República parlamentaria

Unha República parlamentaria ou República constitucional parlamentaria é unha forma de goberno que opera baixo un sistema parlamentario.

     Estados con república parlamentaria

En oposición á República presidencialista e a República semipresidencialista, o xefe do estado, normalmente, non ten poderes executivos reais como un Presidente executivo, xa que a maioría destes poderes fóronlle concedidos ao xefe de goberno, normalmente chamado primeiro ministro. Con todo, o xefe de estado e o xefe de goberno deben formar unha soa oficina nunha república parlamentaria (como Suráfrica ou Botswana), pero o presidente séguese elixindo do mesmo xeito que o primeiro ministro nos estados tipo Sistema de Westminster. En certas ocasións o Presidente ha de ter poder executivo legal, para levar a cabo o día a día das institucións (como en Finlandia ou Irlanda) pero non fan uso destes poderes. Algunhas repúblicas parlamentarias poderían, xa que logo, ser vistas como repúblicas cun sistema semipresidencialista, pero funcionando dunha forma parlamentaria.

Desenvolvemento histórico

As repúblicas parlamentarias prototípicas, son aquelas que proveñen de estados que previamente eran monarquías, cun monarca, ou un representante do mesmo (sobre todo nas repúblicas da Commonwealth. Así o rei ou xefe de estado foi substituído por un de elección democrática, pero mantendo a falta de poder executivo do mesmo. Existen, así mesmo, un gran número de repúblicas parlamentarias que foron países cun só partido legal, localizadas no bloque do leste ou na mesma Unión Soviética.

Lista das actuais Repúblicas parlamentarias

País	Anteriormente	República parlamentaria adoptada en	Xefe de Estado elixido
Albania	Estado cun só partido	1991	polo parlamento, por maioría de tres quintos
Austria	Estado cun só partido	1955	directamente, en segunda rolda
Bangladesh	República Presidencialista (Parte de Paquistán)	1971	polo parlamento
Botswana	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1967	polo parlamento
Bulgaria	Estado cun só partido	1947	polo parlamento
Croacia	Estado cun só partido (Parte de Iugoslavia)	1991	directamente, en segunda rolda
Checoslovaquia	Estado cun só partido (Parte de Checoslovaquia)	1993	polo parlamento, por maioría
Dominica	Territorio Británico de Ultramar	1978	polo parlamento, por maioría
Eslovaquia	Estado cun só partido (Parte de Checoslovaquia)	1993	polo parlamento
Eslovenia	Estado cun só partido (Parte de Iugoslavia)	1991	directamente, en segunda rolda
Estonia	Estado cun só partido (Parte da Unión Soviética)	1992	polo parlamento, por maioría de dous terzos
Etiopía	Estado cun só partido	1991	polo parlamento, por maioría de dous terzos
Finlandia	Monarquía Constitucional (Parte do Imperio Ruso)	1919	directamente, en segunda rolda
Alemaña	Estado cun só partido	1949	pola Asemblea federal (Parlamento e delegados estatais), por maioría de dous terzos
Grecia	Directorio militar	1974	polo parlamento, por maioría
Hungría	Estado cun só partido	1990	polo parlamento, por maioría absoluta
Islandia	Monarquía Constitucional (Parte de Dinamarca)	1944	directamente
India	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1950	polo parlamento e os lexisladores estatais
Iraq	Estado cun só partido	2005	polo parlamento, por maioría de dous terzos
Irlanda	Monarquía constitucional (Reino da Commonwealth)	1949	directamente
Israel	Protectorado (Parte do Mandato británico de Palestina)	1949	polo parlamento, por maioría de dous terzos
Italia	Monarquía constitucional	1948	polo parlamento, por maioría
Letonia	Estado cun só partido (Parte da Unión Soviética)	1991	polo parlamento
Lituania	Estado cun só partido (Parte da Unión Soviética)	1990	directamente, en segunda rolda
Macedonia do Norte	Estado cun só partido (Parte de Iugoslavia)	1991	directamente, en segunda rolda
Mauricio	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1992	polo parlamento, por maioría
Polonia	Estado cun só partido	1990	directamente, en segunda rolda
Portugal	Directorio militar	1976	directamente, en segunda rolda
Serbia	Estado cun só partido (Parte de Iugoslavia)	1992	directamente, en segunda rolda
Singapur	Monarquía Constitucional (Parte de Malaisia)	1965	directamente, por segunda rolda
Suíza	Directorio militar (Ocupado por Francia)	1802	Polo parlamento
Timor Oriental	Directorio militar (Ocupado por Indonesia)	1999	directamente, en segunda rolda
Turquía	Monarquía absoluta (Parte do Imperio Otomán)	1923	polo parlamento, por maioría de dous terzos
Vanuatu	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1947	polo parlamento e o consello rexional de presidentes, por maioría
Suráfrica	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1961	polo parlamento, por maioría
Malta	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1974	directamente, en segunda rolda
Trinidad e Tobago	Monarquía Constitucional (Reino da Commonwealth)	1976	polo parlamento

Lista de antigas repúblicas parlamentarias

País	Ano de comezo da república parlamentaria	Ano do cambio de status	Cambiado a	Status cambiado por
Segunda República Española	1931	1939	Ditadura franquista	Vitoria franquista na guerra civil
Francia Cuarta República Francesa	1946	1958	República semipresidencialista (Quinta República Francesa)	Inestabilidade política
Fidxi	1987	2006	Directorio militar	Golpe de estado

Véxase tamén

• República
• Republicanismo