A Riba, A Baña
Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde xuño de 2016.) |
Este artigo ou sección precisa dunha revisión do formato que siga o libro de estilo da Galipedia. Pode axudar a mellorar este artigo e outros en condicións semellantes. |
San Xoán da Riba[1] é unha parroquia que se localiza no oeste do concello coruñés da Baña na comarca da Barcala. Segundo o IGE de 2016 tiña 266 habitantes (141 mulleres e 125 homes) distribuídos en 12 entidades de poboación, o que supón unha diminución en relación ao ano 1999 cando tiña 445 habitantes.
| A Riba | |
|---|---|
 Igrexa de San Xoán da Riba. | |
| Concello | A Baña[1] |
| Provincia | A Coruña |
| Coordenadas | 42°58′20″N 8°49′02″O / 42.97235005, -8.81725834 |
| Área | 10,24 km² |
| Poboación | 266 hab. (2016) |
| Densidade | 25,98 hab./km² |
| Entidades de poboación | 13[1] |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
Historia
editarConsérvanse o petróglifo da Teixoeira, na aldea da Carballeira; o petróglifo da Pena de Miñato, na aldea de Ferreiros, xacemento este formado por catro grupos de gravados no superior; e o conxunto de mámoas nas Brañas de Ferreiros. A tradición oral fala dun poboamento que se localizaba na proximidade da lagoa das Brañas de Ferreiros, e que por motivos descoñecidos, se afundiu nas augas da lagoas. Atopouse restos de cerámica nesa zona.
Tamén hai dous grupos de mámoas no lugar de Carballeira e nas Teixoeiras[2] ou Campo das Minas. Segundo a tradición oral o nome do sitio viña de que por alí había ferro. Está o grupo do Campo da Feira cun total de cinco túmulos e o de Barreiros con catro. Próximo ao lugar da Bafadoira atopánse a de Costolla e un grupo de tres mámoas chamadas de Ventureira, e cerca do Campelo atopamos a Mámoa das Brañas e a do Campo da Tilla. En Vigobó tamén está a mámoa do Castelo e a mámoa da Mina dos Mouros, este último nun bo estado de conservación.[3]
Igrexa
editarA igrexa de San Xoán da Riba é orixinaria de estilo románico, sufrindo varias remodelacións entre os séculos XVII e XVIII. A día de hoxe é un conxunto de estilos entre os que se pode apreciar en diferentes partes da súa estrutura o barroco e o neoclásico.
No lugar da Riba existiu unha capela, xa desaparecida.
Feira da Carballeira
editarNeste lugar celebrábase unha feira de concesión real os últimos domingos de cada mes á que, ademais do gando das inmediacións, acudían vendedores de panos, lenzos, praterías e grans de todo tipo. Xa no 1851 se ten constancia da súa celebración. No 1897 esta feira foi trasladada á Baña.[4]
Arquitectura popular
editar- de Antelo, moía seis meses coa auga do río e fonte Eimil.
- da Carballeira, ídem ao anterior.
- da Portela, moía seis meses, en Trece, no río Eimil.
- de Abaixo ou o da Cova do Batán, ídem ao anterior
- o da Cova do Batán, ídem
- Ponte de Espesedo, moía todo o ano coa auga do río Vilanova.
- o da Braña de Espesedo, moía todo o ano coa auga do río Ponte Riveiro.
- do Relo, no lugar de Loureiro, moía catro meses con auga da Braña e Rego das Pegas.
- de Pintella de Ferreiros, que moía seis meses con auga da Fonte pedra de Silvariño.
Festas
editar- 24, 25 e 26 de xuño: San Xoán
- 1º domingo de outubro: O Rosario.
Lugares e parroquias
editarLugares da Riba
editar| Lugares da parroquia da Riba no concello da Baña (A Coruña) | |
|---|---|
|
Bafaduira | Campelo | A Carballeira | A Costa | Espesedo | Ferreiros | Folgueira | O Loureiro Pequeno | Manle | A Riba | San Xoán | Trece | Vigobó |
Parroquias da Baña
editarNotas
editar- ↑ 1,0 1,1 1,2 DECRETO 189/2003, do 6 de febreiro, polo que se aproba o nomenclátor correspondente ás entidades de poboación da provincia da Coruña.
- ↑ Mámoa 2 do Campo da Feira. Teixoeiras na páxina web colaborativa Patrimonio Galego.
- ↑ "PXOM A Baña".
- ↑ "Real orden autorizando feiras dominicais tradicionais no Municipio da Baña" (PDF). Consultado o 02 de xuño de 2016.
- ↑ Rodríguez Troncoso, Amador. Os albores de Feiraco.