Xosé Lois Ripalda
Xosé Lois Ripalda González, nado en Erbedeiro (Carballedo) o 31 de xaneiro de 1940, é un mestre e escritor galego.[1]
Biografía | |
---|---|
Nacemento | 31 de xaneiro de 1940 (84 anos) Carballedo, España |
Actividade | |
Ocupación | mestre, escritor |
Traxectoria
editarEstudou Maxisterio en Pontevedra, xubilándose despois de case corenta anos dedicados ao ensino en diversas aldeas do rural en Galicia e Asturias, rematando en Nigrán, Baiona e Vigo.[2] Da súa preocupación pola cultura tradicional e da evidente necesidade de crear literatura coa que poidan identificarse os alumnos procedentes do medio rural, nacen os seus volumes de relatos Un fachico de contos e Contos para engaiolar, recreacións libres da tradición oral que, xunto co seu último libro, Contos da Baiuca, forman unha triloxía sobre temas relacionados coa aldea.
Investigador sobre temas etnográficos, ten publicado numerosos artigos en xornais e revistas.
Forma parte da galería de personaxes ilustres de Carballedo.[3]
A casa na que naceu en Erbedeiro será dedicada a museo.[4]
Obras
editarNarrativa
editar- Un fachico de contos (1980). Zero-Zyx. 99 páxs. ISBN 978-8431705299.
- Contos para engaiolar (1984). edición do autor. 131 páxs. ISBN 978-84-398-1521-1.
- Contos da baiuca (1995). edición do autor. 120 páxs. ISBN.
- Memorias dun esquelete de aldea (2008). Ediciones Cardeñoso. 104 páxs. ISBN 978-8481905199.
- As tortillas do Xeneral (2012). Ir Indo. Narrativa. ISBN 978-8476806876.
- Lendas, contos e historias ao pé do lume (2014). Ir Indo. ISBN 978-8476807149.
Literatura infanto-xuvenil
editar- As bolboretas brancas (1989) Ir Indo. Nabarquela. 118 páxs. ISBN 978-8476800225.
- As botas de Zapeto (1995). Sotelo Blanco Edicións. ISBN 978-8478241309.
- O cabalo ceibe (2004). Ir Indo. O Elefante Contacontos. 106 páxs. ISBN 978-8476805015.
- O grumete da Pinta (2006). Cardeñoso. ISBN 978-8481904420.
- Viaxe aos Ancares (2009). Ir Indo. O Elefante Contacontos. 98 páxs. ISBN 978-8476807255.
- O camiño dos druídas (2011). Ir Indo. Máis de 12 anos. 108 páxs. ISBN 978-8476806739.
- O inspector Chumbo (2014). Ir Indo. Máis de 12 anos. 163 páxs. ISBN 9788476807224.
- O golfiño ceibe (2016). Ir Indo. Máis de 10 anos. ISBN 978-8476807255.
- Volve o inspector Chumbo (2019). Ir Indo. Máis de 10 anos. ISBN 9788476807439.
- Verdelina, a tartaruga viaxeira (2022). Ir Indo. ISBN 9788476807767.[5]
Ensaio
editar- A carón da roda. Vida dun afiador (2002).[6]
- A cultura tradicional do pan (2002) Ir Indo. Raigame. 114 páxs. ISBN 978-8476803936.
- Erbedeiro, vida e esmorecer dunha freguesía (2002). edición dixital.[7]
- O libro das fontes, 2006, Edicións Xerais de Galicia. Etnografía. 136 páxs. ISBN 978-8497824156.
- A cultura do pan (2008). Edicións Xerais de Galicia.[8] Etnografía. 176 páxs. ISBN 978-8497827218.
- O país dos mil ríos. Cultura fluvial en Galicia. (2010). Editorial Galaxia.[9] 144 páxs. ISBN 978-8471542564.
- A cultura do viño (2013). Ir Indo. ISBN 9788476807057.
- Terra e auga (2017). Ir Indo. 206 páxs. ISBN 9788476807316.
- A cultura do mel (2018). Ir Indo. ISBN 978-8476807378.
- Pepa Loba, entre a historia e a lenda (2022). Ir Indo. 168 páxs. ISBN 9788476807699.[10]
Premios
editar- Acadou un dos premios "Barco de Vapor" (5º Certame) e por traballos de Etnografía dirixidos a escolantes, seis veces consecutivas o premio "Museo de Pontevedra".[11]
- Premio Frei Martín Sarmiento por O inspector Chumbo en 2018.[12]
Notas
editar- ↑ "Xosé Lois Ripalda". Editorial Galaxia. Arquivado dende o orixinal o 24 de setembro de 2019. Consultado o 2019-06-18.
- ↑ "Ficha do autor". bvg.udc.es. Consultado o 2019-06-18.
- ↑ "Personaxes Ilustres". www.concellocarballedo.es. Consultado o 25/1/2019.
- ↑ Lugo, El Progreso de (2023-01-07). ""A casa na que nacín en Erbedeiro será un museo"". El Progreso de Lugo. Consultado o 2023-01-07.
- ↑ Atlántico (2022-12-28). "Xosé Lois Ripalda: “A miña neta inspiroume un conto homenaxe aos avós, personaxes a extinguir”". Atlántico. Consultado o 2023-01-07.
- ↑ "A carón da roda". bvg.es. Consultado o 18/06/2019.
- ↑ "Erbedeiro, vida e esmorecer dunha freguesía". bvg.es. Consultado o 18/06/2019.
- ↑ "Nova crítica sobre “A cultura do pan”. Blog Xerais". blog.xerais.gal. Arquivado dende o orixinal o 05 de xuño de 2020. Consultado o 24 de abril de 2020.
- ↑ "O país dos mil ríos". Editorial Galaxia. 2011-06-28. Consultado o 2019-06-18.
- ↑ "Xosé Lois Ripalda pescuda na historia de Pepa Loba". La Voz de Galicia. 2022-06-12. Consultado o 2022-09-18.
- ↑ "Xosé Lois Ripalda González. Galegos. Gallegos". galegos.galiciadigital.com. Consultado o 2019-06-18.
- ↑ "«Como lectores,os rapaces son sempre os mellores xuíces»". La Voz de Galicia. 2019-06-17. Consultado o 2019-06-18.
Véxase tamén
editarBibliografía
editar- "Ripalda González, Xosé Lois". Dicionario biográfico de Galicia 3. Ir Indo Edicións. 2010-2011. p. 171.
- Barrera, F., ed. (2002). Gallegos. Quién es quien en la Galicia del siglo XXI (en castelán). El Correo Gallego. p. 491. ISBN 84-8064-113-4.
- Fernández del Riego, F. (1971) [1951]. Historia da literatura galega (2ª ed.). Vigo: Editorial Galaxia. p. 370.
- Vilavedra, Dolores, ed. (1995). Diccionario da literatura galega. Autores I. Vigo: Editorial Galaxia. p. 504. ISBN 84-8288-019-5.
Ligazóns externas
editar- Xosé Lois Ripalda descubre a aldea asolagada de Sernande no seu novo libro. 03/09/2012. You Tube. Televinte Chantada.