Wikipedia

Reino de Finlandia (1918)

O reino de Finlandia, foi un proxecto de monarquía constitucional que tratou de establecerse en Finlandia en 1918 baixo a forma de estado cliente de Alemaña.

Modelo:Xeografía políticaReino de Finlandia
Suomen kuningaskuntahanke (fi) Editar o valor en Wikidata
HimnoMaamme Editar o valor en Wikidata
Localización
lang=gl Editar o valor en Wikidata Mapa
 60°10′N 24°56′L / 60.17, 24.93
CapitalHelsinqui (1918–1918) Editar o valor en Wikidata
Poboación
Lingua oficiallingua finesa
lingua sueca Editar o valor en Wikidata
Relixiónprotestantismo e catolicismo Editar o valor en Wikidata
Datos históricos
Precedido por
Creación9 de outubro de 1918 Editar o valor en Wikidata
Disolución17 de xullo de 1919 Editar o valor en Wikidata
Sucedido porFinlandia Editar o valor en Wikidata
Organización política
Forma de gobernorexencia
monarquía constitucional Editar o valor en Wikidata
Órgano lexislativoParlamento de Finlandia , (Escano: 200) Editar o valor en Wikidata
MoedaMarco finlandés Editar o valor en Wikidata

Tras a declaración de independencia, Finlandia deixara de ser un Gran Ducado dependente do Imperio ruso, para converterse nun estado independente e soberano. En xaneiro de 1918 o caos social que se vivía no país desembocou nunha guerra civil na que se enfrontaron os revolucionarios socialistas e socialdemócratas, apoiados pola Rusia soviética, contra os conservadores, apoiados polo Imperio alemán. En marzo de 1918 o Imperio alemán interveu na guerra civil e a súa influencia provocou que o 9 de outubro de 1918 o parlamento elixira como monarca ao príncipe Frederico Carlos de Hesse-Kassel, Landgrave de Hesse, da casa de Hesse-Kassel, quen foi coroado como Carlos I de Finlandia. Este renunciou ao trono o 14 de decembro de 1918, tras o cal Finlandia adoptou unha constitución republicana.

Antecedentes

editar
Véxase tamén: Declaración de independencia de Finlandia e Guerra civil finlandesa.

Influencia alemá

editar

O antigo Gran Ducado de Finlandia declarou a súa independencia do desaparecido Imperio ruso, nese momento envolto nunha guerra civil, o 4 de decembro de 1917. Ao tempo da declaración de independencia, os monárquicos eran unha minoría no Parlamento, e Finlandia foi declarada unha república o día 6 de decembro, cando se fixo efectiva a declaración de independencia.[1] Porén, a nova forma de goberno non foi aceptada por todas as forzas e acabou desembocando nunha guerra civil na que interviron o Imperio alemán e a nova República Socialista Federativa Soviética de Rusia, polo que o período interregnum tamén continuou despois da vitoria dos Brancos na guerra civil.[2]

Dependencia de Alemaña

editar

Durante a Guerra Civil, a División Báltica alemá, comandada por Rüdiger von der Goltz, chegou ao sur de Finlandia e axudou os Brancos. Ao final da guerra, Finlandia era un forte aliado alemán, e a economía do país xa estaba ligada á economía militar alemá na primavera de 1918. O 7 de marzo asinouse un acordo entre o Senado de Vaasa e Alemaña, segundo o cal Finlandia non debía establecer relacións con outros estados sen o consentimento alemán, que xunto co acordo comercial converteu a Finlandia nun protectorado alemán.[3] O acordo comercial foi complementado posteriormente cun acordo de intercambio de produtos que de novo resultou desfavorable a Finlandia.[4] A petición do Senado finlandés, as tropas da División Báltica permaneceron en Finlandia, e en maio, von der Goltz recibiu o título de "Xeneral alemán en Finlandia".[5]

Os alemáns tamén participaron na creación do exército finlandés, participando nesta tarefa case 100 oficiais alemáns entre agosto e decembro de 1918.[6] Tras o final da guerra civil, a influencia alemá gozou dun amplo apoio entre os grupos burgueses, que vían aos alemáns como os liberadores da Finlandia branca.[7][8]

A posición dos burgueses

editar

Pouco despois do final da guerra civil, os grupos burgueses comezaron a suxerir que sería necesaria unha monarquía para poder establecer un goberno forte no país, asegurar a orde social e eliminar as posibilidades dunha nova revolución. Moitos dos líderes da burguesía estaban decepcionados co republicanismo e a democracia e pensaron que foran demasiado confiados antes da guerra civil e, polo tanto a permitiron. Deste xeito, agudizaron as súas opinións dunha forma máis conservadora e autoritaria.[9]

Xa durante a guerra, algúns membros do Partido Popular Sueco (RKP) e do Partido Finlandés, é dicir, o grupo coñecido como os Antigos Crentes, así como os activistas da independencia, consideraron e pouco despois da guerra propuxeron publicamente equilibrar a democracia, por exemplo agregando unha cámara alta ao parlamento, cuxos membros non serían elixidos, senón que se comporía por membros dos diversos grupos de interese social segundo a súa influencia. O transfundo era a sospeita dunha democracia excesiva causada pola guerra civil e o desenvolvemento que levou a ela. A idea da representación dos intereses mencionouse nun manifesto monárquico publicado o 14 de maio e asinado pola maioría dos líderes monárquicos. Nese mesmo mes, o goberno do RKP aprobou un programa no que se incluía esa representación. Porén, esta idea non se incluíu nas formacións monárquicas do goberno, posto que os líderes dos Antigos Crentes as consideraban como pouco realistas e consideraban máis apropiado centrarse tan só na defensa da monarquía.[10][11]

Incluso antes da revolución rusa os membros do movemento Jäger xa tiveran algúns plans para o establecemento dun reino independente de Finlandia cun rei alemán, que agora podían ser desenterrados.[12]

O Parlamento remanente

editar
Véxase tamén: Parlamento remanente (Finlandia).
 
O Parlamento finlandés en 1918. Á dereita aparece o único parlamentario socialdemocráta Matti Paasivuori.

En maio, o parlamento volveu a reunirse, no coñecido como Parlamento remanente. Este órgano non reuniu a todos os parlamentarios xa que debido á guerra, dos 92 deputados do Partido Socialdemócrata 40 fuxiran a Rusia e 50 foron encarcerados. Na primeira sesión plenaria tan só participaron 85 deputados, dos cales só Matti Paasivuori pertencía aos socialdemócratas e se lle permitiu o dereito de representación. No mellor momento, o número de representantes que participou nesta institución foi de 111.[13] A ausencia dos parlamentarios de esquerda favorecía aos monárquicos, que sabían da importancia do momento para tomar unha decisión sobre a adopción dun sistema monárquico antes das seguintes eleccións ao parlamento. Sabíase que tras participación dos socialdemócratas republicanos nas seguintes eleccións sería imposible implantar o sistema monárquico no país.[14]

Debido á falta de experiencia, o establecemento dun quórum parlamentario resultou controvertido. Porén, os republicanos, coa excepción dos socialdemócratas, non cuestionaron o dereito de implantar solucións de grande alcance no país e non exixiron inmediatamente a convocatoria dunhas novas eleccións para ocupar os escanos baleiros.[15]

Comezo da controversia

editar
Partidos burgueses e
representantes no parlamento
Partido Nº de representantes
Partido Finlandés 32
Partido do Centro (Unión Agraria) 26
Partido Fennoman Constitucional 24
Partido Popular Sueco 21
Partido Popular 5

Na primavera de 1918, a cuestión sobre a forma de goberno dividiu aos partidos burgueses en dous. Os activistas suecos e independentistas foron os primeiros en promover o apoio á monarquía; estes grupos se converteron nos monárquicos máis intensos e tamén os máis ardentes de mentalidade alemá. A solución monárquica tamén tivo o apoio dos vellos Finlandeses, quen, como o maior partido burgués, tomaron a iniciativa do proxecto.[16][17]

O Partido Fennoman Constitucional dividiuse en dúas faccións enfrontadas. Na dereita estaban os pääskyset (en galego: andoriñas), liderados por P. E. Swinhufvud e que se situaron a favor da monarquía. No á esquerdo estaban os varpuset (en galego: gorrións), liderados por J. Ståhlberg e que defenderon o sistema republicano. O Partido Popular, establecido o ano anterior, tamén se dividiu. O Partido do Centro estaba dirixido polo republicano Santeri Alkio, ao igual que os socialdemócratas, a pesar de quedar fora da toma de decisións.[18] Porén, os socialdemócratas non estaban completamente de acordo coa idea dunha república burguesa. Mentres que o Partido do Centro propoñía concentrar todo o poder no parlamento, os socialdemócratas preferían concentrar o poder no presidente e deixar tan só a parte lexislativa nas mans do parlamento.[19]

Pola súa banda, o obxectivo dos monárquicos era establecer un monarca forte, seguindo o modelo alemán, en lugar dun débil como no resto de Escandinavia.[20]

 
Os principais defensores do proxecto monárquico: o presidente do Senado J. K. Paasikivi, e o gobernador xeral P. E. Svinhufvud.

A idea da monarquía comezou a fraguarse entre os grupos da dereita cando os Vermellos aínda controlaban o sur do país. Porén, o Senado de Vaasa non quixo expresarse sobre un tema tan controvertido.[21] Os representantes do Partido Popular Sueco (RKP) e os Antigos Crentes fortaleceron a súa posición monárquica un día despois da ocupación de Helsinqui durante unha reunión da delegación dos partidos burgueses o 14 de abril de 1918. Inicialmente, mostráronse un pouco obstinados nas súas posicións, e moitos dos xornais provinciais do Partido Finlandés incluso publicaron artigos a favor da república.[22] Entre abril e maio o xornal Uusi Suomi, publicou unha serie de editoriais titulados «Tulevaisuuden rakentaminen» (en galego: Construíndo o futuro), nos que Ernst Nevanlinna e J. K. Paasikivi propoñían defender a monarquía.[23] O 14 de maio publicouse en 32 revistas diferentes unha petición exixindo a monarquía para os "cidadáns finlandeses".[24] Entre os asinantes desta petición se encontraban, entre outros: Vanhanuoman Nevanlinna, J. K. Paasikivi, J. R. Danielson-Kalmar, E. G. Palmén, K. N. Rantakari, Antti Tulenheimo, P. J. Hynninen, Kaarlo Koskimies, A. H. Virkkunen e K. A. Paloheimo do Partido Popular Sueco.

A adopción das ideas da monarquía no Partido Fennoman Constitucional tivo lugar de xeito gradual. Nas primeiras etapas da disputa, os republicanos eran a maioría no grupo parlamentario do partido.[25] En marzo de 1918 o senador Svinhufvudkin estaba en Berlín defendendo as posturas republicanas, pero para maio xa se consideraba como un fervente monárquico.[26] En agosto, os partidarios de Ståhlberg seguían sendo unha minoría no grupo parlamentario Fennoman e, por exemplo, Pekka Pennanen asumiu a idea da monarquía como resultado da política real do momento.[27]

Outros dos principais defensores da monarquía foron o embaixador de Finlandia en Berlín, Edvard Hjelt, o embaixador en Estocolmo, Alexis Gripenberg, e políticos como Rafael Erich, Antti Hackzell, Hjalmar Procopé, E. N. Setälä e Tekla Hultin. Tamén houbo quen defendeu a monarquía entre os científicos e artistas do país, destacando a: Akseli Gallen-Kallela, Eero Järnefelt, Robert Kajanus, Volter Kilpi, J. J. Mikkola, Th. Rein, Eliel Saarinen, Jean Sibelius, Werner Söderhjelm, Maila Talvio e Kyösti Wilkuna.[28]

Argumentos a favor e en contra

editar

Os monárquicos consideraban que tanto á monarquía como un rei alemán serían, sobre todo, un arranxo de salvagarda para a orde social fronte as ameazas internas, así como unha forma de garantir a independencia de Finlandia fronte as posibles ameazas externas.[29]

O apoio á monarquía entre a elite suecofalante así como entre os partidos da dereita, baseouse nun punto de vista conservador da sociedade, o desexo de salvagardar a "competencia" no liderado do país, e o impacto dos partidos de clase, como os socialistas e a unión rural. Estes grupos consideraban a experiencia de 1917-1918 como proba de que a reforma parlamentaria de 1906 foi demasiado lonxe, e que a democracia precisaba dun contrapeso por que a xente non obtivo as súas expectativas. Tamén influíu o seu desexo de protexer o seu propio status social, incluso a pesar de que este non se garantira abertamente.[30] Rabbe Axel Wrede chegou a afirmar que a monarquía era un dos catro piares do estado finlandés que non podían se reverter, sendo os outros a fe evanxélica, a liberdade dos campesiños e o parlamento.[31] Os finlandeses dirixidos por Svinhufvud e os activistas da independencia comezaron a apoiar a idea da monarquía, principalmente por motivos de política exterior. Pensaban que o apoio alemán salvagardaría a independencia do país e podería ser unha forma de recuperar a Carelia oriental.[32]

Para os monárquicos, a república provocaría un estado de desorden tan grande que sería imposible atopar a persoa adecuada para ocupar a presidencia do país. Segundo Danielson-Kalmar, a disputa constitucional se refería á elección entre monarquía e anarquía.[33] Segundo Volter Kilpi, no sangue do pobo finés existía o instinto monárquico inmediato.[34]

Pola contra, os republicanos consideraban a monarquía como un retroceso no camiño á democracia. Tamén se mostraban contrarios a que o rei fora estranxeiro e posiblemente suecofalante. Ademais consideraban que a monarquía sería como un hóspede inadecuado para Finlandia e que o custo da corte sería demasiado elevado para o estado.[35] A Unión Agraria chegou a ameazar cunha revolta campesiña contra o rei, xa que non aceptarían unha nova autocracia.[36][37] Cando mencionaron aos campesiños, os monárquicos lembráronlles de que formaran unha parte principal do Exército Branco durante a guerra civil.[36]

Política exterior

editar
 
A delegación que buscaba o recoñecemento da independencia de Finlandia estivo dirixida polo Conselleiro de Estado Edvard Hjelt (terceiro pola dereita). En xullo de 1918, a delegación visitou Alemaña e Austria, onde o xeneral Hannes Ignatius (primeiro pola dereita) no cuartel xeral alemán, entregou a Gran Cruz da Liberdade de Finlandia a Paul von Hindenburg (segundo pola dereita) e ao xeneral Erich Ludendorff (terceiro pola esquerda).

O verdadeiro motivo político polo que os monárquicos preferían a un monarca alemán en Finlandia era a necesidade de que Alemaña garantira a independencia de Finlandia fronte a un posible ataque por parte da Rusia soviética. J. K. Paasikivi escribiu nunha carta privada que «a independencia de Finlandia depende do apoio alemán, porque o lado ruso será atacado coa mesma seguridade coa que tras o outono e o inverno ven o verán». Supoñíase que Rusia intentaría reconquistar Finlandia, independentemente da dirección política que seguira o país.[38] Os rusos bracos mantiñan o principio da unidade do imperio e non recoñeceron a independencia de Finlandia, mentres que os bolxeviques apoiaron aos vermellos durante a guerra civil finlandesa.

Ata outono de 1918 se mantivo tamén a crenza de que Alemaña vencería na primeira guerra mundial,[39] mentres que non se confiaba na capacidade dos Aliados.[40] En calquera caso, cando se considerou necesaria a alianza con Alemaña, os finlandeses pensaban que os Hohenzollern tiñan unha grande influencia sobre os alemáns.[41]

Hannes Gebhard sinalou nunha carta que:[42]

Podemos agradecer a Alemaña por todo. Tanto a nosa independencia e o feito de que non esteamos nas mesmas condicións nas que esta Rusia hoxe –o que a nosa xente non houbera soportado–. Estivemos, e aínda estamos, forzados, por razóns nacionais, a eloxiar ao exército branco e a súa guía, incluso esta abalanza xa tivo grandes consecuencias, porque levantou ao campesiñado finlandés, no orgullo da unión rural o que fai imposibles as políticas sensatas. [Santeri] Alkion y.m.s. pensa que o campesiñado finlandés é capaz de conquistar a metade, senón todo o mundo e non ten que ter nada en consideración.

De feito, os propios republicanos tamén resaltaron a importancia do apoio alemán e, ata o outono, defenderon publicamente a postura pro-xermana, aínda que preferían manter as políticas exteriores e a internas separadas.[43] Esta postura dos republicanos considerouse como unha aposta táctica.[44] Por outro lado, especialmente na Unión Agraria, había grande interese en recuperar a Carelia oriental para Finlandia.[37] O xeneral Mannerheim apoiou de novo a causa monárquica, porén opúxose á influencia xermana e marchou do país en xuño de 1918.[45]

Argumentos constitucionais

editar

En 1918, Finlandia aínda se encontraba baixo o réxime de 1772, o cal non chegara a revocarse na nova constitución. Para os monárquicos, Finlandia continuaba sendo unha monarquía e o seu trono debería ocuparse de novo.[31] Porén, a finais de 1917 a Declaración de Independencia, non invocou ao antigo réxime como xustificación da monarquía.[46] De acordo co artigo nº 38 da antiga lei sueca, se a dinastía chegara ao seu fin, os estamentos se reunirían para elixir a un novo monarca.[47] Considerouse que a situación en Finlandia era precisamente a indicada nese artigo, xa que Nicolao II de Rusia tivo que abandonar o poder e ningún dos seus familiares ocupou o trono imperial. O problema estaba en que na primavera de 1917 o Senado xa recoñecera ao goberno provisional ruso como novo Gran Duque de Finlandia.

Ao finalizar a guerra civil o RKP propuxo a elección dun novo monarca. Porén, a comezos de xuño, a maioría dos monárquicos chegaron á conclusión de que a mellor solución política sería impoñer a monarquía en lugar de invocar directamente á lei sueca, que os republicanos consideraban controvertida.[31]

Para os republicanos resultaba difícil negar a lexitimidade do réxime de 1772, pero consideraron a excepcional transformación do estado permitida polas excepcións asociadas á independencia do país. Afirmaron que a adopción da Declaración de Independencia no Parlamento creou o "Estado do 6 de decembro" e que isto eludía a orde constitucional. Dado que o Parlamento, incluídos os socialdemócratas que votaron a favor da súa propia contraproposta, aprobou por unanimidade a república nese momento, a restauración da monarquía sería "ilegal". Deste xeito, a república quedou vinculada coa independencia do país.[48]

Non foi doado dar a razón a ningunha das dúas posturas, xa que desde a primavera de 1917, o país vivira circunstancias extraordinarias que non se previran na constitución sueca.[49] Os avogados do estado estaban case sempre a favor da interpretación da lei monárquica. O problema dos republicanos veu polo coñecemento particularmente pobre da constitución dos deputados da Unión Agraria, que ás veces os levou a defender argumentos contraditorios.[50] Incluso Kaarlo Juho Ståhlberg, quen chegou a ser líder dos republicanos, era en realidade experto en dereito administrativo e non en constitucional.[51]

O artigo 38 do réxime constitucional de 1772 tivo varias interpretacións posteriores. Os expertos en dereito constitucional máis prestixiosos da época, Rafael Erich e Robert Hermanson, elaboraron varios artigos nos que apoiaban a postura monárquica. Os republicanos recuperaron os seus vellos argumentos con Leo Mechelin, quen afirmou que o texto non era válido desde 1809. Pola súa banda, os monárquicos, sinalaron que o artigo 38 do texto foi mencionado entre os motivos da declaración de independencia, e que o 15 de novembro de 1917, o propio Ståhlberg defendera a idea de transferir o poder supremo ao Parlamento en base a ese artigo.[52]

Motivos lingüísticos

editar

A política lingüística finlandesa tamén influíu nasa posturas a favor da monarquía. Para os suecos, era unha forma de preservar o status especial da lingua sueca e da poboación suecofalante.[53]

O senador fennoman e profesor de finés E. N. Setälä afirmou que: "Non poderíamos influír no presidente de ningún xeito, isto debería facerse cun rei finlandés e a súa corte." O autor Volter Kilpi sinalou: "Baixo o liderado dun rei, fortaleceríamos o sentimento finlandés".[54]

A pesar destas visións, os obxectivos dos diferentes grupos que apoiaban a monarquía eran contraditorios e, ás veces, chocaban entre eles.

Votación

editar

Por mor da caótica situación do país, a maioría monárquica do Senado propuxo ao presidente da Cámara, Pehr Svinhufvud, como rexente de Finlandia.[55] O 15 de novembro do ano anterior, o Parlamento xa decidira facerse cargo da máxima autoridade do país, e a decisión non fora revocada desde entón.[56] O Parlamento aprobara a proposta de extraditar o poder supremo o 18 de maio de 1918 sen necesidade de celebrar unha votación, con tan só a protesta de dous sindicalistas rurais e un socialdemócrata en contra da medida. O poder supremo do país foi conferido entón ao rexente.[55][56]

Para finais de maio de 1918, o rexente Svinhufvud constituíu un novo senado monárquico dirixido por J. K. Paasikivi. Os únicos senadores republicanos eran Kyösti Kallio e E. Y. Pehkonen, pertencentes á Unión Agraria, dos que o seu grupo parlamentario anunciou que tan só desempeñarían as súas tarefas.[56]

 
Reunión do Comité Constitucional Parlamentario en 1918.

O Senado de Paasikivi presentou ao Parlamento o 11 de xuño de 1918, unha nova proposta de forma de goberno,[57] que foi preparada polo Novo Comité de Seguridade de Finlandia sobre a base dun borrador preparado por Rabbe Axel Wrede.[58]

Notas

editar
  1. ↑ Vares 1998, pp. 52-54.
  2. ↑ Sihvonen 1997, pp. 11, 18.
  3. ↑ Vares 1998, pp. 107.
  4. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 330–333.
  5. ↑ Luntinen 1987, p. 151.
  6. ↑ Jussila 2006, p. 121.
  7. ↑ Vares 1998, pp. 109-113.
  8. ↑ Huldén 1988, pp. 35, 37, 47–48.
  9. ↑ Vares 1998, pp. 56–62.
  10. ↑ Vares 2006, pp. 96–100.
  11. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 176–185.
  12. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 312–313.
  13. ↑ Jussila 2006, p. 120.
  14. ↑ Vares 2006, p. 116.
  15. ↑ Vares 2006, pp. 108-109.
  16. ↑ Vares 2009, p. 377.
  17. ↑ Vares 1998, pp. 71–73, 109.
  18. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 316–318.
  19. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 319, 321.
  20. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 320.
  21. ↑ Manninen et al. 1992, pp. 313-314.
  22. ↑ Vares 2006, pp. 104–105.
  23. ↑ Vares 1998, p. 74.
  24. ↑ Manninen et al. 1992, p. 315.
  25. ↑ Vares 1998, p. 134.
  26. ↑ Huttunen 1968, p. 241.
  27. ↑ Vares 1998, pp. 205, 211–212.
  28. ↑ Huldén 1988, pp. 29–31, 51–52, 212, 214, 286, 271–272, 321.
  29. ↑ Vares 2009, pp. 379–380.
  30. ↑ Vares 1998, pp. 64–69.
  31. ↑ 31,0 31,1 31,2 Vares 2006, p. 110.
  32. ↑ Vares 1998, pp. 70-71.
  33. ↑ Vares 1998, pp. 74-78.
  34. ↑ Manninen 1992, p. 315.
  35. ↑ Vares 2006, p. 105.
  36. ↑ 36,0 36,1 Vares 2006, p. 113.
  37. ↑ 37,0 37,1 Vares 2006, p. 108.
  38. ↑ Vares 2006, p. 109.
  39. ↑ Vares 2006, pp. 106, 114.
  40. ↑ Vares 2006, p. 115.
  41. ↑ Vares 1998, pp. 124-126.
  42. ↑ Vares 1998, p. 113.
  43. ↑ Vares 1998, pp. 137–147, 149–151, 176.
  44. ↑ Vares 2006, p. 104.
  45. ↑ Vares 1998, pp. 116, 119–121.
  46. ↑ Vares 1998, p. 80.
  47. ↑ Vares 1998, p. 216.
  48. ↑ Vares 2006, pp. 105–106.
  49. ↑ Vares 2009, p. 385–386.
  50. ↑ Vares 2006, p. 121.
  51. ↑ Vares 1998, p. 85.
  52. ↑ Vares 1998, pp. 214–224.
  53. ↑ Huldén 1988, p. 320.
  54. ↑ Huldén 1988, pp. 320–321.
  55. ↑ 55,0 55,1 Sihvonen 1997, p. 10.
  56. ↑ 56,0 56,1 56,2 Vares 2006, p. 111.
  57. ↑ Sihvonen 1997, p. 28.
  58. ↑ Manninen 1992, p. 185.

Véxase tamén

editar

Bibliografía

editar
  • Manninen, Ohto; Haapala, Pertti; Piilonen, Juhani; Pietiäinen, Jukka-Pekka (1992). Itsenäistymisen vuodet 1917–1920: 3. Katse tulevaisuuteen (en finés). Helsinqui: Valtionarkisto. ISBN 951-37-0729-6. 
  • Huldén, Anders (1988). Kuningasseikkailu Suomessa 1918 (en finés). Helsinqui: Kirjayhtymä. ISBN 951-26-2980-1. 
  • Huttunen, Veikko (1968). Kansakunnan historia 6: Täysivaltainen kansakunta 1917–1939 (en finés). Porvoo-Helsinqui: WSOY. 
  • Jussila, Osmo (2006). Suomen poliittinen historia 1809–2006 (en finés). Helsinqui: WSOY Oppimateriaalit. ISBN 951-0-31572-9. 
  • Luntinen, Pertti (1987). Saksan keisarillinen laivasto Itämerellä: Aikeet, suunnitelmat ja toimet (Historiallisia tutkimuksia 143) (en finés). Helsinqui: Suomen Historiallinen Seura. ISBN 951-8915-01-6. 
  • Sihvonen, Riitta (1997). Valtaistuin vapaana: Kysymys korkeimman vallan käytöstä Suomessa 1918–1919 (en finés). Helsinqui: Eduskunnan kirjasto. 
  • Vares, Vesa (1998). Kuninkaan tekijät: Suomalainen monarkia 1917–1919. Myytti ja todellisuus. (en finés). Porvoo-Helsinqui-Juva: WSOY. ISBN 951-0-23228-9. 
  • Vares, Vesa (2006). "Demokratian haasteet 1907–1919". Kansanvalta koetuksella (en finés). Helsinqui: Edita. ISBN 951-37-4543-0. 
  • Vares, Vesa (2009). "Kuningashankkeesta tasavallan syntyyn". Sisällissodan pikkujättiläinen (en finés). Helsinqui: WSOY. ISBN 978-951-0-35452-0. 

Outros artigos

editar
Traído desde «https://gl.wikipedia.org/w/index.php?title=Reino_de_Finlandia_(1918)&oldid=6565896»