Anne Conway

Anne Finch (Conway despois do seu matrimonio), tamén coñecida como Anne Conway, nada o 14 de decembro de 1631 e finada o 18 de febreiro de 1679, foi unha filósofa inglesa do século XVII da escola platónica de Cambridge. Destaca pola súa obra “Principios da máis Antiga e Moderna Filosofía” (1690), publicada de forma anónima e póstuma, onde analiza o espírito e a súa orixe. Introduciu o concepto de mónada, influenciada pola Escola de Cambridge.

Anne Conway

Biografía
Nacemento	14 de decembro de 1631 Londres
Morte	18 de febreiro de 1679 (47 anos) Londres
Lugar de sepultura	Church of Holy Trinity (en)
Datos persoais
País de nacionalidade	Reino de Inglaterra
Relixión	Igrexa Anglicana e Sociedade Relixiosa dos Amigos
Actividade
Ocupación	Filósofa
Familia
Cónxuxe	Edward Conway
Pais	Heneage Finch   e Elizabeth Cradock (en)
Irmáns	Heneage Finch, 1.º Conde de Nottingham (pt)

Traxectoria

Nada como Anne Finch, filla de Heneage Finch (antigo membro da cámara dos comúns) e Elisabeth Cradock (de familia aristócrata, foi a súa segunda esposa, viúva de John Bennet), naceu en 1631 en Londres, unha semana despois da morte do seu pai. Foi criada en Kensington Palace, lugar pertencente á familia Finch. Era a máis nova da familia e dende moi temperá idade xa tivo unha educación moi culta, aprendendo idiomas como latín e grego. Anne padeceu dende moza cefaleas crónicas, síntomas que co paso dos anos agraváronse e foron claves en relación á súa obra. Cabe destacar a influencia de Henry More na súa obra, quen foi o seu titor, era un estudoso da escola Platónica de Cambridge. Esta relación desenvólvese en parte grazas ao seu irmán, John Finch (filósofo daquela época), que era pupilo da universidade de Cambridge, e pediulle a More axuda para a formación de Anne, xa que ela, como muller, tiña practicamente imposible a entrada á universidade, polo que se comunicaban por cartas.

En 1651, Anne casou con Edward, o Terceiro Vizconde de Conway, herdeiro de grandes terras no Reino Unido. Ambos tiveron un fillo, chamado Heneage, que morreu sendo neno.

No intento de curar a súa enfermidade, viaxou a Francia onde foi operada. Grazas a estes intentos de recuperación coñeceu a Franciscus Mercurius van Helmont, un físico e filósofo, que a tratou e que influíu na introdución de Anne no pensamento cabalístico e o cuaquerismo.

Anne Finch Conway morreu o 18 de febreiro de 1679 debido a súa enfermidade crónica. Franciscus Mercurius Van Helmont recolleu os seus escritos e dous anos máis tarde viaxou a Hanóver, onde presentou a súa obra a Leibniz e á súa colaboradora científica e política Sofía de Hanover. Leibniz incorporou as ideas de Anne Conway ao seu sistema filosófico, dando orixe ao Vitalismo. Aínda que Leibniz reiterou as referencias á "Condesa de Conway" como fonte das súas ideas, a obra desta muller foi atribuída a Van Helmont. Van Helmont publicou estes ensaios en forma de libro en 1690 en Holanda e en latín baixo o nome de "Opuscula Philosophica Quibus Continentur Principia Philosophiæ Antiquissimæ & Recentissimæ ac Philosophia Vulgaris Refutata Quibus Subjuncta Sunt CC. Problemata de Revolutione Animarum Humanarum". Dous anos despois, en 1692, o libro chegou a Inglaterra, traducido (co seu título actual: Os principios da filosofía máis antiga e moderna) e baixo a autoría de lady Conway.

Temas tratados na súa obra

A obra de Conway estivo moi influída polas súas vivencias, en especial as negativas: a morte do seu pai (o feito de non chegar a coñecelo), a do seu fillo, cando era aínda moi novo, ou a xaqueca crónica son feitos que se relacionan na súa obra cos intentos da autora de ampararse nunha fe que lle explique o porqué de todos os seus males e como remedialos. É por iso que realiza un extenso traballo sobre a xustificación da existencia dun deus benevolente coa existencia do sufrimento e outros males no mundo. Tamén o mencionado tema da mónada, pois a partir deste elemento trata de explicar a formación do universo e os seres que habitan nel, todo a partir da creación de Deus. Isto foi unha influencia para Leibniz, o cal se inspirou no concepto da mónada da autora para dar a súa propia versión.

Tamén trata temas sobre a moralidade, que está determinada pola fe e segundo os valores relixiosos. Trata outros temas como son o dualismo (doutrina filosófica ou relixiosa que explica unha orde de cousas ou todo o universo como o resultado da acción combinada de dous principios opostos e irredutibles, no seu caso o ben e o mal), materialismo (sistema filosófico, oposto ao espiritualismo, que considera que soamente existe a materia e que reduce o espírito a unha consecuencia dela), os estudos da Cábala e o cuaquerismo.

Achegas no seu campo de especialidade

Conway trata de explicar a formación do universo e os seus seres a partir de tres conceptos ben diferenciados: Deus, o creador de todo; Xesucristo (ente intermedio) e a Criatura (formación na que dentro atopamos a todos os seres existentes).

Criaturas

Son o conxunto de seres naturais e forman unha única substancia, a criatura; estes proceden da emanación de Deus e son espíritos, todos eles diferentes os uns dos outros. A súa esencia vén ser a súa mutabilidad. O corpo é a exteriorización do espírito,en función do grao de espiritualidade ou sutilidad, estaremos máis próximos a Deus.

O grao mínimo de densidade é Deus, e aínda que non podamos chegar a el como ser totalmente bo, podemos chegar a ser infinitamente sutís, é dicir, completamente bos pero non ao nivel de Deus. As criaturas forman o seu corpo a partir do seu grao moral. As criaturas non poden chegar á completa densidade, polo que, como consecuencia disto, estas tenderán sempre cara ao ben. Así, todas as criaturas de Deus, finalmente, tenderán infinitamente cara ao ben. Cada partícula de materia ten unha forza interior que permite a súa transformación.

Conway, a partir destas formulacións, fálanos sobre o castigo divino: calquera pecado ten as súas consecuencias, o seu castigo, do cal aprenderemos e acabaranos levando, como toda criatura en constante transformación, cara ao ben.

Deus

É totalmente inmutable, omnisciente, omnipresente e omnipotente,  mostra os valores da eterna bondade, sabedoría, xustiza e fortaleza, á parte de ser alleo ao tempo. Está separado das súas propias creacións  e non se pode converter nelas nin viceversa.

Deus en cuestión é para Conway visto baixo a visión positiva, alguén benevolente e xusto.  Si as criaturas actúan de forma correcta serán recompensados, si actúan mal serán castigados. As criaturas tenderán cara ao ben, pois este é infinito e pola contra o mal ten límites.cada partícula de materia, por pequena que sexa, ten unha forza interior que permite a súa transformación.

Cristo

Visto como un termo medio entre as criaturas e Deus. Non sería un mediador, pois calquera pode ter relación con leste. Non é completamente inmutable con Deus pero tampouco mutable como as criaturas: este só muta cara ao ben aínda que sen chegar ao nivel de Deus.

Mónada

É o elemento polo que se compón todo, a materia, é unha substancia única, creada por Deus, xa que só se inicia a partir da creación e só pode ser destruídas por el mesmo. É un elemento suxeito á transformación e ten un principio interno que provoca a súa alteración, é elemento plástico suxeito á deformación.

Nel os cambios son graduais, é dicir, non é un cambio rápido ou automático, é un cambio por fases, onde aos poucos vaise notando a transformación. Esta transformación é consecuencia dos feitos anteriores, do seu estado precedente. Para Conway Deus é o motor do mundo e atemporal, por tanto entende que o futuro xa está marcado, a pesar disto considera que os suxeitos das Mónadas son activos, dependen parcialmente dos seus actos para irse transformando.

Conway non fai distinción natural entre humanos, animais ou seres vivos, para ela, no mundo das criaturas as diferenzas son modais. Os espíritos son todos iguais en tanto a que non hai un superior a outro: todos teñen a mesma esencia, e son diferentes en cuestión de identidade. Ben, pois cada espírito, coa forza plástica, pode ser infinitas cousas.

Comparación con outros autores

Leibniz

Autor alemán, que coñeceu a Van Helmont quen lle mostrou os ensaios de Conway. Leibniz, aínda que entende a mónada baixo os mesmos termos que ela, hai certas variacións como son: A noción de apetito en Leibniz, que é o que fai que o principio interno realice o paso dunha percepción a outra - aquilo que envolve e representa a multitude nunha substancia simple. Esta maneira de cambiar é o que fai ás substancias simples ser o que son, diferentes das demais. Todo cambio é gradual, polo que sempre hai algo anterior en cada cambio. Leibniz dá nome de entelequias a todas as mónadas creadas, a todas as substancias simples; e estas son fonte das súas accións internas, do mesmo xeito que di Conway.

Para Leibniz o concepto de alma vén ser aquel conxunto de mónadas que teñen memoria. Máis adiante Leibniz céntrase en diferenciar aos seres humanos dos animais: tantos humanos como animais funcionamos de maneira empírica, con "memoria". Pero os humanos temos un coñecemento que os animais non teñen: o das verdades necesarias e eternas, ás que chegamos mediante a razón.

Todas as substancias simples adáptanse as unhas ás outras, acomódanse; así, cada substancia simple ten relacións que expresan a todas as demais. Esta expresión ten un carácter analóxico e recíproco. Cada mónada sería un espello, e cada mónada mostraría a realidade dunha maneira diferente, pero a mesma realidade. Así, cada mónada adaptaríase únha á outra, mostrando unha perfecta homoxeneidade no universo. Para Leibniz, cada criatura ten unha mónada dominante (que marca en que se vai convertendo e a súa forma de ser) e en relación ás outras, pois o seu cambio tamén dependerá das outras mónadas para realizar o seu cambio.

Véxase tamén

Bibliografía

• “The Conway Letters: The Correspondance of Anne, Viscountess Conway, Henry Moore and Friends, 1642-1684” (1992) Recompilación das cartas entre Conway e diversos autores; por Marjorie Hope Nicolson
• “The Principles of the most Ancient and Modern Philosophy God, Christ, and Creatures The Nature of Spirit and Matter “(1690)

Ligazóns externas

• Peter King's page
• William Uzgalis' page
• http://projectvox.org/conway-1631-1679/
• http://redfilosofia.es/blog/2018/03/06/anne-conway-1631-1679/
• http://marivi-hypatia.blogspot.com/2011/06/anne-finch-conway.html