Monterroso

concello da comarca da Ulloa, na provincia de Lugo

Coordenadas: 42°47′33″N 7°50′10″O / 42.7925, -7.8361111111111

Monterroso é un concello da provincia de Lugo, pertencente á Comarca da Ulloa. Segundo o INE en 2019 tiña 3.616 habitantes (1812 homes e 1804 mulleres). O seu xentilicio é monterrosina/monterrosino.

Monterroso
Bandeira de Monterroso
Escudo de Monterroso
Casa do Concello e Igrexa parroquial.
Situación
Xentilicio[1]monterrosino
Xeografía
ProvinciaProvincia de Lugo
ComarcaComarca da Ulloa
Poboación3.585 hab. (2022)[2][3]
Área114,6 km²[3]
Densidade31,28 hab./km²
Entidades de poboación28 parroquias[4]
Capital do concelloMonterroso
Política (2023 [5])
AlcaldeEloy Pérez (PP[6])
ConcelleirosBNG: 1
PPdeG: 3
PSdeG-PSOE: 3
Outros: IxM: 2
GLG: 2
Eleccións municipais en Monterroso
Uso do galego[7] (2011)
Galegofalantes77,82%
Na rede
www.monterroso.es
editar datos en Wikidata ]

Poboación Editar

Censo total 2019 3.667 habitantes
Homes 1.812
Mulleres 1.804

Poboación do núcleo urbano Editar

Poboación do núcleo urbano
Fonte: INE Datos Poboación San Miguel de Esporiz [8].

Historia Editar

A denominación Monterroso non aparece ata mediados do século XII cando era o nome dun monte, e pasou a denominar a un asentamento humano. O documento máis antigo relacionado coa comarca é de 572 e refírese á confirmación da división da diocese lucense en doce condados. O territorio de Monterroso abranguía a comarca da Ulloa e pasaría os seus límites ata á Terra de Melide e cara ao Miño.

No século XII, dentro do conflito entre Pedro Froilaz e o matrimonio real de Urraca de León e Afonso o Batallador, entrando este en Galicia e asediando ao Conde de Traba no castelo de Monterroso (o que hoxe é a torre de Penas) conseguindo vencer a seus rivais, pero poñéndose a mal o Batallador coa súa muller ao asasinar a un nobre[9] amigo de Urraca que se refuxiara baixo seu manto.

A finais de 1920 comezou a editarse en Monterroso o periódico El Eco del Ulla, Órgano del Sindicato Católico Agrario de Monterroso.

En Monterroso hai un centro penitenciario para reclusos mozos, na Vacaloura, Penas, a seis quilómetros do centro da vila.[10]

Monterroso na cultura popular Editar

Refraneiro
  • Bestas en pelo, hainas en Monterroso [11].
Cantigueiro
  • Na miña vida tal vin/ na feira de Monterroso:/ corenta e cinco estudiantes/ a cabalo dun raposo [12].
  • Na miña vida tal vin/ na feira de Monterroso:/ vinte cinco escríbanos/ da cabalo dun raposo.
  • Se ti viras o que eu vin/ alá riba en Monterroso,/ sete frades dun convento/ da cabalo dun raposo [13].
  • Se ti viras o que eu vin / na feira de Monterroso: / vinte cinco xastres xuntos / da cabalo dun raposo.
  • Se ti viras o que eu vin/ no monte de Monterroso,/ máis de sesenta mil corvos/ da cabalo dun raposo.
  • Se tu viras o que eu vin/ na feira de Monterroso:/ o abade de Lubeira/ dacabalo dun raposo [14].
  • Se tu viras o que eu vin/ na feira de Monterroso:/ sete frades dun convento/ dacabalo dun raposo [14].
  • Se viras o que eu vin / na feira de Monterroso, / vintecinco costureiras / dacabalo dun raposo.[15]

Galería de imaxes Editar

 
Igrexa de San Martiño de Cumbraos
 
Praia fluvial.
Praia fluvial. 
 
Capela de San Lourenzo de Pedraza.
 
Torre e pazo de San Miguel das Penas.
Torre e pazo de San Miguel das Penas. 

Lugares de Monterroso Editar

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Monterroso vexa: Lugares de Monterroso.

Parroquias Editar

Galicia | Provincia de Lugo | Parroquias de Monterroso

Arada (Santa María) | Bidouredo (Santiago) | O Bispo (Santa María) | Cumbraos (San Martiño) | Esporiz (San Miguel) | Fente (San Martiño) | Os Ferreiros (San Cibrao) | Frameán (San Pedro) | Fufín (San Martiño) | Lavandelo (Santiago) | Leborei (Santa María) | Ligonde (Santiago) | Lodoso (San Xoán) | Marzán (Santa María) | Milleirós (San Pedro) | Novelúa (San Cristovo) | Pedraza (Santa María) | Penas (San Miguel) | Pol (San Cibrao) | Salgueiros (Santa María) | San Breixo (San Salvador) | Satrexas (Santa Eufemia) | Sirgal (Santo André) | Sucastro (Santa Mariña) | Tarrío (Santa María) | Valboa (San Salvador) | Vilanova (San Pedro) | Viloíde (San Cristovo)

Notas Editar

  1. Véxase no Galizionario.
  2. Instituto Nacional de Estadística, ed. (27 de decembro de 2019). "Cifras oficiales de población resultantes de la revisión del Padrón municipal a 1 de enero". Consultado o 2 de xuño de 2020. (en castelán).
  3. 3,0 3,1 Instituto Galego de Estatística. (2022) "Monterroso".Información municipal. Sociedade e poboación. Xunta de Galicia.
  4. Nomenclátor de Galicia. Busca directa. Xunta de Galicia
  5. Goberno de España, Ministerio del Interior (ed.). "Elecciones 2023" (en castelán). Consultado o 20 de xuño de 2023. 
  6. "El PSdeG gobernará sobre 1,2 millones de gallegos, el PP a 667.000, y el BNG a 360.000". La Voz de Galicia (en castelán). Consultado o 20 de xuño de 2023. 
  7. Neira, Carlos. "Evolución do uso do galego por concellos". Arquivado dende o orixinal o 5 de decembro de 2019. Consultado o 14 de outubro de 2014. Fonte: IGE. Datos dispoñibles nas Táboas Dinámicas de Google 
  8. https://www.ine.es/wstempus/nomen/GraficoWidget?idup=77170
  9. María del Carmen Pallares Méndez e Ermelindo Portela Silva, La reina Urraca, ed. Nerea, 2006.
  10. Centro Penitenciario de Lugo-Monterroso Arquivado 11 de xuño de 2017 en Wayback Machine. (en castelán).
  11. Eladio Rodríguez González, s. v. besta.
  12. No texto: vín, de un. Fermín Bouza-Brey 1929, 189.
  13. No texto: qu’eu, d’a cabalo. Saudade nº 4, xullo 1943, 27.
  14. 14,0 14,1 Xaquín Lorenzo Fernández, 147. No orixinal: vín, de un.
  15. Castro Santamariña, Manuel (2013). Cancioneiro das terras de Aranga. Deputación da Coruña. p. 57. ISBN 978-84-9812-210-7. 

Véxase tamén Editar

Bibliografía Editar

Outros artigos Editar

Ligazóns externas Editar


 
 Este artigo sobre concellos de Galicia é, polo de agora, só un bosquexo. Traballa nel para axudar a contribuír a que a Galipedia mellore e medre.
 Existen igualmente outros artigos relacionados con este tema nos que tamén podes contribuír.