Leonor de Castela (raíña de Aragón)
Leonor de Castela, nada c. 1191 e finada en 1244 no Mosteiro de Santa María a Real de las Huelgas, foi unha infanta de Castela, filla do rei Afonso VIII e a raíña Leonor Plantagenet así como raíña consorte de Aragón polo seu matrimonio co rei Xaime I de Aragón.
  | |
| Biografía | |
|---|---|
| Nacemento | 1191 Reino de Castela |
| Morte | 1244 (Gregoriano) (52/53 anos) Mosteiro de las Huelgas, España |
| Lugar de sepultura | Mosteiro de las Huelgas |
| Enaltecemento | |
| Día de festividade relixiosa | 25 de xaneiro |
| Outro | |
| Título | Raíña consorte de Aragón (1221–1229) Princesa |
| Familia | Casa de Borgoña e Casa de Barcelona |
| Cónxuxe | Xaime I de Aragón (1221–1229), repudio |
| Fillos | Alfonso de Aragón y Castilla |
| Pais | Afonso VIII de Castela e Leonor Plantagenet |
| Irmáns | Henrique I de Castela Berenguela de Castela Urraca de Castela Branca de Castela Sancho de Castilla Sancha de Castilla Ferdinand of Castile Mafalda de Castilla Constanza de Castilla |
Liñaxe
editarFilla de Afonso VIII de Castela e da súa esposa, a raíña Leonor Plantagenet, os avós paternos de Leonor foron os reis Sancho III de Castela e a súa esposa Branca Garcés de Pamplona, e os maternos o rei Henrique II de Inglaterra e Leonor de Aquitania. Tivo varios irmáns, entre eles, o Henrique I de Castela e a raíña Berenguela.[1]
Traxectoria
editarOs seus pais, o rei Afonso VIII e a raíña Leonor de Plantagenet finaron en 1214. Leonor permaneceu en Castela até a morte do seu irmán Henrique I en 1217.[2] Por consello da súa irmá a raíña Berenguela de Castela, contraeu matrimonio o 6 de febreiro de 1221 co rei aragonés Xaime I o Conquistador, no municipio soriano de Ágreda.[1]
Nesas datas, o rei Xaime I tiña tan só 14 anos de idade.[2] Recibiu do seu esposo en dote varias propiedades, incluíndo as localidades de Daroca, Épila, Uncastillo, Barbastro, e tras a celebración dos esponsais rexios dirixíronse á cidade aragonesa de Tarazona, na actual provincia de Zaragoza, onde Xaime I o Conquistador foi armado cabaleiro na catedral de Santa María de la Vega de Tarazona.[3]
O matrimonio foi anulado polo Papa Gregorio IX en 1229 a petición do seu esposo, que alegou impedimento de parentesco.[2] En 1234, nunha entrevista mantida no Mosteiro de Santa María de Huerta na fronteira entre os reinos de Castela e Aragón, entre Fernando III o Santo, sobriño da raíña Leonor, e o rei Xaime I, acordouse que a raíña Leonor, mentres non se desposase de novo, recibiría a vila e castelo de Ariza e que mantería todas as tenencias e usufruto que lle correspondían como dote que recibira no reino de Aragón. O rei aragonés tamén se comprometía a non separala do seu fillo, o infante Afonso, que se achaba xunto a ela.[2]
Tras a anulación do seu matrimonio co rei de Aragón, a raíña Leonor retirouse ao reino de Castela, onde faleceu no Mosteiro das Folgas de Burgos en 1244.[2][4]
Sepultura
editar
Despois da súa defunción, o cadáver da raíña Leonor de Castela recibiu sepultura no Mosteiro de las Huelgas de Burgos. Os seus restos mortais foron depositados nun sepulcro que na actualidade atópase colocado na Nave de Santa Catalina ou do Evanxeo, e áchase situado entre os que conteñen os restos do infante Filipe de Castela, fillo de Sancho IV de Castela e da raíña María de Molina, que se atopa colocado á súa dereita, e o que contén os restos do infante Pedro de Castela, irmán do anterior, que faleceu o 25 de xuño de 1319 no Desastre da Veiga de Granada.[5]
Durante a exploración do Mosteiro de las Huelgas levada a cabo a mediados do século XX comprobouse que os restos mortais da raíña Leonor, momificados e en bo estado de conservación, xacían no seu sepulcro de pedra calcaria con cuberta a dúas vertentes e liso, aínda que no pasado estivo policromado.[4][a]
O cadaleito no que se achaban os seus restos, cuxa momia medía 1´60 metros de estatura e achábase coas mans cruzadas sobre o peito, era de madeira e carecía de tapa, aínda que quedaban restos do seu forro exterior e dunha cruz realizada con galón de ouro craveteado, así como da indumentaria coa que foi inhumada a raíña, entre as que destacaban tres pezas de brocado árabe, son similares ás que se acharon no sepulcro do infante Felipe de Castela, fillo de Fernando III o Santo, que foi sepultado na igrexa de Santa María a Branca de Villalcázar de Sirga.[6]
Matrimonio e descendencia
editarDo seu matrimonio naceu soamente un fillo, Afonso de Aragón (1222-1260), o fillo primoxénito de Xaime I o Conquistador e o seu herdeiro que premorreu ao seu pai.[2]
Notas
editar- ↑ 1,0 1,1 Martínez Díez 2007, pp. 46-53.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 Martínez Díez 2007, p. 52.
- ↑ Ibáñez de Segovia 1783, pp. 412-413.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Arco y Garay 1954, p. 245.
- ↑ Herrero Sanz 2004.
- ↑ Gómez Moreno 1946, pp. 23-24.
Véxase tamén
editarWikimedia Commons ten máis contidos multimedia na categoría: Leonor de Castela  |
Bibliografía
editar- Arco y Garay, Ricardo (1954). Sepulcros de la Casa Real de Castilla. Madrid: Instituto Jerónimo Zurita. CSIC. OCLC 11366237.
- Gómez Moreno, Manuel (1946). El Panteón de las Huelgas Reales de Burgos. Madrid: Instituto Diego Velázquez. Consejo Superior de Investigaciones Científicas. OCLC 641865520.
- González González, Julio (1960). El reino de Castilla en la época de Alfonso VIII. Madrid: Consello Superior de Investigaciones Científicas (CSIC). OCLC 174572574.
- Herrero Sanz, María Jesús (2004). Guía Santa María la Real de Huelgas. Burgos. Madrid: Reales Sitios de España. Patrimonio Nacional. ISBN 84-7120-337-5.
- Ibáñez de Segovia, Gaspar (1783). "X". En Francisco Cerdá y Rico. Memorias históricas de la vida y acciones del rey D. Alonso el Noble, octavo del nome (1ª ed.). Madrid: En la imprenta de D. Antonio de Sancha. pp. 413–414.
- Martínez Díez, Gonzalo (2007). Alfonso VIII, rey de Castilla y Toledo (1158-1214). Gijón: Ediciones Trea. ISBN 978-84-9704-327-4.
- Serrano Coll, Marta (2006). "Iconografía de género: los sellos de las reinas de Aragón en la Edad Media" (PDF). Emblemata (12): 15–52. ISSN 1137-1056.