Para a unidade monetaria do moderno Estado de Israel, ver Novo shekel.

O siclo[1], tamén coas grafías xéquel[2], shekel e sheqel (acadio: šiqlu ou siqlu; hebreo: שקל, shekel; latín: siclus) foi unha antiga unidade de peso e, paralelamente, unha denominación monetaria de prata e de ouro utilizada por varios pobos do Oriente Próximo mediterráneo, entre eles os antigos hebreos.[3][4][5]

Siclo de prata do rei aqueménida persa Darío I, século V a. de C.

Historia

editar

Idade Antiga

editar

Na súa orixe relaciónase cunha unidade de medida equivalente a unha certa cantidade de cebada, que variou co tempo e cos lugares.[6][7]

 
Siclo de Xudea, da época da perimeira revolta xudía contra Roma, ca. 66-69 a. de C. Inscrición: XERUSALÉN A SANTA.

Na época do Antigo Israel pesaba arredor dos 11 gramos, aínda que o seu valor foi moi flutuante, e é frecuente atopalos con pesos desde os 7 ata os 14 ou mesmo 17 gramos. Como moeda hebrea, equivalía a 1/60 de mina e a 1/3600 de talento.[8] En Mesopotamia durante o período paleobabilónico, estímase que o siclo tiña 8 gramos.[9][10][11]

No Código de Hammurabi menciónanse os siclos nalgunhas leis referentes ao labor dos cirurxiáns, por exemplo:[12]

(...) 215: Se un médico tratou un home dunha doenza grave e o cura, ou abre unha inchazón cun coitelo e salva o ollo do paciente, recibirá dez siclos de ouro. 216: Se o paciente é un home libre, o pagamento será de cinco siclos. 217: Se é un escravo, o dono pagará dous siclos

Idade Contemporánea

editar
 
Moeda dun xéquel contemporáneo, dos circulantes entre 1980 e 1985

En 1980, retomouse a denominación de siclo ou xéquel para a moeda que substituíu a libra como moeda de Israel.[13] Posteriormente, en 1985, o xéquel foi novamente substituído polo novo shekel, cunha equivalencia de mil dos antigos por un novo.[14]

Moeda bíblica

editar

Na Biblia menciónase varias veces esta moeda. Por exemplo, o prezo de venda da tumba de Sara e os patriarcas, que Abraham lle comprou a Efrón foi de 400 siclos e o prezo de venda de Xosé por parte dos seus irmáns á caravana de mercadores foi de 20 siclos de prata.[15][16] Pénsase que as "30 moedas de prata" asignadas a Xudas Iscariote a cambio da entrega de Xesús de Nazaret puideron ser siclos de Tiro.[17]

  1. Definicións no Dicionario da Real Academia Galega e no Portal das Palabras para siclo.
  2. "xéquel". TERGAL. Consultado o 26/12/2019. 
  3. Definición de siclo no Dicionario de Galego de Ir Indo e a Xunta de Galicia.
  4. "Sicle". En Encyclopedie Methodique. Tomo 5º. París. 1793. Páxinas 434-435.
  5. "Siclus". En Girod (1827). Páxina 51.
  6. "Siclo" e "Shekel (2)". En Alfaro Asins et Al. (2009)
  7. Dilke, O. 1987. Mathematics and measurement. University of California Press. 1987. Páxina 46.
  8. "Šiqlu". En Schulzki, Heinz-Joachim. Brill’s New Pauly.
  9. "Siclo ("shekel")". En Algunos tipos de monedas antiguas. Tesorillo.com
  10. "Siglos". En Melville (1986).
  11. "Shéqel" e "Sicle". En Amandry (2001)
  12. Código de Hammurabi en tradución portuguesa e inglesa.
  13. González Rei, B. Ortografía da lingua galega. A Coruña, Ed. Galinova. 2004. Páxina 553. ISBN 84-9737-041-4
  14. "Israeli old sheqel" e "Israeli new sheqel". En Farlex Financial Dictionary. 2012
  15. Xénese 23:15: Escóiteme, meu señor: o terreo vale 400 moedas de prata, Por esa cantidade non imos discutir, así que enterre vostede a súa muller.
  16. Xénese 37:28: ...e cando os comerciantes madianitas pasaron por alí, os irmáns de Xosé sacárono do pozo e vendérono aos ismaelitas por vinte moedas de prata...
  17. "Shekel". En Forum Ancient Coins.

Véxase tamén

editar

Outros artigos

editar

Bibliografía

editar