado en marzo do ano seguinte. Por unha banda, Mondoñedo perdeu tódolos exclaves, isto é, todo o arciprestado de Melide, incorporado ao bispado de Lugo, e as parroquias de Buría (ou Camariñas), Miño e Xornes, incorporadas ao de Santiago; por outra, gañou cinco parroquias procedentes do bispado de Oviedo mais que pertencían á provincia de Lugo (Vilaoudriz, Conforto, Bogo, Vilaboa e Vilarmide) e seis parroquias con cinco anexas procedentes da diocese lucense (Baamonde con San Martiño de Pacios, Carral con Uriz, O Castro con Bóveda, Santalla de Pena con Donalbai, San Vicente de Pena, e Virís con San Fiz de Cerdeiras).[1][2]

O 19 de marzo de 1959 toma o nome actual.

Estatísticas

editar

A finais de 2004 a diocese tiña 286.097 bautizados nunha poboación de 288.998 persoas, o que supón o 99 % do total.

ano poboación sacerdotes diáconos relixiosos parroquias
bautizados total % total clero
secular
clero
regular
bautizados por
sacerdote
homes mulleres
1950 320.750 321.400 99,8 387 345 42 828 66 174 401
1970 348.000 312 274 38 53 540 420
1980 325.900 327.000 99,7 319 294 25 1.021 33 476 421
1990 340.000 342.000 99,4 244 217 27 1.393 35 406 424
1999 355.000 360.000 98,6 227 209 18 1.563 23 302 424
2000 357.000 362.000 98,6 222 205 17 1.608 22 287 424
2001 358.000 364.000 98,4 223 209 14 1.605 21 296 420
2002 360.000 366.000 98,4 225 214 11 1.600 19 225 424
2003 298.073 301.095 99,0 200 183 17 1.490 35 258 426
2004 286.097 288.998 99,0 204 181 23 1.402 29 303 426

Bispos da diocese

editar
 
División eclesiástica de Galicia. Moitos dos seus arciprestados fan referencia a entidades étnicas prerromanas, como Nemancos, Céltigos, Entíns ou Posmarcos.

Ao longo da súa historia, estes foron os bispos que tivo a diocese nas súas diferentes sedes:

  • Sabarico I (866–877)
  • Rosendo I (877–907)[3]
  • Sabarico II (907–922)
  • Recaredo (923)
  • Rosendo de Celanova (923–942)
  • Teodomiro (969?)
  • Armentario (983–1011)
  • Suario I (1015–1022)
  • Nuno I (1025–1027)
  • Adulfo (¿?)
  • Albito (1040?)
  • Suario II (1058–1071)
  • Gonzalo Froilaz (1071–1108)
  • Pedro I (1108-1112)[4]
  • Munio Afonso (1112–1136) [5]

Sé de Vilamaior

editar

Sé de Mondoñedo-Ferrol

editar

Publicacións

editar

A diocese edita a revista anual Estudios Mindonienses. O último número editado é o 35, correspondente ao ano 2022.[7]

  1. "Historia". Diócesis de Mondoñedo-Ferrol (en castelán). 
  2. Cal Pardo 2007, pp. 117-118.
  3. Montero Santalha, José-Martinho (1989). "A diocese de Mondonhedo no tombo medieval do mosteiro de Samos". Estudios Mindonienses (5): 883–891. 
  4. Cal Pardo 2003, p. 87.
  5. En varias fontes nomeado Nuno Afonso, Nuño Adefonsiades e mesmo Nuño Alfonso.
  6. Luis Ángel de las Heras, nuevo obispo de Mondoñedo-Ferrol
  7. "Dieciséis trabajos de investigación compondrán el volumen 35 del anuario «Estudios Mindonienses»". 20 xullo 2022. Consultado o 7 abril 2023. 

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar