Xián (nome)
Xián[1] (pronunciado /ʃi'aŋ/) é un nome propio masculino galego de orixe latina: xentilicio da familia Iulia, dedicado a Xúpiter, a través do latín Iulianus. Porén, neste nome galego, conflúe tamén un nome xermánico, frecuente no galego medieval, nas formas Egila e Egilanus, e que significaba puñal.

Conta coas variedades Xiao (dialectal), Xillao, Xullán, Xuiao e Xulián. O feminino é Xiana coa variante Xuliana. Relaciónase co nome Xulio (Xulia).
O santoral é o 9 de xaneiro, en honra a San Xián de Antince (ca. †304), mártir xunto á súa dona Basilisa.
En abril de 2015, 652 varóns levaban o nome galego Xián en España, deles 571 en Galiza, maiormente nas provincias da Coruña e Pontevedra. A idade media era de soamente 8 anos, xa que antes adoitaba usarse a forma castelá Julián. A variante dialectal Xiao lévana 47 varóns [2], maioritariamente en Galiza. A forma Xulián, 40 varóns. A forma castelá Julián non é moi popular[Cómpre referencia] en Galiza, pero lévana 1385 varóns.
A forma feminina Xiana é aínda máis abundante; lévana 1038 mulleres en España, 927 en Galiza.
Etimoloxía Editar
Xián provén do latín iulianus, que significa de xulio ou pertencente á familia de Xulio. exactamente á familia do emperador Xulio César (en latín Gaius Julius Caesar).
Seica este nome teña moitos máis significados entre os que están: xuvenil, rexo, vizoso, raíces fortes ou perennes. Outra definición aceptada comunmente é "o do cabelo encaracolado".
Variantes noutras linguas Editar
- Julian, en inglés, alemán, neerlandés etc. Usado no Reino Unido, Estados Unidos, Irlanda, Albania, Australia, Alemaña, Polonia e Holanda.
- Julien (Julienne) en francés.
- Julián en castelán, usado en España e Hispanoamérica.
- Juliano ou Julião en portugués, usado en Portugal e no Brasil.
- Julià en catalán
- Julen en éuscaro.
- Giuliano en italiano.
- Iyán en asturiano.
Outros:
- Jolyon
- Julijan
- Juliyan
- Julien
- Julyan
- Juleane
- Julean
- Juliaan
- Julianne
- Julion
- Julyin
- Julyon
- Julienn
- Julienne
- Jullien
- Jullin
- Julyen
- Jülyen
- Jullian
- Ιουλιανός (Iulianos, Ioulianos)
- Juljan
- Iulian
- Iulică
- Turiano
- Lulo
- Juli
- Gabelica
Persoeiros Editar
Galegos Editar
- Xiana Arias Rego, A Fonsagrada, 1983, é unha poetisa e xornalista galega.
- Xulián Magariños, Negreira, 1904, foi un escritor e avogado galego.
- Xulián Maure Rivas, Vigo,1941, é un ensaísta e editor galego.
- Julián Ríos, Vigo, 1941, é un escritor galego en lingua castelá.
- Julián Pellón Rodríguez, Larouco, 1816, foi un mestre e político galego.
- Julián Martínez Larrán, Vigo, 1928, é un avogado e político galego.
- Julián Rodríguez León, O Barco de Valdeorras, 1970, é un alpinista galego.
- Julián Besteiro, Madrid, 1870, foi un político socialista español de orixe galega.
- Julián Hernández, Madrid, 1960, é un cantante e guitarrista galego, un dos fundadores da banda Siniestro Total.
- Julián Barrio, Manganeses de la Polvorosa (Zamora), 1946, é un crego católico galego, arcebispo de Santiago de Compostela desde 1996.
- Julián Lucas Ramírez,Cuenca, 1949, é un político galego do PPdeG.
Antigüidade Editar
- Xuliano (Flavio Claudio Xuliano), nado no ano 331, foi un emperador romano.
- Anicia Xuliana, Constantinopla, 462, filla do augusto Anicio Olibrio, emperador de Occidente en 472.
Santos Editar
- Xián de Antince (ca. †304), mártir e santo xunto á súa dona Basilisa. Festividade: 9 de xaneiro;
- Xián de Anazarbus (San Xián de Antioquía), mártir do século IV na relixión cristiá pola súa lealtade a Deus. Festividade: 16 de marzo;
- Xián de Cuenca ou de Burgos (†1208), bispo de Cuenca - Festividade: 28 de xaneiro;
- Xián de Toledo (c. 642-†690), arcebispo, fillo de xudeus - Festividade: 8 de marzo;
Nobres Editar
- Conde Xulián, que foi acusado de traizón por ter facilitado a entrada dos musulmáns na península Ibérica.
Notas Editar
- ↑ Eladio Rodríguez González (1958-1961): Diccionario enciclopédico gallego-castellano, Galaxia, Vigo - http://sli.uvigo.es/DdD/ddd_pescuda.php?pescuda=Xi%E1n&tipo_busca=lema
- ↑ Hai tamén 119 cidadáns chineses que teñen por nome Xiao, pero non se corresponde coa variante galega Xiao, senón co nome chinés Xiao