Complexo Intermareal Umia-O Grove

espazo natural protexido
Complexo Intermareal Umia-O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira
Complexo intermareal coa marea alta e baixa
Marco Legal
Figura de Protección: ZEPA, Zona húmida protexida, Zona húmida Ramsar
Ano de constitución: Xaneiro de 1990 (ZEPA), Xuño de 2004 (Zona húmida)
Superficie: 2.813 ha.
Lexislación: Decreto 72/2004 (ZEPA), 8 de maio de 1990 (Zona húmida)
Datos de interese
País: Galicia Galicia
Provincias: Pontevedra
Concellos: Sanxenxo, O Grove, Meaño, Cambados e A Illa de Arousa
Ríos: río Umia
Picos
Direccións de interese:
Teléfonos:

O Complexo Intermareal Umia-O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira é un espazo natural terrestre e mariño declarado como zona de protección de aves e zona húmida protexida.[1][2][3][4][5] [6][7] É tamén a zona Ramsar Complexo intermareal Umia-O Grove.[5][8] Está situado na ría de Arousa e esténdese polos concellos de Cambados, O Grove, Sanxenxo, Meaño, Ribadumia e a Illa de Arousa, cunha extensión total de 2.813 hectáreas.[5]

Destaca pola súa flora e fauna da marisma e, especialmente, pola súa abundante e variada poboación de aves acuáticas invernantes e nidificantes. Ocupan a marisma da ría durante os seus pasos migratorios ou aniñan.[5]

Xeografía editar

Os límites da ZEPA e Ramsar "Complexo Intermareal Umia-O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira" abranguen varios espazos[5]:

 
  • A enseada do Umia e do Vao, que están formadas pola desembocadura do río Umia na ría de Arousa, ata o istmo que une O Grove con Sanxenxo e o esteiro interior deste límite.
  • O istmo que forman as dunas e praia da Lanzada. É a barreira que se abre á ría de Arousa ó leste e ó mar aberto do Atlántico ó oeste. Está formado por dunas sedimentarias fixadas pola vexetación sobre un fondo de arxila.
  • Os cantís da costa de San Vicente do Grove: a costa oeste da península do Grove presenta formacións xeolóxicas con grandes cons, furnas, cantís e algunhas praias.
  • O sur da Illa de Arousa e outras illas e illotes achegadas a esta, como os illotes da Rúa, Guidoiro Areoso e Guidoiro Pedregoso.
  • A lagoa Bodeira, que é a única lagoa litoral de auga doce pontevedresa. Esta atópase á beira da praia da Mexilloeira no Grove.

Flora e fauna editar

Flora editar

 
Cistanche phelypaea, especie que, en Galicia, só se atopa no Complexo Umia-O Grove

Neste espazo atópanse varios endemismos de flora, como Cistanche phelypaea.[8] As especies da flora deste espazo en risco de extinción deste espazo natural son[5]:

Especie
Alyssum loiseleurii
Arabis juressi
Chaetopogon fasciculatus subsp. prostratus
Cytisus insularis
Limonium dodartii
Linaria arenaria
Lithothamnion corallioides
Phymatholithon calcareum
Scirpus pungens
Utricularia minor

Fauna editar

Aves editar

Por esta ZEPA migran un amplo número de aves migratorias e aniñan. De feito, durante o período invernal poden contabilizarse ata 13.000 a 16.000 aves acuáticas co cal é o principal punto de aves acuáticas galego e o segundo das costas cantábrico-galaicas.[5] Abundan en número as especies limícolas e anáticas, ora invernantes ou non, e as ardeidas que invernan.[8] Algunhas especies a destacar están a píllara papuda (Charadrius alexandrinus), a gabita (Haematopus ostralegus), o mazarico rabipinto (Limosa lapponica), a píllara cincenta (Pluvialis squatarola) e o furabuchos balear (Puffinus mauretanicus).[5]

As especies de aves en risco de extinción deste espazo natural son[5] :

Especie
Charadrius alexandrinus
Circus cyaneus
Emberiza schoeniclus subsp. lusitanica
Haematopus ostralegus
Hydrobates pelagicus
Phalacrocorax aristotelis
Puffinus mauretanicus

Lexislación editar

O "Complexo intermareal Umia - O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira" está amparado baixo as figuras de protección[5] :

  • Zona de Especial Protección para Aves (ZEPA) “Complexo intermareal Umia-O Grove-A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira", declarada o 2 de xaneiro de 1990, modificada o 19 de abril de 2001 e regulada pola plan director da Rede Natura 2000 establecido no Decreto 37/2014.[1][5]
  • Zona húmida protexida “Complexo intermareal Umia-O Grove-A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira", que conta con 2.813 ha., que foi declarada o 7 de xuño de 2004 co Decreto 110/2004, do 27 de maio.[6][7]
  • Zona húmida de Importancia Internacional (Convenión de Ramsar) “Complexo intermareal Umia-O Grove", cunha extensión de 2.561 ha., que foi declarado o 5 de decembro de 1989 pola comisión do convenio Ramsar.[6][8]

Ademais, a súa totalidade está amparada por outra figuras de protección da Rede Natura 2000, a Zona Especial de Conservación (ZEC) “Complexo Ons-O Grove[9]. Este espazo natural inclúe ademais ás illas Ons.[5][9] Esta área tamén cadra parcialmente co IBA 003 "Ría de Arousa (O Grove)" do inventario de 1998 da SEO/BirdLife.

Notas editar

  1. 1,0 1,1 Consellería de medio ambiente (10/05/1990). DOG - Xunta de Galicia, eds. "Orde pola que se inclúe a zona denominada Complexo Intermareal do Grove-Umia, A Lanzada, Lagoa Bodeira e Punta Carreirón no rexistro xeral de e espazos naturais de Galicia." (90). 
  2. Consellería de medio ambiente (05/07/1990). DOG - Xunta de Galicia, eds. "Corrección de erros. Orde do 9 de abril pola que se inclúe a zona denominada complexo intermareal do Grove - Umia, A Lanzada, Lagoa Bodeira e Punta Carreirón no Rexistro Xeral e Espacios Naturais de Galicia." (PDF) (131). 
  3. Consellería de medio ambiente (Luns, 12 de abril de 2004). DOG - Xunta de Galicia, eds. "Decreto 157/1995, do 3 de xuño, polo que se inclúen as zonas denominadas Umia-O Grove, A Lanzada, lagoa Bodeira e punta Carreirón; ría de Ortigueira; lagoa e areal de Valdoviño e ría do Eo no Rexistro Xeral de Espacios Naturais de Galicia." (106). 
  4. Consellería de medio ambiente (Luns, 31 de marzo de 2014). DOG - Xunta de Galicia, eds. "DECRETO 37/2014, do 27 de marzo, polo que se declaran zonas especiais de conservación os lugares de importancia comunitaria de Galicia e se aproba o Plan director da Rede Natura 2000 de Galicia." (62): 13.427. 
  5. 5,00 5,01 5,02 5,03 5,04 5,05 5,06 5,07 5,08 5,09 5,10 5,11 Consellaría de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, Xunta de Galicia. (eds.). "Código ZEPA ES0000087 - Complexo intermareal Umia - O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira". 
  6. 6,0 6,1 6,2 Consellaría de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, Xunta de Galicia. (eds.). "Humidais protexidos: Complexo intermareal Umia - O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira". 
  7. 7,0 7,1 Consellería de medio ambiente (Luns, 12 de abril de 2004). DOG - Xunta de Galicia, eds. "Decreto 72/2004, do 2 de abril, polo que se declaran determinados Espazos como Zonas de Especial Protección dos Valores Naturais." (PDF) (69): 5–046–5.048. 
  8. 8,0 8,1 8,2 8,3 Ramsar sites information services, The Ramsar Convention Secretariat (eds.). "Ramsar Sites Information Service: Complexo intermareal Umia-Grove". Consultado o 2/4/2020. 
  9. 9,0 9,1 Consellaría de Medio Ambiente e Ordenación do Territorio, Xunta de Galicia (eds.). "Complexo Ons-O Grove". Consultado o 01/04/2020. 

Véxase tamén editar

Bibliografía editar

  • Leiro, Adela; Daporta, Mon; e Caamaño Rivas, Victor M.: Espazos naturais. Provincia de Pontevedra. A Nosa Terra, Vigo 2003.
  • La Voz de Galicia: “O Salnés amplía su ámbito de protección con la Red Natura 2000”, en La Voz de Galicia 3.03.2002.
  • Varios: A enseada do Umia-O Grove. Asociación de Ensinantes do Salnés, 1991.
  • Varios: “Complexo Ons-O Grove”, en O Bugallo nº 23, agosto 2002.