Navia de Suarna

concello da comarca dos Ancares, na provincia de Lugo

Navia de Suarna é un concello da provincia de Lugo, pertencente á comarca dos Ancares. Segundo o IGE en 2015 tiña 1.211 habitantes (1.615 no 2006, 1.680 no 2005, 1.732 no 2004, 1.807 no 2003). O seu xentilicio (véxase no Galizionario) é «naviego».

Modelo:Xeografía políticaNavia de Suarna
Imaxe

Localización
lang=gl Editar o valor en Wikidata Mapa
 42°57′54″N 7°00′14″O / 42.965, -7.0038888888889
EstadoEspaña
Comunidade autónomaGalicia
ProvinciaProvincia de Lugo Editar o valor en Wikidata
CapitalA Proba Editar o valor en Wikidata
Contén a división administrativa
Poboación
Poboación988 (2023) Editar o valor en Wikidata (4,08 hab./km²)
Xeografía
Parte de
Superficie242 km² Editar o valor en Wikidata
Altitude290 m Editar o valor en Wikidata
Comparte fronteira con
Organización política
• Xefe do gobernoJosé Fernández Fernández Editar o valor en Wikidata
Eleccións municipais en Navia de Suarna Editar o valor en Wikidata
Identificador descritivo
Código postal27650 Editar o valor en Wikidata
Fuso horario
Código INE27034 Editar o valor en Wikidata

Xeografía

editar

O concello, de 242 km², está situado ao leste da provincia de Lugo, no norte dos Ancares. Limita ao noroeste coa Fonsagrada, ao nordeste con Ibias (Asturias), ao suroeste con Cervantes e ao leste con Candín (provincia de León).

Está atravesado polo Río Navia, e polos seus afluentes Ser, Rao, Moia e Bullán. O cumio máis alto é o porto de Ancares (1680 m). Nas Penas de Frou existen unhas covas.

Poboación

editar
Censo total 1.211 (2015)
Menores de 15 anos 41 (3.38 %)
Entre 15 e 64 anos 598 (49.38 %)
Maiores de 65 anos 572 (47.23 %)
Evolución da poboación de Navia de Suarna   Fontes: INE e IGE.
1900 1930 1950 1981 2004 2009 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023
6.670 6.633 6.546 3.773 1.732 1.441
(Os criterios de rexistro censual variaron entre 1900 e 2004, e os datos do INE e do IGE poden non coincidir.)

Historia

editar

Hai restos megalíticos, como as mámoas e dolmens de Ferreirúa e Vilarpandín. Da cultura castrexa hai restos de até 25 castros, como os de Monterrío, O Coedo, Larxentes, Cantón e Cabanela (unidos por un corredor de 300 m), Cruz de Liñares, Casa do Río, Sevane, Vilela ou Galegos. Na parroquia de Rao está o Campamento romano da Recacha. En Moia, Quintá, Muñís e Ribón consérvanse pallozas.

Da idade media son as sepulturas de Abrente e Molmeán. O castelo de Navia ten a súa orixe no século XI. Pasou a mans dos Osorio e da casa de Altamira, e foi destruído durante a Gran Guerra Irmandiña, e rehabilitado posteriormente para vivendas. A ponte da Proba, sobre o río Navia, é de orixe romana. Ten un só arco apuntado, con muros altos e calzada empenada.

Patrimonio

editar

A igrexa de san Miguel de Barcia conserva a ábsida románica, do século XIII. O templo de santa María de Rao é de nave rectangular, presbiterio con bóveda redonda sobre catro arcos, retablo maior do século XVIII e un retablo lateral renacentista, do século XVI. A igrexa de san Salvador de Mosteiro conserva a nave románica con armadura de madeira. A ábsida está formado por un tramo recto con bóveda de canón e o testeiro semicircular, con bóveda en cuarto de laranxa. Ten un retablo salomónico de tres fornelos no corpo principal. O templo de santo Estevo de Vilarpandín ten tres naves, con presbiterio na cabeceira e dúas sancristías nos laterais. Conserva tallas dos séculos XV e XVI.

En san Xosé de Muñís hai unha capela con retablo barroco, de tres fornelos e catro columnas salomónicas. outras capelas de importancia son as de Abrente, Marcelín e Molmeán.

Dentro da arquitectura civil, amais das pallozas e piornos, existen diversos muíños, pombais e cortíns, en Pan do Zarco e Vispeiro.

Gastronomía

editar

Nesta zona faise o queixo do Cebreiro. Outros produtos da zona son produtos de caza e pesca e as androllas, produto derivado do porco do que o domingo de entroido se celebra a festa da androlla.

Galería de imaxes

editar

Lugares de Navia de Suarna

editar

Para unha lista completa de todos os lugares do concello de Navia de Suarna vexa: Lugares de Navia de Suarna.

Parroquias

editar
Galicia | Provincia de Lugo | Parroquias de Navia de Suarna

Barcia (San Miguel) | Cabanela (Santa María) | Castañedo (Santiago) | Folgueiras (Santa Eufemia) | Freixís (San Pedro) | Galegos (Santiago) | Moia (Santiago) | Mosteiro (San Salvador) | Muñís (San Xosé) | Penamil (Santiago) | Pin (Santa María) | A Proba de Navia (Santa María Madanela) | Queizán (Santiago) | Rao (Santa María) | A Ribeira (Santo Estevo) | Ribón (Santa Mariña) | Savane (San Xoán) | Son (Santa María) | Vallo (Santa Mariña) | Vilarpandín (Santo Estevo)

Véxase tamén

editar