Manuel Castells
Manuel Castells Oliván, nado en Hellín, Albacete, o 9 de febreiro de 1942, é un sociólogo e profesor universitario español, especializado na sociedade da información, a comunicación e a globalización.
É catedrático de Socioloxía da Universitat Oberta de Catalunya (UOC), en Barcelona. É membro da Real Academia de Ciencias Económicas e Financeiras,[1] da Academia Británica, da Academia de Ciencias Políticas e Sociais dos Estados Unidos, da Academia Mexicana de Ciencias e da Academia Europea. Segundo o Social Sciences Citation Index 2000-2014, Manuel Castells é o cuarto académico máis citado no ámbito das ciencias sociais no mundo e o estudoso en comunicación máis citado no mundo.[2]"Manuel Castells". nextibs.com (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 15 de decembro de 2021. Consultado o 15 de decembro de 2021.</ref>
Recibiu o premio Holberg en 2012[3] por "formar a nosa comprensión da dinámica política das economías urbanas e globais na sociedade en rede".[4] En 2013 foi galardoado co Premio Balzan de Socioloxía polo "seu pensamento amplo e imaxinativo a través das implicacións dos grandes cambios tecnolóxicos do noso tempo".[5]
En xaneiro de 2020, foi nomeado Ministro de Universidades polo presidente de goberno español, Pedro Sánchez,[6] e o 16 de decembro de 2021 comunicou a súa decisión de abandona-lo goberno[7] e foi cesado o día 20.[8]
Traxectoria
editarPrimeiros anos
editarNaceu en Hellín onde os seus pais eran funcionarios de Facenda. A residencia da familia na Mancha foi de curta duración, xa que estaba relacionada co traballo dos pais de Castells. De feito, debido á mobilidade da carreira do seu pai como inspector de Facenda, a infancia de Castells tamén foi móbil. Criouse nas cidades de Madrid, Cartaxena e Valencia.[9]
A política foi unha parte importante da súa vida dende moi cedo:
Os meus pais eran moi bos pais. Era unha familia conservadora, unha familia moi fortemente conservadora. Pero diría que o que máis marcou o meu carácter ademais dos meus pais, foi o feito de medrar na España fascista. É difícil para a xente da xeración máis nova darse conta do que iso significa, mesmo para a xeración máis nova española. En realidade, tiñas que resistir todo o ambiente, e para ser ti mesmo, tiñas que loitar e politizarte dende os quince ou dezaseis anos.[10]
O compromiso de Castells foi evidente na súa temperá oposición ao réxime de Franco. O seu pai formara membro da Falanxe, mais rematou por abandonala por non estar satisfeito co goberno franquista.[9]
Formación inicial e activismo
editarEn 1958, rematou o bacharelato en Barcelona con dezaseis anos, dous anos antes do normal. A seguir, comezou na Universidade de Barcelona, Dereito e Económicas.[11]
Máis aló destas materias, Castells tamén se interesou pola literatura e o teatro. Porén, o opresivo goberno franquista reprimiu a autoexpresión dos estudantes ao censurar e as funcións teatrais e pecháronse as revistas dos estudantes. Isto motivou a Castells a unirse ao movemento antifranquista en 1960 aos 18 anos. Foi un dos poucos estudantes que se dedicaron a este tipo de activismo, en gran parte porque era altamente ilegal e perigoso. Castells sumouse a un grupo de oposición de ideoloxías diversas chamado Fronte Obreira de Cataluña. A partir de aí, uniu a súa educación formal con abundantes lecturas para complementar o seu activismo. Entre moitos outros temas, Castells explorou o marxismo e o anarquismo. En maio de 1962, o activismo de Castells levouno a participar nunha folga cuxo obxectivo era protestar o goberno franquista e solidarizarse cos mineiros de Asturias. Como consecuencia, moitos dos seus compañeiros foron arrestados pero el conseguiu escapar a Francia, pero non puido contar co apoio social que tiña en España e non rematou a carreira na Universidade de Barcelona. Trala fuxida, un compañeiro de resistencia axudouno a consegui-lo estatuto de refuxiado político e marchou a París.[12]
Exiliado, en París, estudou socioloxía con Alain Touraine, licenciouse con 20 anos (en 1964) e conseguiu o doutoramento en 1967, na Sorbona. Con vinte e catro anos, Castells converteuse no profesor máis novo da Universidade de París, e impartiu clases en varias universidades parisienses de 1967 a 1979. En primeiro lugar, ensinou na Universidade París X de Nanterre (onde deu clases a Daniel Cohn-Bendit). Foi despedido deste cargo como resultado das protestas estudantís de maio de 1968. Despois ensinou na École des Hautes Études en Sciences Sociales de 1970 a 1979. A seguir, trasladouse aos Estados Unidos, onde se centrou no desenvolvemento das tecnoloxías da información e o seu impacto social.
Traxectoria profesional
editarEn 1979 a 2003, a Universidade de California, Berkeley, nomeouno profesor de socioloxía e profesor de planificación urbana e rexional. En 2001 a 2012, foi profesor investigador na UOC-Universitat Oberta de Catalunya (Universidade Oberta de Catalunya), Barcelona.[13] Despois, en 2003, uniuse á Annenberg School for Communication da Universidade do Sur de California (USC), como profesor de Comunicación e tivo a primeira Cátedra de Comunicación e Tecnoloxía dotada por Wallis Annenberg.[13] É membro fundador do Centro de Diplomacia Pública da USC (Universidade do Sur de California), e membro sénior do Consello Consultivo de Facultade do centro diplomático e membro da Rede de Investigación de Annenberg sobre Comunicación Internacional. De 1988 a 1993, mentres exercía na facultade de Berkeley, foi profesor e directordo Instituto de Socioloxía das Novas Tecnoloxías da Universidade Autónoma de Madrid.[13] Profesor emérito de Socioloxía e Planificación Urbana e Rexional na Universidade de California en Berkeley, onde ensinou durante 24 anos; bolseiro do St. John’s College da Universidade de Cambridge e titular da cátedra Network Society no Collège d'Études Mondiales, en París.
Castells dividiu a súa residencia entre España e os Estados Unidos Desde 2008, é membro da xunta de goberno do Instituto Europeo de Innovación e Tecnoloxía. É ministro de Universidades en España desde xaneiro de 2020 ata decembro de 2021. Tamén foi coordinador do Proxecto Internet Cataluña (2001 a 2007).[14]
Foi profesor visitante en numerosas universidades de todo o mundo e profesor visitante en centos de institucións académicas e profesionais de 45 países. Entre eles no Instituto Tecnolóxico de Massachusetts (2004-2009),[13] na Universidade de Oxford (2007-2010), na Universidade de Santa Clar (2008-2010) e na Universidade de Cambridge (2012-2014). Desde 2011 é investigador visitante permanente no Stellenbosch Institute for Advanced Studies en Suráfrica. En 2012, foi nomeado para a cátedra Kluge en Tecnoloxía e Sociedade no Centro John W. Kluge da Biblioteca do Congreso.[15]
En total, ten impartido conferencias en máis de 300 institucións académicas de 46 países.[13]
Recibiu doutores honoris causa en 23 ocasións de universidades de Europa, América do Norte, América Latina e Asia,[16] ademais de varias cátedras honoríficas e medallas universitarias. É membro numerario da Real Academia de Ciencias Económicas e Financeiras, académico da Academia Europea, da Academia Británica, da Academia Mexicana de Ciencias e da Academia Americana de Ciencias Políticas e Sociais. Desde a súa fundación, é presidente do Consello Académico de Next International Business School, escola de negocios con sede en Madrid.[16]En 2015, o Col·legi d'Economistes de Catalunya distinguiuno como colexiado de honra.
Finalmente, foi ministro de Universidades no goberno español de xaneiro do 2020 a decembro do 2021.[7]
Contribucións teóricas
editarO traballo sociolóxico de Manuel Castells sintetiza a literatura de investigación empírica con combinacións de socioloxía urbana, estudos de organización, estudos de Internet, movementos sociais, socioloxía da cultura e economía política. Sobre as orixes da sociedade en rede, el postula que os cambios na forma de rede da empresa son anteriores ás tecnoloxías electrónicas de Internet, xeralmente, asociadas ás formas de organización da rede. Ademais, ideou o termo académico, "O Cuarto Mundo", que denota a(s) subpoboación(s) socialmente excluída(s) da sociedade global; o uso refírese ós modos de vida nómades, pastores e cazadores-recolectores máis aló da norma da sociedade industrial contemporánea.
Na década de 1970, Castells xogou un papel protagonista no desenvolvemento dunha socioloxía urbana marxista. Salientou o papel dos movementos sociais na transformación conflitiva da paisaxe urbana. Introduciu o concepto de “consumo colectivo” (transporte público, vivenda pública, etc...) como marco dun amplo abano de loitas sociais, trasladadas do ámbito económico ao político pola intervención do Estado. Abandonando a rixidez do marxismo, a principios dos anos 80, comezou a centrarse no papel das novas tecnoloxías na reestruturación da economía. En 1989, introduciu o concepto de "espazo de fluxos", os compoñentes materiais e inmateriais das redes globais de información a través das cales a economía se coordinaba cada vez máis, en tempo real, a través das distancias.
Na década dos 90, combinou ambas liñas da súa investigación nun voluminoso estudo, The Information Age: Economy, Society, and Culture, que se publicou como unha triloxía entre 1996 e 1998. En resposta á acollida crítica deste traballo nun gran número de seminarios multitudinarios celebrados nas universidades. En todo o mundo, publicouse unha segunda edición da obra en 2000. Mesmo Simon Marginson, chegou a declarar: "Coido que se houbese un Premio Nobel de socioloxía, no podería haber mellor candidato que Castells".[17]
A análise de Castells desenvólvese ao longo de tres dimensións básicas: produción, poder e experiencia. Con isto subliña que a organización da economía, o Estado e as súas institucións, as formas de sentido da súa vida que as persoas crean a través da acción colectiva, son fontes irredutibles de dinámicas sociais. Deben entenderse nos seus propios termos, así como en relación entre si. Ao aplicar esta análise ao desenvolvemento de Internet, Castells fai fincapé no papel do Estado (militar e académico), dos movementos sociais (piratas informáticos e activistas sociais) e das empresas na configuración das infraestruturas en relación coas súas conflitivas axendas.
The Information Age
editarA obra máis coñecida de Castells é unha triloxía de libros, titulada The Information Age: Economy, Society and Culture (en galego, A era da información: economía, sociedade e cultura). En xeral, comprende tres dimensións sociolóxicas: produción, poder e experiencia, destacando que a organización da economía, do Estado e das súas institucións, e as formas en que as persoas crean sentido ás súas vidas a través da acción colectiva, son fontes irredutibles de dinámicas sociais —que deben entenderse tanto como entidades discretas como interrelacionadas-. A triloxía é o seu resumo: "As nosas sociedades estrutúranse cada vez máis arredor da oposición bipolar da Rede e do Eu";[18] a "Rede" denota as organizacións en rede que substitúen ás xerarquías integradas verticalmente como a forma dominante de organización social, a Self denota as prácticas que unha persoa utiliza para reafirmar a identidade social e o significado nunha paisaxe cultural en continuo cambio. Noutras palabras, a teoría de Castells sobre a Era da Información explora a disonancia entre a "linguaxe dixital universal" e as identidades individuais, incluso locais. O noso eu físico existe en diferentes lugares e experimenta diferentes culturas, pero a mente emigrou esencialmente ao mundo de Internet e da televisión. Existen nun "espazo global de información instantánea[19]". Castells sostén que a Era da Información pode "desatar o poder da mente",[20] o que aumentaría drasticamente a produtividade dos individuos e levaría a un maior lecer, permitindo que os individuos alcancen "maior profundidade espiritual e máis conciencia ambiental".[20] Tal cambio sería positivo, argumenta, xa que provocaría unha diminución do consumo de recursos. Castells tamén se converteu nun teórico da cultura cibernética establecida coa súa análise do desenvolvemento de Internet facendo fincapé no papel do Estado (militar e académico), dos movementos sociais (piratas informáticas e activistas sociais) e das empresas, na configuración da infraestrutura económica segundo os seus intereses (en conflito).
Globalización
editarNos últimos trinta anos realizou investigacións nas que relaciona a evolución económica e as transformacións políticas, sociais e culturais no marco dunha teoría integral da información. Os resultados do seu traballo recóllense na triloxía A era da información, traducida a varios idiomas, así como unha sucesión de investigacións e publicacións posteriores. En palabras de Manuel Castells, La era de la Información é a nosa era:
É un período histórico caracterizado por unha revolución tecnolóxica centrada nas tecnoloxías dixitais da información e da comunicación, concomitante, pero non causal, coa aparición dunha estrutura social en rede, en todos os ámbitos da actividade humana, e coa interdependencia global da devandita actividade. Trátase dun proceso de transformación multidimensional, inclusivo e exclusivo, baseado nos valores e intereses dominantes en cada proceso, en cada país e en cada organización social. Como todo proceso de transformación histórica, a era da información non determina un único curso da historia humana. As súas consecuencias, as súas características dependen do poder de quen se beneficia de cada unha das múltiples opcións que se presentan á vontade humana.
O sociólogo fai unha distinción analítica entre as nocións de "sociedade da información" e "sociedade informacional", con implicacións similares para a economía da información/informacional. O termo sociedade da información destaca o papel desta última na sociedade. Pero sostén que a información, entendida como comunicación do coñecemento, foi sempre fundamental para calquera sociedade, incluída a Europa medieval, que estaba organizada culturalmente e ata certo punto unificada arredor da escolástica, é dicir, dun marco intelectual.
Pola contra, o termo informacional denota o atributo dunha forma específica de organización social na que a xeración, procesamento e transmisión da información se converten nas fontes fundamentais de produtividade e poder, grazas ás novas condicións tecnolóxicas que se presentan. A terminoloxía de Castells tentou establecer un paralelismo coa distinción entre industria e industrial. Unha sociedade industrial (como noción común na tradición sociolóxica) non é só unha sociedade na que existe industria, senón aquela na que as formas sociais e tecnolóxicas de organización industrial impregnan todos os ámbitos de actividade, comezando polo dominante e chegando aos obxectos e aos hábitos da vida cotiá. O uso que fai Castells dos termos sociedade da información e economía da información tenta caracterizar con máis precisión as transformacións actuais, máis aló da mera observación de que a información e o coñecemento son fundamentais para as nosas sociedades actuais. Para determinar o contido real da “sociedade da información”, hai que empregar a observación e a análise.[18]
Entendendo os modos de desenvolvemento tecnolóxico como os mecanismos polos que o traballo actúa sobre a materia para xerar produto, cada modo de desenvolvemento defínese en función do elemento esencial para favorecer a produtividade no proceso produtivo. Así, na modalidade de desenvolvemento agrario, a fonte do incremento do excedente é o resultado do incremento cuantitativo da man de obra e dos recursos naturais (especialmente terras cultivables) no proceso produtivo, así como da dotación natural destes recursos. No modo de produción industrial, a principal fonte de produtividade é a introdución de novas fontes de enerxía e a súa dispoñibilidade para ser utilizadas nos procesos de produción e circulación.[18]
Sen dúbida, o coñecemento e a información son elementos decisivos en tódolos modos de desenvolvemento, xa que o proceso produtivo baséase sempre nun certo grao de coñecemento e tratamento da información. Porén, o específico do modo de desenvolvemento informacional é a acción do coñecemento sobre si mesmo como fonte principal de produtividade. No novo modo de desenvolvemento da información, a fonte da produtividade reside na tecnoloxía do coñecemento, o tratamento da información e a comunicación de símbolos.[18]
A sociedade da información e o estado do benestar
editarXunto con Pekka Himanen, Castells publicou unha análise de casos das súas teorías no libro "La Sociedad de la Información y es Estado del Bienestar". O caso de Finlandia preséntase como un exemplo exitoso de inserción nun mundo globalizado da man do desenvolvemento da sociedade da información, mantendo o contrato social entre o Estado e a sociedade coa súa poboación e unha distribución bastante homoxénea deses beneficios. Así, demostran como, a diferenza dos Estados Unidos, a globalización da súa economía non se traduce nunha desigualdade social que se reflicte na crecente marxinación dos individuos máis desprotexidos polo Estado. Na metamorfose finlandesa móstranse os seguintes elementos clave: a identidade cidadá finlandesa reforzada polo informacionalismo, a capacidade do Estado para combinar o desenvolvemento desa identidade mediante o fomento da sociedade da información e as súas sinerxías cos sectores público e privado, así como entre estes últimos. Nun mundo de fluxos globais de saúde, poder e imaxes, a procura da identidade colectiva ou individual, asignada ou construída, convértese na fonte fundamental de significado social, escribe. Como consecuencia da prevalencia actual da tecnoloxía da información, está a abrirse unha brecha no mundo entre unha tecno-elite globalmente conectada e as identidades comunitarias arraigadas a nivel local. Castells destaca a importancia do proceso de localización moderno xunto coa globalización. Castells imaxina un século XXI no que as identidades serán absorbidas pola rede, ou excluídas dela, como se fixo con algunhas tribos indíxenas nas reservas. Esas serán, sostén, as batallas culturais do século XXI.[19]
Informacionalismo e sociedade rede
editar- Artigo principal: Sociedade rede.
Cos conceptos de Castells "era da información", "era do consumo" e "sociedade en rede" intenta describir a vida moderna tal e como se coñece no presente e, tamén, o futuro da sociedade. Explica que a sociedade contemporánea pode ser descrita "substituíndo a metáfora anticuada da máquina pola da rede". Afirma que desde os anos 70 ata a actualidade, a tecnoloxía da información permitiu que as grandes empresas, organizacións e estruturas sociais en xeral formasen redes globais. O mundo está a medrar lonxe do industrialismo, que se centra no crecemento económico.
Rexeita o concepto de sociedade da información, porque ao longo da historia tódalas sociedades, en maior ou menor medida, se basearon na información e a comunicación. Fronte a ese concepto, propón o de sociedade informacional que define como a "utilización dun novo sistema tecnolóxico baseado nas tecnoloxías de información e a comunicación de base microelectrónica e de comunicación a través de redes dixitais".[20]
O informacionalismo é un paradigma tecnolóxico -referido á tecnoloxía, non á organización social ou ás institucións- que se esforza por desenvolver coñecemento e crear redes masivas e proporciona a base para un certo tipo de estrutura social que denomina sociedade en rede. Sen o informacionalismo, a sociedade rede non podería existir, pero esta nova estrutura social non é produto do informacionalismo, senón dun patrón máis amplo de evolución social.[21] Esta teoría está, por suposto, relacionada co crecemento do capitalismo. A medida que as redes crecen, o Estado desempeña un papel cada vez menor no sistema capitalista. Os sistemas comúns de información comezaron a substituílo. Actúan como un conector entre redes que probablemente estean en lados opostos do globo.[22]
Non obstante, é importante ter en conta que este desenvolvemento non se produce sen algún nivel de exclusión. Para certas áreas do globo que non están tan conectadas coa sociedade dominante e as redes internacionais masivas, é cada vez máis difícil seguir o ritmo da expansión do capitalismo. As comunidades excluídas responden desenvolvendo os seus propios sistemas, que adoitan estar baseados en actividade económica ilícita.[23] Estas actividades económicas ilícitas ilustran outro dos puntos de Castells, que a resistencia á globalización é resultado do desenvolvemento da era da información. Explícao usando un exemplo:
Ben, se non teño ningún valor para estas redes globais de poder, finanzas, tecnoloxía, entón constrúo o meu propio valor, o meu propio sistema. Eu constrúo a miña familia. Eu constrúo a miña nación. Eu constrúo o meu Deus. E, se non me escoitan, cada vez estarei máis furioso.[24]
A sociedade da información e as súas contradicións
editarEn 1995, celebrouse en Bruxelas a reunión do Grupo dos Sete (G-7), centrada nun único tema: a sociedade da información. Na orde do día, os principais temas xiraron arredor das condicións tecnolóxicas e xurídicas para a construción das chamadas autovías da información; o establecemento de mecanismos de seguridade nos circuítos electrónicos; a avaliación dos posibles efectos no emprego; regulación internacional dos novos medios; os problemas que supoñen as novas tecnoloxías para a intimidade dos cidadáns, e a cooperación internacional en materia tecnolóxica, entre outros. Daquela, Castells dixo o seguinte:
A difusión e desenvolvemento deste sistema tecnolóxico cambiou a base material da nosa vida, polo tanto da propia vida, en todos os seus aspectos: como producimos, como e en que traballamos, como e que consumimos, como nos educamos, como nos educamos. informarnos -entretenemos, como vendemos, como nos arruinamos, como gobernamos, como facemos a guerra e a paz, como nacemos e como morremos, e quen goberna, quen se enriquece, quen explota, quen sofre e quen. está marxinado. As novas tecnoloxías da información non determinan o que está a suceder na sociedade, senón que cambian as regras do xogo tan profundamente que debemos aprender de novo, colectivamente, cal é a nosa nova realidade, ou sufriremos, individualmente, o control duns poucos (países). ou persoas ) que coñecen os códigos de acceso ás fontes de coñecemento e poder.[25]
Ao referirse ás connotacións económicas e globais -e as súas contradicións co local- Castells afirmou:
A economía da sociedade da información é global. Pero non todo é global, senón as actividades estratexicamente decisivas: o capital que circula incesantemente nos circuítos electrónicos, a información comercial, as tecnoloxías máis avanzadas, as mercadorías competitivas nos mercados mundiais e os altos directivos e tecnólogos. Ao mesmo tempo, a maioría da xente segue sendo local, do seu país, do seu barrio, e esta diferenza fundamental entre a globalidade da riqueza e o poder e a localidade da experiencia persoal crea un abismo de entendemento entre persoas, empresas e institucións.[26]
Castells salientaba, por unha banda as mudanzas introducidas -de maneira inexorable, ligadas ao avance da tecnoloxías da información e da comunicación- e por outra banda o enorme potencial de transformación do novo paradigma socioeconómico que comezaba a apreciarse con máis claridade. Na devandita reunión do G-7 —os países das economías máis avanzadas do mundo— que tiña lugar eses días, o sociólogo escribía de maneira crítica:
Por iso é tanto a sociedade das proezas tecnolóxicas e médicas como a marxinación de grandes sectores da poboación, irrelevante para o novo sistema, […] polo tanto non podemos desenvolver a súa dimensión creativa e escapar dos seus efectos potencialmente devastadores sen enfrontarnos colectivamente a quen. somos e o que queremos. O que quizais debería considerar o Grupo dos Sete é como reequilibrar o noso sobredesenvolvemento tecnolóxico e o noso subdesenvolvemento social.[27]
Respostas críticas a Castells
editarAo longo dos anos, o traballo de Castells recibiu varias críticas dignas de mención. Algunhas das críticas comparan as súas ideas co funcionalismo, xa que inclúen unha "construción de sistemas abstractos". Noutras palabras, hai un certo nivel de desatención aos individuos, mentres se fan xeneralizacións amplas sobre a sociedade.[28] Ademais, o traballo de Castells inclúe observacións sobre a intensa influencia global do informacionalismo. Hai certa discrepancia sobre cantos lugares do mundo están verdadeiramente "dominados" por redes de información expansivas. A poboación mundial é tan diversa que hai moitas excepcións á idea de dominación global completa. Estas redes de información teñen o potencial de ser "tipos ideais" útiles para estudar as relacións globais, pero hai que ter precaución ao usalas para modelar o mundo real.[28] Castells tamén foi criticado polo conservadorismo que aparece dentro das súas teorías. Sinalou que hai "poucas posibilidades de cambio social" dentro da sociedade rede. Isto revela un proceso de pensamento que apoia o status quo, que pode ser un problema para o cambio social e os movementos de xustiza.[28] Relacionado con esta crítica, algúns estudosos consideraron peculiar que, aínda que Castells teoriza bastante sobre a conexión global, non explora o potencial desas conexións globais para establecer un sistema internacional para a protección dos dereitos humanos e a diferenza cultural.[29]
Actividade política
editarManuel Castells colaborou coa Comisión Sociedade da Información de Cidadáns Expertos Independentes do Partido X.[30][31] Tamén se foi involucrando máis a fondo na vida política española, até que o 14 de xaneiro de 2020 foi nomeado ministro de Universidades do goberno de coalición que presidía Pedro Sánchez como un dos cinco representantes de Unidas Podemos dentro da coalición PSOE-Unidos Podemos, que goberna en España desde a súa investidura o 7 de xaneiro de 2020.[32]
Entre os plans máis ambiciosos como conselleiro de universidades está o chamado "Unidixital" que cun orzamento de 142 millóns de euros impulsa a dixitalización das universidades públicas españolas.[33] Porén, o 16 de decembro de 2021, comunicou o seu desexo de abandona-lo Goberno[34] e foi cesado o 20 de decembro,[8] sendo substituído por Joan Subirats Humet.[6]
Identidade catalá
editarA pesar de nacer na actual Castela-A Mancha, Castells identifícase como catalán en gran parte pola súa conexión con Barcelona, centro do movemento independentista catalán,[35] onde pasou os anos críticos da súa adolescencia, rematando o secundario e comezando os seus estudos universitarios na Universidade de Barcelona e, tamén, porque a orixe da familia do seu pai é de Barcelona. Este aspecto da identidade de Castells está relacionado coa súa resistencia ao réxime franquista. Durante o franquismo, a lingua catalá estaba prohibida e el non a falaba. Con todo, tomou a iniciativa de aprendelo por si mesmo mentres estaba na Universidade o que, asegura, permitiulle sentirse máis conectado coa súa identidade catalá. Castells tense decelarado como nacionalista catalán, pero non separatista e non apoia os partidos nacionalistas; en cambio, ten apoiado ao Partido Socialista Catalán, que é federalista.[36] Posteriormente aliouse con En Comú Podem, a quen representou cando foi nomeado ministro no Goberno de España, presidido por Sánchez.[37]
Recoñecementos
editar- 1982: Bolsa Guggenheim.[38]
- 1983: Premio C. Wright Mills da Sociedade Americana para o Estudo dos Problemas Sociais.[39]
- 1988: Premio Robert e Helen Lynd da American Sociological Association.[40]
- 2002: Orde do León de Finlandia.
- 2002: Orde de Artes e Letras do Goberno francés.
- 2004: Premio Ithiel de Soa Pool da Asociación Americana de Ciencia Política.[41][42]
- 2006: Orde de Santiago do presidente de Portugal.
- 2006: Cruz de Sant Jordi do Goberno de Cataluña.[43]
- 2005: Orde Gabriela Mistral do presidente de Chile.
- 2007: Premio Grupo Compostela.
- 2008: Premio Nacional de Socioloxía e Ciencia Política de España.[44]
- 2011: Medalla Erasmus da Academia Europæa.[45][46]
- 2011, Premio Lifetime Achievement Award, outorgado por Oxford Internet Institute.[47]
- 2012: Premio Holberg do goberno de Noruega.[48]
- 2012: Doutor Honoris Causa pola Universidade de Guadalaxara, México .[49]
- 2013: Premio Balzan de Socioloxía.[50]
- 2014: Premio Eulalio Ferrer.
- 2014: Premio Internacional CGLU-Cidade de México-Cultura 21.[51]
- 2015: Distinción de colexiado de honra do Col·legi d'Economistes de Catalunya.
- 2016, Medallón Presidencia da USC (Universidade do Sur de California).[52]
- 2017: Doutor Honoris Causa pola Universidade de Cambridge.[53]
Obras
editarManuel Castells é un dos estudosos das ciencias sociais e da comunicación máis citados do mundo.[2][54] É autor único de 26 libros e editor ou coeditor de quince máis, xunto con máis de cen artigos en revistas académicas. A triloxía,The Information Age, foi comparada coa obra de Karl Marx e Max Weber, e foi traducida a 23 linguas.[51] Levoulle quince anos realiza-las investigacións para a triloxía.[55]
Libros
editarOs libros dos que Manuel Castells é autor principal son:
- 1971, Problemas de investigación en sociología urbana. Madrid-México: Siglo XXI.
- 1972, La Question Urbaine (en francés).
- 1973, Imperialismo y urbanización en América Latina. Barcelona: Gustavo Gili.
- 1974, Monopolville. L'entreprise, l'etat, l'urbain. París: Mouton
- 1980, The Economic Crisis and American Society. Princeton, NJ: Princeton UP
- 1983, The City and the Grassroots: A Cross-cultural Theory of Urban Social Movements. Berkeley: University of California Press
- 1989, The Informational City: Information Technology, Economic Restructuring, and the Urban Regional Process. Oxford, UK; Cambridge, Massachusetts: Blackwell
- 1994, Technopoles of the World : The Making of 21st Century Industrial Complexes. Londres, Nova York: Routledge.
- 1994, Nuevas perspectivas críticas en educación. Barcelona: Paidós.
- 1996, The Rise of the Network Society, The Information Age: Economy, Society and Culture Vol. I. Cambridge, MA; Oxford, UK: Blackwell. ISBN 978-0-631-22140-1
- 1997, The Power of Identity, The Information Age: Economy, Society and Culture Vol. II. Cambridge, MA; Oxford, UK: Blackwell. ISBN 978-1-4051-0713-6.
- 1997, Local y global. La gestión de las ciudades en la era de la información (en colaboración con J. Borja). Madrid: Taurus.
- 1998, End of Millennium, The Information Age: Economy, Society and Culture Vol. III. Cambridge, MA; Oxford, UK: Blackwell. ISBN 978-0-631-22139-5.
- 1999, La transformación del trabajo (en colaboración con G. Esping-Andersen). Barcelona: Los Libros de la Factoría.
- 2001, La Galaxia Internet. Reflexiones sobre Internet, empresa y sociedad. Madrid: Areté.
- 2002, El estado del bienestar y la sociedad de la información. El modelo finlandés (en colaboración con P. Himanen). Madrid: Alianza Editorial.
- 2003, Guerra y Paz en el siglo XXI. Una perspectiva europea. (en colaboración con N. Serra). Barcelona: Tusquets.
- 2003, Conversations with Manuel Castells (en colaboración con M. Ince). Cambridge, UK: Polity.
- 2006, La Sociedad Red. Madrid: Alianza Editorial.
- 2009, Comunicación y Poder. Madrid: Alianza Editorial.
- 2012, Redes de indignación y esperanza. Los movimientos sociales en la era de Internet. Madrid: Alianza Editorial.
- Reconceptualizing Development in the Global Information Age (en colaboración con Pekka Himanen). Oxford/Nova York: Oxford University Press.
- 2018, Ruptura. La crisis de la democracia liberal. Madrid: Alianza Editorial.
- 2021 Nuestra universidad. Revista de prensa.[56]
Vida persoal
editarEstá casado, ten unha filla e dous netos
Notas
editar- ↑ "Excmo. Sr. Dr. D. Manuel Castells Oliván". racef.es (en castelán). Consultado o 14 de decembro de 2021.
- ↑ 2,0 2,1 "Relative Ranking of a Selected Pool of Leading Scholars in the Social Sciences by Number of Citations in the Social Science Citation Index, 2000-2014" (PDF). manuelcastells.info (en inglés). decembro de 2014. Archived from the original on 07 de marzo de 2016. Consultado o 16 de decembro de 2021.
- ↑ "Manuel Castells mottok Holbergprisen for 2012". regjeringen.no (en noruegués). 6 de xuño de 2012. Consultado o 16 de decembro de 2021.
- ↑ "Manuel Castells". holbergprisen.no (en castelán). 14 de maio de 2012 [captura de 14 de marzo de 2017]. Archived from the original on 14 de marzo de 2017. Consultado o 16 de decembro de 2021.
- ↑ "2013 Balzan Prize for Sociology". balzan.org (en inglés). outubro de 2013. Consultado o 16 de decembro de 2021.
- ↑ 6,0 6,1 "Real Decreto 3/2020, de 12 de enero, sobre las Vicepresidencias del Gobierno" (PDF). boe.es (en castelán). 13 de xaneiro de 2020. ISSN 0212-033X. Consultado o 16 d decembro de 2021.
- ↑ 7,0 7,1 Cué, Carlos E. (16 de decembro de 2021). "Castells, el ministro con menor perfil político, deja el Gobierno para que entre el mentor de Colau". elpais.com (en castelán). Consultado o 16 de decembro de 2021.
- ↑ 8,0 8,1 "Real Decreto 1113/2021, de 17 de diciembre, por el que se dispone el cese de don Manuel Castells Oliván como Ministro de Universidades". boe.es (en castelán). 20 de decembro de 2021. Consultado o 6 de xaneiro de 2021.
- ↑ 9,0 9,1 Castells & Ince (2003), pp. 7-8
- ↑ Kreysler (2008), 1'26 segundos
- ↑ Castells & Ince (2003), pp. 8-9
- ↑ Castells & Ince (2003), pp. 8-10
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 Redacción. "ManuelCastells". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ "UOC - IN3 - Proyecto Internet Catalunya (PIC)". Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ Redacción (17 de agosto de 2012 [actualizado o 9 de xullo de 2015]). "Professor Castells named Library of Congress' Kluge Chair in Technology and Society". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ 16,0 16,1 "Next International Business School. Consejo Académico". Next IBS (en castelán). Arquivado dende o orixinal o 15 de decembro de 2021. Consultado o 24 de xaneiro de 2020.
- ↑ Redacción (14 de xullo de 2004 [actualizado o 18 de novembro de 2016]). "Manuel Castells lauded in Academe". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ 18,0 18,1 18,2 Castells, Manuel (2004). La era de la información: economía, sociedad y cultura (en castelán). Siglo XXI. ISBN 9682321689. Consultado o 24 de julio de 2017.
- ↑ Castells, Manuel; Himanen, Pekka (2002). La sociedad de la información y el Estado del bienestar: el modelo finlandés (en castelán). Alianza Editorial. ISBN 9788420691039. Consultado o 24 de julio de 2017.
- ↑ RTVE (17 de xuño de 2013). "Pienso, luego existo - Manuel Castells (mp4) (en castelán). Escena en 6'45. Consultado o 10 de xaneiro de 2022.
- ↑ Castells, Manuel (1999). La era de la información: economía, sociedad y cultura (en castelán) 1. Siglo XXI. pp. 39–48. ISBN 978-968-23-2168-9. Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ Stevenson 2003, p. 92
- ↑ Stevenson 2003, pp. 92-93
- ↑ USC Annenberg. The Technology Revolution: Manuel Castells (Vídeo) (en inglés). Escena en 1'32-1'50. Consultado o 6 de xaneiro de 2021.
- ↑ Castells, Manuel (25 de febreiro de 1995). "Castells, Manuel (25 de febrero de 1995). «La sociedad de la información». El País. Consultado el 12 de marzo de 2016.". elpais.com (en castelán). Consultado o 6 de xaneiro de 2021.
- ↑ Castells, Manuel (25 de febreiro de 1995). "Castells, Manuel (25 de febrero de 1995). «La sociedad de la información». El País. Consultado el 12 de marzo de 2016.". elpais.com (en castelán). Consultado o 6 de xaneiro de 2021.
- ↑ Castells, Manuel (25 de febreiro de 1995). "Castells, Manuel (25 de febrero de 1995). «La sociedad de la información». El País. Consultado el 12 de marzo de 2016.". elpais.com (en castelán). Consultado o 6 de xaneiro de 2021.
- ↑ 28,0 28,1 28,2 Mann (2008), pp. 274-275
- ↑ Stevenson 2003, p. 95
- ↑ País, Ediciones El (15 de febrero de 2014). "El Partido X se presenta en Barcelona" (en castelán). Consultado o 9 de julio de 2016.
- ↑ "¿Quiénes somos?". Consultado o 9 de julio de 2016.
- ↑ Santaeulalia, Inés (5 de enero de 2020). "Los comunes proponen al sociólogo Manuel Castells como ministro de Universidades". El País (en castelán). ISSN 1134-6582. Consultado o 14 de enero de 2020.
- ↑ "Conoce las claves y estrategias del plan de digitalización para las universidades españolas" (en castelán). 2021-02-25. Consultado o 2021-09-06.
- ↑ Castro, Irene; Galaup, Laura (16 de decembro de 2021). "Joan Subirats sustituirá a Manuel Castells como ministro de Universidades". eldiario.es (en castelán). Consultado o 6 de xaneiro de 2021.
- ↑ Rodríguez, Vicente (11 de novembro de 2021). "Barcelona". britannica.com (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ Castells & Ince (2003), p. 8
- ↑ García, Lola (5 de enero de 2020). "El sociólogo Castells será ministro de Universidades a propuesta de Colau". lavanguardia.com (en castelán). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ "John Simon Guggenheim Foundation | Manuel Castells" (en inglés). Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ "The Society for the Study of Social Problems | Past Winners". Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ "Community and Urban Sociology Section Awards Recipients History" (en inglés). 3 de noviembre de 2010. Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ "American Political Science Association > PROGRAMS > APSA Awards > Ithiel de Sola Pool Award Recipients". Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ Redacción (24 de agosto de 2004 [actualizado o 18 de agosto de 2016). "Castells honored by APSA". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ "Cercador de normativa" (en catalán). Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ "·CIS·Centro de Investigaciones Sociológicas·Premio Nacional de Sociología y Ciencia Política". Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ "Academy of Europe: Erasmus Medal". Consultado o 7 de enero de 2020.
- ↑ Redacción (10 de novembro de 2010 [actualizado 6 de maio de 2015]). "Manuel Castells wins 2011 Erasmus Medal in recognition of “brilliant” work". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ Redacción (4 de outubro de 2011 [actualizado o 10 de xullo de 2015]). "Oxford Internet Institute gives Castells Lifetime Achievement Award". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ "Professor Manuel Castells honored with prestigious Holberg International Memorial Prize". annenberg.usc.edu (en inglés). 29 de marzo de 2012 [actualizado o 10 de xullo de 2015]. Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ Universidad de Guadalajara. "Histórico de Doctores Honoris Causa".
- ↑ Juliani, Michael (10 de decembro de 2013 [actualizado 8 de outubro de 2015]). "Castells wins 2013 Balzan Prize for Sociology". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ 51,0 51,1 "Curriculum Vitae | UOC - Web de la producción científica del profesor Manuel Castells". Consultado o 24 de mayo de 2016.
- ↑ Redacción (25 de abril de 2016). "Castells Honored with USC Presidential Medallion". annenberg.usc.edu (en inglés). Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ Redacción. "2017-18 AWARD WINNING FACULTY". annenberg.usc.edu (en inglés). Arquivado dende o orixinal o 18 de decembro de 2021. Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ "Relative Ranking of a Selected Pool of Leading Communication Scholars by Number of Citations in the Social Science Citation Index, 2000-2006*" (PDF). annenberg.usc.edu (en inglés). decembro 2006. Archived from the original on 02 de febreiro de 2007. Consultado o 18 de decembro de 2021.
- ↑ Rantanen, Terhi (1 de agosto de 2005). Global Media and Communication e London School of Economics and Political Science, ed. (eISSN: 1742-7673). "The Message is the Medium". Global Media and Communication (en inglés) 1 (2): 135–147. ISSN 1742-7665. doi:10.1177/1742766505054629.
- ↑ Castells, Manuel (2021-01-18). "Nuestra Universidad" (en castelán). Consultado o 2021-01-18.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Manuel Castells |
Bibliografía
editar- Castells, Manuel; Ince, Martin (2003). Conversations with Manuel Castells. Colección: Polity Conversations Series, 6 (en inglés). Cambridge: Polity Press. ISBN 9780745628493.
- Mann, Douglas (2008). "Postmodernism: Political Economy and Communications". Understanding Society: A Survey of Modern Social Theory (en inglés). Ontario: Oxford University Press. ISBN 9780195421842.
Outros artigos
editarLigazóns externas
editar- Kreisler, Harry (15 de febreiro de 2008). Conversations with History: Manuel Castells (Video) (en inglés). Berkeley, CA: University of California Television (UCTV). Escena en 1 minuto 26 segundos. Consultado o 16 de decembro de 2021.
- Programa de RTVE: Pienso, luego existo - Manuel Castells (en castelán).