Chiminigagua
Chiminigagua (tamén chamado Chiminichagua ou Chimichagua) era o ser supremo, deus omnipotente e creador do mundo na relixión dos muiscas.[1][2] A deidade suprema dos muiscas era un deus estático e sen corpo que gobernaba sobre tódolos outros deuses. Nunca era louvado directamente, senón a través de deuses menores como o Sol (Sué), a Lúa (Chía) e a fertilidae (Chaquén). Cando os españois chegaron a territorio muisca foron descritos como "fillos do Sol".[3][4] Chiminigagua foi descrito por primeira vez a finais do século XVI polos cronistas españois Pedro Simón e Juan de Castellanos.[5]
| Chiminigagua | |
|---|---|
Ser supremo, deus omnipotente e creador do mundo | |
| Membro da Relixión muisca | |
 Reconstrución do Templo do Sol, lugar de adoración de Chiminigagua. | |
| Outros nomes | Chiminichagua Chimichagua |
| Afiliación | Bachué, Bochica |
| Xénero | Masculino |
| Rexión | Altiplano Cundiboyacense Colombia |
| Grupo étnico | Pobo muisca |
| Información persoal | |
| Fillos | Chía, Sué, Cuchavira |
| Equivalentes | |
| Equivalente grego | Zeus |
| Equivalente romano | Xúpiter |
| Equivalente cristián | Deus |
Os muiscas e a súa confederación eran unha das catro civilizacións precolombianas desenvolvidas en América, e a súa relixión xurdida no Altiplano Cundiboyacense dos Andes xogaba un importante papel na súa sociedade. O culto solar e a crenza nunha deidade suprema é comparable ó doutros pobos indíxenas de América e doutras partes do mundo. Tezcatlipoca era un deus semellante para os aztecas e Viracocha era a súa contraparte para os incas. Quetzalcóatl e Huitzilopochtli representaban o Sol para os aztecas, e os maias adoraban a Kinich Ahau, mentres que os incas crían que Inti simbolizaba o Sol e creou a súa civilización.[6]
Descrición editar
Chiminigagua era un deus universal e representaba a única luz que existía durante o tempo da noite. Cando o mundo foi creado só existía a escuridade, e a única luz procedía de Chiminigagua. Cando Chiminigagua decidiu iluminar coa súa luz o Universo, primeiro abriu o seu gran bandullo, que era onde brillaba a luz.[7] Logo creou dous grandes paxaros negros e lanzounos ó espazo. Os paxaros espallaron a luz cos seus peteiros polo cosmos. Deste xeito, el creou a luz e todo o que hai no mundo. Chiminigagua tamén ensinou a importancia dos outros deuses, Chía (a Lúa), Sué (o Sol) e Cuchavira (o arco da vella). Para os muiscas, adorar a Lúa e o Sol agradaba a Chiminigagua.[1] A creación do Sol e da Lúa deu orixe á deusa nai Bachué.[8] O deus mensaxeiro de Chiminigagua era Bochica.
Santuarios editar
Os santuarios máis importantes estabelecéronse na Colombia precolombiana en Sugamuxi (a actual Sogamoso), Guatavita, Bacatá (a actual Bogotá) e Guachetá. O zaque Goranchacha construíu o templo en Hunza (a actual Tunja), e na súa honra o pobo puxo os Coxíns do zaque, dúas pedras circulares sagradas. Cada día antes do amencer, o zaque e os seus sacerdotes reuníanse para adorar ó Sol. Os gobernantes muiscas axeonllábanse nos coxíns e a xente rezaba, cantaba e bailaba. Nalgunhas ocasións, realizábanse sacrificios humanos, e os corazóns de nenos de doce anos eran extraídos dos seus corpos e ofrecidos ó Sol.[6]
Sogamoso era considerada unha cidade sagrada na zona oriental dos Andes Colombianos e era coñecida como a "Cidade do Sol", bendicida por Bochica. Alí era onde os peregrinos se reunían para adorar a Chiminigagua. Cando os conquistadores españois liderados por Gonzalo Jiménez de Quesada chegaron á área, buscaron alí o ouro muisca e o lendario El Dorado. Os españois queimaron o Templo do Sol, destruíndo unha das obras relixiosas máis elaboradas dos muiscas.[9] En 1942, o templo foi reconstruído polo Museo Arqueolóxico de Sogamoso.
Notas editar
- ↑ 1,0 1,1 Ocampo López, 2013, Ch.1, p.15
- ↑ Ocampo López, 2007, Ch.V, p.218
- ↑ Ocampo López, 2013, Ch.1, p.20
- ↑ (en castelán) Chiminigagua: the supreme being
- ↑ Ocampo López, 2013, Ch.1, p.19
- ↑ 6,0 6,1 Ocampo López, 2013, Ch.1, p.16
- ↑ (en castelán) Chiminigagua - Pueblos Originarios
- ↑ (en castelán) Chiminigagua giving rise to Bachué
- ↑ Ocampo López, 2013, Ch.1, p.18
Véxase tamén editar
Outros artigos editar
Bibliografía editar
- Ocampo López, Javier (2013). Mitos y leyendas indígenas de Colombia - Indigenous myths and legends of Colombia (en castelán). Bogotá, Colombia: Plaza & Janes Editores Colombia S.A. ISBN 978-958-14-1416-1.
- Ocampo López, Javier (2007). Grandes culturas indígenas de América - Great indigenous cultures of the Americas (en castelán). Bogotá, Colombia: Plaza & Janes Editores Colombia S.A. pp. 1–238. ISBN 978-958-14-0368-4.