Mérida, España

cidade estremeña da provincia de Badaxoz

Mérida (en estremeño: Méria) é unha cidade e concello do suroeste de España, situada na provincia de Badaxoz. É a capital da comunidade autónoma de Estremadura e sede das súas institucións de goberno. Cunha poboación de 57.797 habitantes (2011) é a terceira cidade máis poboada da rexión por detrás das capitais provinciais, Badaxoz e Cáceres.

Modelo:Xeografía políticaMérida, España
Mérida (es) Editar o valor en Wikidata
Imaxe

Localización
lang=gl Editar o valor en Wikidata Mapa
 38°54′57″N 6°20′00″O / 38.915833333333, -6.3333333333333
EstadoEspaña
Comunidade autónomaEstremadura
ProvinciaProvincia de Badaxoz Editar o valor en Wikidata
Capital de
CapitalCidade de Mérida Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación59.461 (2023) Editar o valor en Wikidata (68,69 hab./km²)
Xeografía
Superficie865,6 km² Editar o valor en Wikidata
Bañado porAlbarregas (en) Traducir e Río Guadiana Editar o valor en Wikidata
Altitude217 m Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Datos históricos
Creación1834 Editar o valor en Wikidata
Evento clave
Santo padrónBaia de Mérida Editar o valor en Wikidata
Organización política
• Alcalde Editar o valor en WikidataAntonio Rodríguez Osuna (en) Traducir (2015–) Editar o valor en Wikidata
Membro de
Identificador descritivo
Código postal06800 Editar o valor en Wikidata
Fuso horario
Código INE06083 Editar o valor en Wikidata
Outro
Irmandado con
Mérida
Astorga
Mérida (1990–)
Mérida (1990–) Editar o valor en Wikidata

Sitio webmerida.es Editar o valor en Wikidata
BNE: XX450833

Foi unha importante colonia romana, fundada no ano 25 aC polo emperador Augusto baixo o nome de Augusta Emerita, que exerceu de capital da provincia de Lusitania. Foi tamén capital do Reino Visigodo de España no século VI. En recoñecemento ao seu esplendor pasado, é a capital de Estremadura dende 1983. O seu importante conxunto arqueolóxico e monumental foi declarado pola UNESCO, en 1993, Patrimonio da Humanidade.

Etimoloxía

editar

O topónimo de Mérida deriva do latín Emerita, que significa "xubilada" ou "veterana". É parte do nome que recibiu a cidade tras a súa fundación polo emperador Augusto no 25 aC, Augusta Emerita, colonia na que se instalaron soldados veteranos ou eméritos.

Posteriormente, na época na que a cidade estivo baixo dominio musulmán, o nome da cidade en árabe foi ماردة, Mārida.

Xeografía

editar

Mérida sitúase xeograficamente case no centro da rexión, e está atravesada polos ríos Guadiana e o Albarregas, a 217 metros de altitude sobre o nivel do mar.

Limita cos concellos de Esparragalejo, Aljucén, El Carrascalejo e Mirandilla ao norte, Trujillanos e San Pedro de Mérida ao leste, Villagonzalo, Don Álvaro, Torremejía e Calamonte ao sur, e La Garrovilla ao oeste.

Mérida ten un clima mediterráneo, semi-continental con influencia atlántica, debido á proximidade da costa portuguesa. Os invernos son suaves, con mínimas que de cando en cando baixan dos 0 °C, e os veráns son calorosos, con máximas que en ocasións exceden os 40 °C. En canto ás precipitacións, o habitual é que se recollan anualmente entre 450 e 500 mm. Os meses que rexistran máis precipitacións son os últimos do ano: novembro e decembro. Os veráns son secos, con todo, hai que sinalar que en Mérida, do mesmo xeito que no resto do sur de España, son habituais os ciclos de seca, que oscilan na súa duración entre os 2 e os 5 anos. No outono o clima é máis inestable que no resto do ano, producíndose con certa frecuencia tormentas, a miúdo secas. Tanto a humidade como os ventos son reducidos. Con todo, é frecuente a aparición de néboas, sobre todo nos meses centrais de outono e inverno.

Historia

editar

Foi fundada no ano 25 a.C., co nome de Emerita Augusta, con veteranos (o latín emeritus significa "licenciado") das guerras cántabras, que formaban parte das lexións V Alaudae e X Gemina, por orde do emperador Augusto, e co obxectivo de formar unha retagarda pronta a intervir nun posíbel levantamento nas zonas mineiras do peninsular e de protexer o paso sobre o Guadiana. A cidade converteuse ademais na capital da provincia da Lusitania, chegando a ser unha das cidades máis importantes do Imperio Romano. Mérida, cuxo nome é unha derivación de Emerita, conserva aínda un importante legado monumental da época romana, polo que foi proclamada Patrimonio da Humanidade.

O cristianismo prendeu con forza en Mérida, sobresaíndo durante o século VI a figura do bispo Mausona. Desa fe popular foi mostra a mártir Santa Eulalia, padroeira da cidade.

No ano 713, o xeneral árabe Muza-ib-Nusair conquistou a cidade, e as súas tropas arrasárona.

Mérida foi sede Metropolitana até 1119, ano en que tal dignidade foi transferida para Santiago de Compostela. No primeiro terzo do século XIII , en 1230, as tropas cristiás de Afonso IX conquistaron Mérida, converténdoa en sede do Priorato de San Marcos de León da Orde de Santiago.

A invasión napoleónica, a comezos do século XIX, supuxo para Mérida, igual que para o resto de Estremadura, unha lamentábel perda de parte do seu patrimonio histórico artístico. Posteriormente , a posición como nó ferroviario, converteu a cidade nun núcleo industrial e de servizos en alza. Ese desenvolvemento viuse definitivamente impulsado coa designación de Mérida, en 1983, como capital da Comunidade Autónoma de Estremadura.

En 1994 constituíuse o arcebispado Mérida-Badaxoz, recuperándose, así, a antiquísima sede metropolitana emeritense, retornándolle a dignidade catedralicia ao templo de Santa María la Mayor, herdeiro da igrexa arcebispal de Emerita. As orixes deste Arcebispado remontan á época romana, na que tivo doce bispados sufragáneos (Edicto de Milán).

Cada período histórico deixou impresa a súa pegada en edificios e monumentos, que hoxe en día supoñen a súa grande riqueza arqueolóxica para gozo das actuais e vindeiras xeracións que a visiten.

Poboación

editar
Fonte: INE

Monumentos

editar
 
A ponte romana.
 
O anfiteatro romano.
 
Teatro romano.
  • Ponte Romana, sobre o río Guadiana, remonta ao século I. Ten 762 metros de longo por 5 m de ancho, cunha altura de 11 m e largo. Posúe 60 arcos de bloques de granito.
  • Teatro romano, erguido por Agripa, xenro de Augusto, no 16-15 a.C. Ten unha capacidade de 6.000 persoas. Restaurado, foi utilizado, desde 1933, para espectáculos a aire aberto.
  • Templo de Diana, no centro da cidade. O seu espazo foi utilizado, para construción do pazo do conde de Corbos, o que o preservou da ruína.
  • Anfiteatro, construído tamén por Agripa no 8 a.C., tiña capacidade para 15.000 espectadores, cunhas dimensións de 126 X 102 metros. Está bastante ben conservado.
  • Casa do Mitreo, casa patricia da segunda metade do I século, contén fermoso mosaico, con alegorías do río Nilo e do Éufrates.
  • Casa patricia, é outra casa señorial da mesma época con magnífico pavimento de mosaico.
  • Lago de Proserpina ou Encoro de Proserpina, a 4 Km. do centro urbano, é un estanque artificial, de obra romana, que almacenaba a auga para servizo da cidade.
  • Acueduto dos Milagros, era o acueduto romano, que transportaba á cidade, a auga depositada na encoro de Proserpina. Fican restos en pé nun percorrido de 827 metros, con arcos de até 25 metros de alto. A súa técnica construtiva puido inspirar á das arquerías sustentantes da mesquita de Córdoba.
  • Arco de Traxano, un arco triunfal, romano, de 13 metros de altura e 11 de anchura.
  • Ponte do río Albarregas, é unha pequena ponte de catro arcadas, tamén de orixe romana, que se sitúa sobre a Vía da prata, antiga calzada romana que unía GadesGades con Asturica Augusta.
  • Museo Nacional de Arte Romana, creado en 1838, recolle o material arqueolóxico proveniente das escavacións locais. Antes situado no Convento de Santa Clara, ten a súa sede actual nun moderno edificio de 1984, proxectado polo arquitecto Rafael Moneo. Xorde directamente na área arqueolóxica, englobando tamén algúns restos arqueolóxicos.
  • Museo de Arte Visigoda, acolle restos de monumentos arquitectónicos e de esculturas da época visigoda, do século V ao VIII.
  • Alcazaba situada no inicio da grande ponte romana, foi construída polo califa de Córdoba Abd-el-Rahman II, no ano 835, sobre a muralla romana, e utilizando materiais de edificios romanos e visigodos. No patio hai mosaicos romanos e no subsolo unha cisterna visigoda.
  • Santa Eulalia, é unha pequena igrexa do século IV, edificada sobre o templo romano de Marte; foi reconstruída no século XIII, con materiais reutilizados. Diante da igrexa está o denominado, localmente, Hornito, un forno onde, consonte a tradición, foi queimada Santa Eulalia.
  • Concello, sede municipal, neorrenacentista, na Praza Maior.
  • Casa solariega, na mesma Praza Maior, é unha casa aristocrática, neorrenacentista, hoxe utilizada como albergue.
  • Catedral de Santa María la Mayor, igrexa dos séculos XIII-XV.

Cidades irmandadas

editar

Véxase tamén

editar

Ligazóns externas

editar