Nasal velar
AFI – número 119
AFI – Unicode ŋ
AFI – imaxe 10
Entidade HTML ŋ
X-SAMPA N
Kirshenbaum N

O nasal nelar ou ene velar é un tipo de fonema consoante (nasal, oclusivo e velar). Foneticamente é común en moitas linguas, cunha alofonía típica de /n/ antes de consoantes velares como as consoantes /g/ e /k/ por exemplo (en castelán por exemplo domingo é pronunciado [d̪o̞ˈmĩŋɡo̞].

Presenza no galego

editar

En lingua galega, alén do -n- antes de /g/ e /k/ , por exemplo en domingo ou áncora, o son nasal velar correspóndese en galego coa pronuncia do -nh- en unha, algunha, ou do -n final en camión, avión.

En castelán, tanto europeo como de América Latina o -n final correspóndese co /n/ e non co ene velar, salvo cando é pronunciado con acento fonético doutras linguas.

Algunhas palabras de orixe galego-portuguesa na lingua xaponesa ou coreana conservan o ene velar final, por exemplo 빵 (pan) é pronunciado /ppaŋ/.

Representación

editar

O símbolo deste son no Alfabeto Fonético Internacional é ŋ, e o seu símbolo equivalente X-SAMPA é N. O símbolo AFI é a n minúscula cun gancho esquerdo que sobresae da parte inferior dereita da letra.

Características

editar
  • O seu modo de articulación é oclusivo, o que significa que se produce ao obstruír o fluxo de aire no aparello vocal.
  • O seu punto de articulación é velar, o que significa que se articula co dorso da lingua contra o padal brando.
  • O tipo de fonación é sonora, o que significa que as cordas vocais vibran durante a articulación.
  • É unha consoante nasal, o que significa que permite que o aire escape polo nariz.
  • é unha consoante central, o que significa que se produce deixando que a corrente de aire flúe polo medio da lingua en lugar dos lados .
  • O mecanismo do aire é egresivo, o que significa que se articula expulsando o aire dos pulmóns a través do aparello vocal.

O ene velar en diversas linguas

editar
Lingua Palabra AFI Significado Graos
alemán lang [laŋ] 'Lonxe'
castelán [1] domingo [d̪o̞ˈmĩŋɡo̞] 'domingo'
catalán [2] sang [saŋ] 'sangue'
chinés cantonés / ngong [ŋɔːŋ˩] 'levantarse'
mandarín 北京Běijīng [peɪ˨˩ tɕiŋ˥˥] 'Pequín'
coreano / bang

빵 / ppang

[paŋ] ;

[ppaŋ]

'sala de estar'

; 'pan'

danés sang [sɑŋˀ] 'canción'
filipino tagalo ngayon [ˈŋajon] 'agora, hoxe'
galego unhaman [ˈuŋa][maŋ]
grego αποτυγχάνω [aˌpo̞tiŋˈxano̞] "Fallarei"
húngaro ing [iŋɡ] 'camisa'
indonesio bangun [baŋun] 'espertar'
inglés sing [sɪŋ] 'cantar'
italiano [3] anche [ˈaŋke] 'tamén'
lingua xaponesa (variantes) Patrón 南極/ nankyoku [naŋkʲokɯ] 'Polo Sur'
Dialectos orientais [4] / kagi [kaŋi] 'chave' Nasalización de [g]
neerlandés [5] angst [ɑŋst] 'medo'
tailandés าน [ŋaːn] 'traballo'
vietnamita ưng [ɯŋ] 'aceptar'
  1. "Castilian Spanish". Journal of the International Phonetic Association 33 (2): 258. 2003. 
  2. F., Joan (1992). "Catalan". Journal of the International Phonetic Association 22 (2): 53. 
  3. "Italian". Journal of the International Phonetic Association 34 (1): 118. 2004. 
  4. "Phonetic Representation:Japanese". Journal of the International Phonetic Association 21 (2): 95. 1991. 
  5. "Dutch". Journal of the International Phonetic Association 22 (2): 45. 1992. 

Véxase tamén

editar