Lémure

primate de Madagascar
(Redirección desde «Lemur»)

O lémure,[3] Lemur catta, é un primate da suborde dos estrepsirrinos, infraorde dos lemuriformes e familia dos lemúridos, o único representante do xénero Lemur.[4][5]

É o lemúrido máis coñecido por mor da súa longa cola con aneis brancos e negros. Como todo os lémures, é endémico da illa de Madagascar. É coñecido localmente como hira (en malgaxe) ou maki (en francés e malgaxe).[6]

Vive en bosques de galería e matogueiras das rexións meridionais da illa. É omnívoro e tamén é o lémure máis terrestre de todos. É un animal fundamentalmente diúrno, pero moitas veces é catemeral.

Taxonomía

editar

Descrición

editar

Tanto o xénero como a súa única especie foron descritos en 1758 por Linneo,[5] nas páxinas 29 e 30, respectivamente, do volume I da 10ª edición do seu Systema Naturae.[4]

Etimoloxías

editar

Xénero

editar

O nome do xénero, Lemur, deriva do substantivo masculino plural latíno lemures, -um, que significa "ánimas dos mortos" ou "espectros".[7][8]

Especie
editar

O epíteto específico, catta, é un termo do latín científico tirado do latín cattus, "gato",[9] debido ao aspecto felino desta especie, e porque a súa voz rosmante é similar á do gato doméstico.[8]

Sinónimos

editar

Xénero

editar

O xénero, ademais do protónimo cuñado por Linneo, coñeceuse tamén polos sinónimos:[10][8]

  • Catta Link, 1806
  • Maki Muirhead, 1819
  • Mococo Lesson, 1878
  • Odorlemur Bolwig, 1961
  • Procebus Storr, 1780
  • Prosimia Boddaert, 1785

Especie

editar

Ademais de polo protónimo, debido a Linneo, o especie coñeceuse tamén polo sinónimo:[4]

  • Lemur mococo (Muirhead, 1819)

Características

editar
 
A cola do lémure ten unha lonxitude maior que a da cabeza e o tronco.

É un lémure relativamente grande; o seu peso medio é de 2,2 kg, e a súa lonxitude corporal desde a cabeza até o final do tronco varía entre os 39 e os 46 cm, cunha cola de entre os 56 e os 63 cm, polo que a súa lonxitude total é de entre os 95 e os 110 cm.[11][12]

A lonxitude deas patas traseiras é de entre os 10,2 e os 11,3 cm, a das orellas é de 40 a 48 mm e a lonxitude do seu cranio é de entre os 78 e os 88 mm.[11]

A súa estrutura corporal é esvelta, e a cara é estreita, cun fociño parecido ao dun raposo.[11] A longa e mesta cola, a súa característica máis distintiva, presenta uns 12 ou 13 aneis formados por franxas transversais alternas brancas e negras, e sempre remata nunha punta negra.[11][13] O número total de aneis practicamente coincide co número aproximado de vértebras caudais.[14]

A cola non é prénsil, e utilízaa como axuda para manter o equilibrio e para a comunicación e a cohesión do grupo.[15]

A pelaxe é tan densa que pode, por exemplo, obstruír máquinas de afeitar eléctricas. A zona ventral e a garganta son de cor branca ou crema e a zona dorsal (costas) varía da gris á parda rosada, ás veces cunha mancha marrón ao redor da zona da cola, onde a pelaxe varía do gris pálido á parda agrisada. Aínda que se poden observar pequenas variacións faciais entre individuos, non hai ningunha diferenza apreciábel entre sexos.[11]

Hábitat e distribución

editar

A notábel flexibilidade ecolóxica do lémure permítelle a colonizar grande e diversa variedade de hábitats no sur, suroeste e centro-sur de Madagascar, incluíndo bosques de folla caduca, de zonas litorais e secas, matogueiras, matogueiras espiñentas, matogueiras ericoides e vexetación que aflora entre as rochas.[16] De feito, na parte superior da súa área de distribución en Andringitra, o lémure encóntrase nunha zona por rina da liña forestal e nunha vasta extensión de rochas verticais con valgadas de até 400 m de altura, rodeadas de sabana ericoide. Acha as condicións climáticas máis extremas desde a zona máis quente e seco, Tsimanampesotse, até a máis fría, o Macizo de Andringitra ("deserto de rochas"),[17] no Parque Nacional de Andringitra.[16]

Poboación

editar

Sospéitase que a poboación desta especie está en declive, xa que os individuos están restrinxidos en gran parte en zonas completa ou relativamente illadas ao longo da súa área de distribución, e as densidades de poboación globais son baixas.[18][19] Só hai oito poboacións coñecidas que teñen máis de 100 individuos.[20] Noutros lugares están suxeitos á presión da caza para o consumo, e á captura de espécimes vivos para o comercio de mascotas dentro do país. O lume tamén presenta un risco para os lémures, ao igual que a perda de diversidade xenética resultante do illamento das poboacións. Semella que esta especie se ve afectada negativamente pola fragmentación do hábitat.[21]

Bioloxía

editar

Nutrición

editar
 
O lémure ten unha dieta omnívora, aínda que é fundamentalmente fruxívoro e folívoro

Lemur catta ten unha dieta variada que non parece estar limitada polas fontes de auga dispoñíbeis,[16] aínda que, cando está dispoñíbel, bebe auga diariamente. Os lémures son catemerais e poden estaren activos a calquera hora do día ou da noite, aínda que parecen evitar a actividade nocturna cando as temperaturas durante a noite son baixas.[22][23][24]

É un primate omnívoro oportunista, aínda que a súa dieta está formada fundamentalmente por froitas e follas, en especial as do tamarindo (Tamarindus indica), coñecido localmente como kily.[13][25] Cando está dispoñíbel, o tamarindo forma o 50 % da súa dieta, sobre todo durante a tempada seca invernal.[13]

Aliméntase de non menos de tres ducias de especies de plantas diferentes, e a súa dieta inclúe flores, herbas, cascas e saiba. Foi observado comendo madeira en descomposición, terra, arañeiras, larvas de insectos, artrópodos (arañas, eirugas, chicharras e saltóns) e pequenos vertebrados (paxaros e camaleóns).[13] Durante a tempada seca vólvese máis oportunista.

  1. LaFleur, M. & Gould, L. (2020): Lemur catta na Lista vermella da UICN. Versión 2020-3. Consultada o 22 de decembro de 2020.
  2. Mittermeier, R. A. et al. 2006, p. 238.
  3. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para lémure.
  4. 4,0 4,1 4,2 Lemur catta Linnaeus, 1758 no MSW.
  5. 5,0 5,1 Lemur catta Linnaeus, 1758 no ITIS.
  6. Mittermeier, R. A. et al. 2006, p. 246.
  7. lemur no Merriam-Webster Dictionay.
  8. 8,0 8,1 8,2 Wilson, D. E. & Hanlon, E. 2010.
  9. Lemur catta: Taxonomy & History en San Diego Zoo Global Library.
  10. Lemur Linnaeus, 1758 no MSW.
  11. 11,0 11,1 11,2 11,3 11,4 Wilson, D. E.; Hanlon, E. (2010). "Lemur catta (Primates: Lemuridae)" (PDF). Mammalian Species 42 (854): 58–74. doi:10.1644/854.1. 
  12. Mittermeier et al. 2010, Capítulo 2
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 Mittermeier et al. 2006, pp. 246-249
  14. Ankel-Simons 2007, p. 294
  15. Mittermeier et al. 2010, pp. 358-375
  16. 16,0 16,1 16,2 Goodman, S. M., Rakotoarisoa, S. V. & Wilme, L. (2006): "The distribution and biogeography of the ring-tailed lemur (Lemur catta) in Madagascar". En: A. Jolly, R. W. Sussman, N. Koyama & H. Rasamimana (eds). Ring-tailed Lemur biology. New York, USA: Springer. ISBN 978-0-3873-2669-6, pp. 4-14.
  17. Scheffel, Richard L. & Wernet, Susan J., eds. (1980): Natural Wonders of the World. United States of America: Reader's Digest Association, Inc. ISBN 0-8957-7087-3, p. 46.
  18. Sussman, R. W. et al. (2003): "A survey of habitat of Lemur catta in southwestern and southern Madagascar". Primate Conservation 19: 32–57.
  19. Gould, L. & Sauther, M. L. (2016): "Going, going, gone… Is the iconic ring-tailed lemur (Lemur catta) headed for imminent extirpation". Primate Conservation 30: 89-101.
  20. LaFleur, M., Gould, L., Sauther, M., Clarke, T., and Reuter, K. (2018): "Restating the case for a sharp population decline in Lemur catta". Folia Primatologica 89: 295-304.
  21. Eppley, T. M., L. Santini, J. C. Tinsman & G. Donati (2020): "Do functional traits offset the effects of fragmentation? The case of large-bodied diurnal lemur species". American Journal of Primatology 82 (4): e23104.
  22. Donati, G., Santini, L., Razafindramanana, J., Boitani, L. & Borgognini‐Tarli, S. (2013): "(Un‐) expected nocturnal activity in "Diurnal" Lemur catta supports cathemerality as one of the key adaptations of the lemurid radiation". American Journal of Physical Anthropology 150 (1): 99-106.
  23. LaFleur, M., Sauther, M., Cuozzo, F., Yamashita, N., Youssouf, I. A. and Bender, R. (2014): "Cathemerality in wild ring-tailed lemurs (Lemur catta) in the spiny forest of Tsimanampetsotsa National Park: camera trap data and preliminary behavioral observations". Primates 55 (2): 207-217.
  24. LaFleur, M., Clarke, T., Reuter, K. & Schaefer, T. (2017): "Rapid Decrease in Populations of Wild Ring-Tailed Lemurs (Lemur catta) in Madagascar". Folia Primatologica 87: 320-330.
  25. Sussman, R. W. (1999): "Primate Ecology and Social Structure. Volumen 1: Lorises, Lemurs and Tarsiers". Londres, Reino Unido: Pearson Custom Publishing. ISBN 0-5360-2256-9, pp. 154-173.

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar

Outros artigos

editar

Ligazóns externas

editar