Río Guadiana
O río Guadiana' (en castelán Guadiana; en portugués Guadiana e Odiana) é un dos ríos máis importantes da Península Ibérica. O seu curso baixo serve de fronteira entre España e Portugal, desembocando entre Ayamonte (provincia de Huelva) e Vila Real de Santo Antonio (distrito de Faro).
| Río Guadiana | |
|---|---|
 | |
| País |  España e  Portugal |
| Nacemento | Fuente del Ojuelo, Albacete |
| Altitude | 608 msnm |
| Lonxitude | 744 km |
| Conca | 67.733 km² |
| Caudal medio | 70 m³/s |
| Desembocadura | Océano Atlántico |
EtimoloxíaEditar
Na época do Imperio Romano o curso -que separaba as provincias Baetica e Lusitana- coñecíase como río Ana, segundo cita Plinio o Vello en Naturalis Historia e nos Comentarios á guerra civil de Xulio César, libro I, XXXVIII. O nome actual débese aos poboadores musulmáns, que substituíron o termo "río" en latín (flumen) pola palabra relacionada "val" en árabe: وادي (wādi)[1], dando orixe ao hidrónimo Guadiana: واديان (wadi-ana).[2]
Situación xeográficaEditar
Nace en Fuente del Ojuelo (Viveros, Albacete), no tramo do río Pinilla, ata as Lagoas de Ruidera (folla cartográfica: 788), que forman o chamado Guadiana Vello ou Guadiana Alto. A seguir, atravesa terreos moi permeables, polo que chega a desaparecer e reaparecer nuns pequenos mananciais chamados Ollos do Guadiana, en Villarubia de los Ojos (Cidade Real), no tramo denominado Guadiana medio. En realidade, a causa da sobrexplotación do río e dos afluentes, podemos afirmar que volve nacer unha vez pasado os Ollos do Guadiana. Finalmente, percorre a provincia de Cidade Real e as comunidades de Estremadura e Andalucía (Guadiana propiamente dito), para desembocar no Océano Atlántico por Ayamonte (Huelva) (folla cartográfica: 998).
AfluentesEditar
Ó longo dos seus 744 km de curso recibe auga dos seguintes afluentes:
- Guigüela, Záncara e Riánsares pola dereita ou marxe norte.
- Azuer, Jabalón, Zújar e Matachel pola esquerda ou marxe sur.
RéximeEditar
Canto ó seu réxime fluvial, o Guadiana é de caudal escaso, uns 70 m3/s en Ayamonte, cun máximo en inverno, coincidindo co período de máis choivas. Inmediatamente despois de entrar en Portugal, construíuse o encoro de Alqueva.
En novembro de 1997 produciuse unha grande inundación, con desbordamentos na provincia de Badaxoz e numerosas perdas humanas e materiais.
NotasEditar
- ↑ F. Corriente (1991): Diccionario Árabe-Español, 3ª edición, Ed. Herder, ISBN 84-254-1763-5
- ↑ Blázquez, José María (1975). Topónimos romanos de España y su equivalencia actual. Ciclos y Temas de Historia de España.