Universidade de Lisboa (1911-2013)
A Universidade de Lisboa ( UL ) MHSE (Ordem Militar de Sant'iago da Espada), coñecida informalmente como Universidade Clássica de Lisboa, para distinguirse das Universidades Novas e Técnicas de Lisboa, foi unha antiga institución pública portuguesa de educación superior creada formalmente o 22 de marzo de 1911 por decreto do goberno da República Portuguesa. O 25 de xullo de 2013, tras un proceso de fusión coa Universidade Técnica de Lisboa, deu lugar a unha nova Universidade de Lisboa.
| Universidade de Lisboa | |
|---|---|
 | |
| UL | |
| Lema | Ad lucem |
| Fundación | 9 de março de 1911 |
| Tipo de institución | Pública |
| Localización | Lisboa |
| Funcionarios técnico-administrativos | 1.086 |
| Reitor(a) | António Sampaio da Nóvoa (derradeiro) |
| Docentes | 1.854 |
| Total de estudantes | 22.824 |
| Grao | 13.761 |
| Pos-grao | 9.083 |
| Campus | Cidade Universitária |
| Cores da escola | Negro e Branco (Universidade) |
| Orzamento anual | 12 milhões (2010) |
| Páxina oficial | http://www.ul.pt/ |
Usaba o lema latino ad lucem ("á luz"). O seu derradeiro reitor foi António de Sampaio da Nóvoa.
A súa casa reitoral e facultades, a excepción da Facultade de Belas Artes (situada preto de Chiado), estaban situadas na Cidade Universitária. As institucións restantes da universidade estaban situadas en diferentes lugares de Lisboa.
Historia editar
Antecedentes históricos editar
Créase a primeira universidade portuguesa, ou o Estudo Xeral Portugués ou a Escola Xeral Portuguesa, coa sinatura do documento “Scienciae thesaurus mirabilis ” de D. Dinis, o 1 de marzo de 1290, confirmado pola bula “De statu regni Portugaliae ” polo papa Nicolás IV o 9 de agosto do mesmo ano, coas Facultades de Letras, Dereito Canónico, Dereito Civil (Leis) e Medicina.[1]
A Coroa portuguesa e a Igrexa tiveron participación activa na fundación.[2]
Ao parecer, os cimentos do primeiro edificio desta universidade están situados nun lugar chamado Pátio dos Quintalinhos en Alfama, na parroquia de São Vicente.[3][4]
Entón a universidade foi trasladada varias veces de Lisboa a Coímbra e viceversa. Así, en 1308 é transferida a Coímbra, en 1328 volve a Lisboa, sendo trasladada de novo a Coímbra en 1354. En 1357 volveu a Lisboa e nese mesmo ano, por bula do Papa Gregorio IX, a universidade comezou a conferir os títulos de bacharel, licenciado e doutor . Finalmente, en 1537, regresou definitivamente a Coímbra, onde permanece como a única institución de ensino superior de Portugal e do mundo da lusofonía.
Entre os séculos XIV e XVI, a universidade permaneceu en Lisboa, segundo o real decreto do rei Don Xoán I, sendo este último considerado o verdadeiro fundador da universidade por algúns historiadores. Houbo outras universidades anteriores en Lisboa tamén creadas polos reis de Portugal, alternando a universidade con Coímbra, aínda que a última cidade é onde permaneceu máis tempo.
Só no século XIX se fundou en Lisboa a Real Escola de Cirurxía, que deu lugar á Escola Médico-Cirúrxica de Lisboa e, finalmente, á actual Facultade de Medicina da Universidade de Lisboa, a Academia de Belas Artes no Convento de São Francisco da Cidade, que deu orixe á Facultade de Belas Artes, e á Escola Politécnica, hoxe Facultade de Ciencias.
Porén, durante os 160 anos que a Universidade permaneceu en Lisboa, entre os séculos XIV e XVI, durante a era dos descubrimentos, algúns dos seus estudantes e profesores distinguíronse, entre outros, Gil Eanes ou Pedro Nunes.
En 1907 os estudantes da Universidade de Coímbra reclamaron, durante a Folga Académica de 1907, a creación da Universidade de Lisboa para impartir o curso de Dereito, acabando así co monopolio de Coímbra na impartición deste curso.
Fundación da Universidade de Lisboa editar
Foi creada o 22 de marzo de 1911 por decreto do Goberno Provisional da República Portuguesa, [5] ao mesmo tempo que a Universidade do Porto, co fin de situar as dúas maiores cidades do país nunha situación idéntica á de Coímbra. Para iso fundáronse novas academias e reuníronse as escolas e ensinanzas superiores existentes na capital nas distintas facultades da organización.
Así, mediante ese decreto, instituíronse as novas facultades de Medicina e Farmacia, en substitución da Escola Médico-Cirúrxica. A Facultade de Ciencias ampliou e substituíu a preexistente Escola Politécnica de Lisboa. O Curso Superior de Letras (fundado polo rei D. Pedro V o 8 de xuño de 1859) deu paso á Facultade de Letras. Tamén se creou a Facultade de Ciencias Económicas e Políticas de Lisboa (que en 1913 se transformaría en Facultade de Estudos Sociais e Dereito e, finalmente, en 1918, convertida na actual Facultade de Dereito), cuxo primeiro director foi Afonso Costa, destacada figura da Primeira República, cuxa posición na Universidade de Lisboa compensaba o feito de que, até entón, a esmagadora maioría dos gobernantes do país procedían da Facultade de Dereito de Coímbra.
A finais do século XX, nos anos 1980 e 1990, a estas facultades sumáronse as Facultades de Psicoloxía e Ciencias da Educación (que formou parte da Facultade de Letras ata 1981), Medicina Dental (con integración en 1991 da Escola de Lisboa). de Odontoloxía, creada en 1975 ) e Belas-Artes (última en integrarse, en 1991).
Nun intento de reorganización para adaptarse mellor aos retos futuros, a Universidade de Lisboa comezou, a finais de 2009, a organizarse en cinco áreas estratéxicas diferentes de coordinación investigadora e docente.[6]
Fusión coa Universidade Técnica de Lisboa editar
Tras un proceso de negociación entre a Universidade de Lisboa e a Universidade Técnica de Lisboa, e entre esta última e o Goberno, a fusión entre ambas foi aprobada polo Decreto-Lei[7] universidades.
A universidade resultante da fusión adoptou o nome de Universidade de Lisboa.
Alumnos e profesores máis destacados editar
|
|
Notas editar
- ↑ Coimbra, Universidade de; Coimbra, Universidade de. "Página do Senado". Página do Senado (en portugués). Consultado o 2022-05-18.
- ↑ "RevelarLX". Arquivado dende o orixinal o 16 de agosto de 2017. Consultado o 2015-12-31.
- ↑ "Sítio da Câmara Municipal de Lisboa: Freguesia de São Vicente". Consultado o 2015-12-31.
- ↑ Pátio dos Quintalinhos - detalhe, IGESPAR
- ↑ Publicado no Diário do Governo de 24 de março de 1911. Véxase tamén o Decreto de 19 de abril de 1911, publicado no Diário do Governo de 22 de abril de 1911.
- ↑ "PORTAL". www.ul.pt (en portugués).
- ↑ Decreto-Lei n.º 266-E/2012, de 31 de decembro.