Glutamina sintetase

A glutamina sintetase (GS) (EC 6.3.1.2)[3] é un encima que xoga un papel esencial no metabolismo do nitróxeno catalizando a condensación do glutamato e o amoníaco para formar glutamina:

glutamato—amoníaco ligase
Sitio activo entre dous monómeros da glutamina sintetase de Salmonella typhimurium. Os sitios de unión de catións están en amarelo e laranxa; o ADP está en rosa; fosfinotricina en azul.[1]
Identificadores
Número EC 6.3.1.2
Número CAS 9023-70-5
Bases de datos
IntEnz vista de IntEnz
BRENDA entrada de BRENDA
ExPASy vista de NiceZyme
KEGG entrada de KEGG
MetaCyc vía metabólica
PRIAM perfil
Estruturas PDB RCSB PDB PDBe PDBj PDBsum
Gene Ontology AmiGO / EGO
Glutamina sintetase,
dominio beta-Grasp
Identificadores
SímboloGln-synt_N
PfamPF03951
InterProIPR008147
PROSITEPDOC00162
SCOPe2gls / SUPFAM
Glutamina sintetase,
dominio catalítico
Encima glutamina sintetase de 12 subunidades de Salmonella typhimurium.[2]
Identificadores
SímboloGln-synt_C
PfamPF00120
Pfam clanCL0286
InterProIPR008146
PROSITEPDOC00162
SCOPe2gls / SUPFAM
glutamato-amoníaco ligase (glutamina sintetase)
Identificadores
Símbolo GLUL
Símbolos alt. GLNS
Entrez 2752
HUGO 4341
OMIM

138290

PDB 2qc8
RefSeq NM_002065
UniProt P15104
Outros datos
Número EC 6.3.1.2
Locus Cr. 1 q31

Glutamato + ATP + NH3 → Glutamina + ADP + fosfato

Reacción da glutamina sintetase.
Reacción catalizada pola glutamina sintetase.

A glutamina sintetase usa o amoníaco producido pola redución de nitratos, degradación de aminoácidos e fotorrespiración.[4] O grupo amida do glutamato é unha fonte de nitróxeno para a síntese de metabolitos da vía da glutamina.[5]

Outras reaccións poden ter lugar tamén por medio da glutamina sintetase. A competición entre o ión amonio e a auga, as súas afinidades de unión e a concentración de ión amonio inflúen na síntese e na hidrólise de glutamina. A glutamina fórmase se un ión amonio ataca o intermediario acil-fosfato, mentres que se volve a formar glutamato se a auga ataca o intermediario.[6][7] O ión amonio únese máis fortemente que a auga á glutamina sintetase debido ás forzas electrostáticas entre o catión e o peto cargado negativamente.[4] Outra posible reacción é pola unión de NH2OH á glutamina sintetase, en vez de NH4+, o cal rende γ-glutamilhidroxamato.[6][7]

Estrutura editar

 
Glutamina sintetase de 12 subunidades[1]

A glutamina sintetase (GS) pode estar composta por 8, 10 ou 12 subunidades idénticas separadas en dous aneis enfrontados.[6][8][9][10] As GS bacterianas son dodecámeros con 12 sitios activos entre os monómeros.[6] Cada sitio activo crea un túnel que é o lugar de tres sitios de unión ao substrato distintos: nucleótidos, ión amonio e aminoácidos.[4][6][10][11] O ATP únese á parte superior do bifunil que se abre na superficie externa da GS.[4] O glutamato únese á parte inferior do sitio activo.[7] A parte media do bifunil contén dous sitios nos cales se unen catións divalentes (Mn+2 ou Mg+2). Un sitio de unión a catións está implicado na transferencia do grupo fosforil do ATP ao glutamato, mentres que o segundo estabiliza a GS activa e axuda á unión do glutamato.[6]

Os enlaces de hidróxeno e as interaccións hidrofóbicas manteñen xuntos os dous aneis da GS. O C-terminal de cada subunidade (pinza helicoidal) estabiliza a estrutura da GS ao inserirse na rexión hidrófoba da subunidade do outro anel. O N-terminal de cada subunidade está exposto ao solvente. Ademais, a canle central está formada por seis follas β de catro febras compostas de bucles antiparalelos das doce subunidades.[6]

Mecanismo editar

A GS cataliza a condensación dependente do ATP do glutamato con amoníaco para dar glutamina.[4] A hidrólise do ATP impulsa[8] o primeiro paso dun mecanismo concertado de dúas partes.[4][6] O ATP fosforila o glutamato para formar ADP e un intermediario acil-fosfato chamado γ-glutamil fosfato, o cal reacciona co amoníaco, formando glutamina e fosfato inorgánico. O ADP e o Pi non se disocian ata que se se une o amoníaco e se libera a glutamina.[6]

O ATP únese primeiro á parte superior do sitio activo preto do sitio de unión do catión, mentres que o glutamato se une preto do segundo sitio de unión de catións na parte inferior do sitio activo.[5][7] A presenza de ADP causa un cambio conformacional na GS que estabiliza o residuo de γ-glutamil fosfato. O amonio só se une fortemente á GS se está presente o intermediario acil-fosfato. O amonio, en vez do amoníaco, é o que se une á GS porque o sitio de unión é polar e está exposto ao solvente.[7] No segundo paso, a desprotonación do amonio permite que o amoníaco ataque o intermediario desde o sitio próximo para formar glutamina.[12] O fosfato sae pola parte superior do sitio activo, mentres que a glutamina abandona o sitio activo pola parte inferior (entre os dous aneis).[13][7]

 
Dúas imaxes da glutamina sintetase PDB 1FPY

Función biolóxica editar

A GS está presente predominantemente no cerebro, riles e fígado.[4][10] No cerebro a GS participa na regulación metabólica do glutamato, a detoxificación do amoníaco cerebral, a asimilación do amoníaco, a reciclaxe de neurotransmisores e na terminación dos sinais neurotransmisores.[4][14] A GS, no cerebro, atópase principalmente en astrocitos.[15] Os astrocitos protexen as neuronas da excitotoxicidade ao captaren o exceso de amoníaco e glutamato.[14] En ambientes hiperamónicos (con altos niveis de amoníaco), ocorre un inchamento astroglial.[14][16][17] O problema deste inchamento astroglial foi enfocado desde diferentes perspectivas. Un estudo mostra que hai cambios morfolóxicos que incrementan a expresión da GS en áreas glutamatérxicas ou outras adaptacións que alivian os altos niveis de glutamato e amoníaco.[14] Outra perspectiva é que o inchamento dos astrocitos débese á acumulación de glutamina. Para previr o aumento dos niveis do contido cortical de glutamato e de auga, realizouse un estudo para impedir a actividade da GS en ratas co uso de metionina sulfoximina (MSO).[16]

Clases editar

Existen tres clases de GS:[18][19][20]

As plantas teñen dous ou máis isocimas de GSII, un dos isocimas traslócase ao cloroplasto. Outra forma é citosólica. A tradución do xene da GS citosólica está regulada pola súa rexión non traducida 5' (5' UTR), mentres que a súa 3' UTR xoga un papel na renovación (turnover) de transcritos.[23]

  • Os encimas da clase III (GSIII) polo momento só se atoparon en Bacteroides fragilis e Butyrivibrio fibrisolvens. Son dodecámeros de dobre anel de cadeas idénticas.[24] Son moito máis grandes (uns 700 aminoácidos en total) que os GSI (de 450 a 470 aminoácidos) ou os GSII (350 a 420 aminoácidos).

Aínda que as tres clases de GS están claramente relacionadas estruturalmente, a similitude de secuencias non é moi grande.

Regulación e inhibición editar

A GS está sometida a modificación covalente reversible. A Tyr397 de cada unha das 12 subunidades pode sufrir adenililación ou desadenililación pola adenilil transferase (AT), un encima regulador bifuncional.[25] A adenililación é unha modificación postraducional que implica a unión covalente de AMP a unha cadea lateral dunha proteína. Cada adenililación require un ATP, e a completa inhibición da GS require 12 ATP. A desadenililación polo encima AT supón a remoción fosforolítica de grupos adenilil unidos a Tyr en forma de ADP. A actividade do encima AT está influenciada pola proteína reguladora que está asociada con ela: PII, un trímero de 44 kD.[25] A PII tamén sofre modificación postraducional pola uridilil transferase, así a PII ten dúas formas. O estado de PII determina a actividade da adenilil transferase. Se a PII non está uridililada, entón toma a forma PIIA. O complexo AT:PIIA desactiva a GS por adenililación. Se PII está uridililada, entón toma a forma PIID. O complexo AT:PIID activa a GS por desadenililación.[25] Os complexos AT:PIIA e AT:PIID están regulados alostericamente de modo recíproco polo α-cetoglutarato e a glutamina (Gln). A glutamina promove a actividade da AT:PIIA e inhibe AT:PIID, o que conduce á adenililación e subseguinte desactivación da GS. Ademais, a glutamina favorece a conversión de PIID a PIIA. Os efectos do α-cetoglutarato sobre os complexos son os opostos.[25] Na maioría das bacterias gramnegativas a GS pode ser modificada por adenililación.[26]


A inhibición da GS está centrada principalmente en ligandos do sitio amino.[6] Outros inhibidores son o resultado do metabolismo da glutamina: triptófano, histidina, carbamoíl fosfato, glicosamina-6-fosfato, citidín trifosfato (CTP) e adenosín monofosfato (AMP).[5][8][27] Outros inhibidores/reguladores son a glicina e alanina. A alanina, glicina e serina únense ao sitio do substrato glutamato. O GDP, AMP e ADP únense ao sitio do ATP.[6] A L-serina, L-alanina e glicina únense ao sitio do L-glutamato na GS non adenililada. Os catro aminoácidos únense ao sitio polos átomos que todos teñen en común, “a cadea principal” +NH3-CH-COO-, nas mesmas posicións.[5] O glutamato é outro produto do metabolismo da glutamina; porén, o glutamato é un substrato para a GS, o que o inhibe para actuar como regulador da GS. Cada inhibidor pode reducir a actividade do encima; unha vez que todos os metabolitos finais están unidos á GS, a actividade da GS é case completamente inhibida.[8] Moitos sinais de entrada inhibidores permiten o axuste fino da GS reflectindo os niveis de nitróxeno do organismo.

A regulación por retroalimentación distingue a diferenza entre dous tipos de GS eucariotas: cerebro e tecidos non cerebrais. A GS non cerebral responde a unha inhibición por retroalimentación por produto final, mentres que a GS do cerebro non.[6] Altas concentracións de metabolitos depenedentes da glutamina deberían inhibir a actividade da GS, mentres que as baixas concentracións deberían activar a actividade da GS.[6]

 
A metionina sulfoximina (MSO) actuando como un inhibidor no sitio de unión do glutamato.

Inhibidores:

  • A metionina sulfoximina (MSO): A MSO é un inhibidor que se une ao sitio do glutamato. Unida á GS, a MSO é fosforilada polo ATP que ten como un resultado unha inhibición irreversible, non covalente da GS. A configuración do isómero S é máis inhibidora.[6] A entrada do glutamato está bloqueada no sitio activo pola estabilización do bucle flexible do sitio activo pola MSO.[7]
  • Fosfinotricina[1](PPT, glufosinato): A fosfinotricina é un inhibidor que se une ao sitio do glutamato. O glufosinato é utilizado como herbicida. As plantas tratadas con glufosinato morren debido a unha acumulación de amoníaco e o cesamento da fotosíntese.[10]
  • Hoxe en día disponse de moitos inhibidores sintéticos.[6]

Investigacións en E. coli revelaron que a GS se regula a través da expresión xénica. O xene que codifica a subunidade da GS desígnase glnA. A transcrición de glnA depende de NRI (un amplificador ou enhancer transcricional específico). A transcrición activa ocorre se o NRI está en forma fosforilada, denominada NRI-P. A fosforilación de NRI é catalizada por NRII, unha proteína quinase. Se NRII está en complexo con PIIA entón funciona como unha fosfatase e NRI-P é convertido de novo en NRI. Neste caso, a transcrición de glnA cesa.[25]

A GS está sometida a mecanismos regulatorios completamente diferentes en cianobacterias.[28] En vez do sistema común NtrC-NtrB de dous compoñentes,[29][30] as cianobacterias posúen o regulador transcricional NtcA que está restrinxido a este clado e controla a expresión da GS e unha multitude de xenes implicados no metabolismo do nitróxeno.[31][32] Ademais, a GS de cianobacterias non é modificada covalentemente para aumentar a sensibilidade á inhibición por retroalimentación.[30] En lugar diso, a GS cianobacteriana é inhibida por pequenas proteínas, denominadas factores inactivantes da GS, cuxa transcrición está regulada negativamente por NtcA.[33][34] Eses actores inactivadores son ademais regulados por diferentes ARN non codificantes: o ARN pequeno NsiR4 interacciona coa 5' UTR do ARNm do factor inactivador da GS IF7 (ARNm de gifA) e reduce a súa expresión. A expresión de NsiR4 está baixo control positivo do factor de transcrición para o control do nitróxeno NtcA.[35] Ademais, a expresión do factor inactivador do GS IF17 está controlado por un riboswitch para a unión da glutamina.[36]

Notas editar

  1. 1,0 1,1 1,2 PDB 1FPY; Gill HS, Eisenberg D (febreiro de 2001). "The crystal structure of phosphinothricin in the active site of glutamine synthetase illuminates the mechanism of enzymatic inhibition". Biochemistry 40 (7): 1903–12. PMID 11329256. doi:10.1021/bi002438h. 
  2. PDB 2GLS; Yamashita MM, Almassy RJ, Janson CA, Cascio D, Eisenberg D (outubro de 1989). "Refined atomic model of glutamine synthetase at 3.5 A resolution". J. Biol. Chem. 264 (30): 17681–90. PMID 2572586. doi:10.2210/pdb2gls/pdb. 
  3. Eisenberg D, Almassy RJ, Janson CA, Chapman MS, Suh SW, Cascio D, Smith WW (1987). "Some evolutionary relationships of the primary biological catalysts glutamine synthetase and RuBisCO". Cold Spring Harb. Symp. Quant. Biol. 52: 483–90. PMID 2900091. doi:10.1101/sqb.1987.052.01.055. 
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Liaw SH, Kuo I, Eisenberg D (novembro de 1995). "Discovery of the ammonium substrate site on glutamine synthetase, a third cation binding site". Protein Sci. 4 (11): 2358–65. PMC 2143006. PMID 8563633. doi:10.1002/pro.5560041114. 
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Liaw SH, Pan C, Eisenberg D (xuño de 1993). "Feedback inhibition of fully unadenylylated glutamine synthetase from Salmonella typhimurium by glycine, alanine, and serine". Proc. Natl. Acad. Sci. USA 90 (11): 4996–5000. Bibcode:1993PNAS...90.4996L. PMC 46640. PMID 8099447. doi:10.1073/pnas.90.11.4996. 
  6. 6,00 6,01 6,02 6,03 6,04 6,05 6,06 6,07 6,08 6,09 6,10 6,11 6,12 6,13 6,14 Eisenberg D, Gill HS, Pfluegl GM, Rotstein SH (marzo de 2000). "Structure-function relationships of glutamine synthetases". Biochim Biophys Acta 1477 (1–2): 122–45. PMID 10708854. doi:10.1016/S0167-4838(99)00270-8. 
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Liaw SH, Eisenberg D (xaneiro de 1994). "Structural model for the reaction mechanism of glutamine synthetase, based on five crystal structures of enzyme-substrate complexes". Biochemistry 33 (3): 675–81. PMID 7904828. doi:10.1021/bi00169a007. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Stryer L, Berg JM, Tymoczko JL (2007). Biochemistry (6th ed.). San Francisco: W.H. Freeman. pp. 679–706. ISBN 978-0-7167-8724-2. 
  9. Goodsell DS (xuño de 2002). "Glutamine Synthetase". Molecule of the month. RCSB Protein Data Bank. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2008. Consultado o 2010-05-08. 
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 10,4 Krajewski WW, Collins R, Holmberg-Schiavone L, Jones TA, Karlberg T, Mowbray SL (xaneiro de 2008). "Crystal structures of mammalian glutamine synthetases illustrate substrate-induced conformational changes and provide opportunities for drug and herbicide design". J Mol Biol 375 (1): 317–28. PMID 18005987. doi:10.1016/j.jmb.2007.10.029. 
  11. Ginsburg A, Yeh J, Hennig SB, Denton MD (Feb 1970). "Some effects of adenylylation on the biosynthetic properties of the glutamine synthetase from Escherichia coli". Biochemistry 9 (3): 633–49. PMID 4906326. doi:10.1021/bi00805a025. 
  12. Hunt JB, Smyrniotis PZ, Ginsburg A, Stadtman ER (xaneiro de 1975). "Metal ion requirement by glutamine synthetase of Escherichia coli in catalysis of gamma-glutamyl transfer". Arch Biochem Biophys 166 (1): 102–24. PMID 235885. doi:10.1016/0003-9861(75)90370-7. 
  13. Goodsell, DS (xuño de 2002). "Glutamine Synthetase". RCSB Protein Data Bank. Arquivado dende o orixinal o 31 de maio de 2008. Consultado o 8 de maio de 2010. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 Suarez I, Bodega G, Fernandez B (agosto-setembro de 2002). "Glutamine synthetase in brain: effect of ammonia". Neurochem. Int. 41 (2–3): 123–42. PMID 12020613. doi:10.1016/S0197-0186(02)00033-5. 
  15. Venkatesh K, Srikanth L, Vengamma B, Chandrasekhar C, Sanjeevkumar A, Mouleshwara Prasad BC, Sarma PV (2013). "In vitro differentiation of cultured human CD34+ cells into astrocytes". Neurol India 61 (4): 383–8. PMID 24005729. doi:10.4103/0028-3886.117615. 
  16. 16,0 16,1 Willard-Mack CL, Koehler RC, Hirata T, et al. (marzo de 1996). "Inhibition of glutamine synthetase reduces ammonia-induced astrocyte swelling in rat". Neuroscience 71 (2): 589–99. PMID 9053810. doi:10.1016/0306-4522(95)00462-9. 
  17. Tanigami H, Rebel A, Martin LJ, Chen TY, Brusilow SW, Traystman RJ, Koehler RC (2005). "Effect of glutamine synthetase inhibition on astrocyte swelling and altered astroglial protein expression during hyperammonemia in rats". Neuroscience 131 (2): 437–49. PMC 1819407. PMID 15708485. doi:10.1016/j.neuroscience.2004.10.045. 
  18. Kumada Y, Benson DR, Hillemann D, Hosted TJ, Rochefort DA, Thompson CJ, Wohlleben W, Tateno Y (abril de 1993). "Evolution of the glutamine synthetase gene, one of the oldest existing and functioning genes". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 90 (7): 3009–13. Bibcode:1993PNAS...90.3009K. PMC 46226. PMID 8096645. doi:10.1073/pnas.90.7.3009. 
  19. Shatters RG, Kahn ML (novembro de 1989). "Glutamine synthetase II in Rhizobium: reexamination of the proposed horizontal transfer of DNA from eukaryotes to prokaryotes". J. Mol. Evol. 29 (5): 422–8. Bibcode:1989JMolE..29..422S. PMID 2575672. doi:10.1007/BF02602912. 
  20. Brown JR, Masuchi Y, Robb FT, Doolittle WF (xuño de 1994). "Evolutionary relationships of bacterial and archaeal glutamine synthetase genes". J. Mol. Evol. 38 (6): 566–76. Bibcode:1994JMolE..38..566B. PMID 7916055. doi:10.1007/BF00175876. 
  21. "GSI structure". Arquivado dende o orixinal o 2008-12-17. Consultado o 2009-03-31. 
  22. InterPro:IPR001637 Glutamine synthetase class-I, adenylation site
  23. Ortega JL, Wilson OL, Sengupta-Gopalan C (decembro de 2012). "The 5' untranslated region of the soybean cytosolic glutamine synthetase β(1) gene contains prokaryotic translation initiation signals and acts as a translational enhancer in plants". Molecular Genetics and Genomics 287 (11–12): 881–93. PMC 3881598. PMID 23080263. doi:10.1007/s00438-012-0724-6. 
  24. van Rooyen JM, Abratt VR, Sewell BT (agosto de 2006). "Three-dimensional structure of a type III glutamine synthetase by single-particle reconstruction". J. Mol. Biol. 361 (4): 796–810. PMID 16879836. doi:10.1016/j.jmb.2006.06.026. 
  25. 25,0 25,1 25,2 25,3 25,4 Garrett, Grisham (2017). Biochemistry (6ª ed.). United States of America: Cengage Learning. pp. 886–889. ISBN 978-1-305-57720-6. 
  26. Ivanovsky RN, Khatipov EA (1994). "Evidence of covalent modification of glutamine synthetase in the purple sulfur bacterium". FEMS Microbiology Letters 122 (1–2): 115–119. doi:10.1111/j.1574-6968.1994.tb07153.x. 
  27. Krishnan IS, Singhal RK, Dua RD (abril de 1986). "Purification and characterization of glutamine synthetase from Clostridium pasteurianum". Biochemistry 25 (7): 1589–99. PMID 2871863. doi:10.1021/bi00355a021. 
  28. Bolay, Paul; Muro-Pastor, M.; Florencio, Francisco; Klähn, Stephan (27 de outubro de 2018). "The Distinctive Regulation of Cyanobacterial Glutamine Synthetase". Life 8 (4): 52. PMC 6316151. PMID 30373240. doi:10.3390/life8040052. 
  29. Merrick MJ, Edwards RA (decembro de 1995). "Nitrogen control in bacteria". Microbiological Reviews 59 (4): 604–22. PMC 239390. PMID 8531888. doi:10.1128/MR.59.4.604-622.1995. 
  30. 30,0 30,1 Fisher R, Tuli R, Haselkorn R (xuño de 1981). "A cloned cyanobacterial gene for glutamine synthetase functions in Escherichia coli, but the enzyme is not adenylylated". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 78 (6): 3393–7. Bibcode:1981PNAS...78.3393F. PMC 319574. PMID 6115380. doi:10.1073/pnas.78.6.3393. 
  31. Vega-Palas MA, Flores E, Herrero A (xullo de 1992). "NtcA, a global nitrogen regulator from the cyanobacterium Synechococcus that belongs to the Crp family of bacterial regulators". Molecular Microbiology 6 (13): 1853–9. PMID 1630321. doi:10.1111/j.1365-2958.1992.tb01357.x. 
  32. Reyes JC, Muro-Pastor MI, Florencio FJ (abril de 1997). "Transcription of glutamine synthetase genes (glnA and glnN) from the cyanobacterium Synechocystis sp. strain PCC 6803 is differently regulated in response to nitrogen availability". Journal of Bacteriology 179 (8): 2678–89. PMC 179018. PMID 9098067. doi:10.1128/jb.179.8.2678-2689.1997. 
  33. García-Domínguez M, Reyes JC, Florencio FJ (xuño de 1999). "Glutamine synthetase inactivation by protein-protein interaction". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 96 (13): 7161–6. Bibcode:1999PNAS...96.7161G. PMC 22038. PMID 10377385. doi:10.1073/pnas.96.13.7161. 
  34. García-Domínguez M, Reyes JC, Florencio FJ (marzo de 2000). "NtcA represses transcription of gifA and gifB, genes that encode inhibitors of glutamine synthetase type I from Synechocystis sp. PCC 6803". Molecular Microbiology 35 (5): 1192–201. PMID 10712699. doi:10.1046/j.1365-2958.2000.01789.x. 
  35. Klähn S, Schaal C, Georg J, Baumgartner D, Knippen G, Hagemann M, Muro-Pastor AM, Hess WR (novembro de 2015). "The sRNA NsiR4 is involved in nitrogen assimilation control in cyanobacteria by targeting glutamine synthetase inactivating factor IF7". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America 112 (45): E6243–52. Bibcode:2015PNAS..112E6243K. PMC 4653137. PMID 26494284. doi:10.1073/pnas.1508412112. 
  36. Klähn S, Bolay P, Wright PR, Atilho RM, Brewer KI, Hagemann M, Breaker RR, Hess WR (agosto de 2018). "A glutamine riboswitch is a key element for the regulation of glutamine synthetase in cyanobacteria". Nucleic Acids Research 46 (19): 10082–10094. PMC 6212724. PMID 30085248. doi:10.1093/nar/gky709. 

Ligazóns externas editar