Wikipedia

Ramesseum

templo conmemorativo de Ramsés II

O Ramesseum é o templo conmemorativo (ou templo mortuorio) do Faraón Ramsés II ("Ramsés o Grande"). Está situada na Necrópole de Tebas no Alto Exipto, ao oeste do río Nilo, fronte á moderna cidade de Luxor. O nome, ou polo menos a súa forma francesa Rhamesséion, acuñouna Jean-François Champollion, que visitou as ruínas do xacemento en 1829 e identificou por primeira vez os xeróglifos que forman os nomes e títulos de Ramsés nas paredes. Orixinalmente chamábase a Casa do millón de anos de Usermaatra-setepenra que se une con Tebas-a-cidade no dominio de Amón.[1] Usermaatra-setepenra foi o prenomen de Ramsés II.

Modelo:Xeografía físicaRamesseum
Imaxe
Tipoxacemento arqueolóxico Editar o valor en Wikidata
Parte deNecrópole de Tebas Editar o valor en Wikidata
Localización
División administrativaGobernación de Luxor, Exipto Editar o valor en Wikidata
Mapa
 25°43′40″N 32°36′38″L / 25.727777777778, 32.610555555556
Características
Altitude85 m Editar o valor en Wikidata
Parte dun sitio do Patrimonio da Humanidade
Data1979 (3ª Sesión)

Historia

editar

Ramsés II modificou, usurpou ou construíu moitos edificios desde cero, e o máis espléndido deles, de acordo coas prácticas funerarias reais do Novo Reino, sería o seu templo conmemorativo, un lugar de culto dedicado ao faraón, deus na terra, onde a súa memoria se mantería viva despois da súa morte. Os rexistros que se conservan indican que o traballo no proxecto comezou pouco despois do inicio do seu reinado e continuou durante 20 anos.

O deseño do templo mortuorio de Ramsés adhírese aos canons estándar da arquitectura do templo do Reino Novo. Orientado ao noroeste e ao sueste, o propio templo estaba formado por dous pilonos de pedra (portas, duns 60 m de ancho), un tras outro, cada un dando a un patio. Máis aló do segundo patio, no centro do complexo, había unha sala hipóstila cuberta de 48 columnas, que rodeaba o santuario interior. Un enorme pilono estaba diante do primeiro patio, co palacio real á esquerda e na parte traseira a xigantesca estatua do rei.[2] Como era costume, os pilonos e os muros exteriores estaban decorados con escenas conmemorativas do faraón, vitorias militares e deixando constancia da súa dedicación e parentesco cos deuses. No caso de Ramsés, dáselle moita importancia á Batalla de Qadesh (ca. 1274 a.C.); O máis intrigante, porén, é que un bloque no alto do primeiro pilono rexistra o seu saqueo, no oitavo ano do seu reinado, a unha cidade chamada "Shalem", que pode ser ou non Xerusalén. As escenas do gran faraón e do seu exército triunfando sobre as forzas hititas que foxen ante Qadesh, como se retratan nos canons do "poema épico de Pentauro", aínda poden ser visto no pilono.[2]

Da estatua de sienita do faraón entronizado só quedan fragmentos da base e do torso, de 19 m. de alto e de máis de 1000 toneladas de peso.[3] Alegouse que isto transportouse 270 km. sobre terra. Esta é a estatua colosal máis grande que queda (agás as estatuas feitas in situ) no mundo. Porén, atopáronse fragmentos de catro colosos de granito de Ramsés en Tanis (norte de Exipto) cunha altura estimada de 21 a 28 metros. Como catro dos seis colosos de Amenhotep III (Colosos de Memnon), xa non hai restos completos, polo que as alturas baséanse en estimacións non confirmadas.[4][5]

 
A "outra" cabeza de granito mostrada diante das estatuas de Osiris

Os restos do segundo patio inclúen parte da fachada interna do pilono e unha parte do pórtico de Osiride á dereita.[2] As escenas de guerra e a derrota dos hititas en Cades repítense nos muros.[2] Nos rexistros superiores móstrase unha festa en honra ao deus fálico Min, deus da fertilidade.[2] No lado oposto do patio, os poucos piares e columnas de Osiride que aínda quedan dan unha idea da grandeza orixinal.[2] Tamén pódense ver restos espallados das dúas estatuas do rei sentado que flanqueaban a entrada ao templo, unha en granito rosa e outra en granito negro. A cabeza dun destes trasladouse ao Museo Británico.[2][6] Trinta e nove das corenta e oito columnas da gran sala hipóstila (41 x 31 m) aínda permanecen nas filas centrais. Están decoradas coas escenas habituais do rei ante varios deuses. Tamén se consérvase parte do teito, decorado con estrelas de ouro sobre un fondo azul.[2] Os fillos e fillas de Ramsés aparecen en procesión nas poucas paredes que quedan. O santuario estaba composto por tres salas consecutivas, con oito columnas e a cela tetrástila esquerda.[2] Parte da primeira sala, co teito decorado con escenas astrais, e algúns restos da segunda sala son o único que queda.[2]

Adxacente ao norte da sala hipóstila había un templo máis pequeno, que estaba dedicada á nai de Ramsés, Tuia, e á súa amada esposa principal, Nefertari. Ao sur do primeiro patio estaba o palacio do templo. O complexo estaba rodeado de varios almacéns, hórreos, talleres e outros edificios auxiliares, algúns construídos ata a época romana.

Un templo de Seti I, do que agora non queda máis que os alicerces, estaba noutro tempo á dereita da sala hipóstila. Consistía nun patio de peristilo con dúas capelas. Todo o complexo estaba rodeado por muros de ladrillos que comezaban no xigantesco pilono do sueste.

Diversos papiros e ostraca que se remontan ao Terceiro Período Intermedio (séculos XI ao VIII a.C.) indican que o templo tamén foi o lugar dunha importante escola de escribas.

O sitio estaba en uso antes de que Ramsés puxese a primeira pedra, debaixo da sala hipóstila, os arqueólogos modernos atoparon unha tumba de fosa do Reino Medio, que desvelou un rico tesouro de artefactos relixiosos e funerarios.

Ruínas

editar
 
Estruturas en ruínas

A diferenza dos enormes templos de pedra que Ramsés mandou esculpir na cara das montañas Nubias nos templos de Abu Simbel, o paso inexorable de tres milenios non respectou o seu "templo dun millón de anos" en Tebas. Isto debeuse principalmente á súa localización na chaira inundable na beira do Nilo, coa inundación anual socavando gradualmente os cimentos deste templo e dos seus veciños. O abandono e a chegada de novas fes tamén pasaron factura, por exemplo, nos primeiros anos da Era cristiá, o templo púxose en servizo como igrexa cristián.[7]

Todo isto e normal para un templo deste tipo construído nese momento. Deixando de lado a escalada de tamaño, pola que cada faraón sucesivo do Novo Reino se esforzou por superar aos seus predecesores en volume e alcance, o Ramesseum está en gran parte fundido no mesmo molde que o Medinet Habu de Ramsés III ou o templo en ruínas de Amenhotep III que estaba detrás dos "Colosos de Memnon" a un quilómetro máis ou menos. Pola contra, o significado que hoxe goza o Ramesseum débese máis ao tempo e ao xeito do seu redescubrimento polos europeos.

A lista de reis do Ramesseum é unha lista menor de reis que aínda permanecen in situ nos poucos restos do segundo pilono.

Escavacións e estudos

editar
 
O 'Memnon máis novo'

As orixes da Exiptoloxía moderna poden remontarse á chegada a Exipto de Napoleón Bonaparte no verán de 1798. Aínda que innegablemente foi unha invasión dunha potencia imperialista estranxeiraa, esta foi unha invasión dos seus tempos, informada polas ideas da Ilustración: xunto ás tropas de Napoleón foron homes de ciencia, os mesmos cuxo traballo baixo o sol do deserto produciría máis tarde o seminal Description de l'Égypte de 23 volumes. Dous enxeñeiros franceses, Jean-Baptiste Prosper Jollois e Édouard de Villiers du Terrage, foron asignados para estudar o xacemento de Ramesseum, e foi con moita fanfarria que o identificaron co "Tumba de Ozymandias" ou "Palacio de Memnon" do que Diodorus de Sicilia escribira no século I a.C.

O seguinte visitante destacado foi Giovanni Belzoni, un artista e enxeñeiro de orixe italiana e, máis tarde, arqueólogo e anticuario. As viaxes de Belzoni levárono en 1815 ao Cairo, onde vendeu a Mehemet Ali un motor hidráulico da súa propia invención. Alí coñeceu o cónsul xeral británico Henry Salt, quen contratou os seus servizos para coller do templo de Tebas o chamado 'Memnon máis novo', unha das dúas cabezas colosais de granito que representan a Ramsés II, e transportalo a Inglaterra. Grazas á hidráulica de Belzoni e á súa habilidade como enxeñeiro (os homes de Napoleón fracasaran no mesmo esforzo unha década antes máis ou menos), a cabeza de pedra de 7 toneladas chegou a Londres en 1818, onde foi bautizada como "The Younger Memnon" e, algúns anos máis tarde, dándolle un lugar de honra no Museo Británico.

 
O coloso Ozymandias caído

O poeta Percy Bysshe Shelley escribiu o seu soneto "Ozymandias no contexto de fondo da intensa emoción que rodeaba a chegada da estatua, e despois de escoitar marabillosas historias doutros tesouros menos transportables aínda no deserto. En particular, unha enorme estatua caída no Ramesseum está agora inextricablemente ligada a Shelley, debido ao cartucho no seu ombreiro que leva o nome do trono de Ramsés, User-maat-re Setep-en-re, cuxa primeira parte Diodoro traduxo ao grego como "Ozymandias".

Aínda que as "pernas de pedra grandes e sen tronco" de Shelley débense máis á licenza poética que á arqueoloxía, o "rostro medio afundido... esnaquizado" deitado sobre a area é unha descrición precisa de parte da estatua esnaquizada. As mans e os pés están preto. Se aínda estivese en pé, o coloso de Ozymandias se elevaría a 19 m. sobre o chan,[3] rivalizando cos Colosos de Memnon e as estatuas de Ramsés esculpidas na montaña de Abu Simbel.

Un equipo conxunto franco-exipcio explora e restaura o Ramesseum e os seus arredores desde 1991. Entre os seus descubrimentos durante as escavacións inclúense cociñas, panaderías e cuartos de abastos para o templo ao sur, e unha escola onde se ensinaba aos nenos a ser escribas ao sueste. Algúns dos retos para preservar a zona foron o control dos agricultores exipcios modernos que usan a zona para a agricultura e invaden as ruínas.[8]

Galería

editar

Notas

editar
Referencias
  1. ↑ Guy Lecuyot. "THE RAMESSEUM (EGYPT), RECENT ARCHAEOLOGICAL RESEARCH". Archéologies d'Orient et d'Occident. Arquivado dende o orixinal o 2007-06-06. Consultado o 2007-03-07. 
  2. ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 Ania Skliar, Grosse kulturen der welt-Ägypten, 2005
  3. ↑ 3,0 3,1 Arnold, Dieter (2003). Strudwick, Helen, ed. The encyclopaedia of ancient Egyptian architecture. I.B.Tauris. pp. 196. ISBN 1-86064-465-1. 
  4. ↑ Christopher Scarre (1999). "The Seventy Wonders of the Ancient World". London Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-05096-5. 
  5. ↑ Steven Stanek (31 de marzo de 2008). "Giant Statue of Ancient Egypt Queen Found". National Geographic News. Consultado o 12 de xuño de 2016. 
  6. ↑ "The Younger Memnon". The British Museum website. Consultado o 22 de marzo de 2011. 
  7. ↑ Wilkinson, Richard H. (2000). The Complete Temples of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 183
  8. ↑ Leblanc, Christian (2005). "Research, development and management of heritage on the left bank of the Nile: Ramesseum and its environs". Museum International 57 (1–2): 79–86. ISSN 1350-0775. doi:10.1111/j.1468-0033.2005.00515.x. 

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ramesseum&oldid=6850202»